Belensiye Emirliği طائفة بلنسية | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1010-1238 | |||||||||||||||||
![]() Belensiye Emirliği, y. 1037 | |||||||||||||||||
| Başkent | Belensiye (Valencia) | ||||||||||||||||
| Yaygın dil(ler) | Arapça, Berberi dilleri, Mozarapça, İbranice | ||||||||||||||||
| Resmî din | İslam, Hristiyanlık (Mozarap Riti), Yahudilik | ||||||||||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||||||||||
| Emir | |||||||||||||||||
| Tarihî dönem | Orta Çağ | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Para birimi | Dirhem, Dinar | ||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| Günümüzdeki durumu | İspanya | ||||||||||||||||
Belensiye Emirliği (Arapça: طائفة بلنسية) (İspanyolca: Taifa de Valencia), İber Yarımadası'nın doğusunda yer alan bir tayfa devletiydi. Belensiye Emirliği, üç taifa dönemi boyunca varlığını sürdürdü ve farkı zamanlarda dört kez kuruldu. 1010-1102 ( ve ), 1147–1172 () ve 1228–1238 () yılları arasında. Varlığını Aragon Tacı tarafından fethedilene kadar sürdürdü (1238).

Tarihçe
| ]Belensiye
| ]Şehir, MÖ 138 yılında Romalılar tarafından adıyla (Vâdilebyaz) nehri kıyısında askeri garnizon olarak kurulmuştur. Endülüs'ün fethedilmesiyle 714 yılında Müslümanların eline geçti. Şehrin yöneticileri fetih sonrasında değişik zamanlarda merkezi yönetimi tanımayıp isyan çıkardılar ve bağımsız hareket ettiler.
Birinci Taifa Dönemi
| ]Birinci taifa dönemi, (1009-1031) ile Murâbıtlar'ın Endülüsü fethetmesine kadar olan dönemi (1009-1091) kapsamaktadır.
Kuruluş ve Saklebîler (1010-1021)
| ]Kurtuba Halifeliği, (1009-1031) olarak bilinen bir dönemde önce parçalandı sonra yıkıldı. 'in yönetimden uzaklaştırılması üzerine bu aileye bağlı diğer Saklebî komutan ve idareciler gibi kardeşler 1010 yılında Doğu Endülüs'te Belensiye Emirliği'ni kurdu. Emirliği birlikte yöneten bu kardeşler daha önce şehrin sulama sisteminden sorumlu kişilerdi. Her ikisinin peş peşe ölmesiyle halk 'yi yönetime getirdi (1018). 1020'de Lebîb ve Saklebîlerlerden Dâniye emiri Belensiye'yi birlikte yönetti. Lebîb, ile yakın ilişkiler kurunca halk tarafından kovuldu (1021) ve şehir tamamıyla Mücâhid'e kaldı. Ancak diğer Saklebî emirler, Âmirî ailesinden 'a biat edip onu Belensiye'de tahta oturtmak istediler. Bu gelişme sonrasında Mücâhid şehri el-Mansûr'a teslim etmek zorunda kaldı (1021).
Âmirîler (1021-1065, 1075-1086)
| ]Abdülazîz el-Mansûr (1021-1061)
| ], Endülüs Emevi Devleti'nin ünlü başveziri 'un torunuydu. Tıpkı dedesi gibi el-Mansûr lakabını kullandı ve 40 yıl boyunca hüküm sürdü. Hükümdarlığı barış ve huzur içinde geçti. Ölümünden sonra oğlu Abdülmelik tahtta geçti.
Abdülmelik el-Muzaffer (1061-1065)
| ]Genç yaşta tahta çıkan el-Muzaffer ve Nizâmüddevle lakaplarını kullandı. Hükümdarlığı boyunca aynı zamanda babasının da veziri olan Muhammed b. Mervân b. Abdülazîz (İbn Ravbeş el-Kurtubî) ona naiplik yaptı. 1065 yılında Leon kralı (h. 1037–1065) Belensiye'ye saldırdı ve meydana gelen 'nde galip geldi. Kuşatma devam ederken I. Ferdinand hastalandı ve kuşatma kaldırıldı. Abdülmelik, Tuleytula emiri 'un (h. 1043–1075) damadıydı ve ondan askeri destek istedi.
Zünnûnîler (1065-1075)
| ]Yahyâ el-Me'mûn (1065-1075)
| ]El-Me'mûn yardım etmek yerine 1065 yılında Belensiye'yi ele geçirdi ve Tuleytula topraklarına kattı. Yönetimin başına da eski Belensiye veziri İbn Ravbeş el-Kurtubî'yi vali olarak atadı. El-Me'mûn'un ölümü ile yerine oğlu Yahyâ tahtta geçti.
Yahyâ el-Kâdir (1075, 1086-1092)
| ]Tuleytula emiri (h. 1075–1080, 1081-1085) babası kadar yetenekli bir hükümdar değildi. Onun yönetiminde ciddi toprak kayıpları yaşandı. Tuleytula topraklarının bir kısmı İşbilye ve Batalyevs tarafından işgal edildi. Bu durumu fırsat bilen Ebû Bekir b. Abdülazîz Belensiye'de bağımsızlığını ilan etti ve yönetim tekrar Âmirîler'in eline geçti (1075-1086). Ebû Bekir b. Abdülazîz, 1065 yılında tahttan indirilen Abdülmelik el-Muzaffer'in kardeşiydi. Ebû Bekir'in ölümü ile (1085) oğlu Osman b. Ebû Bekir el-Kâdî tahta geçti. Yahya, daha fazla toprak kaybetmemek için León ve Kastilya Kralı VI. Alfonso ile ittifak kurdu. Karşılığında ağır haraç () ödemek zorunda kaldı. Alfonso önce (1085) sonra da Belensiye'yi aldı (1086). Yahyâ el-Kâdir, 1086-1092 yılları arasında Belensiye'ye yerleşti ve orayı Alfonso'nun adına (vasal) yönetti.
El Cid tarafından fethedilmesi ve Valensiya Prensliği
| ]
Daha çok El Cid olarak bilinen Kastilyalı soylu ve paralı asker Rodrigo Díaz de Vivar, Belensiye'ye bir askeri garnizon kurarak Yahyâ el-Kâdir'e askeri destek sağladı. Ekim 1092'de El Cid'in şehirde olmadığı bir zamanda, Belensiye kadısı liderliğinde bir ayaklanma gerçekleşti ve el-Kâdir tahttan indirildi. İbn Cehhâf garnizonda bırakılan az sayıda bir Kastilya birliğini şehirden uzaklaştırmak için, kısa bir süre önce güneydeki Mürsiye'yi ele geçiren Murâbıtlar'dan yardım istedi. Murâbıtlar bu çağrıya cevap verdi ve küçük bir askerî birlik gönderdi. Bunun sonucunda garnizon şehri terk etmek zorunda kaldı ve sonrasında Yahyâ el-Kâdir idam edildi.
İbn Cehhâf halkın desteğini almadan kendini emir ilan etti. Belensiye'ye geri dönen El Cid uzun süreli bir başlattı (1092-1094). Etrafındaki köyleri yağmaladı ve mahsullere el koydu. Murâbıtlar'ın gönderdiği küçük askerî birlik bu kuşatma karşısında çaresiz kaldı. İbn Cehhâf mecburen El Cid ile uzlaşmak zorunda kaldı ve yapılan bir ön anlaşma ile haraç ödemeyi ve şehirdeki Murâbıt ordusunu göndermeyi kabul etti. Murâbıt ordusu El Cid'in adamları eşliğinde şehirden ayrıldı. Aslında Murâbıtlar 1093 yılında takviye bir ordu göndermişti. Bu ordu Belensiye'ye ulaşmasına rağmen El Cid ile çatışmaya girmedi. Sebebi halen bilinmemektedir.

İbn Cehhâf haraç ödemeyi reddedince müzakereler kesildi ve şehir tekrar kuşatma altına alındı. Nisan 1094'e gelindiğinde halk açlıktan ölmek üzereydi ve İbn Cehhâf mecburen şehri teslim etmeye zorunda kaldı. El Cid, 20 ay süren kuşatmanın ardından 15 Haziran 1094'te Belensiye'ye yeniden girdi. Aslında El Cid en başından beri Belensiye'yi yönetiyordu ve Yahyâ el-Kâdir sadece kukla bir hükümdardı. Kuşatma sonrasında ise kendi kurduğu 'nde hüküm sürmeye başladı. Murâbıtlar Ekim 1094'te Belensiye'yi kuşattı ancak El Cid'in ordusu onları yenilgiye uğrattı. Bu zaferden sonra El Cid, ihaneti sebebiyle İbn Cehhâf'ı halkın önünde diri diri yakarak idam ettirdi.
El Cid, sonraki Murâbıt saldırılarına karşı koymak için şehrin güneyinden Müslüman topraklarında doğru uzanan yollar üzerine kaleler inşa ederek savunmasını güçlendirdi. 1096 yılının sonlarına doğru 30.000 kişilik bir Murâbıt ordusu bu kalelerin en güçlüsü olan Peña Cadiella'yı kuşattı (Şâtıbe'nin (Xàtiva) hemen güneyinde). El Cid, Aragon'dan takviye kuvvet istedi ve kendi ordusunu Murâbıtların üzerine gönderdi. İki ordu çatışmaya girdi ancak Aragon kuvvetlerinin yaklaşmasıyla Murâbıtlar kuşatmayı kaldırdı ve geri çekildi. Murâbıtlar, Belensiye'ye geri dönmekte olan El Cid ordusuna dar bir geçitte pusu kurdu ancak bu saldırı püskürtüldü. 1097 yılında Murâbıtların Şâtıbe Valisi Ali İbnü'l-Hâc , Valensiye topraklarına bir sefer düzenledi ancak meydana gelen savaşta yenilerek 'ya sığınmak zorunda kaldı. El Cid onu takip etti ve 3 aylık bir kuşatma sonrasında Almenara'yı aldı.
1097'de Murâbıt hükümdarı Yusuf bin Taşfin bir ordu ile Endülüs'e geçti. Ordu komutanı Muhammed İbnü'l-Hâc ile birlikte Kurtuba'dan yola çıkarak Tuleytula'da bulunan VI. Alfonso üzerine yürüdü. Kastilyalılar 'nde bozguna uğratıldı. El Cid bu savaşa katılmadı, ancak oğlu çatışma sırasında öldürüldü. Çok geçmeden Kastilyalı komutan de Kûnke (Cuenca) yakınlarında başka bir Murâbıt ordusu tarafından yenilgiye uğratıldı. Bu zaferin ardından aynı Murâbıt ordusu Valensiya çevresindeki toprakları yağmaladı ve El Cid tarafından gönderilen bir orduyu da bozguna uğrattı. Murâbıtlar bu başarılara rağmen büyük bir şehir ya da kale ele geçiremedi.
El Cid hükümdarlığı sırasında Valensiya'yı Hristiyanlaştırmaya çalıştı, Ulu Cami'yi kiliseye dönüştürdü ve bir Piskoposluk kurdu, ancak şehre çok sayıda yeni Hristiyan yerleşimciyi çekmeyi başaramadı. El Cid 10 Temmuz 1099'da öldü ve prensliğin yönetimini karısı 'a bıraktı. Jimena yaklaşık 2 yıl süren ve ünlü Murâbıt komutanı 'nin başlattığı kuşatmaya karşı koyamadı. VI. Alfonso'nun yardımıyla gerçekleşen bir tahliye ile kendisi ve Hristiyanlar şehirden ayrıldı. Böylece Valensiya Prensliği fiilen sonra ermiş oldu (1102). Tahliyeden sonra Belensiye Murâbıtların eline geçti.
İkinci Taifa Dönemi
| ]İkinci taifa dönemi, Endülüs'te Murâbıtlar ile Muvahhidler arasındaki dönemi (1091-1147) kapsamaktadır.
1118'de Sarakusta'nın (Zaragoza) düşmesinden sonra Murâbıtların Endülüsteki hakimiyeti azalmaya başladı. Murâbıtlar ayrıca 1122'de İbn Tûmert tarafından Mağrip'te başlatılan Muvahhid isyanı ile ilgilenmek zorunda kaldılar. Bu isyan sebebiyle Endülüs'teki ordunun bir kısmını Kuzey Afrika'ya gönderdiler. Bu fırsattan faydalanan bazı yerel yöneticiler kendi emirliklerini ilan ederek İkinci Taifa Dönemi'ni başlattılar.
Ebû Abdülmelik Mervân İbn Abdülazîz (1145)
| ]Bu karışık dönemde Doğu Endülüs'ün (Belensiye ve Mürsiye) Murâbıt valisi ailesinden Ebû Abdullah b. Muhammed b. Gāniye idi. Murâbıtlar'ın idari yapılanmasında kadılar en tepede yer alıyordu ve yıkılış döneminde Gırnata (Granada), Kurtuba (Córdoba), Mâleka (Málaga), Belensiye (Valencia) ve Mürsiye'de çıkan bu şehirlerin kadıları liderlik etmişti (1144-1147). 1145'te Belensiye kadısı iktidara getirildi ancak kısa bir süre sonra halk yönetimden memnun kalmayınca, Mürsiye Emiri İbn İyâz hükümdar olarak seçildi (1145).
İbn İyâz (1145–1146, 1146–1147) ve Seyfüddevle (1146)
| ]Murâbıtlar ordusunda komutan olan isyanı organize eden kişilerden biriydi. İsyanın lideri ise Hûdi Hanedanı'na mensup idi. Seyfüddevle son Sarakusta emiri 'nin oğluydu. Ocak 1146'da İbn İyâz, Seyfüddevle'yi Belensiye ve Mürsiye'yi yönetmesi için davet etti. Seyfüddevle halifelerin kullandığı Emîrü'l-mü'minîn lakabını kullandı ve İbn İyâz ona biat etti. Seyfüddevle'nin 5 Şubat'ta Elbasît (Albacete) yakınlarında Hristiyanlarla yapılan 'nda öldürülmesiyle yerine tekrar İbn İyâz geçti. Sağlığında Belensiye ve Mürsiye'nin idaresini 'e devreden İbn İyâz, Ağustos 1147'de (Uclés) yakınlarında Kastilya ile yapılan bir savaşta öldürüldü.
İbn Merdenîş (1147–1172)
| ]
İbn Merdenîş, İbn İyâz'ın Mürsiye valisiydi. İbn Merdenîş, Mürsiye'de hakimiyetini ilan ederek burayı başkent yaptı. Belensiye'nin yönetimine ise kardeşini (Yusuf) vali olarak atadı. 1147 yılında Muvahhidler'in Batı Endülüsü almasıyla batı sınırında ciddi bir tehlike oluşmaya başladı.
Endülüs'teki son Murâbıtlar1155 yılına kadar Gırnata'yı (Granada) ve Kastilyalılar da 1157 yılına kadar Meriye'yi (Almería) ellerinde tuttular. Bu iki şehir ve etrafındaki topraklar o zamana kadar İbn Merdenîş ile Muvahhidler arasında bir tampon bölgesi işlevi görürken daha sonra Muvahhidler tarafından ele geçirildi. Böyece İbn Merdenîş ve Muvahhidler sınır komşusu oldular. Muvahhid tehlikesine karşı İbn Merdenîş Kastilya ile ittifak kurarak askeri destek aldı ancak iktidarı uzun sürmedi. İbn Merdenîş 1172'de öldükten sonra Muvahhidler fazla bir direniş görmeden emirliği ele geçirdiler.
Üçüncü Taifa Dönemi
| ]Üçüncü taifa dönemi, Endülüs'te Muvahhidler ile taifaların (Nasrîler'in kurduğu Gırnata Emirliği hariç) Hristiyanlar tarafından fethedilmesine kadar olan dönemi (1147-1287) kapsamaktadır. En son Minorka (Menorca) fethedildi.
Muvahhid yönetimi altındaki İbn Merdenîş'in ailesi ve torunlarına ait çok fazla bilgi olmamasına rağmen, yeni yönetime uyum sağladıkları ve Belensiye'de nüfuz sahibi oldukları anlaşılmaktadır. Endülüs'teki Muvahhid yönetimi 1212'den sonra çökmeye başladı ve Muvahhid halifesi 1228'de Endülüs'ten tamamen çekildi. Şehrin son Muvahhid valisi o kadar savunmasızdı ki 1226'da Aragonlu 'e haraç ödemek zorunda kaldı. Haraç ödenmesi halktan daha fazla vergi alınması anlamına geliyordu. 1228 yılında isyan çıktı ve Muvahhidler şehirden ayrılmak zorunda kaldı. Yönetime İbn Merdenîş'in soyundan gelen geçti.
Zeyyân b. Merdenîş, Bağdat'taki Abbâsî halifesi Müstansır'a biat etti. Endülüs'te dönemin en güçlü Müslüman hükümdarı ile bir çatışmaya girmedi ancak kuzeyden gelen Aragon ordusunun ilerlemesini durduramadı. Zeyyân, 1236'da yakınlarında meydana gelen 'nda yenilgiye uğradı. I. James 23 Nisan 1238'de Belensiye'yi başladı. Zeyyân, veziri 'ı Tunus'a göndererek oradaki Hafsî Sultanı 'dan yardım istedi. Hafsîler tarafından gönderilen küçük bir filonun sahile yanaşması Katalan gemileri tarafından engellenince Belensiye dışarıdan gelecek olan askeri destekten mahrum kaldı. Şehir 29 Eylül 1138'de teslim oldu ve Aragon Tacı'nın bir parçası oldu.
Zeyyân ise sürgüne gönderildi ve bir müddet sonra Mürsiye'yi yönetti (1239-1241).
Taifa Emirleri
| ]Birinci Taifa Dönemi
| ]Saklebîler
| ]- kardeşler: 1010–1018
- : 1018–1020
- (Dâniye Emiri): Lebîb ile ortak (1018-1020) sonra tek başına (1020–1021)
(1)
| ]- : 1021–1061
- (Nizâmüddevle): 1061–1065
(1)
| ]- : 1065–1075 (Belensiye, Tuleytula tarafından ilhak edildi)
(2)
| ]- Ebû Bekir b. Abdülazîz el-Mansûr: 1075-1085
- Osman b. Ebû Bekir el-Kâdî: 1085-1086
(2)
| ]- : 1086–1092 yılları arasında Kastilya'nın vasalı olarak
| Âmirîler ve Zünnûnîler | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Yahyâ el-Kâdir 1092 yılında tahttan indirildi ve yerine İbn Cehhâf geçti.
- : 1092–1094 (Belensiye Kadısı)
- El Cid: 1094–1099
- (El Cid'in eşi ve halefi): 1099–1102
- Murâbıtlar: 1102-1145
İkinci Taifa Dönemi
| ]- (Belensiye Kadısı): 1145
- (İbn İyâz): 1145–1146
- (Hudi Hanedanı): Ocak–Şubat 1146
- İbn İyâz (yeniden): 1146–1147
- : 1147–1172
- Muvahhidler: 1172-1228
Üçüncü Taifa Dönemi
| ]- : 1228–1238
- 1238 yılında Aragon Tacı tarafından fethedildi.
Galeri
| ]-
Şehir surları ve kapıları, Belensiye - Şehir surlarına ait bir kule, (Melek kulesi)
-
Seramik tabak, La Seu mahallesi kazıları -
Belensiye'nin fethine ait sancak, Valensiya belediye binası
Dış bağlantılar
| ]- TDV İslâm Ansiklopedisi:
- İbn Ebû Âmir el-Mansûr 25 Ocak 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Abdülmelik b. Mansûr el-Muzaffer 1 Kasım 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- El Cid 20 Mart 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Şâtıbe 14 Ocak 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- İbnü’l-Ebbâr 1 Aralık 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- :
- Mübarek es-Saklebî 20 Nisan 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- Muzaffer es-Saklebî 9 Mart 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- Lebîb es-Saklebî 9 Mart 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- Mücâhid el-Âmirî 23 Nisan 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- Abdülazîz el-Mansûr 22 Mayıs 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- Abdülmelik el-Muzaffer 23 Mayıs 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- Yahyâ el-Me'mûn 16 Şubat 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- Ebû Bekir b. Abdülazîz el-Mansûr 23 Mayıs 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- Osman b. Ebû Bekir el-Kâdî 23 Mayıs 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- İbn Cehhâf 16 Şubat 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- Seyfüddevle 19 Nisan 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- İbn Merdenîş 23 Mayıs 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
- Zeyyân b. Merdenîş 23 Mayıs 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İspanyolca)
Ayrıca bakınız
| ]Kaynakça
| ]- Notlar
- ^ Âmirî ailesinin azatlı komutanlarına da Âmirîler deniyordu.
- Dipnotlar
- ^ Zwartjes, Otto (2006). "Andalus". Versteegh, Kees (Ed.). Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics. Brill Academic Publisher. s. 58.
- ^ Bosch-Vilà, J. (1 Nisan 1988). Andalus (Fransızca). Éditions Peeters. ss. 641-647. ISBN .
- ^ a b "Ahmet Taşağıl, Sakālibe, İslam Ansiklopedisi". 29 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Eylül 2024.
- ^ a b Kremp 1996, s. 318.
- ^ Bosworth 1996, s. 19-20.
- ^ "İbrahim Harekât, BELENSİYE, İslam Ansiklopedisi". 30 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2025.
- ^ Kennedy 1996, s. 130.
- ^ Kennedy 1996, s. 133.
- ^ a b c d e f Lévi-Provençal 1960.
- ^ Fernández, Luis Suárez (1976). Historia de Espana antigua y media (İspanyolca). Ediciones Rialp. ISBN .
- ^ "Abdülkerim Özaydın, ÂMİRÎLER, İslam Ansiklopedisi". 1 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2025.
- ^ Kennedy 1996, s. 140.
- ^ Kennedy 1996, ss. 153, 165.
- ^ a b Bennison 2016, s. 46.
- ^ a b c d e f g Kennedy 1996, s. 165.
- ^ Messier 2010, ss. 114–115.
- ^ a b Messier 2010, s. 115.
- ^ a b Messier 2010, s. 116.
- ^ a b Messier 2010, ss. 116–117.
- ^ a b c Messier 2010, ss. 117–118.
- ^ a b Kennedy 1996, s. 166.
- ^ Messier 2010, ss. 117-118.
- ^ Bennison 2016, ss. 55–56.
- ^ Bennison 2016, ss. 58–61.
- ^ Kennedy 1996, s. 189.
- ^ "İsmail Yiğit, MURÂBITLAR, İslam Ansiklopedisi". 15 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2025.
- ^ Kennedy 1996, ss. 192–193.
- ^ a b Kennedy 1996, s. 194.
- ^ "Mehmet Özdemir, İBN MERDENÎŞ, İslam Ansiklopedisi". 5 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ocak 2025.
- ^ a b c Kennedy 1996, s. 195.
- ^ Guichard, Pierre (2017). "Ibn Mardanīsh". Fleet, Kate; Krämer, Gudrun; Matringe, Denis; Nawas, John; Rowson, Everett (Ed.). Encyclopaedia of Islam, Three (İngilizce). Brill. ISBN .
- ^ a b c Kennedy 1996, s. 270.
- ^ Kennedy 1996, ss. 265–266.
- ^ Kennedy 1996, ss. 269–270.
- ^ Flood, Timothy M. (2018). Rulers and Realms in Medieval Iberia, 711–1492 (İngilizce). McFarland. s. 132. ISBN . 27 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2025.
- ^ Kennedy 1996, s. 271.
- ^ Fletcher, Richard A. (1991). The Quest for El Cid (İngilizce). Oxford University Press. ISBN .
- Kullanılan kaynaklar
- Özdemir, Mehmet, (Ed.) (2018). İslam Tarihi ve Medeniyeti Cilt 4, Endülüs. Siyer Yayınları. ISBN .
- Kremp, Martin (1996). Die Kleinkönige des islamischen Spanien. Texte zur Geschichte der Taifas des Andalus im 11. Jahrhundert. Mediterranea, Frankfurt/Main. ISBN . (Almanca)
- Bosworth, C. E. (1996). The New Islamic Dynasties: A Chronological and Genealogical Manual. Edinburgh University Press. s. 20. (İngilizce)
- (1960). "Balansiya". Gibb, H. A. R.; ; ; ; Lewis, B.; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume I: A–B (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. ss. 985–986. OCLC 495469456. (İngilizce)
- Bennison, Amira K. (2016). The Almoravid and Almohad Empires. Edinburgh University Press. ISBN . (İngilizce)
- Kennedy, Hugh (1996). Muslim Spain and Portugal: A Political History of al-Andalus. Routledge. ISBN . (İngilizce)
- Messier, Ronald A. (2010). The Almoravids and the Meanings of Jihad. Praeger/ABC-CLIO. s. 118. ISBN . (İngilizce)
39°28′12″K 00°22′35″B / 39.47000°K 0.37639°B
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Koordinatlar 39 28 12 K 00 22 35 B 39 47000 K 0 37639 B 39 47000 0 37639 Vikipedi ozgur ansiklopedi Belensiye Emirligiطائفة بلنسية1010 1238Belensiye Emirligi y 1037BaskentBelensiye Valencia Yaygin dil ler Arapca Berberi dilleri Mozarapca IbraniceResmi dinIslam Hristiyanlik Mozarap Riti YahudilikHukumetMonarsiEmir Tarihi donemOrta Cag Kurtuba halifeligin zayiflamasi1010 Tuleytula tarafindan ilhak edilmesi1065 1075 El Cid tarafindan fethedilmesi1094 1102 Murabitlar tarafindan ilhak edilmesi1102 1145 Muvahhidler tarafindan ilhak edilmesi1172 1228 9 Aragon tarafindan fethedilmesi1238Para birimiDirhem DinarOnculler ArdillarEndulus Emevi Devleti MurabitlarMuvahhidlerAragon TaciValensiya KralligiGunumuzdeki durumuIspanya Belensiye Emirligi Arapca طائفة بلنسية Ispanyolca Taifa de Valencia Iber Yarimadasi nin dogusunda yer alan bir tayfa devletiydi Belensiye Emirligi uc taifa donemi boyunca varligini surdurdu ve farki zamanlarda dort kez kuruldu 1010 1102 en ve en 1147 1172 en ve 1228 1238 en yillari arasinda Varligini Aragon Taci tarafindan fethedilene kadar surdurdu 1238 Amiriler in yetistirdgi Sakalibe komutanlarin kurdugu Taifa Devletleri y 1018Tarihce span Belensiye span Sehir MO 138 yilinda Romalilar tarafindan es adiyla en Vadilebyaz nehri kiyisinda askeri garnizon olarak kurulmustur Endulus un fethedilmesiyle 714 yilinda Muslumanlarin eline gecti Sehrin yoneticileri fetih sonrasinda degisik zamanlarda merkezi yonetimi tanimayip isyan cikardilar ve bagimsiz hareket ettiler Birinci Taifa Donemi span Birinci taifa donemi en 1009 1031 ile Murabitlar in Endulusu fethetmesine kadar olan donemi 1009 1091 kapsamaktadir Kurulus ve Saklebiler 1010 1021 span Kurtuba Halifeligi en 1009 1031 olarak bilinen bir donemde once parcalandi sonra yikildi en in yonetimden uzaklastirilmasi uzerine bu aileye bagli diger Saklebi komutan ve idareciler gibi en kardesler 1010 yilinda Dogu Endulus te Belensiye Emirligi ni kurdu Emirligi birlikte yoneten bu kardesler daha once sehrin sulama sisteminden sorumlu kisilerdi Her ikisinin pes pese olmesiyle halk en yi yonetime getirdi 1018 1020 de Lebib ve Saklebilerlerden Daniye emiri en Belensiye yi birlikte yonetti Lebib en ile yakin iliskiler kurunca halk tarafindan kovuldu 1021 ve sehir tamamiyla Mucahid e kaldi Ancak diger Saklebi emirler Amiri ailesinden en a biat edip onu Belensiye de tahta oturtmak istediler Bu gelisme sonrasinda Mucahid sehri el Mansur a teslim etmek zorunda kaldi 1021 Amiriler 1021 1065 1075 1086 span Abdulaziz el Mansur 1021 1061 span en Endulus Emevi Devleti nin unlu basveziri en un torunuydu Tipki dedesi gibi el Mansur lakabini kullandi ve 40 yil boyunca hukum surdu Hukumdarligi baris ve huzur icinde gecti Olumunden sonra oglu Abdulmelik tahtta gecti Abdulmelik el Muzaffer 1061 1065 span Genc yasta tahta cikan en el Muzaffer ve Nizamuddevle lakaplarini kullandi Hukumdarligi boyunca ayni zamanda babasinin da veziri olan Muhammed b Mervan b Abdulaziz Ibn Ravbes el Kurtubi ona naiplik yapti 1065 yilinda Leon krali en h 1037 1065 Belensiye ye saldirdi ve meydana gelen en nde galip geldi Kusatma devam ederken I Ferdinand hastalandi ve kusatma kaldirildi Abdulmelik Tuleytula emiri en un h 1043 1075 damadiydi ve ondan askeri destek istedi Zunnuniler 1065 1075 span Yahya el Me mun 1065 1075 span El Me mun yardim etmek yerine 1065 yilinda Belensiye yi ele gecirdi ve Tuleytula topraklarina katti Yonetimin basina da eski Belensiye veziri Ibn Ravbes el Kurtubi yi vali olarak atadi El Me mun un olumu ile yerine oglu Yahya tahtta gecti Yahya el Kadir 1075 1086 1092 span Tuleytula emiri en h 1075 1080 1081 1085 babasi kadar yetenekli bir hukumdar degildi Onun yonetiminde ciddi toprak kayiplari yasandi Tuleytula topraklarinin bir kismi Isbilye ve Batalyevs tarafindan isgal edildi Bu durumu firsat bilen Ebu Bekir b Abdulaziz Belensiye de bagimsizligini ilan etti ve yonetim tekrar Amiriler in eline gecti 1075 1086 Ebu Bekir b Abdulaziz 1065 yilinda tahttan indirilen Abdulmelik el Muzaffer in kardesiydi Ebu Bekir in olumu ile 1085 oglu Osman b Ebu Bekir el Kadi tahta gecti Yahya daha fazla toprak kaybetmemek icin Leon ve Kastilya Krali VI Alfonso ile ittifak kurdu Karsiliginda agir harac en odemek zorunda kaldi Alfonso once en 1085 sonra da Belensiye yi aldi 1086 Yahya el Kadir 1086 1092 yillari arasinda Belensiye ye yerlesti ve orayi Alfonso nun adina vasal yonetti El Cid tarafindan fethedilmesi ve Valensiya Prensligi span Valensiya Prensligi 1094 1102 Daha cok El Cid olarak bilinen Kastilyali soylu ve parali asker Rodrigo Diaz de Vivar Belensiye ye bir askeri garnizon kurarak Yahya el Kadir e askeri destek sagladi Ekim 1092 de El Cid in sehirde olmadigi bir zamanda Belensiye kadisi en liderliginde bir ayaklanma gerceklesti ve el Kadir tahttan indirildi Ibn Cehhaf garnizonda birakilan az sayida bir Kastilya birligini sehirden uzaklastirmak icin kisa bir sure once guneydeki Mursiye yi ele geciren Murabitlar dan yardim istedi Murabitlar bu cagriya cevap verdi ve kucuk bir askeri birlik gonderdi Bunun sonucunda garnizon sehri terk etmek zorunda kaldi ve sonrasinda Yahya el Kadir idam edildi Ibn Cehhaf halkin destegini almadan kendini emir ilan etti Belensiye ye geri donen El Cid uzun sureli bir en baslatti 1092 1094 Etrafindaki koyleri yagmaladi ve mahsullere el koydu Murabitlar in gonderdigi kucuk askeri birlik bu kusatma karsisinda caresiz kaldi Ibn Cehhaf mecburen El Cid ile uzlasmak zorunda kaldi ve yapilan bir on anlasma ile harac odemeyi ve sehirdeki Murabit ordusunu gondermeyi kabul etti Murabit ordusu El Cid in adamlari esliginde sehirden ayrildi Aslinda Murabitlar 1093 yilinda takviye bir ordu gondermisti Bu ordu Belensiye ye ulasmasina ragmen El Cid ile catismaya girmedi Sebebi halen bilinmemektedir El Cid 1094 yilinda Belensiye yi fethettikten sonra ve adamlarini ateste yakarak idam ettirdi Ibn Cehhaf harac odemeyi reddedince muzakereler kesildi ve sehir tekrar kusatma altina alindi Nisan 1094 e gelindiginde halk acliktan olmek uzereydi ve Ibn Cehhaf mecburen sehri teslim etmeye zorunda kaldi El Cid 20 ay suren kusatmanin ardindan 15 Haziran 1094 te Belensiye ye yeniden girdi Aslinda El Cid en basindan beri Belensiye yi yonetiyordu ve Yahya el Kadir sadece kukla bir hukumdardi Kusatma sonrasinda ise kendi kurdugu en nde hukum surmeye basladi Murabitlar Ekim 1094 te Belensiye yi kusatti ancak El Cid in ordusu onlari yenilgiye ugratti Bu zaferden sonra El Cid ihaneti sebebiyle Ibn Cehhaf i halkin onunde diri diri yakarak idam ettirdi El Cid sonraki Murabit saldirilarina karsi koymak icin sehrin guneyinden Musluman topraklarinda dogru uzanan yollar uzerine kaleler insa ederek savunmasini guclendirdi 1096 yilinin sonlarina dogru 30 000 kisilik bir Murabit ordusu bu kalelerin en guclusu olan Pena Cadiella yi kusatti Satibe nin Xativa hemen guneyinde El Cid Aragon dan takviye kuvvet istedi ve kendi ordusunu Murabitlarin uzerine gonderdi Iki ordu catismaya girdi ancak Aragon kuvvetlerinin yaklasmasiyla Murabitlar kusatmayi kaldirdi ve geri cekildi Murabitlar Belensiye ye geri donmekte olan El Cid ordusuna dar bir gecitte pusu kurdu ancak bu saldiri puskurtuldu 1097 yilinda Murabitlarin Satibe Valisi Ali Ibnu l Hac Valensiye topraklarina bir sefer duzenledi ancak meydana gelen savasta yenilerek ya siginmak zorunda kaldi El Cid onu takip etti ve 3 aylik bir kusatma sonrasinda Almenara yi aldi 1097 de Murabit hukumdari Yusuf bin Tasfin bir ordu ile Endulus e gecti Ordu komutani Muhammed Ibnu l Hac ile birlikte Kurtuba dan yola cikarak Tuleytula da bulunan VI Alfonso uzerine yurudu Kastilyalilar en nde bozguna ugratildi El Cid bu savasa katilmadi ancak oglu en catisma sirasinda olduruldu Cok gecmeden Kastilyali komutan en de Kunke Cuenca yakinlarinda baska bir Murabit ordusu tarafindan yenilgiye ugratildi Bu zaferin ardindan ayni Murabit ordusu Valensiya cevresindeki topraklari yagmaladi ve El Cid tarafindan gonderilen bir orduyu da bozguna ugratti Murabitlar bu basarilara ragmen buyuk bir sehir ya da kale ele geciremedi El Cid hukumdarligi sirasinda Valensiya yi Hristiyanlastirmaya calisti Ulu Cami yi kiliseye donusturdu ve bir Piskoposluk kurdu ancak sehre cok sayida yeni Hristiyan yerlesimciyi cekmeyi basaramadi El Cid 10 Temmuz 1099 da oldu ve prensligin yonetimini karisi en a birakti Jimena yaklasik 2 yil suren ve unlu Murabit komutani en nin baslattigi kusatmaya karsi koyamadi VI Alfonso nun yardimiyla gerceklesen bir tahliye ile kendisi ve Hristiyanlar sehirden ayrildi Boylece Valensiya Prensligi fiilen sonra ermis oldu 1102 Tahliyeden sonra Belensiye Murabitlarin eline gecti Ikinci Taifa Donemi span Ikinci taifa donemi Endulus te Murabitlar ile Muvahhidler arasindaki donemi 1091 1147 kapsamaktadir 1118 de Sarakusta nin Zaragoza dusmesinden sonra Murabitlarin Endulusteki hakimiyeti azalmaya basladi Murabitlar ayrica 1122 de Ibn Tumert tarafindan Magrip te baslatilan Muvahhid isyani ile ilgilenmek zorunda kaldilar Bu isyan sebebiyle Endulus teki ordunun bir kismini Kuzey Afrika ya gonderdiler Bu firsattan faydalanan bazi yerel yoneticiler kendi emirliklerini ilan ederek Ikinci Taifa Donemi ni baslattilar Ebu Abdulmelik Mervan Ibn Abdulaziz 1145 span Bu karisik donemde Dogu Endulus un Belensiye ve Mursiye Murabit valisi en ailesinden Ebu Abdullah b Muhammed b Ganiye idi Murabitlar in idari yapilanmasinda kadilar en tepede yer aliyordu ve yikilis doneminde Girnata Granada Kurtuba Cordoba Maleka Malaga Belensiye Valencia ve Mursiye de cikan ca bu sehirlerin kadilari liderlik etmisti 1144 1147 1145 te Belensiye kadisi iktidara getirildi ancak kisa bir sure sonra halk yonetimden memnun kalmayinca Mursiye Emiri Ibn Iyaz hukumdar olarak secildi 1145 Ibn Iyaz 1145 1146 1146 1147 ve Seyfuddevle 1146 span Murabitlar ordusunda komutan olan en isyani organize eden kisilerden biriydi Isyanin lideri ise Hudi Hanedani na mensup en idi Seyfuddevle son Sarakusta emiri en nin ogluydu Ocak 1146 da Ibn Iyaz Seyfuddevle yi Belensiye ve Mursiye yi yonetmesi icin davet etti Seyfuddevle halifelerin kullandigi Emiru l mu minin lakabini kullandi ve Ibn Iyaz ona biat etti Seyfuddevle nin 5 Subat ta Elbasit Albacete yakinlarinda Hristiyanlarla yapilan en nda oldurulmesiyle yerine tekrar Ibn Iyaz gecti Sagliginda Belensiye ve Mursiye nin idaresini en e devreden Ibn Iyaz Agustos 1147 de en Ucles yakinlarinda Kastilya ile yapilan bir savasta olduruldu Ibn Merdenis 1147 1172 span Ibn Merdenis in ele gecirdigi topraklar Ibn Merdenis Ibn Iyaz in Mursiye valisiydi Ibn Merdenis Mursiye de hakimiyetini ilan ederek burayi baskent yapti Belensiye nin yonetimine ise kardesini Yusuf vali olarak atadi 1147 yilinda Muvahhidler in Bati Endulusu almasiyla bati sinirinda ciddi bir tehlike olusmaya basladi Endulus teki son Murabitlar1155 yilina kadar Girnata yi Granada ve Kastilyalilar da 1157 yilina kadar Meriye yi Almeria ellerinde tuttular Bu iki sehir ve etrafindaki topraklar o zamana kadar Ibn Merdenis ile Muvahhidler arasinda bir tampon bolgesi islevi gorurken daha sonra Muvahhidler tarafindan ele gecirildi Boyece Ibn Merdenis ve Muvahhidler sinir komsusu oldular Muvahhid tehlikesine karsi Ibn Merdenis Kastilya ile ittifak kurarak askeri destek aldi ancak iktidari uzun surmedi Ibn Merdenis 1172 de oldukten sonra Muvahhidler fazla bir direnis gormeden emirligi ele gecirdiler Ucuncu Taifa Donemi span Ucuncu taifa donemi Endulus te Muvahhidler ile taifalarin Nasriler in kurdugu Girnata Emirligi haric Hristiyanlar tarafindan fethedilmesine kadar olan donemi 1147 1287 kapsamaktadir En son Minorka Menorca fethedildi Muvahhid yonetimi altindaki Ibn Merdenis in ailesi ve torunlarina ait cok fazla bilgi olmamasina ragmen yeni yonetime uyum sagladiklari ve Belensiye de nufuz sahibi olduklari anlasilmaktadir Endulus teki Muvahhid yonetimi 1212 den sonra cokmeye basladi ve Muvahhid halifesi en 1228 de Endulus ten tamamen cekildi Sehrin son Muvahhid valisi en o kadar savunmasizdi ki 1226 da Aragonlu en e harac odemek zorunda kaldi Harac odenmesi halktan daha fazla vergi alinmasi anlamina geliyordu 1228 yilinda isyan cikti ve Muvahhidler sehirden ayrilmak zorunda kaldi Yonetime Ibn Merdenis in soyundan gelen en gecti Zeyyan b Merdenis Bagdat taki Abbasi halifesi Mustansir a biat etti Endulus te donemin en guclu Musluman hukumdari en ile bir catismaya girmedi ancak kuzeyden gelen Aragon ordusunun ilerlemesini durduramadi Zeyyan 1236 da en yakinlarinda meydana gelen en nda yenilgiye ugradi I James 23 Nisan 1238 de Belensiye yi en basladi Zeyyan veziri en i Tunus a gondererek oradaki Hafsi Sultani en dan yardim istedi Hafsiler tarafindan gonderilen kucuk bir filonun sahile yanasmasi Katalan gemileri tarafindan engellenince Belensiye disaridan gelecek olan askeri destekten mahrum kaldi Sehir 29 Eylul 1138 de teslim oldu ve Aragon Taci nin bir parcasi oldu Zeyyan ise surgune gonderildi ve bir muddet sonra Mursiye yi yonetti 1239 1241 Taifa Emirleri span Birinci Taifa Donemi span Saklebiler span en kardesler 1010 1018 en 1018 1020 en Daniye Emiri Lebib ile ortak 1018 1020 sonra tek basina 1020 1021 en 1 span en 1021 1061 en Nizamuddevle 1061 1065 en 1 span en 1065 1075 Belensiye Tuleytula tarafindan ilhak edildi en 2 span Ebu Bekir b Abdulaziz el Mansur 1075 1085 Osman b Ebu Bekir el Kadi 1085 1086 en 2 span en 1086 1092 yillari arasinda Kastilya nin vasali olarakAmiriler ve Zunnuniler Amiriler Basvezir Kurtuba Halifeligio 1008o 1009 Basvezir Kurtuba Halifeligi Zunnuniler Tuleytula 1043 1075 3 Belensiye 1065 1075 1 Belensiye 1021 1061Ismailkizi 2 Belensiye 1061 65Ebu Bekir b Abdulaziz 4 Belensiye 1075 1085Tuleytula 1075 1085 6 Belensiye 1086 1092Sarakusta 1085 1110kiziOsman b Ebu Bekir 5 Belensiye 1085 86 Yahya el Kadir 1092 yilinda tahttan indirildi ve yerine Ibn Cehhaf gecti en 1092 1094 Belensiye Kadisi El Cid 1094 1099 en El Cid in esi ve halefi 1099 1102 Murabitlar 1102 1145Ikinci Taifa Donemi span Belensiye Kadisi 1145 en Ibn Iyaz 1145 1146 en Hudi Hanedani Ocak Subat 1146 Ibn Iyaz yeniden 1146 1147 en 1147 1172 Muvahhidler 1172 1228Ucuncu Taifa Donemi span en 1228 1238 1238 yilinda Aragon Taci tarafindan fethedildi Galeri span Sehir surlari ve kapilari Belensiye Sehir surlarina ait bir kule es Melek kulesi Seramik tabak La Seu mahallesi kazilari Belensiye nin fethine ait sancak Valensiya belediye binasiDis baglantilar span TDV Islam Ansiklopedisi Ibn Ebu Amir el Mansur 25 Ocak 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Abdulmelik b Mansur el Muzaffer 1 Kasim 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi El Cid 20 Mart 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Satibe 14 Ocak 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ibnu l Ebbar 1 Aralik 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi en Mubarek es Saklebi 20 Nisan 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Muzaffer es Saklebi 9 Mart 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Lebib es Saklebi 9 Mart 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Mucahid el Amiri 23 Nisan 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Abdulaziz el Mansur 22 Mayis 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Abdulmelik el Muzaffer 23 Mayis 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Yahya el Me mun 16 Subat 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Ebu Bekir b Abdulaziz el Mansur 23 Mayis 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Osman b Ebu Bekir el Kadi 23 Mayis 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Ibn Cehhaf 16 Subat 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Seyfuddevle 19 Nisan 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Ibn Merdenis 23 Mayis 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Zeyyan b Merdenis 23 Mayis 2025 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ispanyolca Ayrica bakiniz span Tuleytula Emirligi Mursiye Emirligi Endulus Ispanya tarihi Sunni hanedanlar listesiKaynakca span Notlar Amiri ailesinin azatli komutanlarina da Amiriler deniyordu Dipnotlar Zwartjes Otto 2006 Andalus Versteegh Kees Ed Encyclopedia of Arabic Language and Linguistics Brill Academic Publisher s 58 Bosch Vila J 1 Nisan 1988 Andalus Fransizca Editions Peeters ss 641 647 ISBN 2857443196 a b Ahmet Tasagil Sakalibe Islam Ansiklopedisi 29 Subat 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Eylul 2024 a b Kremp 1996 s 318 Bosworth 1996 s 19 20 Ibrahim Harekat BELENSIYE Islam Ansiklopedisi 30 Mart 2025 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2025 Kennedy 1996 s 130 Kennedy 1996 s 133 a b c d e f Levi Provencal 1960 Fernandez Luis Suarez 1976 Historia de Espana antigua y media Ispanyolca Ediciones Rialp ISBN 9788432118821 Abdulkerim Ozaydin AMIRILER Islam Ansiklopedisi 1 Mart 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2025 Kennedy 1996 s 140 Kennedy 1996 ss 153 165 a b Bennison 2016 s 46 a b c d e f g Kennedy 1996 s 165 Messier 2010 ss 114 115 a b Messier 2010 s 115 a b Messier 2010 s 116 a b Messier 2010 ss 116 117 a b c Messier 2010 ss 117 118 a b Kennedy 1996 s 166 Messier 2010 ss 117 118 Bennison 2016 ss 55 56 Bennison 2016 ss 58 61 Kennedy 1996 s 189 Ismail Yigit MURABITLAR Islam Ansiklopedisi 15 Ocak 2025 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Subat 2025 Kennedy 1996 ss 192 193 a b Kennedy 1996 s 194 Mehmet Ozdemir IBN MERDENIS Islam Ansiklopedisi 5 Ocak 2025 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Ocak 2025 a b c Kennedy 1996 s 195 Guichard Pierre 2017 Ibn Mardanish Fleet Kate Kramer Gudrun Matringe Denis Nawas John Rowson Everett Ed Encyclopaedia of Islam Three Ingilizce Brill ISBN 9789004161658 a b c Kennedy 1996 s 270 Kennedy 1996 ss 265 266 Kennedy 1996 ss 269 270 Flood Timothy M 2018 Rulers and Realms in Medieval Iberia 711 1492 Ingilizce McFarland s 132 ISBN 978 1 4766 7471 1 27 Mayis 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2025 Kennedy 1996 s 271 Fletcher Richard A 1991 The Quest for El Cid Ingilizce Oxford University Press ISBN 978 0 19 506955 6 Kullanilan kaynaklarOzdemir Mehmet Ed 2018 Islam Tarihi ve Medeniyeti Cilt 4 Endulus Siyer Yayinlari ISBN 9786057558343 Kremp Martin 1996 Die Kleinkonige des islamischen Spanien Texte zur Geschichte der Taifas des Andalus im 11 Jahrhundert Mediterranea Frankfurt Main ISBN 3 00 000464 5 Almanca Bosworth C E 1996 The New Islamic Dynasties A Chronological and Genealogical Manual Edinburgh University Press s 20 Ingilizce 1960 Balansiya Gibb H A R Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume I A B Ingilizce Leiden E J Brill ss 985 986 OCLC 495469456 Ingilizce Bennison Amira K 2016 The Almoravid and Almohad Empires Edinburgh University Press ISBN 978 0748646821 Ingilizce Kennedy Hugh 1996 Muslim Spain and Portugal A Political History of al Andalus Routledge ISBN 978 1317870418 Ingilizce Messier Ronald A 2010 The Almoravids and the Meanings of Jihad Praeger ABC CLIO s 118 ISBN 978 0 313 38590 2 Ingilizce Wikimedia Commons ta Belensiye Emirligi ile ilgili ortam dosyalari mevcuttur gtdIber Yarimadasi nda kurulan Taifa Devletleri11 yuzyilBeni Rezin Albarracin Ceziretulhadra Algeciras Meriye Emirligi Almeria I II Elbunt Alpuente Erkus Arcos Batalyevs Badajoz Karmune Carmona Cordoba Daniye Denia Girnata Granada Laride Lleida Lisbon Lorca Maleka Malaga I II Mallorca Mirtule Mertola Molina Mevrur Moron Mursiye Murcia I II Murviedro ve Sagunto Niebla Runde Ronda Saltes ve Huelva Santa Maria do Algarve Isbiliye Seville Silves Tuleytula Toledo I II Turtuse Tortosa I II Belensiye Valencia I II Sarakusta Zaragoza 12 yuzyilMeriye Emirligi Almeria III Batalyevs Badajoz II Beja ve Evora Karmune Carmona II Constantina ve Hornachuelos Guadix ve Baza Jaen I II Jerez Maleka Malaga III Mirtule Mertola II III Mursiye Murcia III IV Niebla II Purchena Santarem Segura Silves II Tavira Tejada Belensiye Valencia III 13 yuzyil Arjona Baeza Daniye Denia II Lorca II Maleka Malaga IV Menorca Mursiye Murcia V Niebla III Orihuela Belensiye Valencia IV gtdRodrigo Diaz de Vivar El Cid Hukumdarlik en prensi 1094 1099 Savaslar en 1063 en 1068 en 1072 en 1079 en 1082 en 1084 1088 en 1092 1094 en 1094 en 1097 Kiliclar en en Aile en esi en oglu en kizi en kizi en torunu en kayinpederi Yerler en El Cid ve Dona Jimena nin mezari en karargah en dogum yeri Tarihi kaynaklar en epik siir y 1083 en tarihci y 1100 en tarihci y 1109 en vakanuvis y 1181 1190 en biography 1512 EserlerCantar de mio Cid en y 1140 1207 en en y 1360 en biyografi 1498 en trajikomedi 1637 en opera 1885 en heykel 1927 El Cid film 1961 en cizgi dizi 1980 en opera 1993 en animasyon 2003 en dizi film 2020 39 28 12 K 00 22 35 B 39 47000 K 0 37639 B 39 47000 0 37639 Kategoriler Tavaif i MulukBelensiye Emirligi1010 da kurulan olusumlar1238 de feshedilmis olusumlar11 yuzyilda Endulus11 yuzyilda Endulus te kurulan olusumlar12 yuzyilda Endulus13 yuzyilda Endulus13 yuzyilda Endulus te feshedilmis olusumlarEndulus Ozerk Bolgesi tarihiTarihteki Avrupa daki Musluman devletleriAvrupa daki eski monarsiler1010 da kurulan bolgeler ve ulkelerGizli kategoriler Kirmizi baglantiya sahip ana madde sablonu iceren maddelerWebarsiv sablonu wayback baglantilariCommons kategori baglantisi Vikiveri den cekilen sayfalar
