| ʻAisake Valu Eke | |
|---|---|
| |
| Tonga Başbakanı | |
| Görevde | |
| Makama geliş 22 Ocak 2025 | |
| Yerine geldiği | Samiu Vaipulu (geçici) |
| Maliye Bakanı | |
| Görev süresi 13 Ocak 2014 - 6 Mart 2017 | |
| Yerine geldiği | |
| Yerine gelen | |
| Görevde | |
| Makama geliş 18 Kasım 2021 | |
| Yerine geldiği | |
| Görev süresi 25 Kasım 2010 - 16 Kasım 2017 | |
| Yerine geldiği | Yeni Anayasa |
| Yerine gelen | |
| Kişisel bilgiler | |
| Partisi | Bağımsız |
ʻAisake Valu Eke, Tongalı siyasetçi. Eke, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tonga Krallığı'nda Ocak 2025'ten bu yana Tonga başbakanı olarak görev yapmaktadır. Ayrıca 2014-2017 yılları arasında Maliye ve Ulusal Planlama Bakanı olarak kabinede görev yaptı.
Eğitim
| ]Eke, 1980'lerde Güney Pasifik Üniversitesi'nden ekonomi alanında lisans derecesi aldı. Avustralya'daki Güney Queensland Üniversitesi'nde doktora yaptı ve 2013 yılında tamamladığı "Tonga'daki kamu sektöründe hizmet kalitesine ilişkin keşifsel bir çalışma" adlı teziyle doktora derecesi aldı.
Milletvekili
| ]Maliye Bakanlığı'nda eski Maliye Sekreteri olarak görev yaptı ve ilk kez Kasım 2010 genel seçimlerinde Tongatapu 5 bölgesi milletvekili olarak Yasama Meclisi'ne seçildi. Dost Adaları Demokratik Partisi'ne yakın olmasına ve parti üyesi olarak aday olmayı düşünmesine rağmen, bağımsız olarak aday oldu ve oyların %24,1'ini ve 63 oy farkını alarak koltuğu kazandı; böylece Tongatapu 5, partinin kazanamadığı Tongatapu'daki (Tonga'nın ana adası) tek seçim bölgesi oldu.
Seçildikten sonra basına ekonomiyi iyileştirmek için yapılacak çok şey olduğunu söyledi ve hükûmetin özel sektör faaliyetlerini kolaylaştırması gerektiğini söyledi.
Ekim 2011'de, parlamentonun yurt dışında hastalık izninde olan üyelerine yüksek miktarda ödenek verilmesine karşı protesto düzenleyen milletvekillerinden biriydi. Ekonomi zayıfken milletvekillerinin kendilerine daha fazla kamu parası harcamaması gerektiğini belirten, artan ödeneklere karşı oy kullanan sekiz milletvekilinden (Demokrat Parti üyeleri olan ʻAkilisi Pohiva, Semisi Sika, Sitiveni Halapua, Sangster Saulala, Sione Taione, Falisi Tupou ve Moʻale Finau ile birlikte) biri oldu. Öneri on iki oya karşı sekiz oyla kabul edildi.
Maliye Bakanı
| ]Ocak 2014'te başbakan Lord Tuʻivakano, bütçeyle ilgili bir anlaşmazlık nedeniyle Lisiate 'Akolo'nun görevden alınmasının ardından kendisini Maliye Bakanı olarak atadı. Eke bu görevini başbakan ʻAkilisi Pohiva hükûmetinde de sürdürdü. Ancak Mart 2017'de, parçası olduğu hükûmete karşı bir güvensizlik önergesi üzerinde yapılan parlamento oylamasında çekimser kaldı ve istifa etmek zorunda kaldı. Daha sonra 2017 seçimlerinde parlamentodaki koltuğunu kaybetti.
2021 seçimlerinde Tongatapu 5 bölgesinden yeniden parlamentoya seçildi. Seçim sonrasında başbakanlık için üç adaydan biriydi ancak sonunda 16 oyla başbakanlığı kazanan Siaosi Sovaleni'ye kaybetti. Mayıs 2022'de Yargıtay tarafından yargılandığı rüşvet suçundan aklandı.
Başbakan
| ]Eke, 24 Aralık 2024'te Tonga Yasama Meclisi tarafından Viliami Latu'yu 16'ya karşı sekiz oyla yenerek başbakan seçildi. Kral VI. Tupou, 22 Ocak 2025'te Eke'yi resmen başbakan olarak atadı.
Kaynakça
| ]- ^ Eke, Aisake Valu (27 Temmuz 2013). "An exploratory study on the quality of service in the public sector in Tonga". eprints.usq.edu.au. 2 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2019.
- ^ Senituli, Lopeti (17 Ocak 2025). "Who is Tonga's new prime minister?". Radio New Zealand. 16 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ocak 2025.
- ^ "Tonga Finance Minister resigns". . 6 Mart 2017. 7 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
- ^ "Tonga elects all-male parliament with nine new People's Reps". Matangi Tonga. 18 Kasım 2021. 18 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2021.
- ^ "Tonga: Three contenders for prime minister's job". . 7 Aralık 2021. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021.
- ^ "ANALYSIS: Tonga in search for viable, credible PM; the best of best has yet to come". Kaniva Tonga. 6 Aralık 2021. 7 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2021.
- ^ "Emotional, Siaosi Sovaleni elected PM Designate". Matangi Tonga. 15 Aralık 2021. 15 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2021.
- ^ "MPs choose Siaosi Sovaleni as new prime minister". Kaniva Tonga. 15 Aralık 2021. 15 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2021.
- ^ "'Aisake Eke is Tonga's new prime minister". . 24 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2024.
- ^ "Dr 'Aisake Eke, Tonga's new Prime Minister Designate". . 24 Aralık 2024. 27 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2024.
- ^ "Tonga PM officially appointed". . 22 Ocak 2025. 26 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2025.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vikipedi ozgur ansiklopedi ʻAisake Valu EkeTonga BasbakaniGorevdeMakama gelis 22 Ocak 2025Yerine geldigi Samiu Vaipulu gecici Maliye BakaniGorev suresi 13 Ocak 2014 6 Mart 2017Yerine geldigiYerine gelenGorevdeMakama gelis 18 Kasim 2021Yerine geldigiGorev suresi 25 Kasim 2010 16 Kasim 2017Yerine geldigi Yeni AnayasaYerine gelenKisisel bilgilerPartisi Bagimsiz ʻAisake Valu Eke Tongali siyasetci Eke Buyuk Okyanus ta Polinezya ada obegi icerisinde yer alan Tonga Kralligi nda Ocak 2025 ten bu yana Tonga basbakani olarak gorev yapmaktadir Ayrica 2014 2017 yillari arasinda Maliye ve Ulusal Planlama Bakani olarak kabinede gorev yapti Egitim span Eke 1980 lerde Guney Pasifik Universitesi nden ekonomi alaninda lisans derecesi aldi Avustralya daki Guney Queensland Universitesi nde doktora yapti ve 2013 yilinda tamamladigi Tonga daki kamu sektorunde hizmet kalitesine iliskin kesifsel bir calisma adli teziyle doktora derecesi aldi Milletvekili span Maliye Bakanligi nda eski Maliye Sekreteri olarak gorev yapti ve ilk kez Kasim 2010 genel secimlerinde Tongatapu 5 bolgesi milletvekili olarak Yasama Meclisi ne secildi Dost Adalari Demokratik Partisi ne yakin olmasina ve parti uyesi olarak aday olmayi dusunmesine ragmen bagimsiz olarak aday oldu ve oylarin 24 1 ini ve 63 oy farkini alarak koltugu kazandi boylece Tongatapu 5 partinin kazanamadigi Tongatapu daki Tonga nin ana adasi tek secim bolgesi oldu Secildikten sonra basina ekonomiyi iyilestirmek icin yapilacak cok sey oldugunu soyledi ve hukumetin ozel sektor faaliyetlerini kolaylastirmasi gerektigini soyledi Ekim 2011 de parlamentonun yurt disinda hastalik izninde olan uyelerine yuksek miktarda odenek verilmesine karsi protesto duzenleyen milletvekillerinden biriydi Ekonomi zayifken milletvekillerinin kendilerine daha fazla kamu parasi harcamamasi gerektigini belirten artan odeneklere karsi oy kullanan sekiz milletvekilinden Demokrat Parti uyeleri olan ʻAkilisi Pohiva Semisi Sika Sitiveni Halapua Sangster Saulala Sione Taione Falisi Tupou ve Moʻale Finau ile birlikte biri oldu Oneri on iki oya karsi sekiz oyla kabul edildi Maliye Bakani span Ocak 2014 te basbakan Lord Tuʻivakano butceyle ilgili bir anlasmazlik nedeniyle Lisiate Akolo nun gorevden alinmasinin ardindan kendisini Maliye Bakani olarak atadi Eke bu gorevini basbakan ʻAkilisi Pohiva hukumetinde de surdurdu Ancak Mart 2017 de parcasi oldugu hukumete karsi bir guvensizlik onergesi uzerinde yapilan parlamento oylamasinda cekimser kaldi ve istifa etmek zorunda kaldi Daha sonra 2017 secimlerinde parlamentodaki koltugunu kaybetti 2021 secimlerinde Tongatapu 5 bolgesinden yeniden parlamentoya secildi Secim sonrasinda basbakanlik icin uc adaydan biriydi ancak sonunda 16 oyla basbakanligi kazanan Siaosi Sovaleni ye kaybetti Mayis 2022 de Yargitay tarafindan yargilandigi rusvet sucundan aklandi Basbakan span Eke 24 Aralik 2024 te Tonga Yasama Meclisi tarafindan Viliami Latu yu 16 ya karsi sekiz oyla yenerek basbakan secildi Kral VI Tupou 22 Ocak 2025 te Eke yi resmen basbakan olarak atadi Kaynakca span Eke Aisake Valu 27 Temmuz 2013 An exploratory study on the quality of service in the public sector in Tonga eprints usq edu au 2 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Agustos 2019 Senituli Lopeti 17 Ocak 2025 Who is Tonga s new prime minister Radio New Zealand 16 Ocak 2025 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ocak 2025 Tonga Finance Minister resigns 6 Mart 2017 7 Mart 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Mart 2017 Tonga elects all male parliament with nine new People s Reps Matangi Tonga 18 Kasim 2021 18 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Kasim 2021 Tonga Three contenders for prime minister s job 7 Aralik 2021 7 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Aralik 2021 ANALYSIS Tonga in search for viable credible PM the best of best has yet to come Kaniva Tonga 6 Aralik 2021 7 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Aralik 2021 Emotional Siaosi Sovaleni elected PM Designate Matangi Tonga 15 Aralik 2021 15 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Aralik 2021 MPs choose Siaosi Sovaleni as new prime minister Kaniva Tonga 15 Aralik 2021 15 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Aralik 2021 Aisake Eke is Tonga s new prime minister 24 Aralik 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Aralik 2024 Dr Aisake Eke Tonga s new Prime Minister Designate 24 Aralik 2024 27 Aralik 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Aralik 2024 Tonga PM officially appointed 22 Ocak 2025 26 Ocak 2025 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Ocak 2025 gtdMevcut hukumet baskanlariAfrikaLourenco Talon Boko Ouedraogo Ntahontuye Ghrieb Muhammed Halina Nsua Afewerki Dlamini Ahmed Ahnus Mambe Oligui Nguema Barrow Mahama Oury Camara Ramaphosa Mayardit Ngute Ruto Assoumani Makosso Tuluka Boakai Dibeybe Matekane Zafisambo Chakwera Maiga Ramgoolam Medbuli Veled Ejey Levy Ngurare Zeine Tinubu Moloua Nsengiyumva Bayoun Ramos Sonko Ramkalawan Sengeh Barre Abdullahi Idris Majaliwa Gnassingbe Zafarani Nabbanja Correia e Silva Hichilema MnangagwaAsyaAhund Al i Halife Yunus Tobgay Mektum Bolkiah Li Gusmao Subianto Marcos Mustafa Kim Modi es Sudani Pezeskiyan Netanyahu Takaichi Hun Al i Sani Bektenov Kasimaliyev es Sabah Pak Siphandone Selam Muizzu Ibrahim Zandanshatar Aripov Serif Wong Amarasuriya es Sara bin Selman Rasulzoda Cho Berdimuhammedov bin Tarik Hasan Phạm bin BrikAvrupaDelba Merz Rama Espot Stocker Esedov Turcin De Wever Starmer Kristo Jelyazkov Fiala Frederiksen Pasinyan Michal Orpo Lecornu Dzhussoev Kobahidze Schoof Plenkovic Martin Sanchez Kristersson Pfister Keller Sutter Parmelin Cassis Rosti Baume Schneider ve Jans Meloni Frostadottir Spajic Hristodulidis Kurti Ustel Mickoski Silina Haas Frieden Orban Abela Recean Mirmand Store Tusk Montenegro Bolojan Misustin Beccari Macut Fico Golob Rozenberg Erdogan Petrini MicotakisGuney AmerikaArce Silva Phillips Petro Pena Ysa Boric Orsi MaduroKuzey AmerikaTrump Browne Milei Davis Mottley Briceno Abinader Skerrit Noboa Bukele Mitchell Arevalo Fils Aime Castro Robles Holness Marrero Cruz Carney Sheinbaum Ortega ve Murillo Mulino Drew Pierre Gonsalves Persad BissessarOkyanusyaAlbanese Brown Rabuka Maamau Heine Simina Adeang Tagelagi Whipps Marape Manele Eke Teo Napat Luxon Gecici veya vekaleten gorev yapanlar Italik Makami tartismali Kategoriler Yasayan insanlarTonga basbakanlariGorev basindaki ulusal liderler

