Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Tuzlanmış balık, tütsülenmiş veya kurutulmuş ve tuzlanmış morina gibi, kuru tuzla kürlenmiş ve böylece daha sonra yenmek üzere saklanmış balıktır. Kuru tuz veya tuzlu suyla (salamura) kurutma veya tuzlama, 19. yüzyıla kadar balıkları korumak için yaygın olarak kullanılan tek yöntemdi. Kurutulmuş balık ve tuzlanmış balık (veya hem kurutulmuş, hem de tuzlanmış balık) Azorlar, Karayipler, Batı Afrika, Kuzey Afrika, Güney Asya, Güneydoğu Asya, Güney Çin, İskandinavya, Newfoundland dahil Kanada'nın bazı bölgeleri, kıyı Rusya ve Arktik'te temel bir diyettir. Diğer tuzla kürlenmiş etler gibi, soğutma olmadığında bile korunmuş hayvansal protein sağlar.
Türkiye'de, geçmişte rum vatandaşların elinde olan balık ürünlerinin işlenmesi işi, mübadele sonrası, birlikte yaşamış olan Türk vatandaşlar tarafından da yapılmaya başlanmıştır. 1928 yılında, Çanakkale'nin Gelibolu ilçesinde, Kemerli ailesi tarafından ilk balık konserve fabrikası kurulmuştur. Önceleri bölgede sadece konserve balık üretimi yapılırken, ürün çeşitlendirilmiş, lakerda ve tuzlu balık üretimi de yapılmaya başlanmıştır. Yörede, Yakşi, Selahattin Kemerli ve benzeri markalar altında son 70 yıldır başta Sardalya olmak üzere Hamsi, Uskumru ve Kolyoz balıklarından tuzlu balık ve yağlı tuzlu balık üretimi yapılmaktadır.
Üretim ve yöntem
| ]
Tuzlama, gıdanın kuru yenilebilir tuzla korunmasıdır. Turşu yapmaya (yani tuzlu su ile gıda hazırlama) benzer ve gıdayı korumanın en eski yöntemlerinden biridir. Tuz, ozmoz yoluyla mikrobiyal hücrelerden su çekerek mikroorganizmaların büyümesini engeller. İstenmeyen bakteri türlerinin çoğunu öldürmek için %20'ye kadar tuz konsantrasyonları gerekir. Genellikle etin kürlenmesi sürecinde kullanılan tütsüleme, etin yüzeyine gerekli tuz konsantrasyonunu azaltan kimyasallar ekler. Tuzlama, tuzun hipertonik yapısı nedeniyle çoğu bakteri, mantar ve diğer potansiyel olarak patojenik organizmaların aşırı tuzlu bir ortamda yaşayamayacağı için kullanılır. Böyle bir ortamdaki herhangi bir canlı hücre ozmoz yoluyla susuz kalacak ve ölecek veya geçici olarak inaktif hale gelecektir.
Bir balıktaki su aktivitesi (aw), balığın etindeki su buharı basıncının aynı sıcaklık ve basınçtaki saf suyun buhar basıncına oranı olarak tanımlanır. 0 ile 1 arasında değişir ve balığın etindeki suyun ne kadar mevcut olduğunu ölçen bir parametredir. Mevcut su, bozulmada rol oynayan mikrobiyal ve enzimatik reaksiyonlar için gereklidir. Mevcut suyu bağlamak veya aw'yi azaltarak uzaklaştırmak için kullanılmış veya kullanılmakta olan bir dizi teknik vardır. Geleneksel olarak kurutma, tuzlama ve tütsüleme gibi teknikler kullanılmış ve binlerce yıldır kullanılmaktadır. Daha yakın zamanlarda, dondurarak kurutma, su bağlayıcı nemlendiriciler ve sıcaklık ve nem kontrolüne sahip tam otomatik ekipmanlar eklenmiştir. Genellikle bu tekniklerin bir kombinasyonu kullanılır.
Sağlık etkileri
| ]
Yüksek nitrit seviyeleri nedeniyle, tuzlu balık tüketimi mide kanseri ve nazofarenks kanseri riskini artırır.Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı, Çin'de fakir yemeği olarak tabir edilen Çin usulü (Cantonese) tuzlu balığı Grup 1 kanserojen olarak sınıflandırır.
Ayrıca bakınız
| ]Kaynakça
| ]- ^ "Gıda Muhafazasının Tarihsel Kökenleri". Georgia Üniversitesi. 15 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ağustos 2024.
- ^ "Gelibolu'nun Balıkçı Kadınları – Trakya Gezi". 2 Ocak 2010. 26 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2024.
- ^ AA (20 Ağustos 2012). "52 yıldır eşiyle birlikte balık tuzluyor". Hürriyet. 26 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2024.
- ^ "FAO Fisheries & Aquaculture". www.fao.org. 25 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2024.
- ^ Barsouk, Adam; Aluru, John Sukumar; Rawla, Prashanth; Saginala, Kalyan; Barsouk, Alexander (13 Haziran 2023). "Epidemiology, Risk Factors, and Prevention of Head and Neck Squamous Cell Carcinoma". Medical Sciences. 11 (2): 42. doi:10.3390/medsci11020042. ISSN 2076-3271. (PMID) 37367741. 26 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi26 Ağustos 2024.
- ^ "Diet, Nutrition, Physical Activity and Cancer: A Global Perspective" (PDF). 2023. 2 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ağustos 2024.
- ^ "Meat, fish and dairy products and the risk of cancer" (PDF). 2021. 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 26 Ağustos 2024.
- ^ "Known and Probable Human Carcinogens". www.cancer.org (İngilizce). 12 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2024.
- ^ "List of Classifications". monographs.iarc.who.int (İngilizce). 5 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2024.
- Schwartz, RK (2004) "Bütün yollar Roma'ya çıkar: Kuzey Afrika'da Roma gıda üretimi" Repast, 20 (4): 5–6 ve 8–9.
| Otorite kontrolü |
|
|---|
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vikipedi ozgur ansiklopedi Tuzlu balik hazirlanisi Tuzlanmis balik tutsulenmis veya kurutulmus ve tuzlanmis morina gibi kuru tuzla kurlenmis ve boylece daha sonra yenmek uzere saklanmis baliktir Kuru tuz veya tuzlu suyla salamura kurutma veya tuzlama 19 yuzyila kadar baliklari korumak icin yaygin olarak kullanilan tek yontemdi Kurutulmus balik ve tuzlanmis balik veya hem kurutulmus hem de tuzlanmis balik Azorlar Karayipler Bati Afrika Kuzey Afrika Guney Asya Guneydogu Asya Guney Cin Iskandinavya Newfoundland dahil Kanada nin bazi bolgeleri kiyi Rusya ve Arktik te temel bir diyettir Diger tuzla kurlenmis etler gibi sogutma olmadiginda bile korunmus hayvansal protein saglar Turkiye de gecmiste rum vatandaslarin elinde olan balik urunlerinin islenmesi isi mubadele sonrasi birlikte yasamis olan Turk vatandaslar tarafindan da yapilmaya baslanmistir 1928 yilinda Canakkale nin Gelibolu ilcesinde Kemerli ailesi tarafindan ilk balik konserve fabrikasi kurulmustur Onceleri bolgede sadece konserve balik uretimi yapilirken urun cesitlendirilmis lakerda ve tuzlu balik uretimi de yapilmaya baslanmistir Yorede Yaksi Selahattin Kemerli ve benzeri markalar altinda son 70 yildir basta Sardalya olmak uzere Hamsi Uskumru ve Kolyoz baliklarindan tuzlu balik ve yagli tuzlu balik uretimi yapilmaktadir Uretim ve yontem span Tuzlu balik oncelikle dogal ya da endustriyel yontemlerle kurutulup tuzlanir veya cigden tuzlanir Tuzlama gidanin kuru yenilebilir tuzla korunmasidir Tursu yapmaya yani tuzlu su ile gida hazirlama benzer ve gidayi korumanin en eski yontemlerinden biridir Tuz ozmoz yoluyla mikrobiyal hucrelerden su cekerek mikroorganizmalarin buyumesini engeller Istenmeyen bakteri turlerinin cogunu oldurmek icin 20 ye kadar tuz konsantrasyonlari gerekir Genellikle etin kurlenmesi surecinde kullanilan tutsuleme etin yuzeyine gerekli tuz konsantrasyonunu azaltan kimyasallar ekler Tuzlama tuzun hipertonik yapisi nedeniyle cogu bakteri mantar ve diger potansiyel olarak patojenik organizmalarin asiri tuzlu bir ortamda yasayamayacagi icin kullanilir Boyle bir ortamdaki herhangi bir canli hucre ozmoz yoluyla susuz kalacak ve olecek veya gecici olarak inaktif hale gelecektir Bir baliktaki su aktivitesi aw baligin etindeki su buhari basincinin ayni sicaklik ve basinctaki saf suyun buhar basincina orani olarak tanimlanir 0 ile 1 arasinda degisir ve baligin etindeki suyun ne kadar mevcut oldugunu olcen bir parametredir Mevcut su bozulmada rol oynayan mikrobiyal ve enzimatik reaksiyonlar icin gereklidir Mevcut suyu baglamak veya aw yi azaltarak uzaklastirmak icin kullanilmis veya kullanilmakta olan bir dizi teknik vardir Geleneksel olarak kurutma tuzlama ve tutsuleme gibi teknikler kullanilmis ve binlerce yildir kullanilmaktadir Daha yakin zamanlarda dondurarak kurutma su baglayici nemlendiriciler ve sicaklik ve nem kontrolune sahip tam otomatik ekipmanlar eklenmistir Genellikle bu tekniklerin bir kombinasyonu kullanilir Saglik etkileri span Cin usulu tuzlu balik Yuksek nitrit seviyeleri nedeniyle tuzlu balik tuketimi mide kanseri ve nazofarenks kanseri riskini artirir Uluslararasi Kanser Arastirmalari Ajansi Cin de fakir yemegi olarak tabir edilen Cin usulu Cantonese tuzlu baligi Grup 1 kanserojen olarak siniflandirir Ayrica bakiniz span Tuzlama et Salamura Konserve Kuru et TutsulemeKaynakca span Gida Muhafazasinin Tarihsel Kokenleri Georgia Universitesi 15 Ekim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Agustos 2024 Gelibolu nun Balikci Kadinlari Trakya Gezi 2 Ocak 2010 26 Agustos 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2024 AA 20 Agustos 2012 52 yildir esiyle birlikte balik tuzluyor Hurriyet 26 Agustos 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2024 FAO Fisheries amp Aquaculture www fao org 25 Ocak 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2024 Barsouk Adam Aluru John Sukumar Rawla Prashanth Saginala Kalyan Barsouk Alexander 13 Haziran 2023 Epidemiology Risk Factors and Prevention of Head and Neck Squamous Cell Carcinoma Medical Sciences 11 2 42 doi 10 3390 medsci11020042 ISSN 2076 3271 PMID 37367741 26 Agustos 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi26 Agustos 2024 Diet Nutrition Physical Activity and Cancer A Global Perspective PDF 2023 2 Agustos 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 26 Agustos 2024 Meat fish and dairy products and the risk of cancer PDF 2021 5 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi PDF Erisim tarihi 26 Agustos 2024 Known and Probable Human Carcinogens www cancer org Ingilizce 12 Temmuz 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2024 List of Classifications monographs iarc who int Ingilizce 5 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Agustos 2024 Schwartz RK 2004 Butun yollar Roma ya cikar Kuzey Afrika da Roma gida uretimi Repast 20 4 5 6 ve 8 9 gtdBalikYonetim araclariBaliklarin evrimi Balikcilik Balik eti FishBase IhtiyolojiKromatofor Yuzgec Brankial kemer Farengeal arklar Fotofor Balik pulu DislerPasif elektromerkez Baliklarda aciBalik sutu RoeUcan balikDiger davranisSuda solunum Gocmen baliklar Yirtici baliklarDeniz habitatlariOrihalin Tatli su baligiBaska turlerBalik yetistiriciligi Sazan Ahtapot yetistiriciligiYirtici baliklar orkinos Somon Baligi Tuna Hamsigiller sardalya sprat Morina yassi balikBaslica gruplarCenesiz baliklar Myxini Kikirdakli baliklar Kopekbaligi Vatoz Kemikli baliklar Isinsal yuzgecliler Et yuzgeclilerListelerTehdit tdDeniz urunleri th Balik etiHamsi Sazan Yayin baligi Morina Yilan baligi Yassi Baligi Flounder Somon Baligi Sardalya Mersin baligi Kilic baligi Tilapia Alabalik Ton baligiAbalone Istakoz Midye Istiridye Tarak Deniz kestanesi Kabuklular YumusakcalarDigerAhtapot yemekleri Deniz hiyari yemekleri daha fazla Islenmis deniz urunleriHavyar Kurutulmus balik Balik konservesi Fermente balik Balik filetosu Balik yagi Balik sosu Takoz balik eti Balik stoku Tuzlanmis balik Tutsulenmis balik Surimi Karaca daha fazla Balik ve patates Balik corbasi Kopek baligi yuzgeci corbasi Susi devami Saglik tehlikeleriDanismanlik hizmetleriHayvan refahiBaliklarda aciHayvan refahiBalik konserveleme Balik isleme Susi tarihi Pesketaryenlik Otorite kontroluNLI 987007533673305171 Kategoriler Balik listeleriGida korumaTuzlu yiyeceklerGizli kategori NLI tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleri