Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Tulyum (kısaltması Tm), atom numarası 69, atom ağırlığı 168,9, yoğunluğu 9,3 olan, yaklaşık 1500 °C'de eriyen nadir element.
Tulyum elementi gümüş, altın ya da kadmiyum gibi nadir görülen, en az bulunan elementlerden biridir.
Parlak, gümüşi bir renktedir. Nemden korunmalıdır. Element gümüşi gri ve bir bıçak ile kesilecek kadar yumuşaktır. Nadir toprak metal, monazit gibi minerallerinde bulunur.
Metalik tulyum, tulyum oksidin metalik lantanla ya da susuz tulyum florürünün metalik kalsiyumla indirgenmesiyle elde edilir. Saf haldeki tulyum metali gümüş parlaklığında ve havaya oldukça dayanıklıdır. Tulyumun atom kütleleri 161-176 arasında değişen 16 izotopu bilinmektedir. Doğal tulyum kararlı Tm-169 izotopundan oluşur. Tulyumun pahalı bir metal olması onun uygulama alanlarını sınırlandırır. Bununla birlikte bir nükleer reaktörde nötronlarla bombardıman edilen doğal tulyum taşınabilir X ışını cihazlarında radyasyon kaynağı olarak kullanılır. Tm-171 izotopu ise bir enerji kaynağı olarak kullanılma potansiyeline sahiptir. Doğal tulyum, mikrodalga cihazlarının yapımında kullanılan seramikten yapılmış manyetik maddeler olarak ferritlerin yapımında kullanılır. Tulyum da öteki lantanitler gibi zehirlenmelere yol açan bir maddedir. Bundan ötürü kullanımında çok dikkatli olunması gerekir.
Kimyasal reaksiyonları
Tulyum havayla temasında yavaş yavaş kararır ve 150 °C de tulyum (III) oksit oluşturmak için reaksiyona girer:
4 Tm + 3 O2 → 2 Tm2O3
Tulyum oldukça elektropozitif ve tulyum hidroksit oluşturmak için sıcak su ile hızlı bir şekilde, soğuk su ile yavaş bir şekilde reaksiyona girer ve:
2 Tm (katı) + 6 H2O (sıvı) → 2 Tm(OH)3 (aq) + 3 H2 (gas)
Tulyum bütün halojenler ile reaksiyona girer. Reaksiyon, oda sıcaklığında yavaştır ama 200 °C nin üstünde hızlıdır:
- 2 Tm (katı) + 3 F2 (gas) → 2 TmF3 (katı) [beyaz]
- 2 Tm (katı) + 3 Cl2 (gas) → 2 TmCl3 (katı) [sarı]
- 2 Tm (katı) + 3 Br2 (gas) → 2 TmBr3 (katı) [beyaz]
- 2 Tm (katı) + 3 I2 (gas) → 2 TmI3 (katı) [sarı]
 | Element veya periyodik tablo ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
| Grup | 1 | 2 | 3 | 4 | 11 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | |||||||
| Lantanitler | 57 La | 58 Ce | 59 Pr | 60 Nd | 61 Pm | 62 Sm | 63 Eu | 64 Gd | 65 Tb | 66 Dy | 67 Ho | 68 Er | 69 Tm | 70 Yb | 71 Lu | |||
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tulyum Tm H Periyodik tablo HeLi Be B C N O F NeNa Mg Al Si P S Cl ArK Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br KrRb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I XeCs Ba Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At RnFr Ra Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr Temel ozellikleriAtom numarasi 69Element serisi LantanitlerGrup periyot blok 6 fGorunus gumusi griKutle numarasi 168 93421 g molElektron dizilimi Xe 4f13 6s2Enerji seviyesi basina Elektronlar 2 8 18 31 8 2CAS kayit numarasi 7440 30 4Fiziksel OzellikleriMaddenin hali katiYogunluk 9 32 g cm Sivi haldeki yogunlugu 8 56 g cm Ergime noktasi 1818 K 1545 CKaynama noktasi 2223 K 1950 CErgime isisi 16 84 kJ molBuharlasma isisi 247 kJ molIsi kapasitesi 27 03 J mol K Atom ozellikleriKristal yapisi HeksagonalYukseltgenme seviyeleri 2 3 4Elektronegatifligi 1 25 Pauling olcegiIyonlasma enerjisi 596 7 kJ molAtom yaricapi 176 pmAtom yaricapi hes pmKovalent yaricapi 190 10 pmVan der Waals yaricapi pmDiger ozellikleriElektrik direnci 676 n nW m 20 C de Isil iletkenlik 16 9 W m K Isil genlesme 13 3 µm m K 25 C de Ses hizi m s de Mohs sertligiVickers sertligi 520 MPaBrinell sertligi 471 MPa Tulyum kisaltmasi Tm atom numarasi 69 atom agirligi 168 9 yogunlugu 9 3 olan yaklasik 1500 C de eriyen nadir element Tulyum elementi gumus altin ya da kadmiyum gibi nadir gorulen en az bulunan elementlerden biridir Parlak gumusi bir renktedir Nemden korunmalidir Element gumusi gri ve bir bicak ile kesilecek kadar yumusaktir Nadir toprak metal monazit gibi minerallerinde bulunur Metalik tulyum tulyum oksidin metalik lantanla ya da susuz tulyum florurunun metalik kalsiyumla indirgenmesiyle elde edilir Saf haldeki tulyum metali gumus parlakliginda ve havaya oldukca dayaniklidir Tulyumun atom kutleleri 161 176 arasinda degisen 16 izotopu bilinmektedir Dogal tulyum kararli Tm 169 izotopundan olusur Tulyumun pahali bir metal olmasi onun uygulama alanlarini sinirlandirir Bununla birlikte bir nukleer reaktorde notronlarla bombardiman edilen dogal tulyum tasinabilir X isini cihazlarinda radyasyon kaynagi olarak kullanilir Tm 171 izotopu ise bir enerji kaynagi olarak kullanilma potansiyeline sahiptir Dogal tulyum mikrodalga cihazlarinin yapiminda kullanilan seramikten yapilmis manyetik maddeler olarak ferritlerin yapiminda kullanilir Tulyum da oteki lantanitler gibi zehirlenmelere yol acan bir maddedir Bundan oturu kullaniminda cok dikkatli olunmasi gerekir Kimyasal reaksiyonlariTulyum Tulyum havayla temasinda yavas yavas kararir ve 150 C de tulyum III oksit olusturmak icin reaksiyona girer 4 Tm 3 O2 2 Tm2O3 Tulyum oldukca elektropozitif ve tulyum hidroksit olusturmak icin sicak su ile hizli bir sekilde soguk su ile yavas bir sekilde reaksiyona girer ve 2 Tm kati 6 H2O sivi 2 Tm OH 3 aq 3 H2 gas Tulyum butun halojenler ile reaksiyona girer Reaksiyon oda sicakliginda yavastir ama 200 C nin ustunde hizlidir 2 Tm kati 3 F2 gas 2 TmF3 kati beyaz 2 Tm kati 3 Cl2 gas 2 TmCl3 kati sari 2 Tm kati 3 Br2 gas 2 TmBr3 kati beyaz 2 Tm kati 3 I2 gas 2 TmI3 kati sari Element veya periyodik tablo ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Grup 1 2 3 4 11 13 14 15 16 17 18Lantanitler 57 La 58 Ce 59 Pr 60 Nd 61 Pm 62 Sm 63 Eu 64 Gd 65 Tb 66 Dy 67 Ho 68 Er 69 Tm 70 Yb 71 Lu