Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kripton, periyodik tablonun 8-A grubunda yer alan, atom numarası 36, simgesi ise Kr olan ve soy gaz özellikleri gösteren kimyasal elementtir. Tek atomlu, renksiz, tatsız ve kokusuz bir gazdır. Hacim olarak, havada milyonda bir oranında bulunur. Soygazlar arasında ksenondan sonra en kolay sıvılaşandır (-152,9 °C). Kimyasal etkinliği yoktur. Isı iletkenliği kötüdür. Bu yüzden ksenonla birlikte kimi akkor lambaların içine, filamanın yüksek ısıya gelip daha bol ışık vermesi amacıyla kullanılır. Kriptondan, deşarj tüplerinde, ışık kaynağı olarak yararlanılır. Turuncu ışınım veren izotoplarından biri (Kr 86), Ekim 1983'e dek temel uzunluk birimi olan metrenin tanımlanmasında kullanıldı.
Krypton, diğer asal gazlar gibi aydınlatma ve fotoğrafçılıkta da kullanılır. Kripton ışığının birçok spektral çizgisi vardır ve kripton plazma, her biri tek bir spektral çizgiyi çınlayan ve amplifiye eden parlak, yüksek güçlü gaz lazerlerinde (kripton iyonu ve excimer lazerler) kullanışlıdır. Kripton florür de yararlı bir lazer yapar. 1960'tan 1983'e kadar, bir metrenin resmi uzunluğu, kripton boşaltma tüplerinin yüksek güç ve göreceli kullanım kolaylığı nedeniyle, kripton-86'nın turuncu spektral hattının 605 nm dalga boyu ile tanımlandı.
Tarihçe
Kripton, 1898'de İskoç bir kimyager olan Sir William Ramsay ve bir İngiliz kimyager olan Morris Travers tarafından sıvı havanın hemen hemen tüm bileşenlerini buharlaştırmaktan kalan kalıntıyla keşfedildi. Neon, aynı işçiler tarafından sadece birkaç hafta sonra benzer bir prosedürle keşfedildi. William Ramsay, 1904 Nobel Kimya Ödülü'nü, kripton da dahil olmak üzere soy gazların keşfi için verildi.
1960'ta Ağırlıklar ve Tedbirler üzerine yapılan Uluslararası Konferans, sayacı kripton-86 izotopu tarafından yayılan 1,650,763,73 dalga boyundaki ışık olarak tanımladı. Bu anlaşma, Paris'te bulunan, platin-iridyum alaşımından yapılmış bir metal çubuk olan 1889 uluslararası prototip sayacının yerini almıştır (başlangıçta, dünyanın polar çevresi bir çeyreğinde on milyonuncu olarak inşa edilen bir dizi standart çubuktan biridir). Bu aynı zamanda 1927'de ångström'ün kırmızı kadmiyum spektral çizgisine dayanan tanımı yerine 1Å = 10–10 m ile geçersiz kıldı. Kripton-86 tanımı, ışığın 1 / 299,792,458 s boyunca bir vakumda ilerlediği uzaklık olarak yeniden tanımlanan Ekim 1983 konferansına kadar sürdü.
Özellikleri
Kripton birkaç keskin emisyon çizgisi (spektral imzalar) ile karakterizedir ve en güçlüsü yeşil ve sarıdır. Krypton, uranyum fisyonunun ürünlerinden biridir. Kripton beyazdır ve yüze merkezli bir kübik kristal yapısına sahiptir, bu da tüm soygazların ortak bir özelliğidir (helyum hariç, altıgen yakın paketlenmiş kristal yapıdadır).
İzotopları
Dünya atmosferinde doğal olarak bulunan kripton altı kararlı izotoptan oluşur. Buna ek olarak, yaklaşık otuz kararsız izotop ve izomer bilinmektedir. Atmosferik reaksiyonların ürünü olan 81Kr, diğer doğal olarak bulunan kripton izotoplarıyla üretilir. Radyoaktif olduğu için, 230,000 yıllık yarılanma ömrü vardır. Kripton oldukça uçucudur ve yüzeye yakın suda çözelti içinde kalmaz, ancak eski (50.000-800.000 yıl) yeraltı sularını çıkarmak için 81Kr kullanılmıştır.
85Kr yarı ömrü 10.76 olan atıl radyoaktif soygazdır. Nükleer bomba testleri ve nükleer reaktörler gibi uranyum ve plütonyumun fisyonundan üretiliyor. Yakıt çubuklarının nükleer reaktörlerden tekrar işlenmesi sırasında 85Kr serbest bırakıldı. Kuzey Kutbu'ndaki konsantrasyonlar, konvektif karışım nedeniyle Güney Kutbu'ndakinden %30 daha yüksektir.
Kimya
Diğer asal gazlar gibi, kripton da kimyasal açıdan tepkisizdir. Nitekim, 1960'lı yıllardan önce hiçbir soygaz bileşiği sentezlenmedi.
Bununla birlikte, 1962'de ksenon bileşiklerinin ilk başarılı sentezini takiben, kripton diflorür (KrF
2) 1963 yılında bildirildi. Aynı yıl, KrF
4, Grosse ve ark.nın tarafından bildirildi ancak daha sonra yanlış bir tanımlama olduğu gösterildi. Aşırı koşullar altında, kripton aşağıdaki denkleme göre KrF2 oluşturmak üzere flor ile tepkimeye girer:
Kr + F2 → KrF2
Kriptonun, florin dışındaki atomlara bağlandığı bileşikler de keşfedildi. Ayrıca bir kripton oksoasidin bir baryum tuzunun doğrulanmamış bir raporu vardır. ArKr + ve KrH + çok atomlu iyonlar araştırılmıştır ve KrXe veya KrXe + için kanıt vardır.
KrF'nin reaksiyonu 2 ile B (OTeF 5) 3, kararsız bir bileşik olan Kr (OTeF 5) 2, bir kripton-oksijen bağ içerir. [HC≡N-Kr-F] + katyonunda bir kripton-azot bağ bulunur, KrF'nin reaksiyonu ile üretilir 2 ile [HC≡NH] + [AsF- 6] -50 °C'nin altında. HKrCN ve HKrC≡CH (kripton hidrür-siyanür ve hidrokriptoasetilen), 40 K'ye kadar stabil olduğu rapor edilmiştir. [20]
Kripton hidrid (Kr (H2) 4) kristalleri, 5 GPa üzerindeki basınçlarda büyütülebilir. Kripton oktahedrası rastgele yönlendirilmiş hidrojen molekülleri ile çevrili bir yüz merkezli kübik yapıya sahiptirler.
Son zamanlarda, Zaleski-Ejgierd ve ark. Kripton bileşiklerinin - kripton oksitlerin - tamamen yeni bir sınıfının yüksek basınçlarda termodinamik olarak dengelenmesi gerektiğini öngördü. Özellikle, kripton monoksit (KrO) yaklaşık 285 GPa (2.85 milyon atmosfer) saf elementlerin bir karışımından kendiliğinden oluşmalıdır. İçinde kripton atomlarının oksijen atomlarıyla kuvvetli kovalent bağlar oluşturması beklenir.
Doğal Oluşum
Dünya, helyum haricinde oluşumunda bulunan asal gazların hepsini korudu. Kriptonun atmosferdeki konsantrasyonu yaklaşık 1 ppm'dir. Fraksiyonel distilasyon ile sıvı hava çıkarılabilir. Ölçüm meteorik aktiviteden ve güneş rüzgarlarından türetildiğinden uzaydaki kripton miktarı belirsizdir. İlk ölçümler uzaydaki kripton bolluğunu gösteriyor.
Uygulamalar
Kriptonun çoklu emisyon çizgileri, iyonize kripton gazı deşarjlarını beyazımsı hale getirir; bu da, kripton esaslı ampulleri, fotoğrafı parlak bir beyaz ışık kaynağı olarak kullanışlı hale getirir. Krypton, yüksek hızlı fotoğrafçılık için bazı fotoğrafik flaşlarda kullanılır. Kripton gazı, parlak yeşilimsi-sarı ışıkla parlayan ışıklı işaretler yapmak için diğer gazlarla da birleştirilir.
Kripton enerji verimli flüoresan lambalarda argon ile karıştırılarak güç tüketimini azaltır, aynı zamanda ışık çıkışını düşürür ve maliyeti yükseltir. Krypton'un maliyeti argonun yaklaşık 100 katı kadardır. Krypton (xenon'la birlikte) ayrıca filament buharlaşmasını azaltmak ve daha yüksek çalışma sıcaklıklarına izin vermek için akkor lambaları doldurmak için kullanılır. Daha aydınlık bir ışık, konvansiyonel akkor lambalardan daha fazla mavi renkle sonuçlanır.
Krypton'un beyaz boşaltma işlemi genellikle istenen rengi oluşturmak için boyalı veya lekelenmiş renkli gaz deşarj tüplerinde iyi etki sağlamak için kullanılır (örneğin "neon" tipi çok renkli reklam işaretleri genelde tamamen kripton bazlıdır). Kripton, kırmızı spektral çizgi bölgesinde neondan daha yüksek ışık gücü üretir ve bu nedenle, yüksek güçlü lazer ışığı şovlarında kırmızı lazerler çoğunlukla, lazer amplifikasyonu ve emisyonu için kırmızı spektral çizgileri seçen aynalı kripton lazerlerdir Aynı multi-watt çıktılarını elde edemeyen daha tanıdık helyum-neon çeşididir.
Kripton florür lazeri. Dolaşım deneylerinde nükleer füzyon enerji araştırmasında önemlidir. Lazerin yüksek ışın tekdüzeliği, kısa dalga boyu vardır ve spot büyüklüğü parçalanan bir pelletin izlenmesi için değiştirilebilir.
Deneysel parçacık fiziğinde, yarı homojen elektromanyetik kalorimetreler oluşturmak için sıvı kripton kullanılır. Dikkat çekici bir örnek, yaklaşık 27 ton sıvı kripton içeren CERN'deki NA48 deneyinin kalorimetredir. Bu kullanım nadirdir çünkü sıvı argon daha az pahalıdır. Kriptonun avantajı 4.7 cm'lik daha küçük bir Molière yarıçapı olup, az yer kaplayan mükemmel mekansal çözünürlük sağlar. Kalorimetre ile ilgili diğer parametreler şöyledir: X0 = 4.7 cm radyasyon uzunluğu ve 2.4 g / cm³ yoğunluk.
Tutarlı iyonlaşma seviyeleri ve düzgün çalışma sağlamak için, bazı eski jet motorlarındaki ateşleme eksitörlerinde bulunan kapalı kıvılcım aralığı aralıkları, az miktarda kripton-85 içerir.
Krypton-83, görüntüleme solunum yolları için manyetik rezonans görüntüleme (MRI) uygulamasına sahiptir. Özellikle radyolog, hava yolu içeren hidrofobik ve hidrofilik yüzeyleri ayırt eder.
Xenon, bölgesel ventilasyonu değerlendirmek için bilgisayarlı tomografide (CT) kullanım potansiyeline sahip olsa da, anestetik özellikleri solunum gazı fraksiyonunu% 35'e sınırlar. Ksenon gazının yüksek kısmi basıncının istenmeyen etkilerinden kaçınırken,% 30 ksenon ve% 30 kriptonun nefes alıp veren bir karışımı, CT için% 40 ksenon fraksiyonu ile karşılaştırıldığında etkilidir.
Atmosferdeki Kripton-85, Kuzey Kore ve Pakistan'daki gizli nükleer yakıt yeniden işleme tesislerini tespit etmek için kullanıldı. Bu tesisler 2000'lerin başında tespit edildi ve silah sınıfı plütonyum ürettiği düşünülüyordu.
Önlemler
Kripton toksik olmayan bir asfiktir. Kripton, havadan yedi kat daha fazla narkotik bir potensiye sahiptir ve% 50 kripton ve% 50 doğal hava atmosferini solumak (bir sızıntının bulunduğu yerde meydana gelebileceği gibi) insanlarda dört kez atmosfer basıncında solunum havasına benzer narkozlara neden olur. Bu, 30 metre derinlikteki tüplü dalış ile kıyaslanabilir (bkz. Azot narkozu) ve nefes alan herkesi etkileyebilir. Aynı zamanda, bu karışım sadece% 10 oksijen (normal% 20'den daha fazla) ihtiva edecek ve hipoksi daha büyük bir endişe olacaktır.
Kaynakça
- ^ Krypton 29 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. encyclopedia.airliquide.com
- ^ William Ramsay; Morris W. Travers (1898). "On a New Constituent of Atmospheric Air". Proceedings of the Royal Society of London. 63 (1): 405–408. doi:10.1098/rspl.1898.0051
- ^ "The BIPM and the evolution of the definition of the metre". Bureau International des Poids et Mesures. 2014-07-26. Retrieved 2016-06-23.
- ^ Penzes, William B. (2009-01-08). "Time Line for the Definition of the Meter". National Institute of Standards and Technology. Retrieved 2016-06-23.
- ^ Burdun, G. D. (1958). "On the new determination of the meter" (PDF). Measurement Techniques. 1 (3): 259–264. doi:10.1007/BF00974680. (subscription required (help)).
- ^ Kimothi, Shri Krishna (2002). The uncertainty of measurements: physical and chemical metrology: impact and analysis. American Society for Quality. p. 122. ISBN
- ^ Gibbs, Philip (1997). "How is the speed of light measured?". Department of Mathematics, University of California. Retrieved 2007-03-19.
- ^ Unit of length (meter), NIST
- ^ "Spectra of Gas Discharges".
- ^ "Krypton". Argonne National Laboratory, EVS. 2005. Archived from the original(PDF) on 2009-12-20. Retrieved 2007-03-17.
- ^ Lide, D. R., ed. (2005). CRC Handbook of Chemistry and Physics (86th ed.). Boca Raton (FL): CRC Press. ISBN
- ^ Thonnard, Norbert; Larry D. MeKay; Theodore C. Labotka (2001-02-05). "Development of Laser-Based Resonance Ionization Techniques for 81-Kr and 85-Kr Measurements in the Geosciences" (PDF). University of Tennessee, Institute for Rare Isotope Measurements. ss. 4-7.
- ^ "Resources on Isotopes". U.S. Geological Survey. Retrieved 2007-03-20.
- ^ Bartlett, Neil (2003). "The Noble Gases". . Retrieved 2006-07-02.
- ^ Grosse, A. V.; Kirshenbaum, A. D.; Streng, A. G.; Streng, L. V. (1963). "Krypton Tetrafluoride: Preparation and Some Properties". Science. 139 (3559): 1047–1048. Bibcode:1963Sci...139.1047G. doi:10.1126/science.139.3559.1047. PMID 17812982
- ^ Prusakov, V. N.; Sokolov, V. B. (1971). "Krypton difluoride". Soviet Atomic Energy. 31 (3): 990–999. doi:10.1007/BF01375764.
- ^ Streng, A.; Grosse, A. (1964). "Acid of Krypton and Its Barium Salt". Science. 143 (3603): 242–243. Bibcode:1964Sci...143..242S. doi:10.1126/science.143.3603.242. PMID 17753149
- ^ "Periodic Table of the Elements" (PDF). Los Alamos National Laboratory's Chemistry Division. pp. 100–101. Archived from the original (PDF) on November 25, 2006. Retrieved 2007-04-05.
- ^ Holloway, John H.; Hope, Eric G. (1998). Sykes, A. G., ed. Advances in Inorganic Chemistry. Academic Press. p. 57. ISBN
- ^ Lewars, Errol G. (2008). Modeling Marvels: Computational Anticipation of Novel Molecules. Springer. p. 68. ISBN
- ^ Kleppe, Annette K.; Amboage, Mónica; Jephcoat, Andrew P. (2014). "New high-pressure van der Waals compound Kr(H2)4 discovered in the krypton-hydrogen binary system". Scientific Reports. 4. doi:10.1038/srep04989
- ^ Zaleski-Ejgierd, P.; Łata, P. M. (2 February 2016). "Krypton oxides under pressure". Scientific Reports. 6 (18938). doi:10.1038/srep18938. Retrieved 5 August 2016
- ^ "How Products are Made: Krypton". Retrieved 2006-07-02.
- ^ "Mercury in Lighting" (PDF). Cape Cod Cooperative Extension. Retrieved 2007-03-20.
- ^ Lighting: Full-Size Fluorescent Lamps. McGraw-Hill Companies, Inc. (2002)
- ^ Properties, Applications and Uses of the "Rare Gases" Neon, Krypton and Xenon. Uigi.com. Retrieved on 2015-11-30.
- ^ "Laser Devices, Laser Shows and Effect" (PDF). Retrieved 2007-04-05.
- ^ Sethian, J.; M. Friedman; M. Myers. "Krypton Fluoride Laser Development for Inertial Fusion Energy" . Plasma Physics Division, Naval Research Laboratory. pp. 1–8. Retrieved 2007-03-20.
- ^ Pavlovskaya, GE; Cleveland, ZI; Stupic, KF; Basaraba, RJ; et al. (2005). "Hyperpolarized krypton-83 as a contrast agent for magnetic resonance imaging". Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America.
- ^ Chon, D; Beck, KC; Simon, BA; Shikata, H; et al. (2007). "Effect of low-xenon and krypton supplementation on signal/noise of regional CT-based ventilation measurements". Journal of Applied Physiology. 102 (4): 1535–44. doi:10.1152/japplphysiol.01235.2005. PMID 17122371
- ^ Sanger, David E.; Shanker, Thom (2003-07-20). "N. Korea may be hiding new nuclear site". Oakland Tribune. Retrieved 2015-05-01 – via Highbeam Research.
- ^ Bradley, Ed; Martin, David (2000-03-16). "U.S. Intelligence Find Evidence of Pakistan Producing Nuclear Weapons, CBS". CBS Evening News with Dan Rather. Retrieved 2015-05-01 – via Highbeam Research.
- ^ Properties of Krypton. Pt.chemicalstore.com. Retrieved on 2015-11-30.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kripton Kr H Periyodik tablo HeLi Be B C N O F NeNa Mg Al Si P S Cl ArK Ca Sc Ti V Cr Mn Fe Co Ni Cu Zn Ga Ge As Se Br KrRb Sr Y Zr Nb Mo Tc Ru Rh Pd Ag Cd In Sn Sb Te I XeCs Ba Hf Ta W Re Os Ir Pt Au Hg Tl Pb Bi Po At RnFr Ra Rf Db Sg Bh Hs Mt Ds Rg Cn Nh Fl Mc Lv Ts Og La Ce Pr Nd Pm Sm Eu Gd Tb Dy Ho Er Tm Yb Lu Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr Temel ozellikleriAtom numarasi 36Element serisi Asil gazlarGrup periyot blok 18 4 pGorunus renksiz gazKutle numarasi 83 80 g molElektron dizilimi Ar 3d10 4s2 4p6Enerji seviyesi basina Elektronlar 2 8 18 8CAS kayit numarasi 7439 90 9Fiziksel OzellikleriMaddenin hali gazYogunluk 3 749 g cm Sivi haldeki yogunlugu 2 413 g cm Ergime noktasi 115 79 K 157 36 CKaynama noktasi 119 93 K 153 22 CErgime isisi 1 64 kJ molBuharlasma isisi 9 08 kJ molIsi kapasitesi 20 786 J mol K Atom ozellikleriKristal yapisi Yuzey Merkezli Kubik KafesYukseltgenme seviyeleri 2 1 0Elektronegatifligi 3 0 Pauling olcegiIyonlasma enerjisi 1350 8 kJ molAtom yaricapi pmAtom yaricapi hes pmKovalent yaricapi 116 4 pmVan der Waals yaricapi 202 pmDiger ozellikleriElektrik direnci nW m 20 C de Isil iletkenlik 9 43 10 3 W m K Isil genlesme µm m K 25 C de Ses hizi 1120 m s 23 C de Mohs sertligiVickers sertligi MPaBrinell sertligi MPa Kripton periyodik tablonun 8 A grubunda yer alan atom numarasi 36 simgesi ise Kr olan ve soy gaz ozellikleri gosteren kimyasal elementtir Tek atomlu renksiz tatsiz ve kokusuz bir gazdir Hacim olarak havada milyonda bir oraninda bulunur Soygazlar arasinda ksenondan sonra en kolay sivilasandir 152 9 C Kimyasal etkinligi yoktur Isi iletkenligi kotudur Bu yuzden ksenonla birlikte kimi akkor lambalarin icine filamanin yuksek isiya gelip daha bol isik vermesi amaciyla kullanilir Kriptondan desarj tuplerinde isik kaynagi olarak yararlanilir Turuncu isinim veren izotoplarindan biri Kr 86 Ekim 1983 e dek temel uzunluk birimi olan metrenin tanimlanmasinda kullanildi Krypton diger asal gazlar gibi aydinlatma ve fotografcilikta da kullanilir Kripton isiginin bircok spektral cizgisi vardir ve kripton plazma her biri tek bir spektral cizgiyi cinlayan ve amplifiye eden parlak yuksek guclu gaz lazerlerinde kripton iyonu ve excimer lazerler kullanislidir Kripton florur de yararli bir lazer yapar 1960 tan 1983 e kadar bir metrenin resmi uzunlugu kripton bosaltma tuplerinin yuksek guc ve goreceli kullanim kolayligi nedeniyle kripton 86 nin turuncu spektral hattinin 605 nm dalga boyu ile tanimlandi TarihceKripton Kripton 1898 de Iskoc bir kimyager olan Sir William Ramsay ve bir Ingiliz kimyager olan Morris Travers tarafindan sivi havanin hemen hemen tum bilesenlerini buharlastirmaktan kalan kalintiyla kesfedildi Neon ayni isciler tarafindan sadece birkac hafta sonra benzer bir prosedurle kesfedildi William Ramsay 1904 Nobel Kimya Odulu nu kripton da dahil olmak uzere soy gazlarin kesfi icin verildi 1960 ta Agirliklar ve Tedbirler uzerine yapilan Uluslararasi Konferans sayaci kripton 86 izotopu tarafindan yayilan 1 650 763 73 dalga boyundaki isik olarak tanimladi Bu anlasma Paris te bulunan platin iridyum alasimindan yapilmis bir metal cubuk olan 1889 uluslararasi prototip sayacinin yerini almistir baslangicta dunyanin polar cevresi bir ceyreginde on milyonuncu olarak insa edilen bir dizi standart cubuktan biridir Bu ayni zamanda 1927 de angstrom un kirmizi kadmiyum spektral cizgisine dayanan tanimi yerine 1A 10 10 m ile gecersiz kildi Kripton 86 tanimi isigin 1 299 792 458 s boyunca bir vakumda ilerledigi uzaklik olarak yeniden tanimlanan Ekim 1983 konferansina kadar surdu OzellikleriKripton birkac keskin emisyon cizgisi spektral imzalar ile karakterizedir ve en guclusu yesil ve saridir Krypton uranyum fisyonunun urunlerinden biridir Kripton beyazdir ve yuze merkezli bir kubik kristal yapisina sahiptir bu da tum soygazlarin ortak bir ozelligidir helyum haric altigen yakin paketlenmis kristal yapidadir Izotoplari Krypton hydride crystal Dunya atmosferinde dogal olarak bulunan kripton alti kararli izotoptan olusur Buna ek olarak yaklasik otuz kararsiz izotop ve izomer bilinmektedir Atmosferik reaksiyonlarin urunu olan 81Kr diger dogal olarak bulunan kripton izotoplariyla uretilir Radyoaktif oldugu icin 230 000 yillik yarilanma omru vardir Kripton oldukca ucucudur ve yuzeye yakin suda cozelti icinde kalmaz ancak eski 50 000 800 000 yil yeralti sularini cikarmak icin 81Kr kullanilmistir 85Kr yari omru 10 76 olan atil radyoaktif soygazdir Nukleer bomba testleri ve nukleer reaktorler gibi uranyum ve plutonyumun fisyonundan uretiliyor Yakit cubuklarinin nukleer reaktorlerden tekrar islenmesi sirasinda 85Kr serbest birakildi Kuzey Kutbu ndaki konsantrasyonlar konvektif karisim nedeniyle Guney Kutbu ndakinden 30 daha yuksektir Kimya Diger asal gazlar gibi kripton da kimyasal acidan tepkisizdir Nitekim 1960 li yillardan once hicbir soygaz bilesigi sentezlenmedi Bununla birlikte 1962 de ksenon bilesiklerinin ilk basarili sentezini takiben kripton diflorur KrF 2 1963 yilinda bildirildi Ayni yil KrF 4 Grosse ve ark nin tarafindan bildirildi ancak daha sonra yanlis bir tanimlama oldugu gosterildi Asiri kosullar altinda kripton asagidaki denkleme gore KrF2 olusturmak uzere flor ile tepkimeye girer Kr F2 KrF2 Kriptonun florin disindaki atomlara baglandigi bilesikler de kesfedildi Ayrica bir kripton oksoasidin bir baryum tuzunun dogrulanmamis bir raporu vardir ArKr ve KrH cok atomlu iyonlar arastirilmistir ve KrXe veya KrXe icin kanit vardir KrF nin reaksiyonu 2 ile B OTeF 5 3 kararsiz bir bilesik olan Kr OTeF 5 2 bir kripton oksijen bag icerir HC N Kr F katyonunda bir kripton azot bag bulunur KrF nin reaksiyonu ile uretilir 2 ile HC NH AsF 6 50 C nin altinda HKrCN ve HKrC CH kripton hidrur siyanur ve hidrokriptoasetilen 40 K ye kadar stabil oldugu rapor edilmistir 20 Kripton hidrid Kr H2 4 kristalleri 5 GPa uzerindeki basinclarda buyutulebilir Kripton oktahedrasi rastgele yonlendirilmis hidrojen molekulleri ile cevrili bir yuz merkezli kubik yapiya sahiptirler Son zamanlarda Zaleski Ejgierd ve ark Kripton bilesiklerinin kripton oksitlerin tamamen yeni bir sinifinin yuksek basinclarda termodinamik olarak dengelenmesi gerektigini ongordu Ozellikle kripton monoksit KrO yaklasik 285 GPa 2 85 milyon atmosfer saf elementlerin bir karisimindan kendiliginden olusmalidir Icinde kripton atomlarinin oksijen atomlariyla kuvvetli kovalent baglar olusturmasi beklenir Dogal Olusum Dunya helyum haricinde olusumunda bulunan asal gazlarin hepsini korudu Kriptonun atmosferdeki konsantrasyonu yaklasik 1 ppm dir Fraksiyonel distilasyon ile sivi hava cikarilabilir Olcum meteorik aktiviteden ve gunes ruzgarlarindan turetildiginden uzaydaki kripton miktari belirsizdir Ilk olcumler uzaydaki kripton bollugunu gosteriyor UygulamalarKriptonun coklu emisyon cizgileri iyonize kripton gazi desarjlarini beyazimsi hale getirir bu da kripton esasli ampulleri fotografi parlak bir beyaz isik kaynagi olarak kullanisli hale getirir Krypton yuksek hizli fotografcilik icin bazi fotografik flaslarda kullanilir Kripton gazi parlak yesilimsi sari isikla parlayan isikli isaretler yapmak icin diger gazlarla da birlestirilir Krypton hydride structure Kripton enerji verimli fluoresan lambalarda argon ile karistirilarak guc tuketimini azaltir ayni zamanda isik cikisini dusurur ve maliyeti yukseltir Krypton un maliyeti argonun yaklasik 100 kati kadardir Krypton xenon la birlikte ayrica filament buharlasmasini azaltmak ve daha yuksek calisma sicakliklarina izin vermek icin akkor lambalari doldurmak icin kullanilir Daha aydinlik bir isik konvansiyonel akkor lambalardan daha fazla mavi renkle sonuclanir Krypton un beyaz bosaltma islemi genellikle istenen rengi olusturmak icin boyali veya lekelenmis renkli gaz desarj tuplerinde iyi etki saglamak icin kullanilir ornegin neon tipi cok renkli reklam isaretleri genelde tamamen kripton bazlidir Kripton kirmizi spektral cizgi bolgesinde neondan daha yuksek isik gucu uretir ve bu nedenle yuksek guclu lazer isigi sovlarinda kirmizi lazerler cogunlukla lazer amplifikasyonu ve emisyonu icin kirmizi spektral cizgileri secen aynali kripton lazerlerdir Ayni multi watt ciktilarini elde edemeyen daha tanidik helyum neon cesididir Kripton florur lazeri Dolasim deneylerinde nukleer fuzyon enerji arastirmasinda onemlidir Lazerin yuksek isin tekduzeligi kisa dalga boyu vardir ve spot buyuklugu parcalanan bir pelletin izlenmesi icin degistirilebilir Deneysel parcacik fiziginde yari homojen elektromanyetik kalorimetreler olusturmak icin sivi kripton kullanilir Dikkat cekici bir ornek yaklasik 27 ton sivi kripton iceren CERN deki NA48 deneyinin kalorimetredir Bu kullanim nadirdir cunku sivi argon daha az pahalidir Kriptonun avantaji 4 7 cm lik daha kucuk bir Moliere yaricapi olup az yer kaplayan mukemmel mekansal cozunurluk saglar Kalorimetre ile ilgili diger parametreler soyledir X0 4 7 cm radyasyon uzunlugu ve 2 4 g cm yogunluk Tutarli iyonlasma seviyeleri ve duzgun calisma saglamak icin bazi eski jet motorlarindaki atesleme eksitorlerinde bulunan kapali kivilcim araligi araliklari az miktarda kripton 85 icerir Krypton 83 goruntuleme solunum yollari icin manyetik rezonans goruntuleme MRI uygulamasina sahiptir Ozellikle radyolog hava yolu iceren hidrofobik ve hidrofilik yuzeyleri ayirt eder Xenon bolgesel ventilasyonu degerlendirmek icin bilgisayarli tomografide CT kullanim potansiyeline sahip olsa da anestetik ozellikleri solunum gazi fraksiyonunu 35 e sinirlar Ksenon gazinin yuksek kismi basincinin istenmeyen etkilerinden kacinirken 30 ksenon ve 30 kriptonun nefes alip veren bir karisimi CT icin 40 ksenon fraksiyonu ile karsilastirildiginda etkilidir Atmosferdeki Kripton 85 Kuzey Kore ve Pakistan daki gizli nukleer yakit yeniden isleme tesislerini tespit etmek icin kullanildi Bu tesisler 2000 lerin basinda tespit edildi ve silah sinifi plutonyum urettigi dusunuluyordu Onlemler Kripton toksik olmayan bir asfiktir Kripton havadan yedi kat daha fazla narkotik bir potensiye sahiptir ve 50 kripton ve 50 dogal hava atmosferini solumak bir sizintinin bulundugu yerde meydana gelebilecegi gibi insanlarda dort kez atmosfer basincinda solunum havasina benzer narkozlara neden olur Bu 30 metre derinlikteki tuplu dalis ile kiyaslanabilir bkz Azot narkozu ve nefes alan herkesi etkileyebilir Ayni zamanda bu karisim sadece 10 oksijen normal 20 den daha fazla ihtiva edecek ve hipoksi daha buyuk bir endise olacaktir Kaynakca Krypton 29 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde encyclopedia airliquide com William Ramsay Morris W Travers 1898 On a New Constituent of Atmospheric Air Proceedings of the Royal Society of London 63 1 405 408 doi 10 1098 rspl 1898 0051 The BIPM and the evolution of the definition of the metre Bureau International des Poids et Mesures 2014 07 26 Retrieved 2016 06 23 Penzes William B 2009 01 08 Time Line for the Definition of the Meter National Institute of Standards and Technology Retrieved 2016 06 23 Burdun G D 1958 On the new determination of the meter PDF Measurement Techniques 1 3 259 264 doi 10 1007 BF00974680 subscription required help Kimothi Shri Krishna 2002 The uncertainty of measurements physical and chemical metrology impact and analysis American Society for Quality p 122 ISBN 0 87389 535 5 Gibbs Philip 1997 How is the speed of light measured Department of Mathematics University of California Retrieved 2007 03 19 Unit of length meter NIST Spectra of Gas Discharges Krypton Argonne National Laboratory EVS 2005 Archived from the original PDF on 2009 12 20 Retrieved 2007 03 17 Lide D R ed 2005 CRC Handbook of Chemistry and Physics 86th ed Boca Raton FL CRC Press ISBN 0 8493 0486 5 Thonnard Norbert Larry D MeKay Theodore C Labotka 2001 02 05 Development of Laser Based Resonance Ionization Techniques for 81 Kr and 85 Kr Measurements in the Geosciences PDF University of Tennessee Institute for Rare Isotope Measurements ss 4 7 Resources on Isotopes U S Geological Survey Retrieved 2007 03 20 Bartlett Neil 2003 The Noble Gases Chemical amp Engineering News Retrieved 2006 07 02 Grosse A V Kirshenbaum A D Streng A G Streng L V 1963 Krypton Tetrafluoride Preparation and Some Properties Science 139 3559 1047 1048 Bibcode 1963Sci 139 1047G doi 10 1126 science 139 3559 1047 PMID 17812982 Prusakov V N Sokolov V B 1971 Krypton difluoride Soviet Atomic Energy 31 3 990 999 doi 10 1007 BF01375764 Streng A Grosse A 1964 Acid of Krypton and Its Barium Salt Science 143 3603 242 243 Bibcode 1964Sci 143 242S doi 10 1126 science 143 3603 242 PMID 17753149 Periodic Table of the Elements PDF Los Alamos National Laboratory s Chemistry Division pp 100 101 Archived from the original PDF on November 25 2006 Retrieved 2007 04 05 Holloway John H Hope Eric G 1998 Sykes A G ed Advances in Inorganic Chemistry Academic Press p 57 ISBN 0 12 023646 X Lewars Errol G 2008 Modeling Marvels Computational Anticipation of Novel Molecules Springer p 68 ISBN 1 4020 6972 3 Kleppe Annette K Amboage Monica Jephcoat Andrew P 2014 New high pressure van der Waals compound Kr H2 4 discovered in the krypton hydrogen binary system Scientific Reports 4 doi 10 1038 srep04989 Zaleski Ejgierd P Lata P M 2 February 2016 Krypton oxides under pressure Scientific Reports 6 18938 doi 10 1038 srep18938 Retrieved 5 August 2016 How Products are Made Krypton Retrieved 2006 07 02 Mercury in Lighting PDF Cape Cod Cooperative Extension Retrieved 2007 03 20 Lighting Full Size Fluorescent Lamps McGraw Hill Companies Inc 2002 Properties Applications and Uses of the Rare Gases Neon Krypton and Xenon Uigi com Retrieved on 2015 11 30 Laser Devices Laser Shows and Effect PDF Retrieved 2007 04 05 Sethian J M Friedman M Myers Krypton Fluoride Laser Development for Inertial Fusion Energy Plasma Physics Division Naval Research Laboratory pp 1 8 Retrieved 2007 03 20 Pavlovskaya GE Cleveland ZI Stupic KF Basaraba RJ et al 2005 Hyperpolarized krypton 83 as a contrast agent for magnetic resonance imaging Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America Chon D Beck KC Simon BA Shikata H et al 2007 Effect of low xenon and krypton supplementation on signal noise of regional CT based ventilation measurements Journal of Applied Physiology 102 4 1535 44 doi 10 1152 japplphysiol 01235 2005 PMID 17122371 Sanger David E Shanker Thom 2003 07 20 N Korea may be hiding new nuclear site Oakland Tribune Retrieved 2015 05 01 via Highbeam Research Bradley Ed Martin David 2000 03 16 U S Intelligence Find Evidence of Pakistan Producing Nuclear Weapons CBS CBS Evening News with Dan Rather Retrieved 2015 05 01 via Highbeam Research Properties of Krypton Pt chemicalstore com Retrieved on 2015 11 30