
Yahudi sol, kendilerini solcu veya sol-liberal görüşle özdeşleştiren veya bu görüşleri destekleyen, Yahudi grupları kapsar. Yahudi solunu oluşturan tek bir örgüt ya da hareket yoktur. Yahudiler emek hareketleri, kadın hakları hareketleri, ırkçılık ve sömürgecilik karşıtı çalışmaların ve Avrupa, Amerika Birleşik Devletleri, Avustralya, Cezayir, Irak, Etiyopya, Güney Afrika ve İsrail'de çeşitli biçimlerde anti-faşist ve anti-kapitalist örgütlerin tarihinde önemli güçler olmuştur. Yahudi düşünürler günümüze kadar olan süreçte anarşizm, sosyalizm, marksizm ve liberalizm ideolojilerine katkı sağlamıştır. Her ne kadar "sol" ifadesi çok çeşitli politikaları kapsasa da, "solda" yer alan pek çok tanınmış isim Yahudi ailelerde doğmuş ve Yahudi cemaatleri, Yahudi kültürü, Yahudi geleneği veya Yahudi diniyle çeşitli derecelerde bağlantıları olan Yahudiler arasından çıkmıştır.
Tarihçe
| ]Yahudi solun felsefi kökleri, Moses Mendelssohn gibi düşünürlerin önderlik ettiği Haskalah'a (Yahudi Aydınlanması) ve Ludwig Börne gibi Avrupalı Yahudilerin Fransız Devrimi ve Napolyon Savaşları sonrasında cumhuriyetçi ideallere verdiği desteğe dayanır. 18. ve 19. yüzyıllarda, Aydınlanma Çağı'nın kanun önünde eşitlik ilkesine dayanan liberalizmin ortaya çıkışıyla güçlü bir şekilde bağlantılı olan Yahudi Özgürlük hareketi Avrupa'da geniş kapsamlı siyasi faaliyetler yürütmüştür. Liberaller dönemin siyasi solunu temsil ettikleri için, yaşadıkları ulusların siyasi kültürlerinde liberal partilerle yakından ilişkilendirildirmişlerdir. Pek çok Yahydi Amerikan Devrimi'ni, Fransız Devrimi'ni ve 1848 Devrimlerini desteklemiştir; İngiltere'deki Yahudiler ise kendilerini temsil edenLiberal Parti'ye oy verme eğilimindeyken, bu eğilim bazı akademisyenler tarafından "Liberal-Yahudi uzlaşması" olarak adlandırıldı.
Günümüzde Yahudi sol
| ]
1960–1990
| ]II. Dünya Savaşı'ndan sonra Yahudi işçi sınıfı yok olurken, Yahudi siyasi hareketleri de büyük ölçüde hasar aldı.
21. yüzyıl
| ]İsrail-Filistin çatışması diasporada faaliyet gösteren Yahudi solunun yapısında belirleyici bir unsur haline geldi. Bu dönemde solcu Yahudiler tarafından Filistin davasını desteklemek üzere tabandan gelen yeni bir örgütlenme sağlandı. Jewish Voice for Peace, Independent Jewish Voices, Independent Jewish Voices ve International Jewish Anti-Zionist Network gibi gruplar antisiyonist görüşe yeni bir boyut kazandırdı.
2014-2016
| ]2014 İsrail-Gazze çatışmasının ardından, ABD ve Kanada'daki solcu Yahudi örgütleri, çatışma sırasında İsrail'in eylemlerini destekledikleri için Yahudi Federasyonu, Amerikan İsrail Kamu İşleri Komitesi, İftira ve İnkârla Mücadele Birliği ve İsrail ve Yahudi İşleri Merkezi gibi yerleşik Yahudi örgütlerine doğrudan eleştirilerde bulunmaya başladı. ABD'de bu tartışmalar 2016 başkanlık seçimlerinin ardından iç siyasete de taşındı. Sosyal medyada, IfNotNow, Jewish Voice for Peace ve Jews for Racial and Economic Justice (JFREJ) gibi gruplar #JewishResistance etiketi altında "Trump yönetimine ve bağlı beyaz milliyetçilere verilen kurumsal Yahudi desteğine meydan okumak" için örgütlenmeye başladı.
Sandık çıkış anketlerine göre, 2016 başkanlık seçimlerinde Amerikalı Yahudilerin %71'i Demokratlara oy vermiştir. Son on yılda Yahudi oyları her seçimde %76-80 oranlarında Demokrat Parti tarafından temsil edildi. Bununla birlikte, genç Yahudiler İsrail hükûmetini giderek daha fazla eleştirmekte ve yaşlı Amerikalı Yahudilere kıyasla Filistinlilere daha fazla sempati duymaktadır.
Kaynakça
| ]- ^ "The New Left." 11 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Jewish Virtual Library (2008); retrieved 6 June 2015.
- ^ a b "Henri Alleg, auteur de "La Question", est mort". Le Monde.fr. 18 Temmuz 2013. 13 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mayıs 2024 – Le Monde vasıtasıyla.
- ^ Hannah Borenstein, "Savior Story" 29 Kasım 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: "The violence of the late 1970s and early 1980s Ethiopia spurred many forms of active and comprehensive resistance. Ethiopian Jews participated widely; many, for instance, were members of the Marxist-Leninist EPRP."
- ^ (1983) The Jewish Community in British Politics, Oxford: Clarendon.
- ^ see Sharman Kadish Bolsheviks and British Jews, London: Frank Cass. (1992, e. g., pp. 55–60, 132); Jonathan Hyman Jews in Britain During the Great War 2 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Manchester: University of Manchester Working Papers in Economic and Social History No. 51, October (2001, e. g., p. 11). The phrase was coined by .
- ^ "Weinfeld: In praise of radical Jewish anarchist radio". The Canadian Jewish News (İngilizce). 15 Ağustos 2019. 3 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2024.
- ^ "Direct action disrupts Jewish-Canadian complicity in settler colonialism – Canadian Dimension". Canadiandimension.com. 22 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2017.
- ^ a b c "The rise of 'If Not Now' and the collapse of the pro-Israel consensus". Mondoweiss.net. 10 Eylül 2014. 6 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2017.
- ^ "PHOTOS: Young Jews march on Trump HQ: #StopBannon: Will the Jewish Federations of North America follow suit?". Jewschool.com. 17 Kasım 2016. 3 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2017.
- ^ "Hundreds join #JewishResistance protest against Trump chief strategist Steve Bannon". Mic.com. 21 Kasım 2016. 30 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2017.
- ^ Strickland, Produced By Jon Huang, Samuel Jacoby, Michael; Lai, K. k Rebecca (8 Kasım 2016). "Election 2016: Exit Polls". The New York Times. 11 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2017.
- ^ "Jewish Voting Record in U.S. Presidential Elections". Jewish Virtual Library. 14 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2017.
- ^ Dov Waxman (2017). "Young American Jews and Israel: Beyond Birthright and BDS". Israel Studies. 22 (3). ss. 177-199. doi:10.2979/israelstudies.22.3.08. JSTOR 10.2979/israelstudies.22.3.08. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi23 Mayıs 2024.
Dış bağlantılar
| ]- Yahudiler ve işçi hareketi
- Amerikan sosyalist partilerinin Yidiş dili bölümleri
- ABD Sosyalist Partisi İnanç ve Sosyalizm Komisyonu
| Yahudilik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
| Siyaset ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vikipedi ozgur ansiklopedi San Francisco Uluslararasi Havalimani nda Trump in seyahat yasagini protesto eden Yahudiler Yahudi sol kendilerini solcu veya sol liberal gorusle ozdeslestiren veya bu gorusleri destekleyen Yahudi gruplari kapsar Yahudi solunu olusturan tek bir orgut ya da hareket yoktur Yahudiler emek hareketleri kadin haklari hareketleri irkcilik ve somurgecilik karsiti calismalarin ve Avrupa Amerika Birlesik Devletleri Avustralya Cezayir Irak Etiyopya Guney Afrika ve Israil de cesitli bicimlerde anti fasist ve anti kapitalist orgutlerin tarihinde onemli gucler olmustur Yahudi dusunurler gunumuze kadar olan surecte anarsizm sosyalizm marksizm ve liberalizm ideolojilerine katki saglamistir Her ne kadar sol ifadesi cok cesitli politikalari kapsasa da solda yer alan pek cok taninmis isim Yahudi ailelerde dogmus ve Yahudi cemaatleri Yahudi kulturu Yahudi gelenegi veya Yahudi diniyle cesitli derecelerde baglantilari olan Yahudiler arasindan cikmistir Tarihce span Yahudi solun felsefi kokleri Moses Mendelssohn gibi dusunurlerin onderlik ettigi Haskalah a Yahudi Aydinlanmasi ve Ludwig Borne gibi Avrupali Yahudilerin Fransiz Devrimi ve Napolyon Savaslari sonrasinda cumhuriyetci ideallere verdigi destege dayanir 18 ve 19 yuzyillarda Aydinlanma Cagi nin kanun onunde esitlik ilkesine dayanan liberalizmin ortaya cikisiyla guclu bir sekilde baglantili olan Yahudi Ozgurluk hareketi Avrupa da genis kapsamli siyasi faaliyetler yurutmustur Liberaller donemin siyasi solunu temsil ettikleri icin yasadiklari uluslarin siyasi kulturlerinde liberal partilerle yakindan iliskilendirildirmislerdir Pek cok Yahydi Amerikan Devrimi ni Fransiz Devrimi ni ve 1848 Devrimlerini desteklemistir Ingiltere deki Yahudiler ise kendilerini temsil edenLiberal Parti ye oy verme egilimindeyken bu egilim bazi akademisyenler tarafindan Liberal Yahudi uzlasmasi olarak adlandirildi Gunumuzde Yahudi sol span Melbourne Yahudileri Temmuz 2013 te Avustralya nin multeci politikasini protesto etti 1960 1990 span II Dunya Savasi ndan sonra Yahudi isci sinifi yok olurken Yahudi siyasi hareketleri de buyuk olcude hasar aldi 21 yuzyil span Israil Filistin catismasi diasporada faaliyet gosteren Yahudi solunun yapisinda belirleyici bir unsur haline geldi Bu donemde solcu Yahudiler tarafindan Filistin davasini desteklemek uzere tabandan gelen yeni bir orgutlenme saglandi Jewish Voice for Peace Independent Jewish Voices Independent Jewish Voices ve International Jewish Anti Zionist Network gibi gruplar antisiyonist goruse yeni bir boyut kazandirdi 2014 2016 span 2014 Israil Gazze catismasinin ardindan ABD ve Kanada daki solcu Yahudi orgutleri catisma sirasinda Israil in eylemlerini destekledikleri icin Yahudi Federasyonu Amerikan Israil Kamu Isleri Komitesi Iftira ve Inkarla Mucadele Birligi ve Israil ve Yahudi Isleri Merkezi gibi yerlesik Yahudi orgutlerine dogrudan elestirilerde bulunmaya basladi ABD de bu tartismalar 2016 baskanlik secimlerinin ardindan ic siyasete de tasindi Sosyal medyada IfNotNow Jewish Voice for Peace ve Jews for Racial and Economic Justice JFREJ gibi gruplar JewishResistance etiketi altinda Trump yonetimine ve bagli beyaz milliyetcilere verilen kurumsal Yahudi destegine meydan okumak icin orgutlenmeye basladi Sandik cikis anketlerine gore 2016 baskanlik secimlerinde Amerikali Yahudilerin 71 i Demokratlara oy vermistir Son on yilda Yahudi oylari her secimde 76 80 oranlarinda Demokrat Parti tarafindan temsil edildi Bununla birlikte genc Yahudiler Israil hukumetini giderek daha fazla elestirmekte ve yasli Amerikali Yahudilere kiyasla Filistinlilere daha fazla sempati duymaktadir Kaynakca span The New Left 11 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Jewish Virtual Library 2008 retrieved 6 June 2015 a b Henri Alleg auteur de La Question est mort Le Monde fr 18 Temmuz 2013 13 Temmuz 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Mayis 2024 Le Monde vasitasiyla Hannah Borenstein Savior Story 29 Kasim 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi The violence of the late 1970s and early 1980s Ethiopia spurred many forms of active and comprehensive resistance Ethiopian Jews participated widely many for instance were members of the Marxist Leninist EPRP 1983 The Jewish Community in British Politics Oxford Clarendon see Sharman Kadish Bolsheviks and British Jews London Frank Cass 1992 e g pp 55 60 132 Jonathan Hyman Jews in Britain During the Great War 2 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Manchester University of Manchester Working Papers in Economic and Social History No 51 October 2001 e g p 11 The phrase was coined by Weinfeld In praise of radical Jewish anarchist radio The Canadian Jewish News Ingilizce 15 Agustos 2019 3 Ocak 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Subat 2024 Direct action disrupts Jewish Canadian complicity in settler colonialism Canadian Dimension Canadiandimension com 22 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2017 a b c The rise of If Not Now and the collapse of the pro Israel consensus Mondoweiss net 10 Eylul 2014 6 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2017 PHOTOS Young Jews march on Trump HQ StopBannon Will the Jewish Federations of North America follow suit Jewschool com 17 Kasim 2016 3 Mart 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2017 Hundreds join JewishResistance protest against Trump chief strategist Steve Bannon Mic com 21 Kasim 2016 30 Kasim 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2017 Strickland Produced By Jon Huang Samuel Jacoby Michael Lai K k Rebecca 8 Kasim 2016 Election 2016 Exit Polls The New York Times 11 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2017 Jewish Voting Record in U S Presidential Elections Jewish Virtual Library 14 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2017 Dov Waxman 2017 Young American Jews and Israel Beyond Birthright and BDS Israel Studies 22 3 ss 177 199 doi 10 2979 israelstudies 22 3 08 JSTOR 10 2979 israelstudies 22 3 08 11 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi23 Mayis 2024 Dis baglantilar span Yahudiler ve isci hareketi Amerikan sosyalist partilerinin Yidis dili bolumleri ABD Sosyalist Partisi Inanc ve Sosyalizm KomisyonugtdYahudiler ve YahudilikTarihIsrailogullari Ikinci Tapinak donemi Rabbani Yahudilik Haskala SiyonizmDiaspora Askenazim Mizrahim Sefaradim Temanim Beta Israel Gruzinim Yuhurim Diller Ibranice Modern Ibranice Kutsal Ibranice Yidis Yahudi Yunancasi Yevanik Cuhuri Ladino Buhori Italkian Gruzinik Yahudi Aramicesi Yahudi Arapcasi Antisemitizm ZulumFelsefeInanc Ilkeler Mitsvah Secilmis Halk Yahudilige gecis Tanri Halaha Kabala Israil Diyari Kim bir Yahudi dir Tanah Torah Nevi im Ketuvim Rabbanik Misnah Talmud Tosefta Midras Zohar Sulhan Aruh SiddurTakvim Bayramlar Koser Rabbi Evlilik Yahudi ayin sistemi Sinagog Kantor SembolizmKategorigtdSiyasi yelpazeAsiri sol Sol Merkez sol Merkez Merkez sag Sag Asiri sagUcuncu gorusSiyasi pozisyonlar Anti Stalinist sol Merkezci Marksizm Post Solculuk Radikal merkezcilik Ultra sol Ucuncu yol Yeni sag Yeni solSiyasi ideolojiler Anarsizm Fasizm Hristiyan demokrasi Komunizm Liberalizm Marksizm Milliyetcilik Muhafazakarlik Nasyonal sosyalizm Sosyalizm Sosyal demokrasiDini ideolojiler Budist sosyalizm Dini Siyonizm Hindutva Hristiyan sol Hristiyan sag Islamcilik Islami demokrasi Islami muhafazakarlik Islami sosyalizm Yahudi solSiyasi asagilamalar Baizuo Cihangir solcusu Deli sol Gerici sol Kizil fasizm Sosyal fasizm Toplumsal adalet savascisiModeller At nali teorisi Nolan diyagrami Pournelle diyagrami Ust pencereAyrica bakiniz Anti otoriteryanizm Demokratik gecis Bireycilik Devrimcilik Gericilik Ilerlemecilik Kimlik siyaseti Kolektivizm Komuniteryenizm Korporatizm Liberteryenizm Muesses nizam Muesses nizam karsitligi Otoriteryanizm Populizm Radikalizm Sendikacilik Totalitarizm Yesil siyaset Yahudilik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Siyaset ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Kategoriler Yahudilik taslaklariSiyaset taslaklariSiyasi hareketlerYahudi toplumuYahudi sosyalizmiYahudilik hareketleriGizli kategoriler Webarsiv sablonu wayback baglantilariTum taslak maddeler