Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Avrupa Portekizcesi (Portekizce: português europeu) veya bilinen diğer adlarıyla Portekiz Portekizcesi (Portekizce: português de Portugal), İberya Portekizcesi (Portekizce: português ibérico) ve Yarımada Portekizcesi Portekizce: português peninsular) Portekiz'de konuşulan Portekizce lehçelerinin tümüne verilen addır.
| Avrupa Portekizcesi | |
|---|---|
| português europeu português de Portugal | |
| Etnisite | Portekizliler |
| Konuşan sayısı | 40 milyon (2012) |
| Dil ailesi | Hint-Avrupa
|
| Önceki formlar | Eski Latince
|
| Yazı sistemi | Latin |
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | – |
| Glottolog | Yok |
 Avrupa Portekizcesi ve lehçeleri de dahil olmak üzere İber-Romen dillerinin lehçe sürekliliği | |
Portekizce, birçok ülkede birbirleriyle etkileşim hâlinde olan çok merkezli bir dildir. Bir Latin dili olup dilde Kelt dilleri, Cermen dilleri, Yunanca ve Arapça etkileri de görülür. Daha önce İber Yarımadası'nda olarak konuşuluyordu. 12. yüzyılda Portekiz'in ülke olmasıyla birlikte dil Portekizceye dönüştü. Portekizin kuzeyindeki İspanya'nın Galiçya bölgesinde ise Galiçyaca konuşulmaktadır. İki dil de birbirine oldukça benzer olduğu için ve aynı aileden geldikleri için Galiçyaca ve Portekizce konuşanlar birbirini rahatlıkla anlayabilirler. Leksikon olarak %89 aynı kelimeleri paylaşsalar da Portekizce ve İspanyolca farklı dillerdir.
Fonoloji
|
|
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Sessiz e
Avrupa Portekizcesi'nde kapalı arka düz ünlü vardır. Vurgusuz hecelerde bu ses duyulur. Portekizce: pegar [pɯ̽ˈɣaɾ] ('yakalamak') sözcüğünde olduğu gibi.Uluslararası Fonetik Alfabe'de bu sesin kesin bir karşılığı yoktur; ancak IPA El Kitabı'nda /ɯ/ şeklinde gösterilir. Türkçedeki I sesine benzer bir sestir. Portekizce kaynaklarda geleneksel olarak /ɨ/ şeklinde gösterilir.
- Genellikle "e" vurguluyken telaffuz edilir; verdade [vɨɾˈðaðɨ], perigo [pɨˈɾiɣu].
- Kelime "e" ile başlarsa [i] gibi telaffuz edilir; energia [inɨɾˈʒiɐ], exemplo [iˈzẽplu]
- "E" başka bir ünlüyle bitişikse [i] gibi telaffuz edilir; real [ʁiˈal]
- "Sessiz e" bir yarı ünlüden sonra gelirse [e ~ ɛ] olarak telaffuz edilebilir; poesia [puɛˈziɐ], quietude [kjɛˈtuðɨ]
Coğrafi değişkenlik
Avrupa Portekizcesi genel olarak Kuzey ve Güney ağzı olarak ikiye ayrılır. Coimbra ve Lizbon şehirlerinin ağızları prestijli olarak kabul görülür.
Fonetik olarak Anakara Portekiz'de farklılıklar görülür. Örneğin kuzey bölgesinde /b/ ve /v/ ses birimleri diğer bölgelere göre daha az ayırt edilebilir şekilde duyulur. Ayrıca dişyuvasıl titrek ünsüze özellikle kırsal kesimler olmak üzere birçok kuzey lehçesinde rastlanır. Bölgesel özelliklere başka bir şekilde güneyde ve adalarda rastlanabilir. Bu bölgelerde gerundium için mastar hâl yerine present progressive hâl kullanımı yaygındır.
Portekizce, Andorra ve Lüksemburg'ta önemli bir azınlık tarafından konuşulur. Andorra Prensliği Portekizce Konuşan Ülkeler Topluluğu'na (CPLP) büyük bir ilgi göstermiştir. Ayrıca Fransa ve Almanya'da göçmen toplulukları vardır.
Galiçyaca
Galiçyaca, İspanya'nın Galiçya özerk bölgesinde konuşulmaktadır. Portekiz ile kara sınırı vardır. Galiçyaca ve Portekizcenin aynı dil olup olmadığı hakkında yazarlar ve dil bilimciler arasında hâlâ kesin bir fikir birliliği yoktur. Galiçya-Portekizce Roma İmparatorluğu döneminde yüzyıllarca Roma eyaletinin Gallaecia bölgesinde Romalı askerlerin, sömürgecilerin ve hakimlerin konuştuğu Halk Latincesinden gelişti.
Galiçya İspanya Hükûmeti'nin izniyle CPLP'ye katılma ilgisini ifade etmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Portekizce Ethnologue (18. baskı, 2015)
- ^ Extra, Guus; Yaǧmur, Kutlay (2004). Urban Multilingualism in Europe: Immigrant Minority Languages at Home and School (İngilizce). Clevedon: Multilingual Matters. ISBN .
- ^ Cruz-Ferreira (1995:92)
- ^ [Learn European Portuguese - Vowel Pronunciation Guide]. european-portuguese.info (Portekizce). 5 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Baxter, A. N. (1992). "Portuguese as a Pluricentric Language". Clyne, Michael (Ed.). Pluricentric Languages: Differing Norms in Different Nations (İngilizce). Berlin: De Gruyter. s. 14. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Avrupa Portekizcesi Portekizce portugues europeu veya bilinen diger adlariyla Portekiz Portekizcesi Portekizce portugues de Portugal Iberya Portekizcesi Portekizce portugues iberico ve Yarimada Portekizcesi Portekizce portugues peninsular Portekiz de konusulan Portekizce lehcelerinin tumune verilen addir Avrupa Portekizcesiportugues europeu portugues de PortugalEtnisitePortekizlilerKonusan sayisi40 milyon 2012 Dil ailesiHint Avrupa ItalikLatinIber RomenPortekizceAvrupa PortekizcesiOnceki formlarEski Latince Klasik LatinceHalk LatincesiAvrupa PortekizcesiYazi sistemiLatinDil kodlariISO 639 3 GlottologYokAvrupa Portekizcesi ve lehceleri de dahil olmak uzere Iber Romen dillerinin lehce surekliligi source source source source source source Avrupa Portekizcesi konusan Sara Portekizce bircok ulkede birbirleriyle etkilesim halinde olan cok merkezli bir dildir Bir Latin dili olup dilde Kelt dilleri Cermen dilleri Yunanca ve Arapca etkileri de gorulur Daha once Iber Yarimadasi nda olarak konusuluyordu 12 yuzyilda Portekiz in ulke olmasiyla birlikte dil Portekizceye donustu Portekizin kuzeyindeki Ispanya nin Galicya bolgesinde ise Galicyaca konusulmaktadir Iki dil de birbirine oldukca benzer oldugu icin ve ayni aileden geldikleri icin Galicyaca ve Portekizce konusanlar birbirini rahatlikla anlayabilirler Leksikon olarak 89 ayni kelimeleri paylassalar da Portekizce ve Ispanyolca farkli dillerdir FonolojiAgiz unluleri Arkai ɨ ue oɛ ɐ ɔa Geniz unluleri Arkaĩ ũẽ oɐ Agizsi ikili unluler Bitis j w Baslangic a aj aw ɐ ɐj ɐw ɛ ɛj ɛw e ej ew i iw ɔ ɔj o oj ow u uj Genizsi ikili unluler Bitis j w Baslangic ɐ ɐ j ɐ w ẽ ẽj o oj ũ ũj Sessiz e Avrupa Portekizcesi nde kapali arka duz unlu vardir Vurgusuz hecelerde bu ses duyulur Portekizce pegar pɯ ˈɣaɾ yakalamak sozcugunde oldugu gibi Uluslararasi Fonetik Alfabe de bu sesin kesin bir karsiligi yoktur ancak IPA El Kitabi nda ɯ seklinde gosterilir Turkcedeki I sesine benzer bir sestir Portekizce kaynaklarda geleneksel olarak ɨ seklinde gosterilir Genellikle e vurguluyken telaffuz edilir verdade vɨɾˈdadɨ perigo pɨˈɾiɣu Kelime e ile baslarsa i gibi telaffuz edilir energia inɨɾˈʒiɐ exemplo iˈzẽplu E baska bir unluyle bitisikse i gibi telaffuz edilir real ʁiˈal Sessiz e bir yari unluden sonra gelirse e ɛ olarak telaffuz edilebilir poesia puɛˈziɐ quietude kjɛˈtudɨ Cografi degiskenlikAvrupa Portekizcesi lehce haritasi Transmontano Minhoto Beirao Alentejano Alto Alentejano Estremenho Acoriano Micaelense Madeirense Algarvio Portuense Avrupa Portekizcesi genel olarak Kuzey ve Guney agzi olarak ikiye ayrilir Coimbra ve Lizbon sehirlerinin agizlari prestijli olarak kabul gorulur Fonetik olarak Anakara Portekiz de farkliliklar gorulur Ornegin kuzey bolgesinde b ve v ses birimleri diger bolgelere gore daha az ayirt edilebilir sekilde duyulur Ayrica disyuvasil titrek unsuze ozellikle kirsal kesimler olmak uzere bircok kuzey lehcesinde rastlanir Bolgesel ozelliklere baska bir sekilde guneyde ve adalarda rastlanabilir Bu bolgelerde gerundium icin mastar hal yerine present progressive hal kullanimi yaygindir Portekizce Andorra ve Luksemburg ta onemli bir azinlik tarafindan konusulur Andorra Prensligi Portekizce Konusan Ulkeler Toplulugu na CPLP buyuk bir ilgi gostermistir Ayrica Fransa ve Almanya da gocmen topluluklari vardir Galicyaca Galicyaca Ispanya nin Galicya ozerk bolgesinde konusulmaktadir Portekiz ile kara siniri vardir Galicyaca ve Portekizcenin ayni dil olup olmadigi hakkinda yazarlar ve dil bilimciler arasinda hala kesin bir fikir birliligi yoktur Galicya Portekizce Roma Imparatorlugu doneminde yuzyillarca Roma eyaletinin Gallaecia bolgesinde Romali askerlerin somurgecilerin ve hakimlerin konustugu Halk Latincesinden gelisti Galicya Ispanya Hukumeti nin izniyle CPLP ye katilma ilgisini ifade etmistir Ayrica bakinizLusofon Angola Portekizcesi Brezilya Portekizcesi Mozambik PortekizcesiKaynakca Portekizce Ethnologue 18 baski 2015 Extra Guus Yaǧmur Kutlay 2004 Urban Multilingualism in Europe Immigrant Minority Languages at Home and School Ingilizce Clevedon Multilingual Matters ISBN 9781853597787 Cruz Ferreira 1995 92 Learn European Portuguese Vowel Pronunciation Guide european portuguese info Portekizce 5 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Baxter A N 1992 Portuguese as a Pluricentric Language Clyne Michael Ed Pluricentric Languages Differing Norms in Different Nations Ingilizce Berlin De Gruyter s 14 ISBN 3 11 012855 1