Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Naftalin veya naftalen, kapalı kimyasal formülü C10H8 olan, aromatik hidrokarbondur.
| |||
 | |||
 | |||
| Adlandırmalar | |||
|---|---|---|---|
Naphthalene | |||
Diğer adlar naftalen, hekzalen | |||
| Tanımlayıcılar | |||
| |||
3D model (JSmol) |
| ||
| 1421310 | |||
| ChEBI |
| ||
| ChEMBL |
| ||
| ChemSpider |
| ||
| ECHA InfoCard | 100.001.863 | ||
| EC Numarası |
| ||
| 3347 | |||
| KEGG |
| ||
PubChem CID |
| ||
| RTECS numarası |
| ||
| UNII |
| ||
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
| ||
| |||
| |||
| Özellikler | |||
| Kimyasal formül | C10H8 | ||
| Molekül kütlesi | 128,17 g mol−1 | ||
| Görünüm | beyaz katı kristaller | ||
| Yoğunluk | 1.145 g/cm3 (15.5 °C) 1.0253 g/cm3 (20 °C) 0.9625 g/cm3 (100 °C) | ||
| Erime noktası | 782 °C (1.440 °F; 1.055 K) 8.026 °C (14.479 °F; 8.299 K) at 760 mmHg | ||
| Kaynama noktası | 21.797 °C (39.267 °F; 22.070 K) at 760 mmHg | ||
| Çözünürlük (su içinde) | 19 mg/L (10 °C) 31.6 mg/L (25 °C) 43.9 mg/L (34.5 °C) 80.9 mg/L (50 °C) 238.1 mg/L (73.4 °C) | ||
| Çözünürlük | alkoller, sıvı amonyak, karboksilik asitler, benzen, kükürt dioksit,karbon tetraklorür, karbon disülfür, toluen ve anilinde çözünür | ||
| Çözünürlük (etanol içinde) | 5 g/100 g (0 °C) 11.3 g/100 g (25 °C) 19.5 g/100 g (40 °C) 179 g/100 g (70 °C) | ||
| Çözünürlük (asetik asit içinde) | 6.8 g/100 g (6.75 °C) 13.1 g/100 g (21.5 °C) 31.1 g/100 g (42.5 °C) 111 g/100 g (60 °C) | ||
| Çözünürlük (kloroform içinde) | 19.5 g/100 g (0 °C) 35.5 g/100 g (25 °C) 49.5 g/100 g (40 °C) 87.2 g/100 g (70 °C) | ||
| Çözünürlük (hekzan içinde) | 5.5 g/100 g (0 °C) 17.5 g/100 g (25 °C) 30.8 g/100 g (40 °C) 78.8 g/100 g (70 °C) | ||
| Çözünürlük (bütirik asit içinde) | 13.6 g/100 g (6.75 °C) 22.1 g/100 g (21.5 °C) 131.6 g/100 g (60 °C) | ||
| log P | 3.34 | ||
| Buhar basıncı | 8.64 Pa (20 °C) 23.6 Pa (30 °C) 0.93 kPa (80 °C) 2.5 kPa (100 °C) | ||
Henry yasası sabiti (kH) | 0.42438 L·atm/mol | ||
| -91.9·10−6 cm3/mol | |||
| Isı iletkenliği | 98 kPa: 0.1219 W/m·K (372.22 K) 0.1174 W/m·K (400.22 K) 0.1152 W/m·K (418.37 K) 0.1052 W/m·K (479.72 K) | ||
| Kırınım dizimi (nD) | 1.5898 | ||
| Akmazlık | 0.964 cP (80 °C) 0.761 cP (100 °C) 0.217 cP (150 °C) | ||
| Yapı | |||
| P21/b | |||
| C52h | |||
a = 8.235 Å, b = 6.003 Å, c = 8.658 Å α = 90°, β = 122.92°, γ = 90° | |||
| Termokimya | |||
Isı sığası (C) | 165.72 J/mol·K | ||
Standart molar entropi (S⦵298) | 167.39 J/mol·K | ||
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298) | 78.53 kJ/mol | ||
Gibbs serbest enerjisi (ΔfG⦵) | 201.585 kJ/mol | ||
Standart yanma entalpisi (ΔcH⦵298) | -5156.3 kJ/mol | ||
| Tehlikeler | |||
| İş sağlığı ve güvenliği (OHS/OSH): | |||
| Ana tehlikeler | , sensitizer, possible . Dust can form mixtures with | ||
| GHS etiketleme sistemi: | |||
| Piktogramlar |     | ||
| İşaret sözcüğü | Danger | ||
| Tehlike ifadeleri | H228, H302, H351, H410 | ||
| Önlem ifadeleri | P210, P273, P281, P501 | ||
| NFPA 704 (yangın karosu) | | ||
| Parlama noktası | 80 °C (176 °F; 353 K) | ||
| 525 °C (977 °F; 798 K) | |||
| Patlama sınırları | 5.9% | ||
(TLV) | 10 ppm (TWA), 15 ppm (STEL) | ||
| Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |||
LD50 ((medyan doz)) | 1800 mg/kg (rat, oral) 490 mg/kg (rat, intravenous) 1200 mg/kg (guinea pig, oral) 533 mg/kg (mouse, oral) | ||
| NIOSH ABD maruz kalma limitleri: | |||
| PEL (izin verilen) | TWA 10 ppm (50 mg/m3) | ||
| REL (tavsiye edilen) | TWA 10 ppm (50 mg/m3) ST 15 ppm (75 mg/m3) | ||
| IDLH (anında tehlike) | 250 ppm | ||
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |||
damıtılmasıyla elde edilen orta ve ağır yağlardan ayrıştırılır. Beyaz pulcuklar biçiminde, billur yapılı bir katıdır. Keskin ve kendine özgü bir kokusu vardır. Yoğunluğu 1,15 olup, 80 °C'de erir, 217 °C'de kaynamaya başlar. Suda çözünmez, alkolde ise, sıcaklıkla doğru orantılı olarak artan bir yoğunlukta çözünür. Atmosfer ortamında kolaylıkla buharlaştığından haşere (böcek türleri) ile mücadelede kullanılır. Güveleri uzaklaştırdığından yünlü kumaş ve kürkleri korumakta kullanılır. Sanayide eritici, yakıt ve boya hammaddesi olarak; eczacılık ve ise ara madde olarak kullanılır. Ayrıca lavaboların temizlenmesinde büyük rol oynar. Naftalin katı halden gaz hâle sıvılaşmadan geçer. Buna süblimleşme denir.
1866'da Alman kimyager Emil Erlenmeyer tarafından onarılmış olan açık formülü, ortaklaşmış iki karbon atomu içeren iki bitişik benzen halkası gösterir: Naftalen, benzen gibi, yer değiştirme ve katılma tepkimelerine yatkındır. , , , ve üretiminde, ayrıca güve öldürücü olarak kullanılır.
İnsan sağlığına etkileri
Büyük miktarlarda naftaline maruz kalınması alyuvarlara zarar verebilir ve hatta yok edebilir.
Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı (IARC) tarafından naftalin, insanlarda ve hayvanlarda kansere neden olma şüphesi bulunan bir madde olarak sınıflandırılmıştır ().
Güve ilacı olarak üretilen naftalin topları ve naftalin içeren diğer ürünler AB içerisinde 2008 yılından itibaren yasaklanmıştır.
Kaynakça
- ^ Nomenclature of Organic Chemistry: IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. ss. 13, 35, 204, 207, 221-222, 302, 457, 461, 469, 601, 650. doi:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN .
- ^ . DDBST GmbH. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2014.
- ^ a b c "Ambient Water Quality Criteria for Naphthalene" (PDF). United States Environmental Protection Agency. 23 Nisan 2014. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 21 Haziran 2014.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n Lide, David R., (Ed.) (2009). (90th bas.). Boca Raton, Florida: CRC Press. ISBN .
- ^ a b c Anatolievich, Kiper Ruslan. "naphthalene". chemister.ru. 22 Aralık 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Haziran 2014.
- ^ a b c d e f Seidell, Atherton; Linke, William F. (1919). Solubility of Inorganic and Organic Compounds (2. bas.). New York: D. Van Nostrand Company. ss. 443-446.
- ^ a b Naphthalene in Linstrom, Peter J.; Mallard, William G. (eds.); NIST Chemistry WebBook, NIST Standard Reference Database Number 69, National Institute of Standards and Technology, Gaithersburg (MD) (24 Mayıs 2014 tarihinde erişilmiştir)
- ^ . DDBST GmbH. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2014.
- ^ a b c d Douglas, Bodie E.; Ho, Shih-Ming (2007). Structure and Chemistry of Crystalline Solids. New York: Springer Science+Business Media, Inc. s. 288. ISBN .
- ^ a b c d e f , Naphthalene.
- ^ Naphthalene carcinogenicity
- ^ a b c NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0439". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ^ "Naphthalene". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (NIOSH).
- ^ Tarihî olarak batı dillerinde önce naftalin olarak adlandırılmış, sonra kimyasal adlandırma kuralları gereği son eki "-en" olarak değiştirilmiştir.
- ^ . Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans, Some Traditional Herbal Medicines, Some Mycotoxins, Naphthalene and Styrene, Vol. 82 (2002) (p. 367). 25 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2008.
- ^ Alderson, Andrew (15 Kasım 2008). "Holy straight bananas – now the Eurocrats are banning moth balls". The Telegraph. 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Kasım 2013.
- ^ Gray, Kerrina (17 Kasım 2013). . Your Local Guardian. Newsquest (London) Ltd. 2 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2012.
 | Organik kimya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Naftalin veya naftalen kapali kimyasal formulu C10H8 olan aromatik hidrokarbondur Naftalin Skeletal formula and numbering system of naphthalene Ball and stick model of naphthaleneAdlandirmalarIUPAC adiNaphthaleneDiger adlarnaftalen hekzalenTanimlayicilarCAS numarasi 91 20 3 3D model JSmol Etkilesimli goruntuBeilstein Referansi 1421310ChEBI CHEBI 16482 ChEMBL ChEMBL16293 ChemSpider 906 ECHA InfoCard 100 001 863EC Numarasi 214 552 7Gmelin Referansi 3347KEGG C00829 PubChem CID 931RTECS numarasi QJ0525000UNII 2166IN72UN CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID8020913InChI InChI 1S C10H8 c1 2 6 10 8 4 3 7 9 10 5 1 h1 8H Key UFWIBTONFRDIAS UHFFFAOYSA N InChI 1 C10H8 c1 2 6 10 8 4 3 7 9 10 5 1 h1 8HKey UFWIBTONFRDIAS UHFFFAOYACSMILES c1c2ccccc2ccc1OzelliklerKimyasal formul C10H8Molekul kutlesi 128 17 g mol 1Gorunum beyaz kati kristallerYogunluk 1 145 g cm3 15 5 C 1 0253 g cm3 20 C 0 9625 g cm3 100 C Erime noktasi 782 C 1 440 F 1 055 K 8 026 C 14 479 F 8 299 K at 760 mmHgKaynama noktasi 21 797 C 39 267 F 22 070 K at 760 mmHgCozunurluk su icinde 19 mg L 10 C 31 6 mg L 25 C 43 9 mg L 34 5 C 80 9 mg L 50 C 238 1 mg L 73 4 C Cozunurluk alkoller sivi amonyak karboksilik asitler benzen kukurt dioksit karbon tetraklorur karbon disulfur toluen ve anilinde cozunurCozunurluk etanol icinde 5 g 100 g 0 C 11 3 g 100 g 25 C 19 5 g 100 g 40 C 179 g 100 g 70 C Cozunurluk asetik asit icinde 6 8 g 100 g 6 75 C 13 1 g 100 g 21 5 C 31 1 g 100 g 42 5 C 111 g 100 g 60 C Cozunurluk kloroform icinde 19 5 g 100 g 0 C 35 5 g 100 g 25 C 49 5 g 100 g 40 C 87 2 g 100 g 70 C Cozunurluk hekzan icinde 5 5 g 100 g 0 C 17 5 g 100 g 25 C 30 8 g 100 g 40 C 78 8 g 100 g 70 C Cozunurluk butirik asit icinde 13 6 g 100 g 6 75 C 22 1 g 100 g 21 5 C 131 6 g 100 g 60 C log P 3 34Buhar basinci 8 64 Pa 20 C 23 6 Pa 30 C 0 93 kPa 80 C 2 5 kPa 100 C Henry yasasi sabiti kH 0 42438 L atm molManyetik alinganlik x 91 9 10 6 cm3 molIsi iletkenligi 98 kPa 0 1219 W m K 372 22 K 0 1174 W m K 400 22 K 0 1152 W m K 418 37 K 0 1052 W m K 479 72 K Kirinim dizimi nD 1 5898Akmazlik 0 964 cP 80 C 0 761 cP 100 C 0 217 cP 150 C YapiKristal yapiUzay grubu P21 bC52hKafes sabiti a 8 235 A b 6 003 A c 8 658 Aa 90 b 122 92 g 90 TermokimyaIsi sigasi C 165 72 J mol KStandart molar entropi S 298 167 39 J mol KStandart formasyon entalpisi DfH 298 78 53 kJ molGibbs serbest enerjisi DfG 201 585 kJ molStandart yanma entalpisi DcH 298 5156 3 kJ molTehlikelerIs sagligi ve guvenligi OHS OSH Ana tehlikeler sensitizer possible Dust can form mixtures withGHS etiketleme sistemi PiktogramlarIsaret sozcugu DangerTehlike ifadeleri H228 H302 H351 H410Onlem ifadeleri P210 P273 P281 P501NFPA 704 yangin karosu 220Parlama noktasi 80 C 176 F 353 K 525 C 977 F 798 K Patlama sinirlari 5 9 TLV 10 ppm TWA 15 ppm STEL Oldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LD50 medyan doz 1800 mg kg rat oral 490 mg kg rat intravenous 1200 mg kg guinea pig oral 533 mg kg mouse oral NIOSH ABD maruz kalma limitleri PEL izin verilen TWA 10 ppm 50 mg m3 REL tavsiye edilen TWA 10 ppm 50 mg m3 ST 15 ppm 75 mg m3 IDLH aninda tehlike 250 ppmAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklariNaftalin damitilmasiyla elde edilen orta ve agir yaglardan ayristirilir Beyaz pulcuklar biciminde billur yapili bir katidir Keskin ve kendine ozgu bir kokusu vardir Yogunlugu 1 15 olup 80 C de erir 217 C de kaynamaya baslar Suda cozunmez alkolde ise sicaklikla dogru orantili olarak artan bir yogunlukta cozunur Atmosfer ortaminda kolaylikla buharlastigindan hasere bocek turleri ile mucadelede kullanilir Guveleri uzaklastirdigindan yunlu kumas ve kurkleri korumakta kullanilir Sanayide eritici yakit ve boya hammaddesi olarak eczacilik ve ise ara madde olarak kullanilir Ayrica lavabolarin temizlenmesinde buyuk rol oynar Naftalin kati halden gaz hale sivilasmadan gecer Buna sublimlesme denir 1866 da Alman kimyager Emil Erlenmeyer tarafindan onarilmis olan acik formulu ortaklasmis iki karbon atomu iceren iki bitisik benzen halkasi gosterir Naftalen benzen gibi yer degistirme ve katilma tepkimelerine yatkindir ve uretiminde ayrica guve oldurucu olarak kullanilir Insan sagligina etkileriBuyuk miktarlarda naftaline maruz kalinmasi alyuvarlara zarar verebilir ve hatta yok edebilir Uluslararasi Kanser Arastirmalari Ajansi IARC tarafindan naftalin insanlarda ve hayvanlarda kansere neden olma suphesi bulunan bir madde olarak siniflandirilmistir Guve ilaci olarak uretilen naftalin toplari ve naftalin iceren diger urunler AB icerisinde 2008 yilindan itibaren yasaklanmistir Kaynakca Nomenclature of Organic Chemistry IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 Blue Book Cambridge The Royal Society of Chemistry 2014 ss 13 35 204 207 221 222 302 457 461 469 601 650 doi 10 1039 9781849733069 FP001 ISBN 978 0 85404 182 4 DDBST GmbH 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Haziran 2014 a b c Ambient Water Quality Criteria for Naphthalene PDF United States Environmental Protection Agency 23 Nisan 2014 6 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 21 Haziran 2014 a b c d e f g h i j k l m n Lide David R Ed 2009 90th bas Boca Raton Florida CRC Press ISBN 978 1 4200 9084 0 a b c Anatolievich Kiper Ruslan naphthalene chemister ru 22 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Haziran 2014 a b c d e f Seidell Atherton Linke William F 1919 Solubility of Inorganic and Organic Compounds 2 bas New York D Van Nostrand Company ss 443 446 a b Naphthalene in Linstrom Peter J Mallard William G eds NIST Chemistry WebBook NIST Standard Reference Database Number 69 National Institute of Standards and Technology Gaithersburg MD 24 Mayis 2014 tarihinde erisilmistir DDBST GmbH 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Haziran 2014 a b c d Douglas Bodie E Ho Shih Ming 2007 Structure and Chemistry of Crystalline Solids New York Springer Science Business Media Inc s 288 ISBN 978 0 387 26147 8 a b c d e f Naphthalene Naphthalene carcinogenicity a b c NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards 0439 National Institute for Occupational Safety and Health NIOSH Naphthalene Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations IDLH Ulusal Is Sagligi ve Guvenligi Enstitusu NIOSH Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Tarihi olarak bati dillerinde once naftalin olarak adlandirilmis sonra kimyasal adlandirma kurallari geregi son eki en olarak degistirilmistir Monographs on the Evaluation of Carcinogenic Risks to Humans Some Traditional Herbal Medicines Some Mycotoxins Naphthalene and Styrene Vol 82 2002 p 367 25 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Aralik 2008 Alderson Andrew 15 Kasim 2008 Holy straight bananas now the Eurocrats are banning moth balls The Telegraph 3 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Kasim 2013 Gray Kerrina 17 Kasim 2013 Your Local Guardian Newsquest London Ltd 2 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Kasim 2012 Organik kimya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz