مرعشیون Mar'aşîler | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1359-1596 | |||||||||
![]() | |||||||||
| Başkent | Amol, Sari, | ||||||||
| Yaygın dil(ler) | Mâzenderanca | ||||||||
| Resmî din | On İki İmam Şiîlik | ||||||||
| Hükûmet | Monarşi | ||||||||
| |||||||||
| Tarihî dönem | Orta Çağ | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
| Günümüzdeki durumu | İran | ||||||||
| İran tarihi bir parçası |
|---|
![]() |
| |
Mar'aşîler (Mâzenderanca: مرعشیون; Farsça: مرعشیان Mar'ašiyān (veya Mar'aşî Hanedanı), 1359'dan 1596'ya kadar Mâzenderan'da hüküm süren, Mâzenderan kökenli İranlı bir Seyyid On İki İmam Şiî hanedanıdır. Hanedan, Dabudeştlı bir Seyyid olan tarafından kurulmuştur. Başkentleri Amul, Sari ve Vataşan idi.
Mar'aşîler'den bazıları 1405'de Timur'un ölümünden sonra oğlu Şahruh’un izniyle Mâzenderan’a geri döndülerse de bir daha burada güçlü bir hâkimiyet kuramadılar. Mar'aşîler, 16. yüzyılın başlarında Safevîler'in bütün İran'a hâkim olmasının ardından onlara bağlı mahallî dinî-siyasî hâkimler statüsünde bölgedeki varlıklarını devam ettirdiler. Önde gelen üyelerinin Şah I. Abbas (h. 1587-1629) zamanında çeşitli yerlere dağıtılmasından sonra da siyasî önemlerini büsbütün yitirerek eski ve köklü bir aileye mensup seyyidler olarak İran’ın farklı bölgelerinde yaşadılar. Mar'aşîler'in yetiştirdiği pek çok âlim İran tarihinde önemli rol oynamıştır; bunlar arasında, uzun yıllar Kum'da dinî ve ilmî faaliyetlerde bulunan ve muazzam bir kütüphanenin kurucusu olan Âyetullah Şehâbeddin Muhammed Mar'aşî yer alır.
Kaynakça
| ]- Özel
- ^ Özgüdenli 2003, ss. 37-38.
- Genel
- Özgüdenli, Osman G. (2003). "Mar'aşîler". TDV İslâm Ansiklopedisi. 28. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 37-38. Erişim tarihi: 25 Aralık 2025.
- Bosworth, C. E. (1984). "Āl-e Afrāsīāb". Encyclopædia Iranica, online edition, Vol. I, Fasc. 7. New York. ss. 742-743.
- Bosworth, C. E. (1986). "The Jalayirids, Muzaffarids and Sarbadars". Frye, R. N. (Ed.). The Cambridge History of Iran, Volume 6: The Timurid and Safavid periods. Cambridge: Cambridge University Press. ss. 1-42. ISBN .
- Calmard, J (1991). "Marʿas̲h̲is". Bosworth, C. E.; ; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume VI: Mahk–Mid (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. ISBN .
- (2007). Power, Politics and Religion in Timurid Iran. Cambridge University Press. ISBN .
- Subtelny, Maria (2007). Timurids in Transition: Turko-Persian Politics and Acculturation in Medieval Iran. Brill. ISBN .
Dış bağlantılar
| ]- Madelung, W. "ʿALIDS OF ṬABARESTĀN, DAYLAMĀN, AND GĪLĀN". Encyclopaedia Iranica, Online Edition. Erişim tarihi: 12 Mayıs 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vikipedi ozgur ansiklopedi مرعشیون Mar asiler1359 1596BaskentAmol Sari Yaygin dil ler MazenderancaResmi dinOn Iki Imam SiilikHukumetMonarsi 1359 1362 ilk 1362 1392 1362 1392 1404 Tarihi donemOrta Cag Kurulusu1359 Dagilisi1596Onculler ArdillarEfrasiyab Hanedani SafevilerGunumuzdeki durumuIranIran tarihi dizisinin bir parcasiMitolojik tarihPisdadi Hanedani Keyani HanedaniTarihoncesiMOAntik Cag 4000Karaz kulturu3400 20003200 2700Ciruft kulturuc 3100 c 2200Elam2700 539Akad Imparatorlugu2400 2150Kassitlerc 1500 c 1155Yeni Asur Imparatorlugu911 609Urartular860 590Manna Kralligi850 616Imparatorluklar devriMed ImparatorluguMO 678 550 Iskit Kralligi MO 652 625Yeni Babil ImparatorluguMO 626 539Ahamenis ImparatorluguMO 550 330Ermenistan KralligiMO 331 MS 428AtropatenaMO 320 ler MS 3 yuzyilKapadokya KralligiMO 320 ler MS 17Selefki ImparatorluguMO 312 63Pontus KralligiMO 281 MS 62MO 3 yuzyilMO 3 yuzyil c MS 222Part ImparatorluguMO 247 MS 224ElamaisMO 147 MS 224HarakiniMO 141 MS 222Hint Part kralligi19 240Sasani Imparatorlugu224 6516 yuzyil 785Kariniler550 ler 11 yuzyilOrta CagRasidin Halifeligi632 661Emeviler661 750Abbasiler750 1258Dabuyiler642 760Bavendiler651 1349651 760Baduspaniler665 1598Custaniler791 11 yuzyilZeydiler864 14 yuzyilTahiriler821 873Samaniler819 999Saffariler861 1003Gurlularpre 879 1215Sacogullari889 929Musafiriler919 1062Ziyariler930 1090932 968Buveyhiler934 1062Gazneliler977 1186Kakuyiler1008 11411029 1236Sabankara1030 1355Buyuk Selcuklu Imparatorlugu1037 1194Harezmsahlar Devleti1077 1231Ildenizliler1135 1225Yezd Atabegleri1141 1319Salgurlular1148 1282Hezaresbiler1155 1424Pistekinliler1155 12311223 13061236 1537Kert Hanedani1244 1396Ilhanlilar1256 1335Cobanogullari1335 1357Muzafferiler1335 1393Celayir Sultanligi1337 1376Serbedariler1337 1376Inculular1335 1357Efrasiyab Hanedani1349 1504Mar asiler1359 1596Timurlular1370 1507Karkiya Hanedani1370 ler 1592Karakoyunlular1406 1468Akkoyunlular1468 1508Erken Modern CagSafeviler1501 1736 Hotakiler 1722 1729Afsar Hanedani1736 1796Talis Hanligi1747 1826Zend Hanedani1751 1794Kacar Hanedani1789 1925Modern CagPehlevi Irani1925 1979Gecici Hukumet1979Iran Islam Cumhuriyeti1979 gunumuzIlgili maddelerAd Hukumdarlargtd Mar asiler Mazenderanca مرعشیون Farsca مرعشیان Mar asiyan veya Mar asi Hanedani 1359 dan 1596 ya kadar Mazenderan da hukum suren Mazenderan kokenli Iranli bir Seyyid On Iki Imam Sii hanedanidir Hanedan Dabudestli bir Seyyid olan tarafindan kurulmustur Baskentleri Amul Sari ve Vatasan idi Mar asiler den bazilari 1405 de Timur un olumunden sonra oglu Sahruh un izniyle Mazenderan a geri dondulerse de bir daha burada guclu bir hakimiyet kuramadilar Mar asiler 16 yuzyilin baslarinda Safeviler in butun Iran a hakim olmasinin ardindan onlara bagli mahalli dini siyasi hakimler statusunde bolgedeki varliklarini devam ettirdiler Onde gelen uyelerinin Sah I Abbas h 1587 1629 zamaninda cesitli yerlere dagitilmasindan sonra da siyasi onemlerini busbutun yitirerek eski ve koklu bir aileye mensup seyyidler olarak Iran in farkli bolgelerinde yasadilar Mar asiler in yetistirdigi pek cok alim Iran tarihinde onemli rol oynamistir bunlar arasinda uzun yillar Kum da dini ve ilmi faaliyetlerde bulunan ve muazzam bir kutuphanenin kurucusu olan Ayetullah Sehabeddin Muhammed Mar asi yer alir Kaynakca span Ozel Ozgudenli 2003 ss 37 38 GenelOzgudenli Osman G 2003 Mar asiler TDV Islam Ansiklopedisi 28 Ankara Turkiye Diyanet Vakfi ss 37 38 Erisim tarihi 25 Aralik 2025 Bosworth C E 1984 Al e Afrasiab Encyclopaedia Iranica online edition Vol I Fasc 7 New York ss 742 743 Bosworth C E 1986 The Jalayirids Muzaffarids and Sarbadars Frye R N Ed The Cambridge History of Iran Volume 6 The Timurid and Safavid periods Cambridge Cambridge University Press ss 1 42 ISBN 9780521200943 Calmard J 1991 Marʿas h is Bosworth C E Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume VI Mahk Mid Ingilizce Leiden E J Brill ISBN 978 90 04 08112 3 2007 Power Politics and Religion in Timurid Iran Cambridge University Press ISBN 978 1 139 46284 6 Subtelny Maria 2007 Timurids in Transition Turko Persian Politics and Acculturation in Medieval Iran Brill ISBN 978 90 04 16031 6 Dis baglantilar span Wikimedia Commons ta Mar asiler ile ilgili ortam dosyalari mevcuttur Madelung W ʿALIDS OF ṬABARESTAN DAYLAMAN AND GiLAN Encyclopaedia Iranica Online Edition Erisim tarihi 12 Mayis 2014 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Otorite kontroluTDVIA marasiler Kategori 1590 larda varligi sona eren bolgeler ve ulkelerGizli kategoriler Tanimlanmamis parametreler iceren ulke bilgi kutusu kullanan sayfalarCommons kategori baglantisi Vikiveri de tanimli olan sayfalarArsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddelerTDVIA tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleri

