fbpx
Vikipedi

Avrupa Birliği

Avrupa Birliği (AB), yirmi yedi üye ülkeden oluşan ve toprakları büyük ölçüde Avrupa kıtasında bulunan siyasi ve ekonomik bir örgütlenmedir. 1992 yılında, Avrupa Birliği Antlaşması olarak da bilinen Maastricht Antlaşması'nın yürürlüğe girmesi sonucu, var olan Avrupa Ekonomik Topluluğu'na yeni görev ve sorumluluk alanları yüklenmesiyle kurulmuştur. 445 milyondan fazla nüfusuyla Avrupa Birliği, dünya ülkelerinin GSYİH’ye (nominal) göre sıralanışında nominal gayrisafi yurt içi hasılasının %30'luk bölümünü oluşturur. (18,8 trilyon ABD$)[1]

Slogan
In varietate concordia (Latince)
(Çeşitlilikte Birlik)
 Avrupa Birliği konumu (yeşil)
Yönetim merkezi Brüksel
En büyük şehir Paris
Resmî diller

Resmî alfabeler
Demonim Avrupalı
Tür Siyasi ve ekonomik birlik
Tam üyeler
Hükûmet Uluslarüstü ve devletlerarası
• Avrupa Zirvesi başkanı
Charles Michel
• Avrupa Parlamentosu başkanı
David Sassoli
• Avrupa Komisyonu başkanı
Ursula von der Leyen
Kuruluşu
1 Ocak 1958
1 Temmuz 1987
1 Kasım 1993
1 Aralık 2009
1 Temmuz 2013
31 Ocak 2020
Yüzölçümü
• Toplam
4.475.757 km2 (1.728.099 sq mi)
• Su (%)
3.08
Nüfus
• 2019 tahminî
513.481.691
• Yoğunluk
117,2/km2 (303,5/sq mi)
GSYİH (SAGP) 2018 tahminî
• Toplam
22 trilyon $
• Kişi başına
43.150 $
GSYİH (nominal) 2018 tahminî
• Toplam
18,8 trilyon $
• Kişi başına
36.580 $
Gini (2017)  30.7
orta
İGE (2019)  0.911
çok yüksek
Para birimi Euro (EUR · ) ve
Zaman dilimi UTC+02.00 (BAZD, OAS, DAS)
• Yaz (YSU)
UTC+1 ilâ UTC+3 (BAYZD, OAYS, DAYS)
Tarih formatı gg/aa/yyyy
İnternet alan adı .eu
Resmî site
www.europa.eu

Avrupa Birliği, tüm üye ülkeleri bağlayan standart yasalar aracılığıyla, insan, eşya, hizmet ve sermaye dolaşımı özgürlüklerini kapsayan bir ortak pazar (tek pazar) geliştirmiştir.[2] Birlik içinde tarım, balıkçılık ve bölgesel kalkınma politikalarından oluşan ortak bir ticaret politikası izlenir.[3] Birliğe üye ülkelerin on dokuzu, Euro adıyla anılan ortak para birimini kullanmaya başlamıştır. Avrupa Birliği, üye ülkelerini Dünya Ticaret Örgütü'nde, G8 zirvelerinde ve Birleşmiş Milletler'de temsil ederek dış politikalarında da rol oynamaktadır. Birliğin yirmi yedi üyesinden yirmi biri NATO'nun da üyesidir. Schengen Antlaşması uyarınca birlik üyesi ülkeler arasında pasaport kontrolünün kaldırılmasının da arasında bulunduğu pek çok adlî konu ve içişileri düzenlemelerinde Avrupa Birliği'nin payı bulunur.[4]

Avrupa Birliği, devletlerarası ve çok uluslu bir oluşumdur. Birlik içinde kimi konularda devletlerarası anlaşma ve fikir birliği gerekir. Ancak belirli durumlarda uluslarüstü yönetim organları, üyelerin anlaşması olmaksızın da karara varabilir. Avrupa Birliği'nin bu tip haklara sahip önemli yönetim birimleri Avrupa Komisyonu, Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği Konseyi, Liderler Zirvesi, Avrupa Adalet Divanı ve Avrupa Merkez Bankası'dır. Parlamentoyu, Avrupa Birliği vatandaşları beş yılda bir oylama yöntemiyle seçerler.

Avrupa Birliği'nin temelleri 1951 yılında, altı ülkenin katılımıyla oluşturulan Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu'na ve 1957 Roma Antlaşması'na dayanmaktadır. O dönemden bu yana, birlik yeni üyelerin katılımlarıyla boyut olarak büyümüş; var olan yetkilerine yeni görev ve sorumluluk alanları ekleyerek de gücünü arttırmıştır. Üye devletler Aralık 2007'de, birliğin bugüne dek yaptığı antlaşmalar ile yasal yapısını güncellemek ve iyileştirmek amacıyla Lizbon Antlaşması imzalanmıştır. Lizbon Antlaşması'nın onaylanma ve işleme girme sürecinin 2008 yılı içinde olması öngörülmüşse de İrlanda'da, antlaşmanın onaylanması için yapılan halk oylamasının ilk etapta olumsuz sonuçlanması kabul sürecini geciktirmiştir. Avrupa Birliği 2012 Nobel Barış Ödülü'nü almıştır.[5]

Tarihi

Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu

II. Dünya Savaşı sonrası oluşan siyasi hava Batı Avrupa'da birlik ve beraberlik rüzgârları estirmeye başladı. Bu da pek çok kişi tarafından, Avrupa'ya büyük zararlar veren aşırı milliyetçilik düşüncelerinden bir kaçış yolu olarak görülüyordu.[6] Bu düşüncelerle birlikte 1951 yılında, ilk başarıya ulaşan Avrupa içi iş birliği olan, Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu önerisi geldi. Bu oluşumun temel amacı, başta Fransa ve Batı Almanya olmak üzere üyeleri arasında kömür ve çelik endüstrilerinin yönetimini bir araya getirmekti. Bunun yapılış nedeni, dönemin en önemli sanayi hammaddeleri olan kömür ve çelikten doğabilecek herhangi bir uyuşmazlığın önlenmesi ve buna bağlı olarak iki ülke arasındaki olası bir savaşın engellenmesidir. Bu iş birliğinin kurucuları yaptıklarını "Avrupa ittifakında ilk adım" olarak nitelediler.[7] Topluluğun diğer kurucu üyeleri İtalya ve Benelüks ülkeleri: Belçika, Hollanda, Lüksemburg idi.[8]

Avrupa Toplulukları

1957 yılında iki yeni topluluk daha oluşturuldu: gümrük birliği işlemlerini sağlayan Avrupa Ekonomik Topluluğu ve nükleer enerji çalışmaları yürütmek için kurulan Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu (Euratom).[8] 1965 yılına gelindiğinde imzalanan Brüksel Antlaşması ile var olan 3 topluluk Avrupa Toplulukları ya da daha yaygın biçimiyle Avrupa Topluluğu (AT) adıyla tek bir çatı altında toplandı.[9]

1973 yılında Avrupa Toplulukları Danimarka, İrlanda ve Birleşik Krallık'ı da içine alarak genişleme yoluna gitti.[10] Bu ülkelerde katılım öncesi yapılan görüşmeler sırasında Norveç ile de masaya oturuldu ancak ülkede düzenlenen halk oylaması sonucu katılım isteği reddedilince Norveç topluluğun dışında kaldı.

Avrupa Parlamentosu'nun üyeleri arasında ilk demokratik, doğrudan seçimler 1979 yılında gerçekleştirildi.[11] Bunlar, Avrupalılara Avrupa Parlamentosu Milletvekilleri'ni seçmeleri konusunda olanak sağlayan ve ayrıca uluslararası düzeyde yapılan ilk seçimlerdi.

Yunanistan, İspanya ve Portekiz topluluğa 1980'li yıllarda katıldılar.[12] 1985'te imzalanan Schengen Antlaşması, üye devletlerin pek çoğu arasında sınırda pasaport kontrolü olmaksızın yolculuk edebilme olanağını sağladı.[13] 1986'da Avrupa bayrağı kullanılmaya başlandı ve liderler Avrupa Tek Senedi'ni imzaladılar. Bununla birlikte topluluğun karar alma mekanizmasının genişlemesi, ticari işlemlerde engel ve formalitelerin azaltılması ve daha ileri bir Avrupa Politik İş Birliği kurumu oluşturulması sağlandı.

Avrupa Birliği

 
Demir Perde'nin yıkılması, topluluğun doğuya doğru genişlemesine olanak sağladı. (Berlin Duvarı)

1990 yılında Berlin Duvarı'nin yıkılması ile eski Doğu Almanya, birleşmiş yeni Almanya'nın bir parçası olarak topluluğa katıldı.[14] Doğu Avrupa'ya doğru gerçekleştirilen genişlemeyle birlikte, topluluğa katılmaya aday ülkelere uygulanmak amacıyla Kopenhag Kriterleri'nin kabul edilmesi üzerine görüş birliğine varıldı.

7 Şubat 1992 tarihinde Maastricht Antlaşması yürürlüğe sokuldu.[15] Bu antlaşma ilk kez Avrupa Birliği terimini kullandı ve üç sütun adını verdiği uygulama alanlarını başlattı. Bugünkü Avrupa Topluluğu terimi, geçmişte Avrupa Topluluklarının görev alanına giren politika ve uluslarüstü işlemleri kapsayan birinci sütuna eş düşmektedir. İkinci ve üçüncü sütunlarsa birliğin dış politikası ile içişleri ile ilgili, daha çok devletlerarası düzeyde iş birliği sunar. Günlük konuşma dilinde Avrupa Birliği terimi, Avrupa Topluluğu için de kullanılmaktadır ve birliğin birinci sütununun bir ögesi olarak Avrupa Topluluğu adı, öngörüldüğü tarihte yürürlüğe girecek olan Lizbon Antlaşması ile birlikte kullanımdan kalkacaktır.

Birliğe 1995 yılında, Avusturya, İsveç ve Finlandiya katıldı. 1997 tarihli Amsterdam Antlaşması, Maastricht Antlaşması'nın demokrasi ve dış politika başlıklarında iyileştirmeler yapmak için imzalandı. Amsterdam Antlaşması'nı 2001 yılında Nice Antlaşması izledi ve bu da birliğin doğu yönlü genişlemesine yeni vizyonlar kazandırmak adına Roma ve Maastricht antlaşmalarının üzerinde düzenlemeler yaptı.

2002'de on iki üye ülke Euro adlı ortak bir para birimini benimsedi. O günden bu yana, euro kullanan ülkelerin oluşturduğu euro bölgesi on dokuz ülkeye ulaştı. 2004 yılında Avrupa Birliği, çoğunluğu eski Doğu Bloku ülkelerinden olan on yeni aday ülkenin de birliğe resmen katılmalarıyla tarihindeki en büyük genişlemeyi gördü.[16] Üç yıl sonra, Bulgaristan ve Romanya da birliğe girdi.[16] Birliğin son genişlemesi 2013 yılında Hırvatistan'ın katılmasıyla gerçekleşti.

2004 yılında Roma'da, daha önceki tüm antlaşmaları tek bir belgede toplayacak Avrupa Birliği Anayasası hazırlanmasını öngören antlaşma imzalandı. Ancak bu anayasa taslağı, Fransa ve Hollanda'da düzenlenen halkoylamalarında alınan olumsuz sonuçlardan dolayı diğer ülkelerde uygulanmadı ve onay alma işlemi hiçbir zaman tamamlanmadı. Bu nedenle bunun yerine, 2007 yılında önceki antlaşmaları yeni bir anayasayla değiştirmektense koşullarını iyileştirmeyi öngören ve Reform Antlaşması olarak anılan Lizbon Antlaşması imzalandı.[17] Üye ülkelerde yapılan halk oylamaları sonucu onaylanırsa, Ocak 2009'da yürürlüğe girmesi öngörülen antlaşma ilk olarak oylandığı İrlanda'da reddedilince, sürecin geleceğine ilişkin beklentiler belirsizleşti. 2 Ekim 2009 tarihinde yeniden gerçekleştirilen oylamada İrlanda halkının da olumlu görüş bildirmesiyle Lizbon Antlaşması tüm üye ülkelerce kabul görmüş oldu ve uygulama sürecine geçilmesinin önündeki tüm engeller kalkmış oldu. Anlaşma Cebelitarık ve Åland özel bölgelerinde de oylandıktan sonra bu bölgeler karşı görüş bildirseler de bu bölgelerin anlaşma hükümlerinin dışında kalması koşuluyla yürürlüğe girecektir.

Üye devletler

Avrupa Birliği yirmi yedi bağımsız devletten oluşur. Bunlar üye devletler olarak bilinen Almanya, Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İtalya, Kıbrıs, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya ve Yunanistan'dır.[18]

Birliğe katılmayı bekleyen 6 aday ülke vardır bunlar: Arnavutluk, İzlanda, Kuzey Makedonya, Karadağ, Sırbistan ve Türkiye'dir. İzlanda müzakereleri askıya almıştır.[19]Bosna-Hersek ve Kosova olası resmî adaylar olarak tanımlanmıştır.[20][21]

Avrupa Birliği'ne katılabilmek için bir ülke, 1993 yılında Kopenhag Liderler Zirvesi'nde tanımlanan Kopenhag Kriterleri'ni tümüyle sağlamak durumundadır. Bu ölçütler, hukukun üstünlüğüne ve insan haklarına saygı gösteren istikrarlı bir demokrasi, birlik üyeleri ile rekabet edebilecek düzeyde sağlam temelli bir ekonomi ve Avrupa Birliği yasalarını da içeren üyelik koşullarının kabul edilmesini gerektirir. Bir aday ülkenin bu ölçütlere uyup uymadığının değerlendirilmesinin yapılması konseyin görev alanıdır.[20] Birliğin günümüzde var olan yönergeleri, 1985 yılında Grönland'ın birlikten çekilmesiyle örneği yaşanmasına karşın, üye bir ülkenin birlikten nasıl ayrılabileceğini açıkça belirtmemektedir. Ancak bu konuya, onaylanmayı bekleyen Lizbon Antlaşması’nda değinilmiştir ve bu tasarı bir ülkenin birlikten çıkmak istemesi durumunda izlenecek işlemleri içerir.

Birliğe katılmamayı yeğleyen dört Avrupa ülkesi İsviçre, İzlanda, Lihtenştayn ve Norveç'ten Avrupa Birliği ile ilgili pek çok ekonomik ve yasal düzenlemeye ise kısmen de olsa katılım göstermiştir. Bu ülkelerden İzlanda, Lihtenştayn ve Norveç, Avrupa Ekonomik Alanı aracılığıyla ortak pazar düzenlemelerine katılmıştır. İsviçre de benzer iki-taraflı antlaşmalar aracılığıyla Avrupa Birliği ile ilişkiler kurmuştur.[22][23] Avrupa'nın siyasal olarak tanınmış beş küçük devleti olan Andorra, Lihtenştayn, Monako, San Marino ve Vatikan ile yürütülen ilişkiler de euroyu ortak para birimi olarak kullanmaktan ve bazı diğer ekonomik iş birliği çalışmaları yapmaktan oluşur.[24]

Coğrafya

 
Mont Blanc, Avrupa Birliği'nin en yüksek noktasıdır.

Avrupa Birliği'nin toprakları kıta dışına taşan ya da kıta dışında bulunan bazı topraklar dışında yirmi yedi üye ülkenin toplam topraklarından oluşur. Avrupa Birliği'nin sınırları, Avrupa kıtasının sınırları ile eş değildir çünkü kıtanın bir parçası olmalarına karşın, İzlanda, Norveç ve İsviçre gibi ülkeler birlik içinde değildir. Bununla birlikte, bazı üye ülkelerin de topraklarının bir bölümünü oluşturan yerler; örneğin Danimarka'nın Faroe Adaları birliğin dışındadır. Birliğin üyelerine bağlı, coğrafi olarak Avrupa dışında kalan, Grönland, Aruba ve Hollanda Antilleri gibi pek çok bölge de birliğin dışındadır. Azorlar, Kanarya Adaları, Fransız Guyanası, Guadeloupe, Madeira, Martinik, Réunion, Saint Barthélemy ve Saint Martin gibi coğrafi olarak Avrupa toprakları içinde olmayan bazı özel üye devlet toprakları ise bu durumlarına karşın birliğe dahildirler.[26][27][28] Aynı şekilde Kıbrıs da, coğrafi olarak Avrupa'da yeralmamaktadır, ancak adanın tamamı (kuzeyi de dahil) uluslararası hukuk bakımından Avrupa Birliği toprakları içindedir.

 
69 bin km'lik kıyı şeridi AB'nin iklimini etkiler. (Girit)

Avrupa Birliği üyesi ülkelerin toplam yüzölçümü 4.422.773 kilometrekarelik bir alan tutar.[29] Birliğin toplam toprakları, yüzölçümü bakımından ele alındığında 6 ülkeden sonra gelmektedir. Birliğin sınırları içindeki en yüksek nokta, Alpler'de deniz seviyesinden 4807 metrelik yüksekliğiyle Batı Avrupa'nın da en yüksek noktası olan Mont Blanc'tır. Kanada'dan sonra dünyanın en uzun kıyı şeridine sahip olan Avrupa Birliği 69.347 kilometre uzunluğundaki kıyıları tarafından gerek yerşekilleri, gerek iklim özellikleri, gerekse ekonomik koşulları açısından etkilenmiştir. Üye devletler toplamda, yirmi iki birlik dışı ülkeyle kara sınırı paylaşırlar. Toplamda 12.441 kilometreyi bulan bu uzunluğuyla Avrupa Birliği'nin sınırları dünyadaki en uzun beşinci sınır olma özelliğini taşır.[30][31][32]

Denizaşırı ülke toprakları da işin içine katıldığında Avrupa genel olarak kutup ikliminden tropikal iklime kadar geniş yelpazeye yayılan bir iklim çeşitliliği yaşar. Bu durum da Avrupa için genel bir iklimsel değerlendirme yapmayı olanaksız kılar. Nüfusun hemen hemen hepsi ya Akdeniz ikliminin (Güney Avrupa) ya okyanusal iklimin (Batı Avrupa) ya da kuzey iklimine geçiş öncesi karasal iklimin egemen olduğu bölgelerde (Kuzey Avrupa) yaşar.[33]

Yönetim

Avrupa BirliğiAvrupa TopluluklarıOrtak Dışişleri ve Güvenlik PolitikasıGüvenlik Güçleri ve Adalet Alanında İş Birliği 
Avrupa Birliği'nin 1993-2009 yılları arasında varlık gösteren üç sütunu (tıklanabilir)

Avrupa Birliği'nin bugünkü yapısı birtakım antlaşmalar dizisi üzerine kuruludur. Bu antlaşmalar yeni eklentiler ve var olan şerhlerde iyileştirmeler yapılarak pek çok kez güncellenmiştir.[34] Antlaşmalar, birliğin politik amaçlarını tanımlar ve yasal güçler ile amacına ulaşabilmek için kurumlar geliştirir. Yapılan antlaşmalar birliğe üye devletleri ve yurttaşlarını doğrudan etkiler ve bu da birlik lügatinde doğrudan etki terimiyle tanımlanır.[35] Üye ülkeler, üyelik koşullarından biri olarak, ulusal mahkemelerinde Avrupa Birliği antlaşmaları ışığında Avrupa Birliği hukukuna göre hareket eder. Herhangi bir ülkede Avrupa Birliği hukukunda bulunan bir yasa var olan ulusal yasalarla çelişirse Avrupa Birliği yasalarının uygulanması beklenir.[36] Avrupa Birliği tüzüğünü uygulayan kararlar ulusal mahkemelerce Avrupa Adalet Divanı uygulamaları olarak adlandırılır. Avrupa Birliği, başta Avrupa Birliği Konseyi, Avrupa Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu olmak üzere çeşitli kurumlarca yönetilir.

Çoğu zaman Avrupa Birliği, her birine sütun adı verilen görev alanlarına bölünmüş olarak tanımlanır. Avrupa Toplulukları yönergeleri birinci sütunu oluştururken, ikinci sütun ortak dışişleri ve güvenlik politikasını ele alır. Üçüncü sütunda ilk olarak adalet ve içişleri konuları ele alınmışsa da Amsterdam ve Nice antlaşmalarında yapılan değişiklik ve eklentilerle bu sütunun görev alanı günümüzde yalnızca güvenlik güçleri ve adalet alanında iş birliğini kapsar. Bu bağlamda, ikinci ve üçüncü sütunlar devletler arasındaki işlemler olarak tanımlanabilir çünkü Komisyon, Parlamento ve Adalet Divanı gibi uluslarüstü kurumlar bu işlemlerde ya hiç rol oynamazlar ya da konuya çok az dâhil olurlar. Avrupa Birliği'nin yürüttüğü etkinliklerin çoğu birinci sütun çatısı altında gerçekleştirilir. Bu etkinlikler çoğunlukla ekonomik merkezlidir ve uluslarüstü kurumlar bu sütunun konularında daha etkilidir.[37]

Yürütme Yasama Yasama Yargı
Avrupa Komisyonu Avrupa Birliği Konseyi Avrupa Parlamentosu Avrupa Adalet Divanı
  • Parlamentoya ve Konsey'e yeni mevzuat için öneriler sunar.
  • AB politikalarını uygular ve bütçeyi yönetir.
  • AB hukuku ile uyum sağlar.
  • Uluslararası anlaşmaları müzakere eder.
  • Merkezi Brüksel'dedir.
  • Avrupa Konseyi Başkanlığında, Devlet ve Hükûmet Başkanları seviyesinde toplanır.
  • Genel hedef ve öncelikler ortaya koyar ve gelişimi için gerekli ivmeyi kazandırır.
  • Kanun yapma yetkisi yoktur.
  • Brüksel merkezlidir.
  • Bir yasama olarak Konsey ile birlikte hareket eder.
  • AB'nin genel bütçesini son aşamada ele alındığı kurumdur.
  • Avrupa Komisyonu da dahil olmak üzere AB kurumları üzerinde demokratik kontrolü uygular ve komisyon üyelerini atar.
  • Genel kurul toplantıları Strasbourg merkezlidir. Genel Sekreterlik Lüksemburg'dadır.
  • Avrupa hukukunun, temel hak ve özgürlüklerin korunmasını sağlar.
  • Avrupa Birliği üyesi ülkeler, AB kurumları, işletmeler ve bireyler arasında hukuki ihtilaflar konusunda karar verme yetkisine sahiptir.
  • Merkezi Lüksemburg'dadır.

Komisyon

Avrupa Komisyonu: Parlamentoya ve Konseye yeni mevzuat için öneriler sunarak yasama sürecini başlatır. Ayrıca Birliğin yürütme organıdır. AB politikalarını uygular ve bütçeyi yönetir. Avrupa Komisyonu, her üye devletten bir kişinin yer aldığı 28 üyeden oluşur. Bu kişilere “komiser” adı verilir. Komiserlerin görev süresi 5 yıldır ve bu süre yenilenebilir.

Avrupa Birliği Zirvesi komisyon başkanını belirler ataması ve komisyon kabinesinin geçerli olabilmesi için de Avrupa Parlamentosunun onayı gerekir. Komisyon, görev süresi boyunca üye devlet hükûmetlerince görevden alınamaz. Avrupa Parlamentosunun da komiserleri tek tek görevden alma yetkisi bulunmamakla birlikte, güvensizlik oyu ile Komisyonu heyet halinde görevden alması mümkündür. Komisyonun merkezi Brüksel’de bulunur.[38]

Parlamento

 
Strazburg'daki AB parlamentosu

Avrupa Parlamentosu: Üyeleri Avrupa Birliği vatandaşları tarafından beş yılda bir yapılan seçimlerle belirlenir. Son Parlamento seçimi 2009 yılında yapılmıştır. Parlamento, bugün için Avrupa Birliği’ne üye 27 devletin toplamda 736 temsilcisinden oluşuyor. Bu rakam, 2014 seçimleri sonrası 750 üye ve bir Başkanı içerecek şekilde 751 olarak belirlendi. Hangi üye devletin kaç parlamenter ile temsil edileceği üye devletlerin nüfuslarına göre tespit edilir. Parlamento Genel Kurulu Strazburg’da, Parlamento’nun siyasi grupları ve komiteleri Brüksel’de toplanır. Sekretaryası ise Lüksemburg’dadır.

Avrupa Parlamentosu, Konsey ile birlikte yasama yetkisini paylaşır. Avrupa Birliği bütçesini Konsey ile birlikte yapan Avrupa Parlamentosu’nun diğer Avrupa Birliği kurumları üzerinde siyasi denetim yetkisi vardır. Parlamento Komisyon’a sözlü ve yazılı soru sorabilir, soruşturma komiteleri kurabilir, şikayet dilekçesi kabul edebilir, Komisyonu güvensizlik oyuyla ve 2/3 çoğunlukla heyet halinde istifaya zorlayabilir. Komisyon Başkanı’nın ve heyet halinde Komisyon’un göreve atanmasında da güvenoyu aranır.[38]

Avrupa Birliği Konseyi

Avrupa Birliği Konseyi: Üye devletlerin hükûmetlerinde görev yapan bakanlardan oluşan bir organdır. Konsey başkanlığı 6 aylık dönemlerle 3 üye devlet arasında 18 aylık süre için el değiştirir. Yasal düzenlemeleri kabul etme yetkisini Avrupa Parlamentosu ile paylaşan Konsey, yine Avrupa Parlamentosu ile birlikte bütçeyi onaylar.

Konseyin karar alma mekanizması Lizbon Antlaşması ile esas nitelikli çoğunluk olarak düzenlenmiş; oy birliği ve basit oy çokluğunun istisna niteliği taşıdığı ortaya konmuştur.

Nitelikli çoğunluk yöntemine göre karar alınabilmesi için toplamı 345 olan oyların 255'inin olumlu olması gerektiği gibi üye devletlerin yarıdan fazlasının da olumlu görüş bildirmesi gerekir. Lizbon Antlaşması ile getirilen nitelikli çoğunluğa ilişkin yöntemin uygulanması 2014 yılına kadar ertelendi. 2017 yılına kadarki dönem için de bir geçiş süreci öngörüldü. Dolayısıyla 1 Kasım 2014 tarihine kadar olan sürede ağırlıklı oy esasına dayanan sistem uygulanacak. 1 Kasım 2014'ten itibaren ise, nitelikli çoğunluk yöntemiyle bir kararın alınabilmesi için, olumlu oyların üye devletlerin % 55'ini, Birlik toplam nüfusunun % 65'ini temsil etmesi ve en az 15 üye devletten gelmesi gerekmekte. Bloke edici azınlık ise, nüfus esası dikkate alınmak suretiyle en az 4 üye devlet olarak [39] belirlendi.

Devlet ve Hükûmet Başkanları Zirvesi

 
2011 Avrupa Birliği devlet ve hükûmet başkanları zirvesi, Brüksel

Avrupa Birliği'nde en yüksek dereceli politik liderleri bir araya getiren kurum, bir başkan ve her üye ülkeden bir temsilciden oluşan Liderler Zirvesi'dir. Üye ülkeler, Zirve'ye göndermek üzere ya devlet başkanlarını (cumhurbaşkanı gibi) ya da hükûmet başkanlarını (başbakan gibi) seçerler. Liderler zirvesi her yıl en az azından dört zirve düzenler ve bu zirvelere dönüşümlü olarak Avrupa Birliği Konseyi başkanlığı görevini yürüten ülkenin temsilcisi başkanlık eder.[40] İngilizcede European Council adıyla anılan Avrupa Zirvesi, insan hakları, eğitim ve kültür alanında hizmet veren ve tüm Avrupa devletlerine açık olan Avrupa Konseyi - Council of Europe ile karıştırılmamalıdır.

Yasal düzenlemeler

Yapılan antlaşmalar Avrupa Birliği hukukunun temel ögeleri olmasına karşın, birlik kurumları için hazırlanmış birtakım düzenlemeler de vardır. Bu düzenlemelerin üç ana bölümü:

Topluluk tüzükleri, yürürlüğe girdikleri andan itibaren birliğe üye tüm ülkelerde uygulama önsüresi tanınmadan derhâl yasa hâline gelen düzenlemelerdir.[41] Avrupa Birliği'nde doğrudan etki düzenlemesi uygulandığından, yürürlüğe girdikleri andan başlayarak söz konusu ülkelerdeki öncel yasaları geçersiz kılarlar.[35]

Yönergeler, nasıl ve hangi yollarla çözümleyeceklerinin takdirini üye devletlere bırakarak, ülkelerin belirli bir zaman dilimi içerisinde belirli bir sonucu elde etmesini gerekli kılar. Bu takdirin kullanılması genellikle, yasal düzenlemelerin ayrıntıları ulusal hükûmetlere bırakıldığı zaman tercih edilir.[42] Önceden koyulan süre dolduğunda yönergenin hükümleri doğrudan etki uygulamasıyla birlikte yerel hükûmetlerin hukukuna girebilir.

Kararlar yukarıda belirtilen iki yasama modeline alternatif bir yol sunabilir. Liderler Zirvesi ya da Avrupa Komisyonu resmî gazetede herhangi bir tüccar ya da şirket gibi belirli bir alıcıya yönelik kararlar yayınlayabilir. Bu kararlar genellikle Avrupa Birliği rekabet hukuku içinde ya da devlet yardımı yönetmeliklerinde bulunabilir ve Avrupa Birliği mahkemelerinden önce bu ilgililer kararlara karşı çıkabilirler.

Avrupa Birliği'nin hukukî sistemi yukarıdaki yönetmelikleri kapsayan birçok yasal prosedürden oluşur. Birliğin yaptığı antlaşmalar tüm yasama organ ve işlemleri için temel teşkil eder ve değişik alanlarda yasa çıkarmak için çeşitli yollar ortaya koyar.[43] Avrupa Birliği'nin yasama prosedürlerinin bir önemli özelliği de üye devletlerden biri ya da parlamento üyelerinden ziyade neredeyse her zaman Avrupa Komisyonu tarafından teklif edilebilir olmasıdır. Diğer iki önemli unsur ise Avrupa Parlamentosu'na hazırlanan bir yasa tasarısını veto edebilme hakkını veren ortak karar mekanizması ve parlamentonun birlik liderlerine bağlayıcılığı bulunmayan öneri ve eleştirilerde bulunabilmesidir. Birçok durumda yasa tasarılarının Zirve'de onaylanması gerekir.[44]

Mahkemeler

Avrupa Birliği'nin adlî bölümü Avrupa Adalet Divanı ve Lizbon Antlaşması uyarınca adının Genel Mahkeme olarak değiştirilmesi öngörülen Avrupa Toplulukları İlk Derece Mahkemesi'nden oluşur. Bu iki kurum birlikte, imzalanan antlaşmalar ile Avrupa Birliği hukukunu değerlendirir ve uygular.[45] İlk Derece Mahkemesi, Avrupa Birliği'nin diğer mahkemelerinden önce genel olarak doğrudan bireyler ya da şirketler tarafından açılan davalara bakar. Avrupa Adalet Divanı ise üye ülkeler ile ya da Avrupa Birliği kurumlarıyla ilgili davalarla ve üye ülke mahkemelerinin bir üst kuruma sevk ettiği uyuşmazlıklarla uğraşır.[46] İlk Derece mahkemelerinde alınan kararlar için bazı yasalar doğrultusunda Adalet Divanı'na başvurulabilir ve temyiz istenilebilir.[47]

Üye devletlerin yerel mahkemeleri, Avrupa Birliği hukukunun birincil uygulayıcıları olarak birlik içinde önemli bir rol oynarlar. Yapılan antlaşmalar ışığında, Avrupa Birliği ve ulusal mahkemeler arasında bir iş birliği ilişkisi yatar. Yerel mahkemeler iç konularda Avrupa Birliği hukukunu uygulayabilirler ve bir yasanın yorumlanması konusunda açıklamaya gereksinim duyarlarsa Adalet Divanı'ndan bir önduruşma tarihi isteyebilirler.

Politika

Avrupa Birliği'nin en çok ilgilendiği iki konu Avrupa entegrasyonu ve Avrupa Birliği'nin genişlemesi sürecidir. Birliğe yeni ülkelerin katılması olgusu birlik içinde ve üye ülkelerde çok sık biçimde politik malzeme durumuna gelmiştir. Bu sürecin destekçileri yeni üye katılımlarının, birliğe giren ülkelerde demokrasinin gelişimine katkıda bulunduğunu savunmanın yanı sıra büyümenin ekonomiye katkılarını da ele alırlar. Büyüme karşıtlarıysa Avrupa Birliği'nin politik ve/veya kültürel bakımdan kaldırabileceğinden daha öte sınırlara ulaşmasının birliğe zarar vereceğinden kaygı duyarlar. 2004 yılında birliğe on yeni ülkenin katılmasından bu yana, Avrupa toplumunun ve bununla ilintili olarak parti görüşlerinin ise bu konuya yaklaşımları daha çekimser olmuştur. Bu konuda en büyük çekinceler Türkiye'nin birliğe dâhil olması konusundadır.[48][49][50]

Entegrasyon, Avrupa Birliği'nin önem verdiği fakat zaman zaman ulusal düşüncelerin Avrupa Birliği'ninkilerle çeliştiği bir başka politik konudur. Üye ve aday ülkeler arasındaki uyumu arttırmak amacı güden entegrasyon süreci, Avrupa Birliği'nin işlevlerinden kuşku duyan kişileri, ulusal benliklerini yitirme konusunda kaygılandırmaktadır.[51] 2004 yılında ortak bir Avrupa Birliği anayasası oluşturma önerileri üye devlet başkanları arasında kabul edilmiş, ancak başlangıç olarak üye iki ülkede yapılan referandumlar sonucu reddedilince hiçbir zaman yürürlüğe girememiştir. Ekim 2007'de son biçimi verilen ve üye ülkelerde referanduma sunulan Lizbon Antlaşması, yürürlüğe girmemiş olan bu anayasa taslağı içindeki pek çok şerhi kapsar ancak anayasal bağlayıcılıktan yoksundur.

Lizbon Antlaşması'nın 2009 yılı içinde tüm üye ülkelerde kabul edilmesinin ardından, yakın gelecekte resmen yürürlüğe girmesi beklenmektedir. Eğer üye ülkeler içinde onaylanırsa Konsey'de oylama yöntemlerine değişiklik getirecek ve çoğunluk oylaması sistemine geçilecektir. Antlaşma ayrıca Avrupa Birliği'nin üç sütun sistemini de feshetmeyi öngörmektedir. Onaylamayla birlikte, birçok dış politika konusu da birlik içinde uluslarüstü kurumlara tabi olacaktır.[17][52]

Adalet, özgürlük ve güvenlik

 
Schengen Antlaşması, çoğu üye arasında koşulsuz yolculuk özgürlüğü sağlar. (Almanya-Avusturya sınırı)

Avrupa Birliği'nin içişleri ve adalet alanında sahip olduğu yetkilerin büyük bölümü 1985 yılında on üye devletin altısının arasında sınır kontrollerinin yavaş yavaş azaltılmasını öngören Schengen Antlaşması'ndan gelmektedir. Schengen Antlaşması'nı uygulayabilmek için katılımcı ülkeler azaltılmış sınır kontrollerinin etkilerinin karşılanması, sığınma hakkı sorunları, dışarıdan göç ve ceza hukuku gibi konuları içeren önlemler almışlardır.[53] Maastricht Antlaşması, Schengen müktesebatını Avrupa Birliği'ne aktarmıştır. (Özgün antlaşmanın IV. maddesi)[54]

Maastricht Antlaşması, Avrupa Birliği'ne sözleşme hukuku ve aile hukuku gibi konularda ortak sivil kurallar yükleyerek vatandaşların hareket özgürlüğünü kolaylaştırmıştır.[54] Maastricht Antlaşması ayrıca birliğe üye ülkelerin vatandaşlarına tümler olarak bir de Avrupa Birliği vatandaşlığı kimliği vermiştir.[55]

Bu antlaşmaları iyileştirmek için toplanan Amsterdam Antlaşması ise bir Özgürlük, Güvenlik ve Adalet Alanı yaratarak Avrupa Birliği'ne yeni hedefler yüklemiştir.[56] Antlaşma ayrıca adalet ve içişleri alanında yasa çıkartmayı daha kolay hâle getirirken, üye ülkelerinse bu yasa tasarılarını veto etmesini daha güç hâle getirdi. Avrupa Parlamentosu'nun yetkileri bazı konularda üye devletlerin ortak karara varması koşuluna bağlanarak daha da arttırıldı. Son mevzuat Avrupa tutuklama emri konusunu[57] ve aile hukuku yönergelerini de kapsamaktadır.[58]

Avrupa Birliği, adalet ve içişleri konusundaki eylemlerini bir düzene koyabilmek amacıyla bazı kurumlar oluşturmuştur. Bunlardan, Europol polis güçleri arasında iş birliğini,[59] Eurojust, ceza hukuku alanında yargısal işbirliğini[60] Frontex ise sınır kontrolleri sırasında yetkililer arasında iş birliğini öngörür.[61] Avrupa Birliği ayrıca Schengen Bilgi Sistemi aracılığıyla polis ve göçmen büroları için ortak bir veritabanı sunar.[4]

Temel haklar

Avrupa Birliği insan haklarının korunması konusunda etkin bir görev üstlenmiştir. Cinsiyet ve ırk ayrımcılığına karşı antlaşmalarında ve kararlarında yayınladığı yasaklar köklü bir geçmişse sahiptir.[62] Amsterdam Antlaşması da, ırk, din, bedensel engel ve cinsiyet bakımından insanlara ayrımcılık yapılmasını yasaklayarak bu kararları bütünlemiştir.[63] Bu yetkileri kullanarak Avrupa Birliği, mevzuatında işyerinde cinsiyet ayrımcılığı, ırk ayrımcılığı ve yaş ayrımcılığına karşı düzenlemeler yapma yoluna gitmiştir.[63] Avrupa Birliği'ne üye tüm ülkeler hangi suça karşı olursa olsun idam cezasını kaldırmıştır ve bunun tüm dünyada kaldırılmasını sağlamak amacıyla yapılan çalışmalara destek vermektedir.[64]

1950 yılında çıkartılan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni imzalamış olmak Avrupa Birliği üyesi olabilmek için temel koşullardandır ancak bu antlaşma Avrupa Birliği kurumlarını kapsamamaktadır. Avrupa Birliği bir antlaşma ya da tüzük değişikliği olmadan bu sözleşmenin altına imza koyamadığından, kendisi Avrupa Birliği Temel Haklar Bildirgesi adı altında bir tüzük oluşturmuştur. Bu bildirge yalnızca Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin maddeleri kapsamakla kalmaz, ayrıca kendi antlaşmalarında önceden kabul ettiği hükümlerle Birleşmiş Milletler kararlarını da içine alır. Bu hüküm ve kararlar ekonomik ve politik haklardan, iyi yönetim ve temiz çevre hakkı gibi üçüncü kuşak haklara kadar geniş bir yelpazeye yayılan toplumsal hakları içerir. Temel Haklar Bildirgesi, 2000 yılında yayınlanmasına karşın hâlâ yasal bir bağlayıcılığı yoktur. Reform antlaşması olarak anılan Lizbon Antlaşması uyarınca bu bildirge Avrupa Birliği için bağlayıcı duruma gelecek ve Avrupa Birliği, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne dâhil olabilecektir. Böylece birlik, şu an kendisinden tümüyle bağımsız olan ve Avrupa'da insan hakları konusunda en yetkin kurum olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararlarına tabi olacak ve bu mahkeme birliğin mevcut tüm adalet birimlerinden yüksek duruma geçecektir.[65]

Ancak Avrupa Birliği, buna katılmadan bile Adalet Divanı ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi karar ve tüzüklerinin birbirlerininkiyle çelişmemesine önem verir. Bu nedenle, Adalet Divanı'nın Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ni zaten mevzuatının bir parçası olarak uygulamakta olduğu söylenebilir.[66]

Dış ilişkiler

 
Catherine Ashton, 2009-2014 yılları arasında Avrupa Birliği dış ilişkiler ve güvenlik politikasından sorumlu yüksek temsilciliğini yapmıştır.

Avrupa Birliği'nin dış ilişkileri büyük ölçüde Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası'nın ışığında yürütülür. Uluslararası ticaret görüşmelerinde iş birliği esası ortak bir ticaret politikası çerçevesinde birliğin Kömür ve Çelik Topluluğu olarak temellerinin atıldığı 1957 yılında dayanır.[67] Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası'nın ise temelleri 1970 yılında oluşturulan Avrupa Politik İş Birliği kararlarında atılmıştır.[68] Avrupa Politik İş Birliği oluşumu üye ülkeler arasında ortak dış politikalar geliştirilmesi için kurulmuş gayriresmî bir birim olmuştur. Avrupa Tek Senedi tarafından Avrupa Ekonomik Topluluğu'na sunulmuş ve hemen ardından Maastricht Antlaşması'nda adı Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası olarak değiştirilmiştir.[68]

Maastricht Antlaşması, Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası'na hem Avrupa Birliği'nin kendi ilgi alanlarını hem de uluslararası topluluğun çıkarlarını gözetmesi amacını yükler. Bu amaç, uluslararası iş birliğini desteklemek, insan haklarına saygı duymak ve bunları geliştirmek, demokrasi ve hukukun üstünlüğünden ödün vermemek gibi ilkeleri kapsar.[69]

Amsterdam Antlaşması'nda, Avrupa Birliği'nin dış politikalarını yürütülmesi için şu an Javier Solana tarafından yürütülen bir başkanlık görevi oluşturulmuştur.[70] Bu yüksek temsilci, mevcut Avrupa Birliği Konseyi başkanlığı göreviyle birlikte, Avrupa Birliği adına dış politikalara ilişkin konularda demeç verebilir ve iki üye ülke arasında oluşabilecek herhangi bir belirsiz politik durumu açıklığa kavuşturabilir. Ortak dış politikanın kabul edilebilmesi ve belirli bir yönergenin izlenebilmesi için yirmi yedi üyenin de görüş birliğine varıp, onay vermesi gerekir. Ortak dış politika yönteminde, oy birliğine varma zorunluluğu, Irak Savaşı konusunun tartışıldığı görüşmelerde olduğu gibi zaman zaman anlaşmazlıklara neden olmaktadır.[71]

 
Almanya, Heiligendamm'da düzenlenen 33. G8 zirvesi katılımcıları

Avrupa Birliği'nin uluslararası etkisi, dış politikasının yanı sıra genişleme süreci sayesinde de hissedilmektedir. Avrupa Birliği üyesi olmanın getirdiği görünürdeki yararlar, politik ya da ekonomik konularda Avrupa Birliği'ne katılım koşulu olan kriterleri yerine getirmek isteyen ülkeler için özendirici bir etmen olmaktadır. Bu koşullar ayrıca, Doğu Avrupa'nın eski komünist hükûmetlerinin etkilerinin kaldırılmasında önemli rol oynar.[49] Birliğin dış ülkelerin içişlerinde böylesi bir etkiye sahip olunması "yumuşak güç" olarak tanımlanmaktadır.[72] Finlandiya Başbakanı, Finlandiya'nın artık fiilen tarafız bir devlet olmayışının nedeninin Avrupa Birliği dış politikası olduğunu vurgulamıştır. Bu görüşün diğer birlik üyesi ülke başkanlarınca da paylaşılıp paylaşılmadığı bilinmemektedir.[73]

Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası başkanının yanı sıra, Avrupa Komisyonu da uluslararası düzeyde görüşmelere kendi temsilcisini gönderir. Birleşmiş Milletler içinde Avrupa Birliği yardım gibi konularda yaptığı büyük katkılardan dolayı büyük önem kazanmıştır. (Alt başlıklara bakınız)[74] G8 zirvelerinde, Avrupa Birliği üyelik haklarına sahiptir ve toplantıları yönetmek, toplantılara ev sahipliği yapmak gibi görevlerin yanında, toplantılarda Avrupa Komisyonu başkanı ve dönem başkanı ülke temsilcisi tarafından da temsil edilir.[75] Birliğin yirmi yedi üyesinin de temsil edildiği Dünya Ticaret Örgütü'nde, Avrupa Birliği de resmî olarak Avrupa Komisyonu'nun dışticaretten sorumlu üyesi tarafından temsil edilir.

İnsanî yardım

 
Avrupa Birliği ve üyeleri toplamda dünyadaki en büyük dış yardımı yapmaktadırlar.

Avrupa Topluluğu İnsanî Yardım Bürosu ya da kısaca ECHO, Avrupa Birliği'nden gelişmekte olan ülkelere insanî yardım sağlar. 2006 yılında büronun bütçesi 671 milyon Euroya ulaşmış ve bunun %48'lik bölümü AKP ülkeleri olarak da anılan Afrika, Karayip ve Pasifik Ülkeleri'ne gitmiştir.[76] Avrupa Birliği'nin kendisinin ve üye ülkelerinin yaptığı yardımlar toplandığında, Avrupa Birliği dünyadaki en büyük bağışçı durumuna gelmektedir.[77]

Avrupa Birliği'nin insanî yardımları geçmişte, bu yardımların yetersiz, amacından sapmış ve daha çok birliğin ekonomik çıkarlarına hizmet etmekte olduğu gibi gerekçelerle sık sık kimi kesimlerin eleştirilerine konu olmuştur.[78] Buna ek olarak, bazı yardım kuruluşları Avrupa devletlerinin yardım için harcadığı para miktarının, borç hafifletmelerinin, yabancı öğrenci ve sığınmacı giderlerinin de dâhil edilerek yüksek gösterildiğini ileri sürmüşlerdir.[79] Bu harcamalar çıkarılıp, indirgenmiş rakamlar ışığında Avrupa Birliği 2006 yılında ulaşmak istediği yardım hedefini gerçekleştirememiştir. 2005 yılında ise Avrupa Birliği'nin yardım meblağı gayri safi millî hasılasının %0,34'ü olmuş ve bu rakamlar ile Amerika Birleşik Devletleri ve Japonya'nın önüne geçilmiştir.[80] Avrupa Komisyonu'nun insanî yardımdan sorumlu başkanı olan Louis Michel bu yardımların daha hızlı, daha etkili ve insanî ilkelere daha uygun biçimde yapılmasının gerekliliğini vurgulamıştır.[77]

Askeriye ve savunma

Avrupa Birliği'nin üyeleri kendi ülke topraklarının korunmasından kendileri sorumludur. Avrupa Birliği'nin yirmi yedi üyesinin yirmi biri NATO üyesidir. Batı Avrupa Birliği (BAB), Avrupa Birliği'ne bağlı bir güvenlik ve savunma birimidir. Avrupa Birliği ile Batı Avrupa Birliği ilişkileri, 1992 yılında Avrupa Birliği'nin karşı tarafa yüklediği ve Petersberg Görevleri olarak da bilinen koşullarla belirlenmiştir. Bunlar arasında kriz yönetimi ve barış gücü askerliği gibi insanî yardım görevleri de bulunur. Bu görevler, daha sonra Amsterdam Antlaşması ile Batı Avrupa Birliği'nden Avrupa Birliği'ne geçmiştir. Bunun gerektirdiği sorumluluklar Ortak Dışişleri ve Güvenlik Politikası ile Avrupa Güvenlik ve Savunma Politikası'nın birer parçası olarak uygulanmaya başlanmıştır. Batı Avrupa Birliği'nin ana unsurları Avrupa Birliği politikalarına eklenmiş ve Batı Avrupa Birliği başkanı, Dışişleri ve Güvenlik politikasının yüksek temsilcisi konumuna getirilmiştir.[81][82]

1999 Kosova Savaşı'nın ardından, Liderler Zirvesi'nde birliğin, uluslararası kriz ve bunalımlarda NATO'nun hareketlerine ters düşmeksizin, önemli askerî kuvvetlerce desteklenecek, ne zaman ve hangi koşullarda kullanılacağına birliğin karar vereceği özerk bir güvenlik birimine sahip olması gereği konusunda görüş birliğine varılmıştır. Bu nedenle, başta Helsinki Zirvesi kararları olmak üzere Avrupa Birliği'nin askerî alanda yeterliğini arttırmak için birçok adım atılmıştır. Büyük tartışmalar sonrasında, her biri an azından 1.500 kişilik birimlerden oluşan Avrupa Birliği savaş gruplarının kurulmasını öngören karar bu konuda atılmış en somut adım olmuştur.[83] Avrupa Birliği askerî birimleri, Afrika'dan eski Yugoslavya ve Orta Doğu'ya kadar pek çok bölgede barış gücü hizmetine katılmışlardır.[84] Avrupa Birliği etkinlikleri, Avrupa Birliği Askerî Personeli, Avrupa Birliği Uydu Merkezi ve Avrupa Savunma Ajansı gibi kurumlarca desteklenir.[85]

Ekonomi politikası

 
Dünya'nın en büyük 500 şirketinden 163'ünün genel merkezleri AB ülkeleri içerisindedir. (Nokia, Finlandiya)

Kuruluşundan bu yana, Avrupa Birliği tüm üyeleri arasında ekonomik bir ortak pazar geliştirmiştir. 2015 yılı itibarıyla, euro bölgesi denen alan içinde birliğin on dokuz üyesi Euro adlı ortak para birimini kullanmaktadır.[86][87] Tek bir ekonomi olarak düşünüldüğünde Avrupa Birliği, 16,8 trilyon dolarlık gayrisafi yurt içi hasılasıyla dünya toplamının %31'lik bölümünü oluşturur.[1] Bu Avrupa Birliği'ni dünyanın nominal gayri safi yurt içi hasıla sırasında birinci, GYSİH bazlı satın alım gücü paritesi sırası içinde de ikinci büyük ticaret bloku yapar. Avrupa Birliği ayrıca, dünyadaki en büyük ihracatçı oluşum[88] ikinci en büyük ithalatçı,[89] ve Hindistan ile Çin gibi ülkelerin en büyük ticaret ortağıdır.[90][91][92] Gelirlerine göre ölçülen dünyanın en büyük 500 kurumundan 163'ünün genel merkezleri Avrupa Birliği sınırları içinde yer almaktadır.[93] Mayıs 2007 itibarıyla Avrupa Birliği içinde işsizlik oranı %7 olarak ölçülürken[94] yatırımlar gayri safi yurt içi hasılanın %21,4'ü, enflasyon oranı %2,2 ve kamu kesimi açığı %-0,9 olarak belirlenmiştir.[95]

Ortak pazar

Roma Antlaşması'yla birlikte ilk olarak Avrupa Ekonomik Topluluğu kuruldu. Bu antlaşma katılımcı ülkeler arasında gümrük birliğinin oluşturulmasıyla başlayarak, ortak pazar uygulamasının geliştirilmesinin ana hatlarını çizdi. Bu topluluk Avrupa Topluluğu adıyla anılmaya başlandı ve bugün hâlâ Avrupa Birliği çatısı altında işleyen bir kurum olarak ortak pazar uygulamasının düzenlenmesi konusunda görev aldı. Avrupa Topluluğu'nun bir başka amacı da üye ülkeler arasında insan, eşya, hizmet ve sermaye dolaşımı özgürlüklerini güvence altına almaktır.[87]

Eşyanın serbest dolaşımı ilkesi, her türlü malın bütün birlik ülkeleri arasında herhangi bir engelle karşılaşmadan kolaylıkla dolaşabilmesini güvence altına alır. Bu dolaşım özgürlüğünün hem iç hem de dış boyutu vardır. Birlik içinde mallar, ülkelerarası gümrük işlemlerine uğramadan, ithalat sınırlaması görmeden, ayrım gözeten vergi ve önlemler olmadan dolaşabilmelidir. Birlik dışı olarak ise, birliğe üye olmayan ülkelerden alınan mallar Ortak Gümrük Tarifesi ücretini ödedikten sonra yine birlik içinde serbestçe dolaşabilirler.

 
AB'de ortasında değişebilen ulusal simge bulunan ortak bir pasaport tasarlamıştır.[96]

Anaparanın serbest dolaşımı ilkesi, gayrimenkul alımsatımı, ülkelerarası hisse paylaşımları gibi yatırımlara olanak sağlamak amacıyla oluşturulmuştur.[97] Ortak ekonomi ve para birimi uygulamasına geçilene dek sermaye gelişimi işlemleri oldukça yavaş olmuştur.

İnsanların serbest dolaşımı ilkesi, Avrupa Birliği vatandaşlarının diğer üye ülkeler arasında oturmak, çalışmak, okumak, gezmek ya da emekli olabilmek için özgürce yolculuk edebilmesine olanak sağlar. Bu ilkenin geliştirilebilmesi için birçok formalitenin azaltılması ve diğer ülkelerden gelen kişilerin meslekî ehliyetlerinin tanınması gerekmiştir.[98] Eskiden, ekonomik olarak daha etkin olan ülkelere, olmayanlardan daha çok özgürlük tanınmıştır. Ekonomik bakımdan daha az etkin olanlara da haklar tanınması ilk olarak 1999 yılında Avrupa Birliği vatandaşlığı kavramının ortaya atılmasıyla olmuştur. İnsanların serbest dolaşımının ölçüsünün arttırılmasının yanı sıra, bu ilke birlik vatandaşlarına kimi sosyal ve politik haklar da verir.

Hizmetlerin ve şirketlerin serbest dolaşımı ilkesi kendi işini yürüten kimselerin üye ülkeler arasında vatandaşlara geçici ya da sürekli hizmet sunmak amacıyla herhangi bir engele takılmaksızın hareket edebilmesini öngörür. Bu hizmetler, Avrupa Birliği gayri safi yurt içi hasılasının %60'ı ila %70'ini oluşturur. Pazarın bu alanını daha da özgürleştirmeyi amaçlayan Bolkestein Direktifi yakın geçmişte kabul edilmiştir.[99] Buna göre hizmet alanı işlemleri, eğer başka bir serbesti uygulanmamaktaysa, kalıcı özelliktedir.

Bu özelliklerin hiçbiri tümüyle sınırsız ve kesin değildir. Üye ülkeler isterlerse, antlaşmalarca öngörülen belirli özgürlük alanlarında kısıtlamalarda bulunabilir ya da daha özel durumlarda Avrupa mahkemelerinin konuya ilişkin hükümlerinden yararlanabilirler. Örneğin, antlaşmalar herhangi bir üye ülkeye, toplumsal politika ya da güvenliğine ters düşmesi durumunda bu özgürlük alanlarını kaldırabilme hak ve yetkisini verir. Bu konuda topluluk tarafından önceden belirlenmiş hükümlerin yokluğunda, yapılacaklara üye ülkeler kendi içinde karar verir. Bu durumda, Avrupa Birliği mahkemeleri üye ülkenin kararının, birliğin iç tüzüğüne aykırı olup olmadığı konusunda hakemlik yapar. Avrupa Birliği üyeleri arasındaki serbest dolaşım kavramı, Avrupa Ekonomik Alanı üzerinden birliğe üye olmayan İzlanda, Norveç ve Lihtenştayn gibi ülkelere de uygulanmıştır.[100] Avrupa Birliği içindeki ticaretin yaklaşık yarısı yine birlik tarafından uyarlanan kural ve yasalar altında gerçekleşmektedir.[101]

Ortak para birimi

 
Avrupa Merkez Bankası birliğin para politikasını yönetir.

Avrupa Birliği'nde para birliği 1969 yılından beri gerçekleştirilmeye çalışılan resmî bir hedef olmuştur ve 1990 yılında Avrupa Ekonomik ve Parasal Birliği'nde bunun için ilk çalışmalar başlatılmıştır. Dokuz yıl sonra, 1999'da birliğin o zamanki on beş üyesinin, on birinin euroyu ortak para birimi olarak kabul etmesiyle eski ulusal para birimleri de bir süre kullanımda kalmış ancak kur farkları euroya göre ayarlanmıştır. 1 Ocak 2002'de bu kez on iki ülkede eski ulusal para birimleri tedavülden kalkmış ve euro kullanılan tek ortak para olmuştur. Slovenya 1 Ocak 2007'de, Malta ve Kıbrıs 1 Ocak 2008'de, Slovakya 1 Ocak 2009'da, Estonya 1 Ocak 2011'de, Letonya 1 Ocak 2014'te ve Litvanya 1 Ocak 2015'te euro kullanmaya başlamış ve böylece euroyu resmî para birimi olarak kullanan ülke sayısı on dokuza çıkmıştır. Birleşik Krallık ve Danimarka dışında tüm ülkeler üyelik koşulu euroyu ortak para olarak kullanmayı kabul etmişlerdir. Kalan ülkelerin euroyu kullanmaya ne zaman geçeceği ekonomik durumlar görüşüldüğünde karara bağlanacaktır. Ancak, bu ülkelerde euroya geçişle ilgili kamuoyu görüşleri Danimarka[102] ve Romanya[103] dışında olumsuz yöndedir. Karadağ ve Kosova gibi bazı ülkeler de gayriresmî olarak euroyu para birimi olarak kullanmaktadır.[24]

 
Ortak para birimi Euro

Euro ile ilgili işlemler ve euroyu para birimi olarak kullanan ülkelerin para politikaları Avrupa Merkez Bankası'nca düzenlenmektedir.[104] Avrupa Birliği içinde kullanılan 10 başka para birimi daha vardır.[86][105]

Euro, Avrupa Birliği vatandaşlarının ve malların özgürce yolculuk etmesini ve dolaşmasını kolaylaştırmak, kur farkı gibi soruları ortadan kaldırmak, fiyat şeffaflığı oluşturmak, tek bir ortak finansal pazar yaratmak, fiyat istikrarı sağlamak, düşük faiz oranı ve tek bir ortak para birimiyle uluslararası bunalımlara karşı korunmak amacıyla kullanıma sokulmuştur. Ayrıca eurodan üye ülkeler arasında bütünleşmeye yardımcı olması ve bunu geliştirmesi amacıyla siyasi bir simge olarak da yararlanılması düşünülmüştür.[86] Son yıllarda, euro hacmi hızla artmıştır ve Euro bölgesinin yakın gelecekte daha da büyüyeceğine ilişkin söylentiler vardır. Euronun değer artışının ve Amerikan dolarının değer kaybının sürmesi durumunda euronun dünyadaki başlıca yedek akçe durumuna gelmesi olasıdır.[106]

Rekabet

Avrupa Birliği, oluşturduğu ortak pazar içinde herhangi bir haksız rekabet olayına yer verilmemesini güvence altına almak amacıyla bir rekabet hukuku yönergesi yürütmektedir.[107] Rekabet kurumu olarak, Avrupa Komisyonu'nun ortak pazar içinde tröste karşı önlemler almak, kartelleri kırmak, ekonomiyi daha da özgürleştirmek ve devlet desteğini önlemek gibi sorumlulukları vardır.[108]

Avrupa Topluluğu'nun rekabetten sorumlu üyesi, komisyon içindeki en önemli mevkilerden birindedir ve kararlarıyla çokuluslu şirketleri etkileyebilir.[109] Örneğin, 2001 yılında komisyon üyesi tekelleşmeyi önlemek amacıyla Amerika Birleşik Devletleri kaynaklı iki büyük şirketin birleşmesini ulusal yetkililer anlaşmış olmasına karşın engellemiştir.[110] Rekabet konusunda bir başka önemli dava da, 9 yıllık bir süreçten sonra komisyonun Microsoft'u, Windows Media Player üzerinde tekel oluşturmak gerekçesiyle 777 milyon euroluk para cezasına çarptırmasıdır.[111]

Lizbon Antlaşması görüşmelerinde, Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy'nin girişimleriyle antlaşma taslağından birliğin rekabetle ilgili yönergelerinden birtakım maddeler kaldırılmıştır. Ancak bu madde bazı ek yönergelerde hâlâ bulunmaktadır ve bunun Avrupa Birliği politikası içinde etkili olup olmayacağı belirsizdir.[112]

Bütçe

 
AB'nin 2006 yılı harcamaları[113]
  Tarım: %46,7
  Yapısal harcamalar: %30,4
  İç politika: %8,5
  Yönetim: %6,3
  Dış harcamalar: %4,9
  Katılım öncesi harcamaları: %2,1
  Tazminatlar: %1
  Rezervler: %0,1

Avrupa Birliği'nın 2007 yılı kararlaştırılmış bütçesi 120,7 milyar eurodur ve 2007-2013 arası süreç için toplamda 864,3 milyar euro ayırmıştır.[114] Bu miktar Avrupa Birliği'nin yirmi yedi ülkesinin toplam gayri safi millî hasılasının %1,1'i ila %1,05'ine eşit gelir. Bir karşılaştırma yapılacak olursa, Birleşik Krallık'ın 2004 yılı bütçesi 759 milyar euro olarak tahmin edilmiş ve Fransa'nın da 801 milyar euro harcayacağı öngörülmüştür. 1960 yılında Avrupa Birliği'nin önceli Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun bütçesi gayri safi millî hasılanın sadece %0,03'ü kadardı.[115]

En büyük ortak harcama ögesi bütçenin %45'lik bölümünün ayrılmış olduğu Ortak Tarım Politikası'dır. İkinci sırada %30 ile Avrupa Birliği'nin Bölgesel Kalkınma Politikası gelir. Bu harcamaları %8'lik pay ile dışişleri politikası giderleri, %6'lık pay ile yönetimsel giderler ve %5'lik pay ile araştırma giderleri izler.

Gelişim politikası

Tarım

Ortak Tarım Politikası, Avrupa Topluluğu'nun en eski yönergelerinden ve temel amaçlarından biridir.[116] Bu politikanın, tarımsal üretimi arttırmak, ürün stoklarında kesinlik sağlamak, tarımla uğraşan kimseler için iyi bir yaşam standardı sunmak, pazarda istikrarı oturtmak, tüketiciler için uygun fiyatlar belirlemek gibi amaç ve görevleri vardır (Roma Antlaşması'nın 33. maddesi).[27] Politika yakın zamana kadar bir devlet desteği düzeni ve pazar müdahalesiyle işliyordu. Tarıma verilen destek 90'lı yıllara kadar o zamanki Avrupa Ekonomik Topluluğu'nun yıllık bütçesinin %60'ı kadardı. Tarım desteği bugünkü Avrupa Birliği Bütçesi'nin %35'ini oluşturmaktadır.[116]

 
Avrupa Birliği'nde tarım bütçeden en büyük payı alır. (İspanya)

Politika'nın fiyat kontrolü (narh) ve pazar müdahalesi (destek alımı) büyük ölçüde ihtiyaç fazlası ürün ortaya çıkardı. Bu stoklar topluluk tarafından en alt fiyat sınırından toptan satın alındı. Topluluk elindeki stokları eritebilmek için ürünleri güvence koyduğu fiyatların çok altında dünya pazarlarında satışa sundu ya da çiftçilere topluluğun ürünleri aldığı fiyatla sattığı fiyat arasındaki fark kadar devlet desteği verildi. Bu yöntem gelişmekte olan dünyanın az ödenek alan çiftçileri tarafından büyük eleştirilere maruz kaldı.[117] İhtiyaç fazlası üretim, ekolojik çevreye dokuncası bulunan tarımsal yöntemlerin yoğun bir biçimde kullanılmasından ötürü de pek çok tepki aldı.[117]

90'lı yılların başlangıcından beri, Ortak Tarım Politikası bir dizi düzenleme geçirmiştir. İlk olarak bu düzenlemeler bir bölüm toprağın bilinçli olarak üretimden çekilmesini öngören 1988 Kenara-koyma Politikası, süt kotası ve daha yakın geçmişte ortaya atılan çiftçilerin ürettikleri ürün miktarına göre Avrupa Birliği'nden para almasını sağlayan ayrım modelidir. Bu modelle birlikte özel bir ürün üretip parasını almak yerine, tarım alanı büyüklüğüne göre doğrudan ödeme planına geçilmektedir.[116] Bunun, tarımsal gelir düzeyini yüksek tutarken, pazarın üretim oranını da belirli bir noktada tutmasına yardım etmesi umulmaktadır. Tarım konusunda yapılan en yeni reformlardan biri de şeker pazarını büyütmek için daha önce üye devletler arasında ve Avrupa Birliği ile özel ilişkiler içerisinde bulunan bazı Afrika-Karayip-Pasifik ülkeleri arasında paylaşılan şeker pazarının bu özelliğinin feshini düzenlemesidir.[118]

Enerji

 
Pek çok Avrupa Birliği üyesi Rusya'dan doğalgaz satın alır.

Avrupa Birliği kuruluşundan bu yana bölgesindeki enerji politikalarında öncü güç olmuştur. Bu durumun temelinde birliğin 1951 yılında Avrupa Kömür ve Çelik Topluluğu olarak kurulması yatmaktadır. İlk zorunlu ve geniş kapsamlı bir Avrupa enerji politikasının geliştirilmesi 2005 yılında düzenlenen Avrupa Birliği Zirvesi'nde onaylanmış, ilk taslak yönerge Ocak 2007'de yayınlanmıştır.[119]

Avrupa Komisyonu'nun enerji politikasına ilişkin beş önemli noktası vardır: iç pazarda rekabetin arttırılması, yatırımın özendirilmesi ve elektrik dağıtım ağının genişletilmesi; bir bunalım durumunda gereksinimi karşılayacak enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi; Rusya ile enerji ortaklığını geliştirirken Orta Asya'nın ve Kuzey Amerika'nın doğal kaynak bakımından zengin ülkeleriyle de alışveriş amacıyla iş birliği yapmak için yeni antlaşma çerçeveleri üretmek; yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını arttırırken, var olan enerji kaynaklarını daha verimli kullanmak ve yeni enerji kaynakları için ayrılan ödeneğin arttırılmasıdır.[119]

Avrupa Birliği bugün, petrolünün %82'sini, doğalgaz gereksiniminin ise %57'sini dışarıdan alır ve bu da Avrupa Birliği'ni bu yakıtların en büyük ithalatçısı durumuna getirir.[120] Avrupa Birliği'nin yakıt konusunda dış ülkelere özellikle de Rusya'ya bağımlı olmasından dolayı bazı kaygılar duyulmaktadır. Bu kaygılar yakın geçmişte Rusya ve komşuları arasında yaşanan yakıt iletim sorunları yüzünden daha da artmıştır. Bunun sonucu olarak Avrupa Birliği var olan enerji kaynaklarını ve rotalarını çeşitlendirmeye çalışmaktadır.[121]

Altyapı

Avrupa Birliği, Trans-Avrupa Ağları gibi (İngilizce: Trans-European Networks, TEN) kendi sınırları içinde ülkelerarası altyapı hizmetlerini geliştirmeye çalışmaktadır. Trans-Avrupa Ağları projesinde Manş Tüneli, Mont Cenis Tüneli, LGV Est, Öresund Köprüsü, Brenner Tüneli gibi çalışmalar yürütülmektedir. 2010 yılı sonu itibarıyla Avrupa Birliği içindeki ulaşım ağının toplam uzunluğunun 75.200 kilometre karayoluna, 78.000 kilometre demiryoluna, 330 havaalanına, 270 uluslararası limana ve 210 iç limana erişmesi beklenmektedir.[122][123]

Gelişmekte olan Avrupa ulaşım politikaları birliğin birçok yerinde artan ulaşım ağıyla birlikte doğal çevre üzerindeki baskıyı da arttırmıştır. 2004 öncesi Avrupa Birliği üyesi ülkelerde ulaşımla ilgili en büyük sorun trafik sıkışıklığı ve kirliliktir. Bundan sonra yaşanan genişleme süreçlerinden sonra ulaşım ajandasına ulaşılabilirlik sorunun çözülmesi gerekliği de eklenmiştir.[124] Özellikle, Polonya'nın yolları, ülke Avrupa Birliği'ne katıldığında çok kötü durumda olduğundan, 4.600 kilometre yol Avrupa Birliği ölçünlerine yükseltilmiş ve buna bağlı olarak 17 milyar euro harcanmıştır.[125]

Avrupa Birliği'nin tasarladığı bir başka altyapı projesi de Galileo konumlandırma sistemidir. Galileo projesi öneriye sunulmuş bir küresel uydu seyrüsefer sistemidir. Sistemin Avrupa Birliği tarafından yapılması ve 2010 yılında kullanıma hazır duruma getirilerek Avrupa Uzay Ajansı tarafından uzaya fırlatılması beklenmektedir. Avrupa Birliği, Galileo projesini, Amerika Birleşik Devletleri kaynaklı küresel konumlandırma sistemlerine olan bağımlığını azaltmak için başlatmıştır.[126] Bu girişim pek çok kimse tarafından yüksek tutarı, gecikmeleri ve var olan GPS sistemlerinin yanında gereksiz olduğu yönünde aldığı tepkiler yüzünden sık sık eleştirilmektedir.[127]

Bölgesel kalkınma

 
AB ödenekleri otobanlar gibi altyapı hizmetleri için kullanılabilir. (Lovosice, Çek Cumhuriyeti)

Avrupa Birliği içinde pek çok bölge arasında göze görülür nitelikte eşitsizlikler vardır. Satın alma gücüne göre uyarlandığında en yoksul ve en varlıklı bölgeler (Nomenklatürün NUT-2 ve NUT-3 bölümleri) arasındaki ayrım iyice belirgin hâle gelmektedir. Yüksek tarafta, kişi başı 68.751 euroluk alım gücüyle Frankfurt, 67.980 euroluk alım gücüyle Paris ve 65.138 euroluk alım gücüyle içeri Londra bulunurken, düşük tarafta kişibaşı 5.070 euroluk alım güçleriyle Romanya'nın Nord-Est Kalkınma Bölgesi ve 5.502 euroluk alım gücüyle Bulgaristan'ın Severozapaden gibi bölgeleri bulunur.[128] Avrupa Birliği ortalamasına bakıldığında, Amerika Birleşik Devletleri gayri safi yurt içi hasılası %35, Japonya gayri safi yurt içi hasılası %15 daha yüksektir.[129]

Avrupa Birliği'nde geri kalmış bölgelerin gelişiminin desteklenmesi için ayrılmış Yapısal Fonlar ve Uyum Fonu adı verilen ödenekler vardır. Bu tür bölgeler genellikle birliğe yeni katılan Doğu Avrupa ülkelerindedir.[130] Birçok ödenek, acil durum yardımı, aday ülkelerin kendilerini Avrupa ölçünlerine taşımasına yardımcı olacak olanak (Phare, ISPA, SAPARD) ve eski Sovyetler Birliği ülkeleri olan Bağımsız Devletler Topluluğu üyelerine parasal destek sağlar. (TACIS) TACIS günümüzde Avrupa Komisyonu'nun bir parçası olan Avrupa Yardım ve İş Birliği Ofisi'nin bir parçası olmuştur. 7. Çerçeve Programı, ortak bir Avrupa Araştırma Alanı oluşturmak için tüm birlik üyesi ülkelerden katılan konsorsiyumlarca yönetilen araştırmaları finanse eder.[131]

Çevre

 
Avrupa Komisyonu, Polonya'daki Rospuda Vadisi'ni korumaya çalışmaktadır.

Avrupa Ekonomik Topluluğu'nda çevreyle ilgili ilk politika 1972 yılında başlatıldı. O günden beri, Avrupa Ekonomik Topluluğu asit yağmurları, ozon tabakasının incelmesi, hava kalitesi, gürültü kirliliği, su kirliliği ve atıklar gibi pek çok konuyla ilgilenmektedir. Akarsuların, göllerin, toprağın ve kıyı kesimlerinin sularının 2015 yılına kadar temizlenmesini amaçlayan Su Çerçevesi Direktifleri, Avrupa Birliği'nin çevresel politikalarının bir örneğidir. Avrupa Birliği'nde yaban hayatı, Natura 2000 programı uyarınca korunmaktadır. Koruma altında yaklaşık 30 bin alan bulunur.[132] 2007 yılında, Polonya Hükûmeti Rospuda Vadisi içinden geçen bir otoban yapma girişimlerinde bulunmuş ancak bu girişim, Avrupa Komisyonu tarafından, bölgenin yaban hayat koruma programına dâhil bir alan olduğu gerekçesiyle durdurulmuştur.[133]

 
Almanya'da tarlalar

Kimyasalların Kaydı, Değerlendirilmesi, İzni ve Kısıtlanması (REACH) programı (İngilizce: Registration, Evaluation, Authorisation and Restriction of Chemicals), Avrupa Birliği'nin günlük kullanım için üretilmiş 30 bin değişik kimyasal maddenin güvenliklerinin ölçülmesini öngören bir politikadır.[134] 2006 yılında Avrupa'dan gelen bir geminin Fildişi Sahili açıklarında zehirli atık sızıntısına neden olmasından dolayı, Avrupa Komisyonu zehirli atıklarla ilgili daha ciddi önlem ve yaptırımlar uygulamaya karar vermiştir. Gemilerle zehirli atık taşımacılığını yasaklayan İspanya gibi ülkelerle bugün Avrupa Komisyonu, Çevresel Suçlar başlığı altında birtakım cezai yaptırımlar uygulamayı önermiştir. Komisyonun bu konuya ilişkin yasa çıkarmasına bazı kesimlerce karşı çıkılsa da görülen davada Avrupa Adalet Divanı yasa tasarısını onaylamıştır.[135] 2007 yılında, üye ülkeler, Avrupa Birliği'nin gelecekte yenilenebilir enerjiyi %20 oranında kullanmasını ve 2020 yılına kadar atmosfere salınan karbondioksit oranının 90'lı yıllara oranla en az %20 azaltılmasını öngören tasarıyı kabul etmiştir.[136] Bu tasarıya uymak için imzalanan 2005 Katılım Antlaşması uyarınca 2020 yılına dek, üye ülkelerdeki tüm otomobil ve kamyonların en az onda birinin biyoyakıt ile çalışır duruma getirilmesi kararlaştırıldı. Bunun sanayileşmiş bir bölge için küresel ısınmaya karşı alınabilecek en yerinde önlemlerden biri olduğu düşünülmektedir.[137]

Kyoto Protokolü'nün devamı niteliğindeki Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Konferansı'nda Avrupa Birliği'nin 2050 yılına kadar sera gazı salınımını yarı yarıya azaltması önerilmiştir.[138] Avrupa Birliği'nin kendi karbon ayak izini azaltmasına yönelik girişimleri 1990 ile 2005 arasında Doğu Avrupa'da %15, Batı Avrupa'da %10 olan orman oranının artmasıyla da desteklenmiştir. Bu süreç boyunca bu ormanlar Avrupa Birliği içinde insan kaynaklı salınımın %12'sine denk düşen 126 milyon metrik ton karbondioksit emmiş ve havayı temizlemiştir.[139]

Eğitim ve araştırma

 
Yenilenebilir enerji kaynakları araştırmaları öncelikli etkinliklerdendir.

Eğitim ve araştırma alanında Avrupa Birliği'nin görevi ulusal yönetimleri desteklemekle sınırlıdır. Eğitimde, birliğin politikaları genel olarak 90'larda hazırlanan ve öğrenci değişimini ve öğrencilerin yurt dışında okumasını kolaylaştıran programlardan oluşmaktadır. Bu programlardan en göze çarpanı, 1987 yılında uygulamaya konulan üniversitelerarası bir öğrenci değişimi programı olan ERASMUS'tur. İlk yirmi yılında bu program uluslararası düzeyde 1.5 milyon üniversite ve kolej öğrencisine yurt dışında öğrenimlerini sürdürme olanağı sağlamıştır.[140] Günümüzde ilköğretim öğrencileri, öğretmenler, meslekî eğitim stajyerleri ve Yaşam Boyu Öğrenme Projesi içindeki yetişkin öğrenciler için de benzer programlar vardır. Bu programlar ülkelerarası bilgi aktarımını arttırmak, eğitim ve yetiştirme konusunda yararlı uygulamaları birliğe üye ülkeler arasına yaygınlaştırma gibi amaçlar güdülerek oluşturulmuştur.[141] Bologna Süreci'ne verdiği destekle de Avrupa Birliği, Avrupa'da eğitim desteğini sürdürmektedir.

Bilimsel araştırmalar, Avrupa Birliği'nin ilki 1984 yılında başlatılan Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Çerçeve Programı dâhilinde kolaylaştırılmaktadır. Bu alandaki Avrupa Birliği politikasının amacı bilimsel araştırmayı özendirmek ve düzenlemektir. Bağımsız bir kuruluş olan Avrupa Araştırma Konseyi, Avrupa Birliği ödeneklerini Avrupa'da yürütülen araştırmalar ve ulusal araştırmalar arasında paylaştırır.[142] Yedinci Araştırma ve Teknolojik Geliştirme Çerçeve Programı (FP7), dışarıdan alınmış yakıtlara olan bağımlılığı azaltmak ve yenilenebilir enerji kaynaklarını çeşitlendirmek amacıyla, enerji alanında olduğu gibi pek çeşitli konuları ele alır.[143]

Ocak 2000'den beri Avrupa Komisyonu, Avrupa Araştırma Alanı olarak bilinen daha büyük hedeflere yönelmiştir. Bu alanda büyük ödeneklerle bazı önemli konularda araştırmalar yürütülmektedir. Bu araştırmalar tüm üye ülkelerin desteğini almıştır. Araştırma Alanı'nda iş birliği, bilgi paylaşımı, Avrupa içinde araştırma görevlilerinin dolaşım özgürlüğünün sağlanması, işletmeler ile sanayi arasındaki bağların güçlendirilmesi ve yönetimsel engellerin kaldırılması gibi amaçlar üzerinde yoğunlaşılmaktadır.[144] Avrupa Birliği, Fransa'nın Cadarache kentinde kurulacak olan Uluslararası Termonükleer Deneysel Reaktör (ITER) projesini gerçekleştirmek için altı başka ülkeyle iş birliği içine girmiştir. Bu proje bugüne dek yapılmış olan en büyük nükleer reaktör olan JET'in (İngilizce: Joint European Torus) kuruluşu üzerine kabul edilmiştir.[145] Avrupa Komisyonu bu projenin 2050 yılına kadar enerji üretimine başlayacağını öngörmektedir.[119] Avrupa Birliği'nin, Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi bünyesinde de gözlemci statüsü, Avrupa Uzay Ajansı ile çeşitli anlaşmaları ve Avrupa Güney Gözlemevi ile de iş birliği vardır.[146] Bu kuruluşlar Avrupa Birliği bünyesinde olamasalar da bunlarla sık sık birlikte çalışmalar yürütülmektedir.

Nüfus bilgileri

Avrupa Birliği'nin yirmi sekiz üye ülkesinin toplam nüfusları Ocak 2012 itibarıyla 503.492.041'dur.[147] Genel olarak Avrupa kıtasında yaşayan toplam nüfus ise yaklaşık olarak 710 milyondur. Pek çok Avrupa ülkesine doğru yaşanan dışarıdan göçler nedeniyle birlik nüfusunda bir miktar artış beklenmektedir.[148][149]

Avrupa Birliği'nin toplam nüfusu dünya nüfusunun %7,3'üne denk düşer. Birlik toprakları dünya yüzeyinin yalnızca %3'ünü kaplamasına karşın kilometrekareye 114 kişinin düştüğü birlik toprakları dünyanın en yoğun nüfuslanmış bölgelerindendir. Toplumun %80'i şehirlerde yaşar ve birlik vatandaşlarının üçte biri nüfusu 1 milyonu aşkın olan kentlerde yaşar.[150] Avrupa Birliği, dünyadaki diğer tüm bölgelerden daha çok dünya şehrine sahiptir.[151] Birliğe dâhil ülkeler içinde toplam 16 adet nüfusu 1 milyonu aşan kent vardır.

Avrupa Birliği'nde birçok büyükşehrin yanı sıra bir o kadar da tek bir merkezi olmayan ancak yoğun biçimde nüfuslanmış bölgeler vardır. Bu bölgeler iki önemli kentin arasında gelişmiş ya da önemli bir merkezin çevresini kuşatmış alanlardır. Bunların en önemli örnekleri: yaklaşık 10,5 milyon nüfuslu Ren-Ruhr bölgesi (Köln, Dortmund, Düsseldorf vb.), 7 milyon nüfuslu Randstad bölgesi (Amsterdam, Rotterdam, Lahey, Utrecht vb.), 5,5 milyon nüfuslu Vlaamse Ruit bölgesi (Anvers, Brüksel, Leuven, Gent vb.) ve 3,5 milyon nüfuslu Yukarı Silezya Metropolitan Birliği'dir (Katowice, Sosnowiec)[152]

Avrupa Birliği'nde nüfusu 2 milyonu aşan şehir bölgeleri Kentsel bölge
2007 nüfusu(tahminî)
Şehir merkezi
2007 nüfusu (tahminî)
Paris (Fransa) 11 367 000 2 153 000
Milano (İtalya) 7 320 000 1 324 000
Madrid (İspanya) 6 098 000 3 183 000
Barselona (İspanya) 4 853 000 1 606 000
Berlin (Almanya) 4 026 000 3 405 000
Napoli (İtalya) 3 833 000 978 000
Atina (Yunanistan) 3 799 000 721 000
Roma (İtalya) 3 776 000 2 548 000
Hamburg (Almanya) 3 280 000 1 748 000
Amsterdam (Hollanda) 2 310 000 751 329
Lizbon (Portekiz) 2 800 000 564 000
Budapeşte (Macaristan) 2 572 000 1 692 000
Katowice (Polonya) 2 566 000 312 000
Kopenhag-Malmö megapolü
Kopenhag (Danimarka)
Malmö (İsveç)


2 379 000
-
-

1 094 000
249 000
Stuttgart (Almanya) 2 344 000 591 000
Münih (Almanya) 2 325 000 1 282 000
Varşova (Polonya) 2 251 000 1 619 000
Bükreş (Romanya) 2 209 000 1 849 000
Brüksel (Belçika) 2 129 000 1 044 000
Viyana (Avusturya) 2 082 000 1 573 000

Diller

Diller (2006)[153]
Dil 1. dil Topl.
İngilizce 13% 51%
Almanca 18% 32%
Fransızca 13% 26%
İtalyanca 13% 16%
İspanyolca 9% 15%
Lehçe 9% 10%
Rumence 7% 8%
Felemenkçe 5% 6%
Yunanca 3% 3%
İsveççe 2% 3%
Çekçe 2% 3%
Portekizce 2% 2%
Macarca 2% 2%
Bulgarca 2% 2%
Slovakça 1% 1%
Diğer AB dilleri ~6%
Azınlık dilleri ~16%
1. dil: Anadil
Toplam: Bu dili konuşabilen AB vatandaşlarının yüzdesi

Avrupa Birliği'nde konuşlan tüm dil ve lehçeler arasında yirmi dört tanesi resmî statüye sahiptir. Bu diller: Almanca, Bulgarca, Çekçe, Danca, Estonca, Felemenkçe, Fince, Fransızca, Hırvatça, İngilizce, İrlandaca, İspanyolca, İsveççe, İtalyanca, Lehçe, Letonca, Litvanca, Macarca, Maltaca, Portekizce, Rumence, Slovakça, Slovence ve Yunancadır.[154] Yasama kararları gibi, birlikte ele alınan tüm konuların belgeleri birliğin her resmî diline çevrilir. Avrupa Parlamentosu tüm Genel Kurul belgelerini yine tüm bu resmî dillere çevirterek üyelerine sunar. Birlik içindeki bazı kurumlar ise içişleri gibi kimi konularda yalnızca ilgili ülkelerin dilini kullanır. Bu belgeler haberleşme ve iletişim konuları için kısmen çevirtilebilir.[155] Dil politikası her üye ülkenin kendi sorumluluğundadır ancak Avrupa Birliği kurumları da bünyesindeki resmî dillerin öğrenilmesini teşvik eder.[156][157]

2006 yılı itibarıyla 88,7 milyon konuşanıyla Almanca, Avrupa Birliği'nde ana dil olarak konuşulan en yaygın dildir. Almancayı, İngilizce, Fransızca ve İtalyanca izler. En çok bilinen yabancı dil nüfusun %51'inin konuşabildiği İngilizedir. Bunu, Almanca ve Fransızca bilenler izler. Nüfusun %56'sı ana dillerinden başka bir dili konuşabilmektedir.[153] Avrupa Birliği'nin resmî dillerinin çoğu Hint-Avrupa dil ailesine mensuptur. Bunun istisnaları Fin-Ugor dillerinden olan Macarca ve Fince ile Sami dil ailesine ait olan Maltacadır. Resmî diller içinde, Kiril abecesiyle yazılan Bulgarca ve Yunan abecesiyle yazılan Yunanca dışında tüm diller Latin harfleriyle yazılır.[158]

Yirmi dört resmî dilin yanı sıra, Avrupa Birliği içinde ortalama 50 milyon kişi tarafından yaklaşık 150 bölgesel dil ve azınlık dili konuşulmaktadır.[158] Bunlar arasında, yalnızca İspanya'da konuşulmakta olan bölgesel dillerden Baskça, Katalanca ve Galiçyaca ile Avrupa Birliği vatandaşları birliğin resmî kurumlarına başvuruda bulunabilirler.[159] Avrupa Birliği zaman zaman özel programlarla azınlık dillerini ya da yerel dilleri destekelese de toplumların dil haklarını korumak üye devletlerin kendi sorumluluğundadır.

Birçok bölgesel dilin yanında, dünyanın pek çok ülkesinden Avrupa'ya gelmiş göçmen bireylerce konuşulan bir o kadar da azınlık dili vardır. Türkçe, Magrib Arapçası, Rusça, Urduca, Bengalce, Hintçe, Tamilce, Ukraynca ve çeşitli Balkan dilleri Avrupa Birliği'nin pek çok köşesinde konuşulur. Bu göçmen gruplar genelde hem kendi dillerini hem de içinde bulundukları ülkenin resmî dilini konuşan iki-dilli kişilerdir. Göçmen dilleri henüz Avrupa Birliği içinde ya da üye ülkelerden herhangi birinde resmî bir statüye sahip değildir. Ancak Avrupa Birliği'nin Yaşam Boyu Öğrenme Projesi dâhilinde 2007 yılından itibaren özel destek görebilirler.[158] Türkçe Kıbrıs'ta, Lüksemburgça Lüksemburg'da resmî dil statüsünde olmasına karşın bu ülkelerde, birliğin mevcut dillerinden birisinin zaten resmî dil olmasından dolayı (Lüksemburg'da Fransızca, Almanca, Kıbrıs'ta Yunanca) bu diller Avrupa Birliği dilleri içine alınmamıştır.

İnançlar

Avrupa Birliği, var olan hiçbir din ile bağlantısı olmayan ve yaptığı anlaşma ve aldığı kararlarda herhangi bir dine değinmeyen laik bir örgütlenmedir.[27] Hazırlanması için çalışmalar başlatılan Avrupa Birliği Anayasası taslağının önsözünde ve Lizbon Antlaşması'nın bazı maddelerinde Tanrı ve/veya Hristiyanlık ile ilgili bazı söyleyişlerin bulunması büyük tepkiler almış ve sonuç olarak bundan vazgeçilmiştir.[160]

 
AB üyesi ülkelerde bir tanrıya inananların yüzdesi

Hristiyanlık konusu üzerinde bu kadar durulmasının nedeni, bunun Avrupa'da, doğal olarak da Avrupa Birliği içinde en yaygın din olmasındandır. Avrupa'da Hristiyanlık inancı Roma Katolik Kilisesi, Ortodoks Kilisesi (Balkanlar) ve çok çeşitli Protestan kiliseleri (Özellikle Kuzey Avrupa) arasında bölünmüştür. İslam ve Yahudilik gibi dinler de Avrupa Birliği içinde temsil edilen inançlardandır. 2002 yılı itibarıyla Avrupa'da 1 milyondan fazla Yahudi ile[161] 16 milyon Müslüman olduğu sanılmaktadır.[162]

Eurostat tarafından düzenlenen Eurobarometre kamuoyu yoklamaları Avrupa Birliği vatandaşlarının çoğunluğunun bir tür inanca mensup olduğunu ancak bu grubun yalnızca %21'inin bu konuyu önemli saydığını göstermektedir. Genel nüfus içerisinde her ülkede giderek düşmekte olan kiliseye bağlılık durumunun yanında sayıları giderek artan ateist ya da agnostik bir grup oluşmaktadır.[163] 2005 yılı Eurobarometre kamuoyu yoklamalarında, Romanya ve Bulgaristan'ın birliğe henüz katılmamış olduğu yirmi beş üyeli dönemde Avrupa Birliği'nde yaşayan insanların %52'si herhangi bir tanrıya inandığını, %27'si bir çeşit ruhanî varlığın ya da yaşam kaynağının olduğunu düşündüğünü, %18'iyse herhangi bir yaratıcıya inanmadığını dile getirmiştir. Yapılan anketler sonucu ortaya çıkan tablolar tanrıya inanma oranların en düşük olduğu ülkelerin %19 ile Çek Cumhuriyeti ve %16 ile Estonya olduğunu ortaya koymuştur.[164] Aynı kamuoyu yoklamalarında en dindar ülkelerin %95'lik tanrıya inanma oranıyla baskın bir Katolik nüfusa sahip olan Malta ve halklarının %90'ından fazlası tanrıya inanan Kıbrıs ve Romanya olduğu görülmüştür. Avrupa Birliği içinde, tanrı inancının kadınlar arasında erkeklerden daha yaygın olduğu ortaya çıkmıştır. Bu durum, kişilerin yaşı, yetiştirildiği dinî çevre ve düşük eğitim düzeyine mensup olmaları gibi etmenler ile paralel olarak artış göstermiştir. Bu kesimdeki insanlar politik görüş olarak da kendilerini sağcılık ile ilişkilendirmiş ve felsefe ve etik ile ilgili konuları daha çok eleştirmişlerdir.[164]

Avrupa Birliği toprakları içinde inananı bulunan diğer önemli inanç akımları ise Budizm, Hinduizm (büyük çoğunluğu Birleşik Krallık'ta bulunur[165]) ve Neopaganizm'dir.[166] Neopaganizm, Avrupa'da antik çağda insanların uyguladıkları çok tanrılı dinlerin yeniden canlanmasını sağlayan ve hızla yayılan bir inanç hareketidir.[167] Neopagan inançları Birleşik Krallık, Danimarka[168], İsveç ve İspanya[168] hükûmetleri tarafından resmen tanınmıştır.

Kültür politikası

Avrupa Birliği'nin kültürü, parçası olduğu Avrupa'nın kültürüyle anılır. Kültürler ile ilgili politikalar genellikle her bir üye ülke tarafından bağımsız olarak belirlenir. Üye devletler arasında kültürel dayanışma ve iş birliği Maastricht Antlaşması'nda bir topluluk olarak tanımlanmasından beri Avrupa Birliği'nin ilgilendiği temel konulardan biri olmuştur.[169] Avrupa Birliği'nin kültürel alanda aldığı kararlar arasında yedi yıllık Kültür 2000,[169] Avrupa Kültür Ayı etkinlikleri,[170] Media Plus programı,[171] Avrupa Birliği Gençlik Orkestrası gibi müzik toplulukları ve her yıl bir ya da iki kentin kendi kültürünü tanıtma olanağı kazandığı Avrupa Kültür Başkentliği uygulaması gibi etkinlikler vardır.[172]

Avrupa Birliği ayrıca sayıları 2004 yılında iki yüz otuz üçe ulaşan pek çok kültür projesine de ödenek verir. Avrupa Konseyi'nin isteği üzerine kültürel ilişkilerin geliştirilmesine yardımcı olmak amacıyla "Avrupa ve Kültür" konulu bir genel ağ portalı açılmıştır.[173]

Birlik içinde, entegrasyon sürecini destekleyenler çoğu zaman Antik Yunan, Antik Roma, Orta Çağ feodalizmi, Rönesans, Aydınlanma Çağı, 19. yüzyıl liberalizm akımı ve dünya savaşları gibi kıtanın tarihine ve gelişimine yön veren olayları kapsayan ortak kültürel ve tarihî bir mirastan söz ederler. Avrupa değerlerinin bu paylaşılan ortak mirasın üzerine kurulması savunulur.[174]

Spor

 
Gösteri sporları birliğin pek çok üyesinde oynanır. (Nou Camp, Barselona)

Spor, Avrupa Birliği'nden çok, üye devletlerin kendilerinin ya da uluslararası kuruluşların sorumluluğundadır. Ancak, ulusal futbol liglerinde Avrupa Birliği vatandaşı yabancı oyuncu sayısına kota koymayı kaldıran ve bonservis bedeli olmaksızın transfer edilmesine olanak sağlayan Bosman Kuralları gibi bazı kararlar Avrupa Birliği içinde spor politikaları üzerine büyük öneme sahiptir.[175]

Onay beklemekte olan Lizbon Antlaşması spor oyunlarına, bu sektörü Avrupa Birliği'nin ekonomi kurallarından muaf tutacak özel bir statü tanınmasını öngörmektedir. Serbest pazar prensiplerinin varlıklı ve yoksul futbol kulüpleri arasındaki farkı büyütmesine yönelik duyulan kaygılar yüzünden bu durum Uluslararası Olimpiyat Komitesi ve Uluslararası Futbol Federasyonları Birliği gibi yönetim birimleriyle görüşülmüştür.[176]

Avrupa Birliği'nin spor politikasının oluşturulması sırasında, FIBA, Avrupa Futbol Federasyonları Birliği, Avrupa Hentbol Federasyonu, Uluslararası Buz Hokeyi Federasyonu, Avrupa Ragbi Birliği ve Avrupa Voleybol Konfederasyonu gibi pek çok spor örgütüne danışılır ve onların fikirleri alınır.[177] Tüm Avrupa birliği üyeleri ve bu ülkelerin ilgili ulusal spor takımları UEFA gibi Avrupa içi spor etkinliklerine katılırlar.[178]

Kaynakça

  1. ^ a b . www.imf.org. 19 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2008. 
  2. ^ . Europa, European Commission. 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2007.  . Europa. 30 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007. 
  3. ^ Farah, Paolo (2006). . Social Science Research Network. 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2007. 
  4. ^ a b . Europa. 2005. 21 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2007. 
  5. ^ "EU collects Nobel Peace Prize in Oslo". British Broadcasting Corporation. 10 Aralık 2012. Erişim tarihi: 3 Haziran 2013. 
  6. ^ . European NAvigator. 9 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2007. 
  7. ^ . Europa. 9 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2007. 
  8. ^ a b . Europa. 1 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  9. ^ . European NAvigator. 12 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  10. ^ . European NAvigator. 9 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  11. ^ . European NAvigator. 9 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  12. ^ . European NAvigator. 9 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  13. ^ . Europa. 17 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  14. ^ . Europa. 1 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  15. ^ . Activities of the European Union. Europa. 8 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2007. ; Craig, Paul (2006). EU Law: Text, Cases and Materials. Oxford University Press. ss. p15. ISBN 978-0-19-927389-8. 
  16. ^ a b . Europa. 15 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  17. ^ a b . www.europa.eu. 29 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2008. 
  18. ^ . Europa. 18 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2007. 
  19. ^ . European Commission. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2016. 
  20. ^ a b . Europa. 7 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2007. 
  21. ^ (PDF). European Union - Delegation of the European Commission to the United States. 28 Ocak 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2007. 
  22. ^ . Europa. 13 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2007. 
  23. ^ . Europa. 8 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  24. ^ a b . Europa. 9 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  25. ^ . 1 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2016. 
  26. ^ EUR-Lex: Official Journal. . Europa. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007. 
  27. ^ a b c EUR-Lex. . Europa. 13 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  28. ^ . European Central Bank. 2006. 15 Ekim 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  29. ^ Fransız Guyanası, Guadeloupe, Martinik ve Réunion) dâhil. Fransa'nın diğer denizaşırı toprakları hariç.
  30. ^ . Europa. 2007. 18 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007. 
  31. ^ . The World Factbook. Central Intelligence Agency. 3 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2007. 
  32. ^ . home.comcast.net. 2006. 19 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2007. 
  33. ^ . The physical environment. University of Wisconsin-Stevens Point. 2007. 15 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007. 
  34. ^ . Europa. 2 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2007. 
  35. ^ a b EUR-Lex. (PDF). Europa. 1 Aralık 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2007. 
  36. ^ According to the principle of Supremacy as established by the ECJ in Case 6/64, Falminio Costa v. ENEL [1964] ECR 585. See Craig and de Búrca, ch. 7. See also: Factortame Ltd. v. Secretary of State for Transport (No. 2) [1991] 1 AC 603, Solange II (Re Wuensche Handelsgesellschaft, BVerfG decision of 22 Oct. 1986 [1987] 3 CMLR 225,265) and Frontini v. Ministero delle Finanze [1974] 2 CMLR 372; Raoul George Nicolo [1990] 1 CMLR 173.
  37. ^ . Europa. 28 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2007. 
  38. ^ a b http://w2.anadolu.edu.tr/aos/kitap/IOLTP/2292/unite09.pdf 22 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . http://www.abgs.gov.tr/files/rehber/02_rehber.pdf 12 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
  39. ^ http://www.ab.gov.tr/index.php?p=45630&l=1 22 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . http://www.abbilgi.eu/web/Portals/0/docs/pdf/AB_nasil_calisir_FULL.pdf 26 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . http://www.abgs.gov.tr/files/rehber/02_rehber.pdf 12 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . http://w2.anadolu.edu.tr/aos/kitap/IOLTP/2292/unite09.pdf 22 Şubat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
  40. ^ . Europa. 19 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  41. ^ See: Case 34/73, Variola v. Amministrazione delle Finanze [1973] ECR 981
  42. ^ To do otherwise would require the drafting of legislation which would have to cope with the frequently divergent legal systems and administrative systems of all of the now 27 member states. See Craig and de Búrca, p. 115
  43. ^ For a good example of this see Title IV of Part Three of the Treaty of Rome, Council Decision (2004/927/EC) of 22 December 2004 providing for certain areas covered by Title IV of Part Three of the Treaty establishing the European Community to be governed by the procedure laid down in Article 251 of that Treaty and the Protocol on Article 67 of the Treaty establishing the European Community attached to the Nice Treaty.
  44. ^ . Europa. 19 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2007. 
  45. ^ EUR-Lex. (PDF). Europa. 1 Aralık 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2007. 
  46. ^ . Europa. 28 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2007. ;. Europa. 28 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Eylül 2007. ; . Europa. 9 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2007. 
  47. ^ EUR-Lex. (PDF). Europa. 1 Aralık 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2007. 
  48. ^ Smale, Alison (19 Haziran 2006). . International Herald Tribune. 14 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2007. 
  49. ^ a b . British Foreign and Commonwealth Office. 1 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2007. 
  50. ^ . BBC News. 11 Aralık 2006. 23 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2007. 
  51. ^ . Sovereignty. 2001. 20 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007. 
  52. ^ . BBC News. 2007. 27 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2007. 
  53. ^ . Europa. 7 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2007. 
  54. ^ a b EUR-Lex. . Europa. 21 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008. 
  55. ^ EUR-Lex. (PDF). Europa. 1 Aralık 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008. 
  56. ^ EUR-Lex. . Europa. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008. 
  57. ^ . Europa. 26 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2007. 
  58. ^ Council Regulation (EC) No 2201/2003 of 27 November 2003 concerning jurisdiction and the recognition and enforcement of judgements in matrimonial matters and the matters of parental responsibility.
  59. ^ . Europa. 26 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2007. 
  60. ^ . Europa. 22 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2007. 
  61. ^ Frontex. . Europa. 20 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2007. 
  62. ^ EUR-Lex. (PDF). Europa. 1 Aralık 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008. 
  63. ^ a b EUR-Lex. . Europa. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2008. 
  64. ^ . Europa. 19 Haziran 2007. 10 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2007. 
  65. ^ . BBC News. 19 Ekim 2007. 9 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2007. 
  66. ^ Juncker, Jean-Claude (2006). (PDF). Council of Europe. 11 Şubat 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Temmuz 2007. 
  67. ^ . Europa. 14 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2007. 
  68. ^ a b The European commission. . Europa Glossary. Europa. 30 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2007. 
  69. ^ EUR-Lex. (PDF). Europa. 1 Aralık 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2007. 
  70. ^ . Europa. 2002. 14 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2007. 
  71. ^ . Europa. 2003. 11 Ocak 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2007. 
  72. ^ Bildt, Carl (2005). . Financial Times on Centre for European Reform. 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2007. 
  73. ^ European Parliament (5 Temmuz 2006). . Europa. 17 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2007. 
  74. ^ . EUobserver. 2007. 10 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2007. 
  75. ^ Delegation of the European Commission to Japan. . Europa. 26 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2007. 
  76. ^ European Commission (2006). (PDF). Europa. 27 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2007. 
  77. ^ a b European Commission (13 Haziran 2007). . Europa. 21 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2007. 
  78. ^ Mulvey, Stephen (30 Mayıs 2007). . BBC News. 11 Ocak 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2007. 
  79. ^ Taylor, Jerome (11 Mayıs 2007). "EU accused of artificially inflating its aid figures". The Independent. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2007. 
  80. ^ European Commission. . Europa. 30 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2007. 
  81. ^ European Commission. . Europa. 3 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2007. 
  82. ^ European Commission. . Europa. 31 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2007. 
  83. ^ Council of the European Union. . Europa. 25 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2007. 
  84. ^ Council of the European Union. . Europa. 23 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  85. ^ Council of the European Union. . Europa. 23 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2007. 
  86. ^ a b c . Europa. 28 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2008. 
  87. ^ a b . Europa. 5 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2008. 
  88. ^ . The World Factbook. Central Intelligence Agency. 6 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2007. 
  89. ^ . The World Factbook. Central Intelligence Agency. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2007. 
  90. ^ . People's Daily Online. 31 Ocak 2007. 18 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2007. 
  91. ^ . Chinese Embassy. 15 Eylül 2006. 26 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  92. ^ . Centre for European Reform. Şubat-Mart 2006. 7 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2008. 
  93. ^ . CNN Money. 23 Temmuz 2007. 17 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2007. 
  94. ^ (PDF). Europa. 3 Temmuz 2007. 25 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2007. 
  95. ^ . International Monetary Fund. Nisan 2007. 29 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Kasım 2007. 
  96. ^ . 24 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2008. 
  97. ^ Europa. . European Commission. 31 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2007. 
  98. ^ European Commission. . Europa. 13 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  99. ^ European Commission. . Europa. 31 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2007. 
  100. ^ European Commission. . 8 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2007. 
  101. ^ European Commission. . Europa. 21 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2007. 
  102. ^ . EU Business. 30 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2008. 
  103. ^ (PDF). Open Europe. 23 Mart 2007. 25 Haziran 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2008. 
  104. ^ . European Central Bank. 11 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2007. 
  105. ^ European Commission. . Europa. 23 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2007. 
  106. ^ Menzie, Chinn (Ocak 2006). (PDF). NBER. 25 Ağustos 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2007. 
  107. ^ Article 3(1)(g) of the Treaty of Rome
  108. ^ European Commission. . Europa yazar=European Commission. 4 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2007. 
  109. ^ Lungescu, Oana (23 Temmuz 2004). . BBC News. 27 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2007. 
  110. ^ . Europa. 3 Temmuz 2001. 29 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2007. 
  111. ^ Gow, David (22 Ekim 2007). . The Guardian. 26 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2007. 
  112. ^ . BBC News. 22 Haziran 2007. 22 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2007. 
  113. ^ European Commission. (PDF). Europa. 25 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Temmuz 2008. 
  114. ^ . 21 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  115. ^ . Euro-know. 13 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2008. 
  116. ^ a b c Stead, David (22 Haziran 2007). . EH.Net Encyclopedia. 28 Eylül 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2007. 
  117. ^ a b Jeffery, Simon (26 Haziran 2007). . The Guardian. 19 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2007. 
  118. ^ . Europa. 14 Nisan 2007. 21 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2007. 
  119. ^ a b c . BBC News. 9 Mart 2007. 24 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2007. 
  120. ^ . MSNBC. 20 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2007. 
  121. ^ European Parliament. . Europa. 2 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2008. 
  122. ^ European Commission (1 Ekim 2003). (PDF). Europa. 9 Mart 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2007. 
  123. ^ Mirea, Silvia. . The Railway Journal. 6 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2007. 
  124. ^ . Euractiv. 22 Eylül 2004. 8 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2007. 
  125. ^ . Urząd Komitetu Integracji Europejskiej. 29 Mayıs 2003. 25 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2007. 
  126. ^ Barrot, Jacques. . Europa. 24 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2007. 
  127. ^ McKie, Robin (15 Temmuz 2007). . The Guardian. 26 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2007. 
  128. ^ Eurostat. (PDF). Europa. 26 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2007. 
  129. ^ Eurostat (18 Aralık 2006). . Europa. 27 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2007. 
  130. ^ . Business 2000. 16 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2007. 
  131. ^ . Euractiv. 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2007. 
  132. ^ Dimas, Stavros (23 Mart 2007). . BBC News. 15 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2007. 
  133. ^ Easton, Adam (31 Temmuz 2007). "Poland ends stand-off with EU over road plans". Financial Times. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2007. 
  134. ^ . RTÉ News And Current Affairs. 1 Aralık 2006. 13 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2007. 
  135. ^ Aldred, Jessica. . The Guardian. 26 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2008. 
  136. ^ Ames, Paul (9 Mart 2007). . Discovery Channel, on Valcent Products website. 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mart 2007. 
  137. ^ BusinessWeek (4 Aralık 2007). . 3 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2007. 
  138. ^ . Reuters. 29 Kasım 2007. 16 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2007. 
  139. ^ European Commission. . Europa. 20 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2007. ; Jean-Sébastien, Lefebvre (22 Ocak 2007). . Café Babel. 29 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2007. 
  140. ^ EACEA. . Europa. 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2007. ; European Commission. . Europa. 19 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2007. 
  141. ^ European Research Council. . Europa. 13 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2007. 
  142. ^ European Commission. . Europa. 20 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2007. 
  143. ^ European Commission. . Europa. 27 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2007. 
  144. ^ Fusion for energy. . Europa. 21 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2007. 
  145. ^ . ESO. 11 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Şubat 2008. 
  146. ^ Eurostat. . Europa. 17 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2013. 
  147. ^ Eurostat (8 Nisan 2005). (PDF). Europa. 18 Mart 2009 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2007. 
  148. ^ Muenz, Rainer (2006). . Migration Information. 8 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  149. ^ . Telsat Guide. 27 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Temmuz 2007. 
  150. ^ . Loughborough University. 1 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Haziran 2007. 
  151. ^ Eurostat. . Europa. 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ocak 2007. 
  152. ^ a b European Commission (2006). (PDF). Europa. 16 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2007. 
    European Commission (2006). (PDF). Europa. 13 Ocak 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2007. 
  153. ^ EUR-Lex (12 Aralık 2006). . Official Journal of the European Union. Europa. 6 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2007. 
  154. ^ . Europa. 2004. 10 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2007. 
  155. ^ EUR-Lex (2004). . Official Journal of the European Union. Europa. 16 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2007. 
  156. ^ European Parliament (2004). . Europa. 28 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2007. 
  157. ^ a b c European Commission (2004). (PDF). Europa. 20 Ocak 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2007. 
  158. ^ . Mercator Central. 2006. 11 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2007. 
  159. ^ Castle, Stephen (21 Mart 2007). . The Independent. 7 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2008. 
  160. ^ Sergio DellaPergola. . American Jewish Year Book. The Jewish Agency for Israel. 13 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2007. 
  161. ^ . Islam.de. 25 Şubat 2006. 8 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2007. 
  162. ^ Ford, Peter (22 Şubat 2005). . USA Today. 17 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2008. 
  163. ^ a b "Eurostat" (PDF). Europa. 2005. 21 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2007. 
  164. ^ . 24 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2008. 
  165. ^ . 24 Nisan 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2008. 
  166. ^ Strmiska, Michael F. (2005). Modern Paganism in World Cultures: Comparative Perspectives. Santa Barbara: ABC-CLIO.
  167. ^ a b . 17 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2008. 
  168. ^ a b Bozoki, Andras. (PDF). IECOB, Institute for Central Eastern and Balkan Europe. 10 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2007. 
  169. ^ European Commission. . Europa. 2 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2008. 
  170. ^ European Commission (5 Temmuz 2007). . Europa. 12 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2007. 
  171. ^ European Commission. . Europa. 17 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2008. 
  172. ^ . Europa. 3 Mayıs 2006. 11 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Mart 2008. 
  173. ^ For example: Hans-Gert Poettering (13 Şubat 2007). . Inaugural speech by the new president of the European Parliament. Europa, European parliament. 29 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2008. 
  174. ^ Fordyce, Tom (11 Temmuz 2007). . BBC News. 9 Mart 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2007. 
  175. ^ . International Herald Tribune. 19 Ekim 2007. 1 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2007. 
  176. ^ (PDF). UEFA.com. 19 Ekim 2007. 30 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2007. 
  177. ^ . UEFA.com. 19 Ekim 2007. 5 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2007. 

Dış bağlantılar

Yönetim birimleri

Birliğin tüm resmî dillerinde
  • EUROPA16 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Resmî genel ağ portali
  • Komisyon
  • Konsey
  • Parlamento
Türkçe
  • Avrupa Akademik Çalışmalar Merkezi - Brüksel

avrupa, birliği, yirmi, yedi, üye, ülkeden, oluşan, toprakları, büyük, ölçüde, avrupa, kıtasında, bulunan, siyasi, ekonomik, örgütlenmedir, 1992, yılında, antlaşması, olarak, bilinen, maastricht, antlaşması, nın, yürürlüğe, girmesi, sonucu, olan, avrupa, ekono. Avrupa Birligi AB yirmi yedi uye ulkeden olusan ve topraklari buyuk olcude Avrupa kitasinda bulunan siyasi ve ekonomik bir orgutlenmedir 1992 yilinda Avrupa Birligi Antlasmasi olarak da bilinen Maastricht Antlasmasi nin yururluge girmesi sonucu var olan Avrupa Ekonomik Toplulugu na yeni gorev ve sorumluluk alanlari yuklenmesiyle kurulmustur 445 milyondan fazla nufusuyla Avrupa Birligi dunya ulkelerinin GSYIH ye nominal gore siralanisinda nominal gayrisafi yurt ici hasilasinin 30 luk bolumunu olusturur 18 8 trilyon ABD 1 Avrupa Birligi Evropejski syuz Bulgarca Europska unija Hirvatca Evropska unie Cekce Den Europaeiske Union Danca Europese Unie Felemenkce Euroopa Liit Estonca Euroopan unioni Fince Union europeenne Fransizca Europaische Union Almanca Eyrwpaikh Enwsh Yunanca Europai Unio Macarca An tAontas Eorpach Irlandaca Unione europea Italyanca Eiropas Savieniba Letonca Europos Sajunga Litvanca Unjoni Ewropea Maltaca Unia Europejska Lehce Uniao Europeia Portekizce Uniunea Europeană Rumence Europska unia Slovakca Evropska unija Slovence Union Europea Ispanyolca Europeiska unionen Isvecce BayrakSloganIn varietate concordia Latince Cesitlilikte Birlik MarsNeseye Ovgu source source track track track track track track track track track track track Avrupa Birligi konumu yesil Avrupa Birligi nin merkeze en uzaktaki ve denizasiri bolgeleriYonetim merkeziBrukselEn buyuk sehirParisResmi diller24 dil AlmancaBulgarcaCekceDancaEstoncaFelemenkceFinceFransizcaHirvatcaIngilizceIrlandacaIspanyolcaIsvecceItalyancaLehceLetoncaLitvancaMacarcaMaltacaPortekizceRumenceSlovakcaSlovenceYunancaResmi alfabelerKirilLatinYunanDemonimAvrupaliTurSiyasi ve ekonomik birlikTam uyeler27 ulke Almanya Avusturya Belcika Bulgaristan Cek Cumhuriyeti Danimarka Estonya Finlandiya Fransa Hirvatistan Hollanda Irlanda Ispanya Isvec Italya Kibris Cumhuriyeti Letonya Litvanya Luksemburg Macaristan Malta Polonya Portekiz Romanya Slovakya Slovenya YunanistanHukumetUluslarustu ve devletlerarasi Avrupa Zirvesi baskaniCharles Michel Avrupa Parlamentosu baskaniDavid Sassoli Avrupa Komisyonu baskaniUrsula von der LeyenKurulusu Roma Antlasmasi1 Ocak 1958 Avrupa Tek Senedi1 Temmuz 1987 Maastricht Antlasmasi1 Kasim 1993 Lizbon Antlasmasi1 Aralik 2009 Son genisleme1 Temmuz 2013 Birlesik Krallik in Avrupa Birligi nden ayrilmasi Ilk kuculus 31 Ocak 2020Yuzolcumu Toplam4 475 757 km2 1 728 099 sq mi Su 3 08Nufus 2019 tahmini513 481 691 Yogunluk117 2 km2 303 5 sq mi GSYIH SAGP 2018 tahmini Toplam22 trilyon Kisi basina43 150 GSYIH nominal 2018 tahmini Toplam18 8 trilyon Kisi basina36 580 Gini 2017 30 7ortaIGE 2019 0 911cok yuksekPara birimiEuro EUR ve 10 diger Forint HUF Macaristan Lev BGN Bulgaristan Ley RON Romanya Lira GIP Cebelitarik Koruna CZK Cekya Kron DKK Danimarka Kron SEK Isvec Kuna HRK Hirvatistan Zloty PLN Polonya Zaman dilimiUTC 02 00 BAZD OAS DAS Yaz YSU UTC 1 ila UTC 3 BAYZD OAYS DAYS Tarih formatigg aa yyyyInternet alan adi euResmi sitewww europa euAvrupa Birligi tum uye ulkeleri baglayan standart yasalar araciligiyla insan esya hizmet ve sermaye dolasimi ozgurluklerini kapsayan bir ortak pazar tek pazar gelistirmistir 2 Birlik icinde tarim balikcilik ve bolgesel kalkinma politikalarindan olusan ortak bir ticaret politikasi izlenir 3 Birlige uye ulkelerin on dokuzu Euro adiyla anilan ortak para birimini kullanmaya baslamistir Avrupa Birligi uye ulkelerini Dunya Ticaret Orgutu nde G8 zirvelerinde ve Birlesmis Milletler de temsil ederek dis politikalarinda da rol oynamaktadir Birligin yirmi yedi uyesinden yirmi biri NATO nun da uyesidir Schengen Antlasmasi uyarinca birlik uyesi ulkeler arasinda pasaport kontrolunun kaldirilmasinin da arasinda bulundugu pek cok adli konu ve icisileri duzenlemelerinde Avrupa Birligi nin payi bulunur 4 Avrupa Birligi devletlerarasi ve cok uluslu bir olusumdur Birlik icinde kimi konularda devletlerarasi anlasma ve fikir birligi gerekir Ancak belirli durumlarda uluslarustu yonetim organlari uyelerin anlasmasi olmaksizin da karara varabilir Avrupa Birligi nin bu tip haklara sahip onemli yonetim birimleri Avrupa Komisyonu Avrupa Parlamentosu Avrupa Birligi Konseyi Liderler Zirvesi Avrupa Adalet Divani ve Avrupa Merkez Bankasi dir Parlamentoyu Avrupa Birligi vatandaslari bes yilda bir oylama yontemiyle secerler Avrupa Birligi nin temelleri 1951 yilinda alti ulkenin katilimiyla olusturulan Avrupa Komur ve Celik Toplulugu na ve 1957 Roma Antlasmasi na dayanmaktadir O donemden bu yana birlik yeni uyelerin katilimlariyla boyut olarak buyumus var olan yetkilerine yeni gorev ve sorumluluk alanlari ekleyerek de gucunu arttirmistir Uye devletler Aralik 2007 de birligin bugune dek yaptigi antlasmalar ile yasal yapisini guncellemek ve iyilestirmek amaciyla Lizbon Antlasmasi imzalanmistir Lizbon Antlasmasi nin onaylanma ve isleme girme surecinin 2008 yili icinde olmasi ongorulmusse de Irlanda da antlasmanin onaylanmasi icin yapilan halk oylamasinin ilk etapta olumsuz sonuclanmasi kabul surecini geciktirmistir Avrupa Birligi 2012 Nobel Baris Odulu nu almistir 5 Icindekiler 1 Tarihi 1 1 Avrupa Komur ve Celik Toplulugu 1 2 Avrupa Topluluklari 1 3 Avrupa Birligi 2 Uye devletler 3 Cografya 4 Yonetim 4 1 Komisyon 4 2 Parlamento 4 3 Avrupa Birligi Konseyi 4 4 Devlet ve Hukumet Baskanlari Zirvesi 4 5 Yasal duzenlemeler 4 6 Mahkemeler 5 Politika 6 Adalet ozgurluk ve guvenlik 6 1 Temel haklar 7 Dis iliskiler 7 1 Insani yardim 7 2 Askeriye ve savunma 8 Ekonomi politikasi 8 1 Ortak pazar 8 2 Ortak para birimi 8 3 Rekabet 8 4 Butce 9 Gelisim politikasi 9 1 Tarim 9 2 Enerji 9 3 Altyapi 9 4 Bolgesel kalkinma 9 5 Cevre 9 6 Egitim ve arastirma 10 Nufus bilgileri 10 1 Diller 10 2 Inanclar 11 Kultur politikasi 11 1 Spor 12 Kaynakca 13 Dis baglantilarTarihi DuzenleAna madde Avrupa Birligi tarihi Avrupa Komur ve Celik Toplulugu Duzenle Ayrica bakiniz Pax Europeana ve Avrupa Komur ve Celik Toplulugu Robert Schuman 1950 de Avrupa Komur ve Celik Toplulugu onergesini sunarken II Dunya Savasi sonrasi olusan siyasi hava Bati Avrupa da birlik ve beraberlik ruzgarlari estirmeye basladi Bu da pek cok kisi tarafindan Avrupa ya buyuk zararlar veren asiri milliyetcilik dusuncelerinden bir kacis yolu olarak goruluyordu 6 Bu dusuncelerle birlikte 1951 yilinda ilk basariya ulasan Avrupa ici is birligi olan Avrupa Komur ve Celik Toplulugu onerisi geldi Bu olusumun temel amaci basta Fransa ve Bati Almanya olmak uzere uyeleri arasinda komur ve celik endustrilerinin yonetimini bir araya getirmekti Bunun yapilis nedeni donemin en onemli sanayi hammaddeleri olan komur ve celikten dogabilecek herhangi bir uyusmazligin onlenmesi ve buna bagli olarak iki ulke arasindaki olasi bir savasin engellenmesidir Bu is birliginin kuruculari yaptiklarini Avrupa ittifakinda ilk adim olarak nitelediler 7 Toplulugun diger kurucu uyeleri Italya ve Beneluks ulkeleri Belcika Hollanda Luksemburg idi 8 Avrupa Topluluklari Duzenle Ayrica bakiniz Roma Antlasmasi ve Avrupa Ekonomik Toplulugu 1957 yilinda iki yeni topluluk daha olusturuldu gumruk birligi islemlerini saglayan Avrupa Ekonomik Toplulugu ve nukleer enerji calismalari yurutmek icin kurulan Avrupa Atom Enerjisi Toplulugu Euratom 8 1965 yilina gelindiginde imzalanan Bruksel Antlasmasi ile var olan 3 topluluk Avrupa Topluluklari ya da daha yaygin bicimiyle Avrupa Toplulugu AT adiyla tek bir cati altinda toplandi 9 1973 yilinda Avrupa Topluluklari Danimarka Irlanda ve Birlesik Krallik i da icine alarak genisleme yoluna gitti 10 Bu ulkelerde katilim oncesi yapilan gorusmeler sirasinda Norvec ile de masaya oturuldu ancak ulkede duzenlenen halk oylamasi sonucu katilim istegi reddedilince Norvec toplulugun disinda kaldi Avrupa Parlamentosu nun uyeleri arasinda ilk demokratik dogrudan secimler 1979 yilinda gerceklestirildi 11 Bunlar Avrupalilara Avrupa Parlamentosu Milletvekilleri ni secmeleri konusunda olanak saglayan ve ayrica uluslararasi duzeyde yapilan ilk secimlerdi Yunanistan Ispanya ve Portekiz topluluga 1980 li yillarda katildilar 12 1985 te imzalanan Schengen Antlasmasi uye devletlerin pek cogu arasinda sinirda pasaport kontrolu olmaksizin yolculuk edebilme olanagini sagladi 13 1986 da Avrupa bayragi kullanilmaya baslandi ve liderler Avrupa Tek Senedi ni imzaladilar Bununla birlikte toplulugun karar alma mekanizmasinin genislemesi ticari islemlerde engel ve formalitelerin azaltilmasi ve daha ileri bir Avrupa Politik Is Birligi kurumu olusturulmasi saglandi Avrupa Birligi Duzenle Ayrica bakiniz Maastricht Antlasmasi Avrupa Birligi Anayasasi ve Lizbon Antlasmasi Demir Perde nin yikilmasi toplulugun doguya dogru genislemesine olanak sagladi Berlin Duvari 1990 yilinda Berlin Duvari nin yikilmasi ile eski Dogu Almanya birlesmis yeni Almanya nin bir parcasi olarak topluluga katildi 14 Dogu Avrupa ya dogru gerceklestirilen genislemeyle birlikte topluluga katilmaya aday ulkelere uygulanmak amaciyla Kopenhag Kriterleri nin kabul edilmesi uzerine gorus birligine varildi 7 Subat 1992 tarihinde Maastricht Antlasmasi yururluge sokuldu 15 Bu antlasma ilk kez Avrupa Birligi terimini kullandi ve uc sutun adini verdigi uygulama alanlarini baslatti Bugunku Avrupa Toplulugu terimi gecmiste Avrupa Topluluklarinin gorev alanina giren politika ve uluslarustu islemleri kapsayan birinci sutuna es dusmektedir Ikinci ve ucuncu sutunlarsa birligin dis politikasi ile icisleri ile ilgili daha cok devletlerarasi duzeyde is birligi sunar Gunluk konusma dilinde Avrupa Birligi terimi Avrupa Toplulugu icin de kullanilmaktadir ve birligin birinci sutununun bir ogesi olarak Avrupa Toplulugu adi ongoruldugu tarihte yururluge girecek olan Lizbon Antlasmasi ile birlikte kullanimdan kalkacaktir Birlige 1995 yilinda Avusturya Isvec ve Finlandiya katildi 1997 tarihli Amsterdam Antlasmasi Maastricht Antlasmasi nin demokrasi ve dis politika basliklarinda iyilestirmeler yapmak icin imzalandi Amsterdam Antlasmasi ni 2001 yilinda Nice Antlasmasi izledi ve bu da birligin dogu yonlu genislemesine yeni vizyonlar kazandirmak adina Roma ve Maastricht antlasmalarinin uzerinde duzenlemeler yapti 2002 de on iki uye ulke Euro adli ortak bir para birimini benimsedi O gunden bu yana euro kullanan ulkelerin olusturdugu euro bolgesi on dokuz ulkeye ulasti 2004 yilinda Avrupa Birligi cogunlugu eski Dogu Bloku ulkelerinden olan on yeni aday ulkenin de birlige resmen katilmalariyla tarihindeki en buyuk genislemeyi gordu 16 Uc yil sonra Bulgaristan ve Romanya da birlige girdi 16 Birligin son genislemesi 2013 yilinda Hirvatistan in katilmasiyla gerceklesti 2004 yilinda Roma da daha onceki tum antlasmalari tek bir belgede toplayacak Avrupa Birligi Anayasasi hazirlanmasini ongoren antlasma imzalandi Ancak bu anayasa taslagi Fransa ve Hollanda da duzenlenen halkoylamalarinda alinan olumsuz sonuclardan dolayi diger ulkelerde uygulanmadi ve onay alma islemi hicbir zaman tamamlanmadi Bu nedenle bunun yerine 2007 yilinda onceki antlasmalari yeni bir anayasayla degistirmektense kosullarini iyilestirmeyi ongoren ve Reform Antlasmasi olarak anilan Lizbon Antlasmasi imzalandi 17 Uye ulkelerde yapilan halk oylamalari sonucu onaylanirsa Ocak 2009 da yururluge girmesi ongorulen antlasma ilk olarak oylandigi Irlanda da reddedilince surecin gelecegine iliskin beklentiler belirsizlesti 2 Ekim 2009 tarihinde yeniden gerceklestirilen oylamada Irlanda halkinin da olumlu gorus bildirmesiyle Lizbon Antlasmasi tum uye ulkelerce kabul gormus oldu ve uygulama surecine gecilmesinin onundeki tum engeller kalkmis oldu Anlasma Cebelitarik ve Aland ozel bolgelerinde de oylandiktan sonra bu bolgeler karsi gorus bildirseler de bu bolgelerin anlasma hukumlerinin disinda kalmasi kosuluyla yururluge girecektir Uye devletler DuzenleAyrica bakiniz Avrupa Birligi uyesi devletler ve Avrupa Birligi nin genislemesi Avrupa Birligi uyesi ulkeler Arnavutluk Avusturya Belarus Belcika Bosna Hersek Bulgaristan Hirvatistan Kibris Cek Cum Danimarka Estonya Finlandiya Fransa Almanya Yunanistan Macaristan Izlanda Irlanda Italya Letonya Litvanya Luksemburg Makedonya Malta Moldova Karadag Hollanda Norvec Polonya Portekiz Romanya Rusya Federasyonu Sirbistan Slovakya Slovenya Ispanya Isvec Isvicre Turkiye Ukrayna BirlesikKrallikAvrupa Birligi yirmi yedi bagimsiz devletten olusur Bunlar uye devletler olarak bilinen Almanya Avusturya Belcika Bulgaristan Cek Cumhuriyeti Danimarka Estonya Finlandiya Fransa Hirvatistan Hollanda Irlanda Ispanya Isvec Italya Kibris Letonya Litvanya Luksemburg Macaristan Malta Polonya Portekiz Romanya Slovakya Slovenya ve Yunanistan dir 18 Birlige katilmayi bekleyen 6 aday ulke vardir bunlar Arnavutluk Izlanda Kuzey Makedonya Karadag Sirbistan ve Turkiye dir Izlanda muzakereleri askiya almistir 19 Bosna Hersek ve Kosova olasi resmi adaylar olarak tanimlanmistir 20 21 Avrupa Birligi ne katilabilmek icin bir ulke 1993 yilinda Kopenhag Liderler Zirvesi nde tanimlanan Kopenhag Kriterleri ni tumuyle saglamak durumundadir Bu olcutler hukukun ustunlugune ve insan haklarina saygi gosteren istikrarli bir demokrasi birlik uyeleri ile rekabet edebilecek duzeyde saglam temelli bir ekonomi ve Avrupa Birligi yasalarini da iceren uyelik kosullarinin kabul edilmesini gerektirir Bir aday ulkenin bu olcutlere uyup uymadiginin degerlendirilmesinin yapilmasi konseyin gorev alanidir 20 Birligin gunumuzde var olan yonergeleri 1985 yilinda Gronland in birlikten cekilmesiyle ornegi yasanmasina karsin uye bir ulkenin birlikten nasil ayrilabilecegini acikca belirtmemektedir Ancak bu konuya onaylanmayi bekleyen Lizbon Antlasmasi nda deginilmistir ve bu tasari bir ulkenin birlikten cikmak istemesi durumunda izlenecek islemleri icerir Birlige katilmamayi yegleyen dort Avrupa ulkesi Isvicre Izlanda Lihtenstayn ve Norvec ten Avrupa Birligi ile ilgili pek cok ekonomik ve yasal duzenlemeye ise kismen de olsa katilim gostermistir Bu ulkelerden Izlanda Lihtenstayn ve Norvec Avrupa Ekonomik Alani araciligiyla ortak pazar duzenlemelerine katilmistir Isvicre de benzer iki tarafli antlasmalar araciligiyla Avrupa Birligi ile iliskiler kurmustur 22 23 Avrupa nin siyasal olarak taninmis bes kucuk devleti olan Andorra Lihtenstayn Monako San Marino ve Vatikan ile yurutulen iliskiler de euroyu ortak para birimi olarak kullanmaktan ve bazi diger ekonomik is birligi calismalari yapmaktan olusur 24 Avrupa Birligi nin Genisleme Sureci 1957 Kurucu uyelerAvrupa Ekonomik Toplulugu nun kurulusu 6 kurucu uye Belcika Fransa Hollanda Luksemburg Bati Almanya Italya 1973 Birinci buyumeBirinci buyume yeni uyeler Danimarka Birlesik Krallik Irlanda 1981 Ikinci buyumeIkinci buyume yeni uye Yunanistan 1985 Ilk ayrilmaIlk ayrilma ayrilan bolge Gronland 1986 Ucuncu buyumeUcuncu buyume yeni uyeler Portekiz Ispanya 1990 Alman yeniden birlesmesiAlman yeniden birlesmesi birlige resmen katilan eyaletler Brandenburg Mecklenburg Vorpommern Saksonya Saksonya Anhalt Thuringen 1995 Dorduncu buyumeDorduncu buyume yeni uyeler Avusturya Finlandiya Isvec 2004 Besinci buyumeBesinci buyume yeni uyeler Cek Cumhuriyeti Estonya Kibris Cumhuriyeti Letonya Litvanya Macaristan Malta Polonya Slovakya Slovenya 2007 Altinci buyumeAltinci buyume yeni ulkeler Bulgaristan Romanya 2013 Yedinci buyumeYedinci buyume yeni ulke Hirvatistan 2020 Ikinci ayrilmaIkinci ayrilma ayrilan ulke Birlesik Krallik Aday ulkeler ve olasi adaylarAday ulkeler Arnavutluk Izlanda Karadag Kuzey Makedonya Sirbistan Turkiye Bosna Hersek 25 Olasi aday Kosova Cografya DuzenleAyrica bakiniz Avrupa Birligi cografyasi Mont Blanc Avrupa Birligi nin en yuksek noktasidir Avrupa Birligi nin topraklari kita disina tasan ya da kita disinda bulunan bazi topraklar disinda yirmi yedi uye ulkenin toplam topraklarindan olusur Avrupa Birligi nin sinirlari Avrupa kitasinin sinirlari ile es degildir cunku kitanin bir parcasi olmalarina karsin Izlanda Norvec ve Isvicre gibi ulkeler birlik icinde degildir Bununla birlikte bazi uye ulkelerin de topraklarinin bir bolumunu olusturan yerler ornegin Danimarka nin Faroe Adalari birligin disindadir Birligin uyelerine bagli cografi olarak Avrupa disinda kalan Gronland Aruba ve Hollanda Antilleri gibi pek cok bolge de birligin disindadir Azorlar Kanarya Adalari Fransiz Guyanasi Guadeloupe Madeira Martinik Reunion Saint Barthelemy ve Saint Martin gibi cografi olarak Avrupa topraklari icinde olmayan bazi ozel uye devlet topraklari ise bu durumlarina karsin birlige dahildirler 26 27 28 Ayni sekilde Kibris da cografi olarak Avrupa da yeralmamaktadir ancak adanin tamami kuzeyi de dahil uluslararasi hukuk bakimindan Avrupa Birligi topraklari icindedir 69 bin km lik kiyi seridi AB nin iklimini etkiler Girit Avrupa Birligi uyesi ulkelerin toplam yuzolcumu 4 422 773 kilometrekarelik bir alan tutar 29 Birligin toplam topraklari yuzolcumu bakimindan ele alindiginda 6 ulkeden sonra gelmektedir Birligin sinirlari icindeki en yuksek nokta Alpler de deniz seviyesinden 4807 metrelik yuksekligiyle Bati Avrupa nin da en yuksek noktasi olan Mont Blanc tir Kanada dan sonra dunyanin en uzun kiyi seridine sahip olan Avrupa Birligi 69 347 kilometre uzunlugundaki kiyilari tarafindan gerek yersekilleri gerek iklim ozellikleri gerekse ekonomik kosullari acisindan etkilenmistir Uye devletler toplamda yirmi iki birlik disi ulkeyle kara siniri paylasirlar Toplamda 12 441 kilometreyi bulan bu uzunluguyla Avrupa Birligi nin sinirlari dunyadaki en uzun besinci sinir olma ozelligini tasir 30 31 32 Denizasiri ulke topraklari da isin icine katildiginda Avrupa genel olarak kutup ikliminden tropikal iklime kadar genis yelpazeye yayilan bir iklim cesitliligi yasar Bu durum da Avrupa icin genel bir iklimsel degerlendirme yapmayi olanaksiz kilar Nufusun hemen hemen hepsi ya Akdeniz ikliminin Guney Avrupa ya okyanusal iklimin Bati Avrupa ya da kuzey iklimine gecis oncesi karasal iklimin egemen oldugu bolgelerde Kuzey Avrupa yasar 33 Yonetim DuzenleAyrica bakiniz Avrupa Birligi nin kurumlari Avrupa Birligi nin 1993 2009 yillari arasinda varlik gosteren uc sutunu tiklanabilir Avrupa Birligi nin bugunku yapisi birtakim antlasmalar dizisi uzerine kuruludur Bu antlasmalar yeni eklentiler ve var olan serhlerde iyilestirmeler yapilarak pek cok kez guncellenmistir 34 Antlasmalar birligin politik amaclarini tanimlar ve yasal gucler ile amacina ulasabilmek icin kurumlar gelistirir Yapilan antlasmalar birlige uye devletleri ve yurttaslarini dogrudan etkiler ve bu da birlik lugatinde dogrudan etki terimiyle tanimlanir 35 Uye ulkeler uyelik kosullarindan biri olarak ulusal mahkemelerinde Avrupa Birligi antlasmalari isiginda Avrupa Birligi hukukuna gore hareket eder Herhangi bir ulkede Avrupa Birligi hukukunda bulunan bir yasa var olan ulusal yasalarla celisirse Avrupa Birligi yasalarinin uygulanmasi beklenir 36 Avrupa Birligi tuzugunu uygulayan kararlar ulusal mahkemelerce Avrupa Adalet Divani uygulamalari olarak adlandirilir Avrupa Birligi basta Avrupa Birligi Konseyi Avrupa Komisyonu ve Avrupa Parlamentosu olmak uzere cesitli kurumlarca yonetilir Cogu zaman Avrupa Birligi her birine sutun adi verilen gorev alanlarina bolunmus olarak tanimlanir Avrupa Topluluklari yonergeleri birinci sutunu olustururken ikinci sutun ortak disisleri ve guvenlik politikasini ele alir Ucuncu sutunda ilk olarak adalet ve icisleri konulari ele alinmissa da Amsterdam ve Nice antlasmalarinda yapilan degisiklik ve eklentilerle bu sutunun gorev alani gunumuzde yalnizca guvenlik gucleri ve adalet alaninda is birligini kapsar Bu baglamda ikinci ve ucuncu sutunlar devletler arasindaki islemler olarak tanimlanabilir cunku Komisyon Parlamento ve Adalet Divani gibi uluslarustu kurumlar bu islemlerde ya hic rol oynamazlar ya da konuya cok az dahil olurlar Avrupa Birligi nin yuruttugu etkinliklerin cogu birinci sutun catisi altinda gerceklestirilir Bu etkinlikler cogunlukla ekonomik merkezlidir ve uluslarustu kurumlar bu sutunun konularinda daha etkilidir 37 Yurutme Yasama Yasama YargiAvrupa Komisyonu Avrupa Birligi Konseyi Avrupa Parlamentosu Avrupa Adalet Divani Parlamentoya ve Konsey e yeni mevzuat icin oneriler sunar AB politikalarini uygular ve butceyi yonetir AB hukuku ile uyum saglar Uluslararasi anlasmalari muzakere eder Merkezi Bruksel dedir Avrupa Konseyi Baskanliginda Devlet ve Hukumet Baskanlari seviyesinde toplanir Genel hedef ve oncelikler ortaya koyar ve gelisimi icin gerekli ivmeyi kazandirir Kanun yapma yetkisi yoktur Bruksel merkezlidir Bir yasama olarak Konsey ile birlikte hareket eder AB nin genel butcesini son asamada ele alindigi kurumdur Avrupa Komisyonu da dahil olmak uzere AB kurumlari uzerinde demokratik kontrolu uygular ve komisyon uyelerini atar Genel kurul toplantilari Strasbourg merkezlidir Genel Sekreterlik Luksemburg dadir Avrupa hukukunun temel hak ve ozgurluklerin korunmasini saglar Avrupa Birligi uyesi ulkeler AB kurumlari isletmeler ve bireyler arasinda hukuki ihtilaflar konusunda karar verme yetkisine sahiptir Merkezi Luksemburg dadir Komisyon Duzenle Ana madde Avrupa Komisyonu Avrupa Komisyonu Parlamentoya ve Konseye yeni mevzuat icin oneriler sunarak yasama surecini baslatir Ayrica Birligin yurutme organidir AB politikalarini uygular ve butceyi yonetir Avrupa Komisyonu her uye devletten bir kisinin yer aldigi 28 uyeden olusur Bu kisilere komiser adi verilir Komiserlerin gorev suresi 5 yildir ve bu sure yenilenebilir Avrupa Birligi Zirvesi komisyon baskanini belirler atamasi ve komisyon kabinesinin gecerli olabilmesi icin de Avrupa Parlamentosunun onayi gerekir Komisyon gorev suresi boyunca uye devlet hukumetlerince gorevden alinamaz Avrupa Parlamentosunun da komiserleri tek tek gorevden alma yetkisi bulunmamakla birlikte guvensizlik oyu ile Komisyonu heyet halinde gorevden almasi mumkundur Komisyonun merkezi Bruksel de bulunur 38 Parlamento Duzenle Ana madde Avrupa Parlamentosu Strazburg daki AB parlamentosu Avrupa Parlamentosu Uyeleri Avrupa Birligi vatandaslari tarafindan bes yilda bir yapilan secimlerle belirlenir Son Parlamento secimi 2009 yilinda yapilmistir Parlamento bugun icin Avrupa Birligi ne uye 27 devletin toplamda 736 temsilcisinden olusuyor Bu rakam 2014 secimleri sonrasi 750 uye ve bir Baskani icerecek sekilde 751 olarak belirlendi Hangi uye devletin kac parlamenter ile temsil edilecegi uye devletlerin nufuslarina gore tespit edilir Parlamento Genel Kurulu Strazburg da Parlamento nun siyasi gruplari ve komiteleri Bruksel de toplanir Sekretaryasi ise Luksemburg dadir Avrupa Parlamentosu Konsey ile birlikte yasama yetkisini paylasir Avrupa Birligi butcesini Konsey ile birlikte yapan Avrupa Parlamentosu nun diger Avrupa Birligi kurumlari uzerinde siyasi denetim yetkisi vardir Parlamento Komisyon a sozlu ve yazili soru sorabilir sorusturma komiteleri kurabilir sikayet dilekcesi kabul edebilir Komisyonu guvensizlik oyuyla ve 2 3 cogunlukla heyet halinde istifaya zorlayabilir Komisyon Baskani nin ve heyet halinde Komisyon un goreve atanmasinda da guvenoyu aranir 38 Avrupa Birligi Konseyi Duzenle Ana madde Avrupa Birligi Konseyi Avrupa Birligi Konseyi Uye devletlerin hukumetlerinde gorev yapan bakanlardan olusan bir organdir Konsey baskanligi 6 aylik donemlerle 3 uye devlet arasinda 18 aylik sure icin el degistirir Yasal duzenlemeleri kabul etme yetkisini Avrupa Parlamentosu ile paylasan Konsey yine Avrupa Parlamentosu ile birlikte butceyi onaylar Konseyin karar alma mekanizmasi Lizbon Antlasmasi ile esas nitelikli cogunluk olarak duzenlenmis oy birligi ve basit oy coklugunun istisna niteligi tasidigi ortaya konmustur Nitelikli cogunluk yontemine gore karar alinabilmesi icin toplami 345 olan oylarin 255 inin olumlu olmasi gerektigi gibi uye devletlerin yaridan fazlasinin da olumlu gorus bildirmesi gerekir Lizbon Antlasmasi ile getirilen nitelikli cogunluga iliskin yontemin uygulanmasi 2014 yilina kadar ertelendi 2017 yilina kadarki donem icin de bir gecis sureci ongoruldu Dolayisiyla 1 Kasim 2014 tarihine kadar olan surede agirlikli oy esasina dayanan sistem uygulanacak 1 Kasim 2014 ten itibaren ise nitelikli cogunluk yontemiyle bir kararin alinabilmesi icin olumlu oylarin uye devletlerin 55 ini Birlik toplam nufusunun 65 ini temsil etmesi ve en az 15 uye devletten gelmesi gerekmekte Bloke edici azinlik ise nufus esasi dikkate alinmak suretiyle en az 4 uye devlet olarak 39 belirlendi Devlet ve Hukumet Baskanlari Zirvesi Duzenle Ana madde Avrupa Zirvesi 2011 Avrupa Birligi devlet ve hukumet baskanlari zirvesi Bruksel Avrupa Birligi nde en yuksek dereceli politik liderleri bir araya getiren kurum bir baskan ve her uye ulkeden bir temsilciden olusan Liderler Zirvesi dir Uye ulkeler Zirve ye gondermek uzere ya devlet baskanlarini cumhurbaskani gibi ya da hukumet baskanlarini basbakan gibi secerler Liderler zirvesi her yil en az azindan dort zirve duzenler ve bu zirvelere donusumlu olarak Avrupa Birligi Konseyi baskanligi gorevini yuruten ulkenin temsilcisi baskanlik eder 40 Ingilizcede European Council adiyla anilan Avrupa Zirvesi insan haklari egitim ve kultur alaninda hizmet veren ve tum Avrupa devletlerine acik olan Avrupa Konseyi Council of Europe ile karistirilmamalidir Yasal duzenlemeler Duzenle Yapilan antlasmalar Avrupa Birligi hukukunun temel ogeleri olmasina karsin birlik kurumlari icin hazirlanmis birtakim duzenlemeler de vardir Bu duzenlemelerin uc ana bolumu Topluluk tuzukleri yururluge girdikleri andan itibaren birlige uye tum ulkelerde uygulama onsuresi taninmadan derhal yasa haline gelen duzenlemelerdir 41 Avrupa Birligi nde dogrudan etki duzenlemesi uygulandigindan yururluge girdikleri andan baslayarak soz konusu ulkelerdeki oncel yasalari gecersiz kilarlar 35 Yonergeler nasil ve hangi yollarla cozumleyeceklerinin takdirini uye devletlere birakarak ulkelerin belirli bir zaman dilimi icerisinde belirli bir sonucu elde etmesini gerekli kilar Bu takdirin kullanilmasi genellikle yasal duzenlemelerin ayrintilari ulusal hukumetlere birakildigi zaman tercih edilir 42 Onceden koyulan sure doldugunda yonergenin hukumleri dogrudan etki uygulamasiyla birlikte yerel hukumetlerin hukukuna girebilir Kararlar yukarida belirtilen iki yasama modeline alternatif bir yol sunabilir Liderler Zirvesi ya da Avrupa Komisyonu resmi gazetede herhangi bir tuccar ya da sirket gibi belirli bir aliciya yonelik kararlar yayinlayabilir Bu kararlar genellikle Avrupa Birligi rekabet hukuku icinde ya da devlet yardimi yonetmeliklerinde bulunabilir ve Avrupa Birligi mahkemelerinden once bu ilgililer kararlara karsi cikabilirler Avrupa Birligi nin hukuki sistemi yukaridaki yonetmelikleri kapsayan bircok yasal prosedurden olusur Birligin yaptigi antlasmalar tum yasama organ ve islemleri icin temel teskil eder ve degisik alanlarda yasa cikarmak icin cesitli yollar ortaya koyar 43 Avrupa Birligi nin yasama prosedurlerinin bir onemli ozelligi de uye devletlerden biri ya da parlamento uyelerinden ziyade neredeyse her zaman Avrupa Komisyonu tarafindan teklif edilebilir olmasidir Diger iki onemli unsur ise Avrupa Parlamentosu na hazirlanan bir yasa tasarisini veto edebilme hakkini veren ortak karar mekanizmasi ve parlamentonun birlik liderlerine baglayiciligi bulunmayan oneri ve elestirilerde bulunabilmesidir Bircok durumda yasa tasarilarinin Zirve de onaylanmasi gerekir 44 Mahkemeler Duzenle Ayrica bakiniz Avrupa Adalet Divani Avrupa Birligi nin adli bolumu Avrupa Adalet Divani ve Lizbon Antlasmasi uyarinca adinin Genel Mahkeme olarak degistirilmesi ongorulen Avrupa Topluluklari Ilk Derece Mahkemesi nden olusur Bu iki kurum birlikte imzalanan antlasmalar ile Avrupa Birligi hukukunu degerlendirir ve uygular 45 Ilk Derece Mahkemesi Avrupa Birligi nin diger mahkemelerinden once genel olarak dogrudan bireyler ya da sirketler tarafindan acilan davalara bakar Avrupa Adalet Divani ise uye ulkeler ile ya da Avrupa Birligi kurumlariyla ilgili davalarla ve uye ulke mahkemelerinin bir ust kuruma sevk ettigi uyusmazliklarla ugrasir 46 Ilk Derece mahkemelerinde alinan kararlar icin bazi yasalar dogrultusunda Adalet Divani na basvurulabilir ve temyiz istenilebilir 47 Uye devletlerin yerel mahkemeleri Avrupa Birligi hukukunun birincil uygulayicilari olarak birlik icinde onemli bir rol oynarlar Yapilan antlasmalar isiginda Avrupa Birligi ve ulusal mahkemeler arasinda bir is birligi iliskisi yatar Yerel mahkemeler ic konularda Avrupa Birligi hukukunu uygulayabilirler ve bir yasanin yorumlanmasi konusunda aciklamaya gereksinim duyarlarsa Adalet Divani ndan bir ondurusma tarihi isteyebilirler Politika DuzenleAna madde Avrupa Birligi politikasi Charles MichelAvrupa Birligi Konseyi Baskani Ursula von der LeyenAvrupa Komisyonu Baskani Avrupa Birligi nin en cok ilgilendigi iki konu Avrupa entegrasyonu ve Avrupa Birligi nin genislemesi surecidir Birlige yeni ulkelerin katilmasi olgusu birlik icinde ve uye ulkelerde cok sik bicimde politik malzeme durumuna gelmistir Bu surecin destekcileri yeni uye katilimlarinin birlige giren ulkelerde demokrasinin gelisimine katkida bulundugunu savunmanin yani sira buyumenin ekonomiye katkilarini da ele alirlar Buyume karsitlariysa Avrupa Birligi nin politik ve veya kulturel bakimdan kaldirabileceginden daha ote sinirlara ulasmasinin birlige zarar vereceginden kaygi duyarlar 2004 yilinda birlige on yeni ulkenin katilmasindan bu yana Avrupa toplumunun ve bununla ilintili olarak parti goruslerinin ise bu konuya yaklasimlari daha cekimser olmustur Bu konuda en buyuk cekinceler Turkiye nin birlige dahil olmasi konusundadir 48 49 50 Entegrasyon Avrupa Birligi nin onem verdigi fakat zaman zaman ulusal dusuncelerin Avrupa Birligi ninkilerle celistigi bir baska politik konudur Uye ve aday ulkeler arasindaki uyumu arttirmak amaci guden entegrasyon sureci Avrupa Birligi nin islevlerinden kusku duyan kisileri ulusal benliklerini yitirme konusunda kaygilandirmaktadir 51 2004 yilinda ortak bir Avrupa Birligi anayasasi olusturma onerileri uye devlet baskanlari arasinda kabul edilmis ancak baslangic olarak uye iki ulkede yapilan referandumlar sonucu reddedilince hicbir zaman yururluge girememistir Ekim 2007 de son bicimi verilen ve uye ulkelerde referanduma sunulan Lizbon Antlasmasi yururluge girmemis olan bu anayasa taslagi icindeki pek cok serhi kapsar ancak anayasal baglayiciliktan yoksundur Lizbon Antlasmasi nin 2009 yili icinde tum uye ulkelerde kabul edilmesinin ardindan yakin gelecekte resmen yururluge girmesi beklenmektedir Eger uye ulkeler icinde onaylanirsa Konsey de oylama yontemlerine degisiklik getirecek ve cogunluk oylamasi sistemine gecilecektir Antlasma ayrica Avrupa Birligi nin uc sutun sistemini de feshetmeyi ongormektedir Onaylamayla birlikte bircok dis politika konusu da birlik icinde uluslarustu kurumlara tabi olacaktir 17 52 Adalet ozgurluk ve guvenlik DuzenleAyrica bakiniz Guvenlik Gucleri ve Adalet Alaninda Is Birligi Schengen Antlasmasi cogu uye arasinda kosulsuz yolculuk ozgurlugu saglar Almanya Avusturya siniri Avrupa Birligi nin icisleri ve adalet alaninda sahip oldugu yetkilerin buyuk bolumu 1985 yilinda on uye devletin altisinin arasinda sinir kontrollerinin yavas yavas azaltilmasini ongoren Schengen Antlasmasi ndan gelmektedir Schengen Antlasmasi ni uygulayabilmek icin katilimci ulkeler azaltilmis sinir kontrollerinin etkilerinin karsilanmasi siginma hakki sorunlari disaridan goc ve ceza hukuku gibi konulari iceren onlemler almislardir 53 Maastricht Antlasmasi Schengen muktesebatini Avrupa Birligi ne aktarmistir Ozgun antlasmanin IV maddesi 54 Maastricht Antlasmasi Avrupa Birligi ne sozlesme hukuku ve aile hukuku gibi konularda ortak sivil kurallar yukleyerek vatandaslarin hareket ozgurlugunu kolaylastirmistir 54 Maastricht Antlasmasi ayrica birlige uye ulkelerin vatandaslarina tumler olarak bir de Avrupa Birligi vatandasligi kimligi vermistir 55 Bu antlasmalari iyilestirmek icin toplanan Amsterdam Antlasmasi ise bir Ozgurluk Guvenlik ve Adalet Alani yaratarak Avrupa Birligi ne yeni hedefler yuklemistir 56 Antlasma ayrica adalet ve icisleri alaninda yasa cikartmayi daha kolay hale getirirken uye ulkelerinse bu yasa tasarilarini veto etmesini daha guc hale getirdi Avrupa Parlamentosu nun yetkileri bazi konularda uye devletlerin ortak karara varmasi kosuluna baglanarak daha da arttirildi Son mevzuat Avrupa tutuklama emri konusunu 57 ve aile hukuku yonergelerini de kapsamaktadir 58 Avrupa Birligi adalet ve icisleri konusundaki eylemlerini bir duzene koyabilmek amaciyla bazi kurumlar olusturmustur Bunlardan Europol polis gucleri arasinda is birligini 59 Eurojust ceza hukuku alaninda yargisal isbirligini 60 Frontex ise sinir kontrolleri sirasinda yetkililer arasinda is birligini ongorur 61 Avrupa Birligi ayrica Schengen Bilgi Sistemi araciligiyla polis ve gocmen burolari icin ortak bir veritabani sunar 4 Temel haklar Duzenle Avrupa Birligi insan haklarinin korunmasi konusunda etkin bir gorev ustlenmistir Cinsiyet ve irk ayrimciligina karsi antlasmalarinda ve kararlarinda yayinladigi yasaklar koklu bir gecmisse sahiptir 62 Amsterdam Antlasmasi da irk din bedensel engel ve cinsiyet bakimindan insanlara ayrimcilik yapilmasini yasaklayarak bu kararlari butunlemistir 63 Bu yetkileri kullanarak Avrupa Birligi mevzuatinda isyerinde cinsiyet ayrimciligi irk ayrimciligi ve yas ayrimciligina karsi duzenlemeler yapma yoluna gitmistir 63 Avrupa Birligi ne uye tum ulkeler hangi suca karsi olursa olsun idam cezasini kaldirmistir ve bunun tum dunyada kaldirilmasini saglamak amaciyla yapilan calismalara destek vermektedir 64 1950 yilinda cikartilan Avrupa Insan Haklari Sozlesmesi ni imzalamis olmak Avrupa Birligi uyesi olabilmek icin temel kosullardandir ancak bu antlasma Avrupa Birligi kurumlarini kapsamamaktadir Avrupa Birligi bir antlasma ya da tuzuk degisikligi olmadan bu sozlesmenin altina imza koyamadigindan kendisi Avrupa Birligi Temel Haklar Bildirgesi adi altinda bir tuzuk olusturmustur Bu bildirge yalnizca Avrupa Insan Haklari Sozlesmesi nin maddeleri kapsamakla kalmaz ayrica kendi antlasmalarinda onceden kabul ettigi hukumlerle Birlesmis Milletler kararlarini da icine alir Bu hukum ve kararlar ekonomik ve politik haklardan iyi yonetim ve temiz cevre hakki gibi ucuncu kusak haklara kadar genis bir yelpazeye yayilan toplumsal haklari icerir Temel Haklar Bildirgesi 2000 yilinda yayinlanmasina karsin hala yasal bir baglayiciligi yoktur Reform antlasmasi olarak anilan Lizbon Antlasmasi uyarinca bu bildirge Avrupa Birligi icin baglayici duruma gelecek ve Avrupa Birligi Avrupa Insan Haklari Sozlesmesi ne dahil olabilecektir Boylece birlik su an kendisinden tumuyle bagimsiz olan ve Avrupa da insan haklari konusunda en yetkin kurum olan Avrupa Insan Haklari Mahkemesi kararlarina tabi olacak ve bu mahkeme birligin mevcut tum adalet birimlerinden yuksek duruma gececektir 65 Ancak Avrupa Birligi buna katilmadan bile Adalet Divani ve Avrupa Insan Haklari Mahkemesi karar ve tuzuklerinin birbirlerininkiyle celismemesine onem verir Bu nedenle Adalet Divani nin Avrupa Insan Haklari Sozlesmesi ni zaten mevzuatinin bir parcasi olarak uygulamakta oldugu soylenebilir 66 Dis iliskiler DuzenleAyrica bakiniz Avrupa Birligi nin dis iliskileri ve Ortak Disisleri ve Guvenlik Politikasi Catherine Ashton 2009 2014 yillari arasinda Avrupa Birligi dis iliskiler ve guvenlik politikasindan sorumlu yuksek temsilciligini yapmistir Avrupa Birligi nin dis iliskileri buyuk olcude Ortak Disisleri ve Guvenlik Politikasi nin isiginda yurutulur Uluslararasi ticaret gorusmelerinde is birligi esasi ortak bir ticaret politikasi cercevesinde birligin Komur ve Celik Toplulugu olarak temellerinin atildigi 1957 yilinda dayanir 67 Ortak Disisleri ve Guvenlik Politikasi nin ise temelleri 1970 yilinda olusturulan Avrupa Politik Is Birligi kararlarinda atilmistir 68 Avrupa Politik Is Birligi olusumu uye ulkeler arasinda ortak dis politikalar gelistirilmesi icin kurulmus gayriresmi bir birim olmustur Avrupa Tek Senedi tarafindan Avrupa Ekonomik Toplulugu na sunulmus ve hemen ardindan Maastricht Antlasmasi nda adi Ortak Disisleri ve Guvenlik Politikasi olarak degistirilmistir 68 Maastricht Antlasmasi Ortak Disisleri ve Guvenlik Politikasi na hem Avrupa Birligi nin kendi ilgi alanlarini hem de uluslararasi toplulugun cikarlarini gozetmesi amacini yukler Bu amac uluslararasi is birligini desteklemek insan haklarina saygi duymak ve bunlari gelistirmek demokrasi ve hukukun ustunlugunden odun vermemek gibi ilkeleri kapsar 69 Amsterdam Antlasmasi nda Avrupa Birligi nin dis politikalarini yurutulmesi icin su an Javier Solana tarafindan yurutulen bir baskanlik gorevi olusturulmustur 70 Bu yuksek temsilci mevcut Avrupa Birligi Konseyi baskanligi goreviyle birlikte Avrupa Birligi adina dis politikalara iliskin konularda demec verebilir ve iki uye ulke arasinda olusabilecek herhangi bir belirsiz politik durumu acikliga kavusturabilir Ortak dis politikanin kabul edilebilmesi ve belirli bir yonergenin izlenebilmesi icin yirmi yedi uyenin de gorus birligine varip onay vermesi gerekir Ortak dis politika yonteminde oy birligine varma zorunlulugu Irak Savasi konusunun tartisildigi gorusmelerde oldugu gibi zaman zaman anlasmazliklara neden olmaktadir 71 Almanya Heiligendamm da duzenlenen 33 G8 zirvesi katilimcilari Avrupa Birligi nin uluslararasi etkisi dis politikasinin yani sira genisleme sureci sayesinde de hissedilmektedir Avrupa Birligi uyesi olmanin getirdigi gorunurdeki yararlar politik ya da ekonomik konularda Avrupa Birligi ne katilim kosulu olan kriterleri yerine getirmek isteyen ulkeler icin ozendirici bir etmen olmaktadir Bu kosullar ayrica Dogu Avrupa nin eski komunist hukumetlerinin etkilerinin kaldirilmasinda onemli rol oynar 49 Birligin dis ulkelerin icislerinde boylesi bir etkiye sahip olunmasi yumusak guc olarak tanimlanmaktadir 72 Finlandiya Basbakani Finlandiya nin artik fiilen tarafiz bir devlet olmayisinin nedeninin Avrupa Birligi dis politikasi oldugunu vurgulamistir Bu gorusun diger birlik uyesi ulke baskanlarinca da paylasilip paylasilmadigi bilinmemektedir 73 Ortak Disisleri ve Guvenlik Politikasi baskaninin yani sira Avrupa Komisyonu da uluslararasi duzeyde gorusmelere kendi temsilcisini gonderir Birlesmis Milletler icinde Avrupa Birligi yardim gibi konularda yaptigi buyuk katkilardan dolayi buyuk onem kazanmistir Alt basliklara bakiniz 74 G8 zirvelerinde Avrupa Birligi uyelik haklarina sahiptir ve toplantilari yonetmek toplantilara ev sahipligi yapmak gibi gorevlerin yaninda toplantilarda Avrupa Komisyonu baskani ve donem baskani ulke temsilcisi tarafindan da temsil edilir 75 Birligin yirmi yedi uyesinin de temsil edildigi Dunya Ticaret Orgutu nde Avrupa Birligi de resmi olarak Avrupa Komisyonu nun disticaretten sorumlu uyesi tarafindan temsil edilir Insani yardim Duzenle Ana madde ECHO Avrupa Birligi ve uyeleri toplamda dunyadaki en buyuk dis yardimi yapmaktadirlar Avrupa Toplulugu Insani Yardim Burosu ya da kisaca ECHO Avrupa Birligi nden gelismekte olan ulkelere insani yardim saglar 2006 yilinda buronun butcesi 671 milyon Euroya ulasmis ve bunun 48 lik bolumu AKP ulkeleri olarak da anilan Afrika Karayip ve Pasifik Ulkeleri ne gitmistir 76 Avrupa Birligi nin kendisinin ve uye ulkelerinin yaptigi yardimlar toplandiginda Avrupa Birligi dunyadaki en buyuk bagisci durumuna gelmektedir 77 Avrupa Birligi nin insani yardimlari gecmiste bu yardimlarin yetersiz amacindan sapmis ve daha cok birligin ekonomik cikarlarina hizmet etmekte oldugu gibi gerekcelerle sik sik kimi kesimlerin elestirilerine konu olmustur 78 Buna ek olarak bazi yardim kuruluslari Avrupa devletlerinin yardim icin harcadigi para miktarinin borc hafifletmelerinin yabanci ogrenci ve siginmaci giderlerinin de dahil edilerek yuksek gosterildigini ileri surmuslerdir 79 Bu harcamalar cikarilip indirgenmis rakamlar isiginda Avrupa Birligi 2006 yilinda ulasmak istedigi yardim hedefini gerceklestirememistir 2005 yilinda ise Avrupa Birligi nin yardim meblagi gayri safi milli hasilasinin 0 34 u olmus ve bu rakamlar ile Amerika Birlesik Devletleri ve Japonya nin onune gecilmistir 80 Avrupa Komisyonu nun insani yardimdan sorumlu baskani olan Louis Michel bu yardimlarin daha hizli daha etkili ve insani ilkelere daha uygun bicimde yapilmasinin gerekliligini vurgulamistir 77 Askeriye ve savunma Duzenle Ana maddeler Avrupa Guvenlik ve Savunma Politikasi ve Avrupa Birligi Silahli Kuvvetleri Avrupa Birligi nin uyeleri kendi ulke topraklarinin korunmasindan kendileri sorumludur Avrupa Birligi nin yirmi yedi uyesinin yirmi biri NATO uyesidir Bati Avrupa Birligi BAB Avrupa Birligi ne bagli bir guvenlik ve savunma birimidir Avrupa Birligi ile Bati Avrupa Birligi iliskileri 1992 yilinda Avrupa Birligi nin karsi tarafa yukledigi ve Petersberg Gorevleri olarak da bilinen kosullarla belirlenmistir Bunlar arasinda kriz yonetimi ve baris gucu askerligi gibi insani yardim gorevleri de bulunur Bu gorevler daha sonra Amsterdam Antlasmasi ile Bati Avrupa Birligi nden Avrupa Birligi ne gecmistir Bunun gerektirdigi sorumluluklar Ortak Disisleri ve Guvenlik Politikasi ile Avrupa Guvenlik ve Savunma Politikasi nin birer parcasi olarak uygulanmaya baslanmistir Bati Avrupa Birligi nin ana unsurlari Avrupa Birligi politikalarina eklenmis ve Bati Avrupa Birligi baskani Disisleri ve Guvenlik politikasinin yuksek temsilcisi konumuna getirilmistir 81 82 1999 Kosova Savasi nin ardindan Liderler Zirvesi nde birligin uluslararasi kriz ve bunalimlarda NATO nun hareketlerine ters dusmeksizin onemli askeri kuvvetlerce desteklenecek ne zaman ve hangi kosullarda kullanilacagina birligin karar verecegi ozerk bir guvenlik birimine sahip olmasi geregi konusunda gorus birligine varilmistir Bu nedenle basta Helsinki Zirvesi kararlari olmak uzere Avrupa Birligi nin askeri alanda yeterligini arttirmak icin bircok adim atilmistir Buyuk tartismalar sonrasinda her biri an azindan 1 500 kisilik birimlerden olusan Avrupa Birligi savas gruplarinin kurulmasini ongoren karar bu konuda atilmis en somut adim olmustur 83 Avrupa Birligi askeri birimleri Afrika dan eski Yugoslavya ve Orta Dogu ya kadar pek cok bolgede baris gucu hizmetine katilmislardir 84 Avrupa Birligi etkinlikleri Avrupa Birligi Askeri Personeli Avrupa Birligi Uydu Merkezi ve Avrupa Savunma Ajansi gibi kurumlarca desteklenir 85 Ekonomi politikasi DuzenleAyrica bakiniz Avrupa Birligi ekonomisi Dunya nin en buyuk 500 sirketinden 163 unun genel merkezleri AB ulkeleri icerisindedir Nokia Finlandiya Kurulusundan bu yana Avrupa Birligi tum uyeleri arasinda ekonomik bir ortak pazar gelistirmistir 2015 yili itibariyla euro bolgesi denen alan icinde birligin on dokuz uyesi Euro adli ortak para birimini kullanmaktadir 86 87 Tek bir ekonomi olarak dusunuldugunde Avrupa Birligi 16 8 trilyon dolarlik gayrisafi yurt ici hasilasiyla dunya toplaminin 31 lik bolumunu olusturur 1 Bu Avrupa Birligi ni dunyanin nominal gayri safi yurt ici hasila sirasinda birinci GYSIH bazli satin alim gucu paritesi sirasi icinde de ikinci buyuk ticaret bloku yapar Avrupa Birligi ayrica dunyadaki en buyuk ihracatci olusum 88 ikinci en buyuk ithalatci 89 ve Hindistan ile Cin gibi ulkelerin en buyuk ticaret ortagidir 90 91 92 Gelirlerine gore olculen dunyanin en buyuk 500 kurumundan 163 unun genel merkezleri Avrupa Birligi sinirlari icinde yer almaktadir 93 Mayis 2007 itibariyla Avrupa Birligi icinde issizlik orani 7 olarak olculurken 94 yatirimlar gayri safi yurt ici hasilanin 21 4 u enflasyon orani 2 2 ve kamu kesimi acigi 0 9 olarak belirlenmistir 95 Ortak pazar Duzenle Roma Antlasmasi yla birlikte ilk olarak Avrupa Ekonomik Toplulugu kuruldu Bu antlasma katilimci ulkeler arasinda gumruk birliginin olusturulmasiyla baslayarak ortak pazar uygulamasinin gelistirilmesinin ana hatlarini cizdi Bu topluluk Avrupa Toplulugu adiyla anilmaya baslandi ve bugun hala Avrupa Birligi catisi altinda isleyen bir kurum olarak ortak pazar uygulamasinin duzenlenmesi konusunda gorev aldi Avrupa Toplulugu nun bir baska amaci da uye ulkeler arasinda insan esya hizmet ve sermaye dolasimi ozgurluklerini guvence altina almaktir 87 Esyanin serbest dolasimi ilkesi her turlu malin butun birlik ulkeleri arasinda herhangi bir engelle karsilasmadan kolaylikla dolasabilmesini guvence altina alir Bu dolasim ozgurlugunun hem ic hem de dis boyutu vardir Birlik icinde mallar ulkelerarasi gumruk islemlerine ugramadan ithalat sinirlamasi gormeden ayrim gozeten vergi ve onlemler olmadan dolasabilmelidir Birlik disi olarak ise birlige uye olmayan ulkelerden alinan mallar Ortak Gumruk Tarifesi ucretini odedikten sonra yine birlik icinde serbestce dolasabilirler AB de ortasinda degisebilen ulusal simge bulunan ortak bir pasaport tasarlamistir 96 Anaparanin serbest dolasimi ilkesi gayrimenkul alimsatimi ulkelerarasi hisse paylasimlari gibi yatirimlara olanak saglamak amaciyla olusturulmustur 97 Ortak ekonomi ve para birimi uygulamasina gecilene dek sermaye gelisimi islemleri oldukca yavas olmustur Insanlarin serbest dolasimi ilkesi Avrupa Birligi vatandaslarinin diger uye ulkeler arasinda oturmak calismak okumak gezmek ya da emekli olabilmek icin ozgurce yolculuk edebilmesine olanak saglar Bu ilkenin gelistirilebilmesi icin bircok formalitenin azaltilmasi ve diger ulkelerden gelen kisilerin mesleki ehliyetlerinin taninmasi gerekmistir 98 Eskiden ekonomik olarak daha etkin olan ulkelere olmayanlardan daha cok ozgurluk taninmistir Ekonomik bakimdan daha az etkin olanlara da haklar taninmasi ilk olarak 1999 yilinda Avrupa Birligi vatandasligi kavraminin ortaya atilmasiyla olmustur Insanlarin serbest dolasiminin olcusunun arttirilmasinin yani sira bu ilke birlik vatandaslarina kimi sosyal ve politik haklar da verir Hizmetlerin ve sirketlerin serbest dolasimi ilkesi kendi isini yuruten kimselerin uye ulkeler arasinda vatandaslara gecici ya da surekli hizmet sunmak amaciyla herhangi bir engele takilmaksizin hareket edebilmesini ongorur Bu hizmetler Avrupa Birligi gayri safi yurt ici hasilasinin 60 i ila 70 ini olusturur Pazarin bu alanini daha da ozgurlestirmeyi amaclayan Bolkestein Direktifi yakin gecmiste kabul edilmistir 99 Buna gore hizmet alani islemleri eger baska bir serbesti uygulanmamaktaysa kalici ozelliktedir Bu ozelliklerin hicbiri tumuyle sinirsiz ve kesin degildir Uye ulkeler isterlerse antlasmalarca ongorulen belirli ozgurluk alanlarinda kisitlamalarda bulunabilir ya da daha ozel durumlarda Avrupa mahkemelerinin konuya iliskin hukumlerinden yararlanabilirler Ornegin antlasmalar herhangi bir uye ulkeye toplumsal politika ya da guvenligine ters dusmesi durumunda bu ozgurluk alanlarini kaldirabilme hak ve yetkisini verir Bu konuda topluluk tarafindan onceden belirlenmis hukumlerin yoklugunda yapilacaklara uye ulkeler kendi icinde karar verir Bu durumda Avrupa Birligi mahkemeleri uye ulkenin kararinin birligin ic tuzugune aykiri olup olmadigi konusunda hakemlik yapar Avrupa Birligi uyeleri arasindaki serbest dolasim kavrami Avrupa Ekonomik Alani uzerinden birlige uye olmayan Izlanda Norvec ve Lihtenstayn gibi ulkelere de uygulanmistir 100 Avrupa Birligi icindeki ticaretin yaklasik yarisi yine birlik tarafindan uyarlanan kural ve yasalar altinda gerceklesmektedir 101 Ortak para birimi Duzenle Ayrica bakiniz Euro Euro bolgesi ve Avrupa Birligi Ekonomik ve Parasal Birligi Avrupa Merkez Bankasi birligin para politikasini yonetir Avrupa Birligi nde para birligi 1969 yilindan beri gerceklestirilmeye calisilan resmi bir hedef olmustur ve 1990 yilinda Avrupa Ekonomik ve Parasal Birligi nde bunun icin ilk calismalar baslatilmistir Dokuz yil sonra 1999 da birligin o zamanki on bes uyesinin on birinin euroyu ortak para birimi olarak kabul etmesiyle eski ulusal para birimleri de bir sure kullanimda kalmis ancak kur farklari euroya gore ayarlanmistir 1 Ocak 2002 de bu kez on iki ulkede eski ulusal para birimleri tedavulden kalkmis ve euro kullanilan tek ortak para olmustur Slovenya 1 Ocak 2007 de Malta ve Kibris 1 Ocak 2008 de Slovakya 1 Ocak 2009 da Estonya 1 Ocak 2011 de Letonya 1 Ocak 2014 te ve Litvanya 1 Ocak 2015 te euro kullanmaya baslamis ve boylece euroyu resmi para birimi olarak kullanan ulke sayisi on dokuza cikmistir Birlesik Krallik ve Danimarka disinda tum ulkeler uyelik kosulu euroyu ortak para olarak kullanmayi kabul etmislerdir Kalan ulkelerin euroyu kullanmaya ne zaman gececegi ekonomik durumlar gorusuldugunde karara baglanacaktir Ancak bu ulkelerde euroya gecisle ilgili kamuoyu gorusleri Danimarka 102 ve Romanya 103 disinda olumsuz yondedir Karadag ve Kosova gibi bazi ulkeler de gayriresmi olarak euroyu para birimi olarak kullanmaktadir 24 Ortak para birimi Euro Euro ile ilgili islemler ve euroyu para birimi olarak kullanan ulkelerin para politikalari Avrupa Merkez Bankasi nca duzenlenmektedir 104 Avrupa Birligi icinde kullanilan 10 baska para birimi daha vardir 86 105 Euro Avrupa Birligi vatandaslarinin ve mallarin ozgurce yolculuk etmesini ve dolasmasini kolaylastirmak kur farki gibi sorulari ortadan kaldirmak fiyat seffafligi olusturmak tek bir ortak finansal pazar yaratmak fiyat istikrari saglamak dusuk faiz orani ve tek bir ortak para birimiyle uluslararasi bunalimlara karsi korunmak amaciyla kullanima sokulmustur Ayrica eurodan uye ulkeler arasinda butunlesmeye yardimci olmasi ve bunu gelistirmesi amaciyla siyasi bir simge olarak da yararlanilmasi dusunulmustur 86 Son yillarda euro hacmi hizla artmistir ve Euro bolgesinin yakin gelecekte daha da buyuyecegine iliskin soylentiler vardir Euronun deger artisinin ve Amerikan dolarinin deger kaybinin surmesi durumunda euronun dunyadaki baslica yedek akce durumuna gelmesi olasidir 106 Rekabet Duzenle Ayrica bakiniz Avrupa Toplulugu Rekabet Hukuku Avrupa Birligi olusturdugu ortak pazar icinde herhangi bir haksiz rekabet olayina yer verilmemesini guvence altina almak amaciyla bir rekabet hukuku yonergesi yurutmektedir 107 Rekabet kurumu olarak Avrupa Komisyonu nun ortak pazar icinde troste karsi onlemler almak kartelleri kirmak ekonomiyi daha da ozgurlestirmek ve devlet destegini onlemek gibi sorumluluklari vardir 108 Avrupa Toplulugu nun rekabetten sorumlu uyesi komisyon icindeki en onemli mevkilerden birindedir ve kararlariyla cokuluslu sirketleri etkileyebilir 109 Ornegin 2001 yilinda komisyon uyesi tekellesmeyi onlemek amaciyla Amerika Birlesik Devletleri kaynakli iki buyuk sirketin birlesmesini ulusal yetkililer anlasmis olmasina karsin engellemistir 110 Rekabet konusunda bir baska onemli dava da 9 yillik bir surecten sonra komisyonun Microsoft u Windows Media Player uzerinde tekel olusturmak gerekcesiyle 777 milyon euroluk para cezasina carptirmasidir 111 Lizbon Antlasmasi gorusmelerinde Fransa Cumhurbaskani Nicolas Sarkozy nin girisimleriyle antlasma taslagindan birligin rekabetle ilgili yonergelerinden birtakim maddeler kaldirilmistir Ancak bu madde bazi ek yonergelerde hala bulunmaktadir ve bunun Avrupa Birligi politikasi icinde etkili olup olmayacagi belirsizdir 112 Butce Duzenle Ana madde Avrupa Birligi Butcesi AB nin 2006 yili harcamalari 113 Tarim 46 7 Yapisal harcamalar 30 4 Ic politika 8 5 Yonetim 6 3 Dis harcamalar 4 9 Katilim oncesi harcamalari 2 1 Tazminatlar 1 Rezervler 0 1 Avrupa Birligi nin 2007 yili kararlastirilmis butcesi 120 7 milyar eurodur ve 2007 2013 arasi surec icin toplamda 864 3 milyar euro ayirmistir 114 Bu miktar Avrupa Birligi nin yirmi yedi ulkesinin toplam gayri safi milli hasilasinin 1 1 i ila 1 05 ine esit gelir Bir karsilastirma yapilacak olursa Birlesik Krallik in 2004 yili butcesi 759 milyar euro olarak tahmin edilmis ve Fransa nin da 801 milyar euro harcayacagi ongorulmustur 1960 yilinda Avrupa Birligi nin onceli Avrupa Ekonomik Toplulugu nun butcesi gayri safi milli hasilanin sadece 0 03 u kadardi 115 En buyuk ortak harcama ogesi butcenin 45 lik bolumunun ayrilmis oldugu Ortak Tarim Politikasi dir Ikinci sirada 30 ile Avrupa Birligi nin Bolgesel Kalkinma Politikasi gelir Bu harcamalari 8 lik pay ile disisleri politikasi giderleri 6 lik pay ile yonetimsel giderler ve 5 lik pay ile arastirma giderleri izler Gelisim politikasi DuzenleTarim Duzenle Ana madde Ortak Tarim Politikasi Ortak Tarim Politikasi Avrupa Toplulugu nun en eski yonergelerinden ve temel amaclarindan biridir 116 Bu politikanin tarimsal uretimi arttirmak urun stoklarinda kesinlik saglamak tarimla ugrasan kimseler icin iyi bir yasam standardi sunmak pazarda istikrari oturtmak tuketiciler icin uygun fiyatlar belirlemek gibi amac ve gorevleri vardir Roma Antlasmasi nin 33 maddesi 27 Politika yakin zamana kadar bir devlet destegi duzeni ve pazar mudahalesiyle isliyordu Tarima verilen destek 90 li yillara kadar o zamanki Avrupa Ekonomik Toplulugu nun yillik butcesinin 60 i kadardi Tarim destegi bugunku Avrupa Birligi Butcesi nin 35 ini olusturmaktadir 116 Avrupa Birligi nde tarim butceden en buyuk payi alir Ispanya Politika nin fiyat kontrolu narh ve pazar mudahalesi destek alimi buyuk olcude ihtiyac fazlasi urun ortaya cikardi Bu stoklar topluluk tarafindan en alt fiyat sinirindan toptan satin alindi Topluluk elindeki stoklari eritebilmek icin urunleri guvence koydugu fiyatlarin cok altinda dunya pazarlarinda satisa sundu ya da ciftcilere toplulugun urunleri aldigi fiyatla sattigi fiyat arasindaki fark kadar devlet destegi verildi Bu yontem gelismekte olan dunyanin az odenek alan ciftcileri tarafindan buyuk elestirilere maruz kaldi 117 Ihtiyac fazlasi uretim ekolojik cevreye dokuncasi bulunan tarimsal yontemlerin yogun bir bicimde kullanilmasindan oturu de pek cok tepki aldi 117 90 li yillarin baslangicindan beri Ortak Tarim Politikasi bir dizi duzenleme gecirmistir Ilk olarak bu duzenlemeler bir bolum topragin bilincli olarak uretimden cekilmesini ongoren 1988 Kenara koyma Politikasi sut kotasi ve daha yakin gecmiste ortaya atilan ciftcilerin urettikleri urun miktarina gore Avrupa Birligi nden para almasini saglayan ayrim modelidir Bu modelle birlikte ozel bir urun uretip parasini almak yerine tarim alani buyuklugune gore dogrudan odeme planina gecilmektedir 116 Bunun tarimsal gelir duzeyini yuksek tutarken pazarin uretim oranini da belirli bir noktada tutmasina yardim etmesi umulmaktadir Tarim konusunda yapilan en yeni reformlardan biri de seker pazarini buyutmek icin daha once uye devletler arasinda ve Avrupa Birligi ile ozel iliskiler icerisinde bulunan bazi Afrika Karayip Pasifik ulkeleri arasinda paylasilan seker pazarinin bu ozelliginin feshini duzenlemesidir 118 Enerji Duzenle Ana madde Avrupa Birligi nin Enerji Politikasi Pek cok Avrupa Birligi uyesi Rusya dan dogalgaz satin alir Avrupa Birligi kurulusundan bu yana bolgesindeki enerji politikalarinda oncu guc olmustur Bu durumun temelinde birligin 1951 yilinda Avrupa Komur ve Celik Toplulugu olarak kurulmasi yatmaktadir Ilk zorunlu ve genis kapsamli bir Avrupa enerji politikasinin gelistirilmesi 2005 yilinda duzenlenen Avrupa Birligi Zirvesi nde onaylanmis ilk taslak yonerge Ocak 2007 de yayinlanmistir 119 Avrupa Komisyonu nun enerji politikasina iliskin bes onemli noktasi vardir ic pazarda rekabetin arttirilmasi yatirimin ozendirilmesi ve elektrik dagitim aginin genisletilmesi bir bunalim durumunda gereksinimi karsilayacak enerji kaynaklarinin cesitlendirilmesi Rusya ile enerji ortakligini gelistirirken Orta Asya nin ve Kuzey Amerika nin dogal kaynak bakimindan zengin ulkeleriyle de alisveris amaciyla is birligi yapmak icin yeni antlasma cerceveleri uretmek yenilenebilir enerji kaynaklarinin kullanimini arttirirken var olan enerji kaynaklarini daha verimli kullanmak ve yeni enerji kaynaklari icin ayrilan odenegin arttirilmasidir 119 Avrupa Birligi bugun petrolunun 82 sini dogalgaz gereksiniminin ise 57 sini disaridan alir ve bu da Avrupa Birligi ni bu yakitlarin en buyuk ithalatcisi durumuna getirir 120 Avrupa Birligi nin yakit konusunda dis ulkelere ozellikle de Rusya ya bagimli olmasindan dolayi bazi kaygilar duyulmaktadir Bu kaygilar yakin gecmiste Rusya ve komsulari arasinda yasanan yakit iletim sorunlari yuzunden daha da artmistir Bunun sonucu olarak Avrupa Birligi var olan enerji kaynaklarini ve rotalarini cesitlendirmeye calismaktadir 121 Altyapi Duzenle Avrupa Birligi Trans Avrupa Aglari gibi Ingilizce Trans European Networks TEN kendi sinirlari icinde ulkelerarasi altyapi hizmetlerini gelistirmeye calismaktadir Trans Avrupa Aglari projesinde Mans Tuneli Mont Cenis Tuneli LGV Est Oresund Koprusu Brenner Tuneli gibi calismalar yurutulmektedir 2010 yili sonu itibariyla Avrupa Birligi icindeki ulasim aginin toplam uzunlugunun 75 200 kilometre karayoluna 78 000 kilometre demiryoluna 330 havaalanina 270 uluslararasi limana ve 210 ic limana erismesi beklenmektedir 122 123 Gelismekte olan Avrupa ulasim politikalari birligin bircok yerinde artan ulasim agiyla birlikte dogal cevre uzerindeki baskiyi da arttirmistir 2004 oncesi Avrupa Birligi uyesi ulkelerde ulasimla ilgili en buyuk sorun trafik sikisikligi ve kirliliktir Bundan sonra yasanan genisleme sureclerinden sonra ulasim ajandasina ulasilabilirlik sorunun cozulmesi gerekligi de eklenmistir 124 Ozellikle Polonya nin yollari ulke Avrupa Birligi ne katildiginda cok kotu durumda oldugundan 4 600 kilometre yol Avrupa Birligi olcunlerine yukseltilmis ve buna bagli olarak 17 milyar euro harcanmistir 125 Avrupa Birligi nin tasarladigi bir baska altyapi projesi de Galileo konumlandirma sistemidir Galileo projesi oneriye sunulmus bir kuresel uydu seyrusefer sistemidir Sistemin Avrupa Birligi tarafindan yapilmasi ve 2010 yilinda kullanima hazir duruma getirilerek Avrupa Uzay Ajansi tarafindan uzaya firlatilmasi beklenmektedir Avrupa Birligi Galileo projesini Amerika Birlesik Devletleri kaynakli kuresel konumlandirma sistemlerine olan bagimligini azaltmak icin baslatmistir 126 Bu girisim pek cok kimse tarafindan yuksek tutari gecikmeleri ve var olan GPS sistemlerinin yaninda gereksiz oldugu yonunde aldigi tepkiler yuzunden sik sik elestirilmektedir 127 Bolgesel kalkinma Duzenle Ayrica bakiniz Avrupa Birligi nin Bolgesel Politikasi AB odenekleri otobanlar gibi altyapi hizmetleri icin kullanilabilir Lovosice Cek Cumhuriyeti Avrupa Birligi icinde pek cok bolge arasinda goze gorulur nitelikte esitsizlikler vardir Satin alma gucune gore uyarlandiginda en yoksul ve en varlikli bolgeler Nomenklaturun NUT 2 ve NUT 3 bolumleri arasindaki ayrim iyice belirgin hale gelmektedir Yuksek tarafta kisi basi 68 751 euroluk alim gucuyle Frankfurt 67 980 euroluk alim gucuyle Paris ve 65 138 euroluk alim gucuyle iceri Londra bulunurken dusuk tarafta kisibasi 5 070 euroluk alim gucleriyle Romanya nin Nord Est Kalkinma Bolgesi ve 5 502 euroluk alim gucuyle Bulgaristan in Severozapaden gibi bolgeleri bulunur 128 Avrupa Birligi ortalamasina bakildiginda Amerika Birlesik Devletleri gayri safi yurt ici hasilasi 35 Japonya gayri safi yurt ici hasilasi 15 daha yuksektir 129 Avrupa Birligi nde geri kalmis bolgelerin gelisiminin desteklenmesi icin ayrilmis Yapisal Fonlar ve Uyum Fonu adi verilen odenekler vardir Bu tur bolgeler genellikle birlige yeni katilan Dogu Avrupa ulkelerindedir 130 Bircok odenek acil durum yardimi aday ulkelerin kendilerini Avrupa olcunlerine tasimasina yardimci olacak olanak Phare ISPA SAPARD ve eski Sovyetler Birligi ulkeleri olan Bagimsiz Devletler Toplulugu uyelerine parasal destek saglar TACIS TACIS gunumuzde Avrupa Komisyonu nun bir parcasi olan Avrupa Yardim ve Is Birligi Ofisi nin bir parcasi olmustur 7 Cerceve Programi ortak bir Avrupa Arastirma Alani olusturmak icin tum birlik uyesi ulkelerden katilan konsorsiyumlarca yonetilen arastirmalari finanse eder 131 Cevre Duzenle Ayrica bakiniz Avrupa Iklim Degisikligi Programi Avrupa Komisyonu Polonya daki Rospuda Vadisi ni korumaya calismaktadir Avrupa Ekonomik Toplulugu nda cevreyle ilgili ilk politika 1972 yilinda baslatildi O gunden beri Avrupa Ekonomik Toplulugu asit yagmurlari ozon tabakasinin incelmesi hava kalitesi gurultu kirliligi su kirliligi ve atiklar gibi pek cok konuyla ilgilenmektedir Akarsularin gollerin topragin ve kiyi kesimlerinin sularinin 2015 yilina kadar temizlenmesini amaclayan Su Cercevesi Direktifleri Avrupa Birligi nin cevresel politikalarinin bir ornegidir Avrupa Birligi nde yaban hayati Natura 2000 programi uyarinca korunmaktadir Koruma altinda yaklasik 30 bin alan bulunur 132 2007 yilinda Polonya Hukumeti Rospuda Vadisi icinden gecen bir otoban yapma girisimlerinde bulunmus ancak bu girisim Avrupa Komisyonu tarafindan bolgenin yaban hayat koruma programina dahil bir alan oldugu gerekcesiyle durdurulmustur 133 Almanya da tarlalar Kimyasallarin Kaydi Degerlendirilmesi Izni ve Kisitlanmasi REACH programi Ingilizce Registration Evaluation Authorisation and Restriction of Chemicals Avrupa Birligi nin gunluk kullanim icin uretilmis 30 bin degisik kimyasal maddenin guvenliklerinin olculmesini ongoren bir politikadir 134 2006 yilinda Avrupa dan gelen bir geminin Fildisi Sahili aciklarinda zehirli atik sizintisina neden olmasindan dolayi Avrupa Komisyonu zehirli atiklarla ilgili daha ciddi onlem ve yaptirimlar uygulamaya karar vermistir Gemilerle zehirli atik tasimaciligini yasaklayan Ispanya gibi ulkelerle bugun Avrupa Komisyonu Cevresel Suclar basligi altinda birtakim cezai yaptirimlar uygulamayi onermistir Komisyonun bu konuya iliskin yasa cikarmasina bazi kesimlerce karsi cikilsa da gorulen davada Avrupa Adalet Divani yasa tasarisini onaylamistir 135 2007 yilinda uye ulkeler Avrupa Birligi nin gelecekte yenilenebilir enerjiyi 20 oraninda kullanmasini ve 2020 yilina kadar atmosfere salinan karbondioksit oraninin 90 li yillara oranla en az 20 azaltilmasini ongoren tasariyi kabul etmistir 136 Bu tasariya uymak icin imzalanan 2005 Katilim Antlasmasi uyarinca 2020 yilina dek uye ulkelerdeki tum otomobil ve kamyonlarin en az onda birinin biyoyakit ile calisir duruma getirilmesi kararlastirildi Bunun sanayilesmis bir bolge icin kuresel isinmaya karsi alinabilecek en yerinde onlemlerden biri oldugu dusunulmektedir 137 Kyoto Protokolu nun devami niteligindeki Birlesmis Milletler Iklim Degisikligi Konferansi nda Avrupa Birligi nin 2050 yilina kadar sera gazi salinimini yari yariya azaltmasi onerilmistir 138 Avrupa Birligi nin kendi karbon ayak izini azaltmasina yonelik girisimleri 1990 ile 2005 arasinda Dogu Avrupa da 15 Bati Avrupa da 10 olan orman oraninin artmasiyla da desteklenmistir Bu surec boyunca bu ormanlar Avrupa Birligi icinde insan kaynakli salinimin 12 sine denk dusen 126 milyon metrik ton karbondioksit emmis ve havayi temizlemistir 139 Egitim ve arastirma Duzenle Ayrica bakiniz Arastirma ve Teknolojik Gelistirme Cerceve Programi Yenilenebilir enerji kaynaklari arastirmalari oncelikli etkinliklerdendir Egitim ve arastirma alaninda Avrupa Birligi nin gorevi ulusal yonetimleri desteklemekle sinirlidir Egitimde birligin politikalari genel olarak 90 larda hazirlanan ve ogrenci degisimini ve ogrencilerin yurt disinda okumasini kolaylastiran programlardan olusmaktadir Bu programlardan en goze carpani 1987 yilinda uygulamaya konulan universitelerarasi bir ogrenci degisimi programi olan ERASMUS tur Ilk yirmi yilinda bu program uluslararasi duzeyde 1 5 milyon universite ve kolej ogrencisine yurt disinda ogrenimlerini surdurme olanagi saglamistir 140 Gunumuzde ilkogretim ogrencileri ogretmenler mesleki egitim stajyerleri ve Yasam Boyu Ogrenme Projesi icindeki yetiskin ogrenciler icin de benzer programlar vardir Bu programlar ulkelerarasi bilgi aktarimini arttirmak egitim ve yetistirme konusunda yararli uygulamalari birlige uye ulkeler arasina yayginlastirma gibi amaclar gudulerek olusturulmustur 141 Bologna Sureci ne verdigi destekle de Avrupa Birligi Avrupa da egitim destegini surdurmektedir Bilimsel arastirmalar Avrupa Birligi nin ilki 1984 yilinda baslatilan Arastirma ve Teknolojik Gelistirme Cerceve Programi dahilinde kolaylastirilmaktadir Bu alandaki Avrupa Birligi politikasinin amaci bilimsel arastirmayi ozendirmek ve duzenlemektir Bagimsiz bir kurulus olan Avrupa Arastirma Konseyi Avrupa Birligi odeneklerini Avrupa da yurutulen arastirmalar ve ulusal arastirmalar arasinda paylastirir 142 Yedinci Arastirma ve Teknolojik Gelistirme Cerceve Programi FP7 disaridan alinmis yakitlara olan bagimliligi azaltmak ve yenilenebilir enerji kaynaklarini cesitlendirmek amaciyla enerji alaninda oldugu gibi pek cesitli konulari ele alir 143 Ocak 2000 den beri Avrupa Komisyonu Avrupa Arastirma Alani olarak bilinen daha buyuk hedeflere yonelmistir Bu alanda buyuk odeneklerle bazi onemli konularda arastirmalar yurutulmektedir Bu arastirmalar tum uye ulkelerin destegini almistir Arastirma Alani nda is birligi bilgi paylasimi Avrupa icinde arastirma gorevlilerinin dolasim ozgurlugunun saglanmasi isletmeler ile sanayi arasindaki baglarin guclendirilmesi ve yonetimsel engellerin kaldirilmasi gibi amaclar uzerinde yogunlasilmaktadir 144 Avrupa Birligi Fransa nin Cadarache kentinde kurulacak olan Uluslararasi Termonukleer Deneysel Reaktor ITER projesini gerceklestirmek icin alti baska ulkeyle is birligi icine girmistir Bu proje bugune dek yapilmis olan en buyuk nukleer reaktor olan JET in Ingilizce Joint European Torus kurulusu uzerine kabul edilmistir 145 Avrupa Komisyonu bu projenin 2050 yilina kadar enerji uretimine baslayacagini ongormektedir 119 Avrupa Birligi nin Avrupa Nukleer Arastirma Merkezi bunyesinde de gozlemci statusu Avrupa Uzay Ajansi ile cesitli anlasmalari ve Avrupa Guney Gozlemevi ile de is birligi vardir 146 Bu kuruluslar Avrupa Birligi bunyesinde olamasalar da bunlarla sik sik birlikte calismalar yurutulmektedir Nufus bilgileri DuzenleAna madde Avrupa Birligi nin nufus yapisi Paris Fransa Roma Italya Madrid Ispanya Berlin Almanya Avrupa Birligi nin yirmi sekiz uye ulkesinin toplam nufuslari Ocak 2012 itibariyla 503 492 041 dur 147 Genel olarak Avrupa kitasinda yasayan toplam nufus ise yaklasik olarak 710 milyondur Pek cok Avrupa ulkesine dogru yasanan disaridan gocler nedeniyle birlik nufusunda bir miktar artis beklenmektedir 148 149 Avrupa Birligi nin toplam nufusu dunya nufusunun 7 3 une denk duser Birlik topraklari dunya yuzeyinin yalnizca 3 unu kaplamasina karsin kilometrekareye 114 kisinin dustugu birlik topraklari dunyanin en yogun nufuslanmis bolgelerindendir Toplumun 80 i sehirlerde yasar ve birlik vatandaslarinin ucte biri nufusu 1 milyonu askin olan kentlerde yasar 150 Avrupa Birligi dunyadaki diger tum bolgelerden daha cok dunya sehrine sahiptir 151 Birlige dahil ulkeler icinde toplam 16 adet nufusu 1 milyonu asan kent vardir Avrupa Birligi nde bircok buyuksehrin yani sira bir o kadar da tek bir merkezi olmayan ancak yogun bicimde nufuslanmis bolgeler vardir Bu bolgeler iki onemli kentin arasinda gelismis ya da onemli bir merkezin cevresini kusatmis alanlardir Bunlarin en onemli ornekleri yaklasik 10 5 milyon nufuslu Ren Ruhr bolgesi Koln Dortmund Dusseldorf vb 7 milyon nufuslu Randstad bolgesi Amsterdam Rotterdam Lahey Utrecht vb 5 5 milyon nufuslu Vlaamse Ruit bolgesi Anvers Bruksel Leuven Gent vb ve 3 5 milyon nufuslu Yukari Silezya Metropolitan Birligi dir Katowice Sosnowiec 152 Avrupa Birligi nde nufusu 2 milyonu asan sehir bolgeleri Kentsel bolge 2007 nufusu tahmini Sehir merkezi2007 nufusu tahmini Paris Fransa 11 367 000 2 153 000Milano Italya 7 320 000 1 324 000Madrid Ispanya 6 098 000 3 183 000Barselona Ispanya 4 853 000 1 606 000Berlin Almanya 4 026 000 3 405 000Napoli Italya 3 833 000 978 000Atina Yunanistan 3 799 000 721 000Roma Italya 3 776 000 2 548 000Hamburg Almanya 3 280 000 1 748 000Amsterdam Hollanda 2 310 000 751 329Lizbon Portekiz 2 800 000 564 000Budapeste Macaristan 2 572 000 1 692 000Katowice Polonya 2 566 000 312 000Kopenhag Malmo megapoluKopenhag Danimarka Malmo Isvec 2 379 000 1 094 000249 000Stuttgart Almanya 2 344 000 591 000Munih Almanya 2 325 000 1 282 000Varsova Polonya 2 251 000 1 619 000Bukres Romanya 2 209 000 1 849 000Bruksel Belcika 2 129 000 1 044 000Viyana Avusturya 2 082 000 1 573 000Diller Duzenle Ana madde Avrupa Birligi nin dilleri Diller 2006 153 Dil 1 dil Topl Ingilizce 13 51 Almanca 18 32 Fransizca 13 26 Italyanca 13 16 Ispanyolca 9 15 Lehce 9 10 Rumence 7 8 Felemenkce 5 6 Yunanca 3 3 Isvecce 2 3 Cekce 2 3 Portekizce 2 2 Macarca 2 2 Bulgarca 2 2 Slovakca 1 1 Diger AB dilleri 6 Azinlik dilleri 16 1 dil Anadil Toplam Bu dili konusabilen AB vatandaslarinin yuzdesiAvrupa Birligi nde konuslan tum dil ve lehceler arasinda yirmi dort tanesi resmi statuye sahiptir Bu diller Almanca Bulgarca Cekce Danca Estonca Felemenkce Fince Fransizca Hirvatca Ingilizce Irlandaca Ispanyolca Isvecce Italyanca Lehce Letonca Litvanca Macarca Maltaca Portekizce Rumence Slovakca Slovence ve Yunancadir 154 Yasama kararlari gibi birlikte ele alinan tum konularin belgeleri birligin her resmi diline cevrilir Avrupa Parlamentosu tum Genel Kurul belgelerini yine tum bu resmi dillere cevirterek uyelerine sunar Birlik icindeki bazi kurumlar ise icisleri gibi kimi konularda yalnizca ilgili ulkelerin dilini kullanir Bu belgeler haberlesme ve iletisim konulari icin kismen cevirtilebilir 155 Dil politikasi her uye ulkenin kendi sorumlulugundadir ancak Avrupa Birligi kurumlari da bunyesindeki resmi dillerin ogrenilmesini tesvik eder 156 157 2006 yili itibariyla 88 7 milyon konusaniyla Almanca Avrupa Birligi nde ana dil olarak konusulan en yaygin dildir Almancayi Ingilizce Fransizca ve Italyanca izler En cok bilinen yabanci dil nufusun 51 inin konusabildigi Ingilizedir Bunu Almanca ve Fransizca bilenler izler Nufusun 56 si ana dillerinden baska bir dili konusabilmektedir 153 Avrupa Birligi nin resmi dillerinin cogu Hint Avrupa dil ailesine mensuptur Bunun istisnalari Fin Ugor dillerinden olan Macarca ve Fince ile Sami dil ailesine ait olan Maltacadir Resmi diller icinde Kiril abecesiyle yazilan Bulgarca ve Yunan abecesiyle yazilan Yunanca disinda tum diller Latin harfleriyle yazilir 158 Yirmi dort resmi dilin yani sira Avrupa Birligi icinde ortalama 50 milyon kisi tarafindan yaklasik 150 bolgesel dil ve azinlik dili konusulmaktadir 158 Bunlar arasinda yalnizca Ispanya da konusulmakta olan bolgesel dillerden Baskca Katalanca ve Galicyaca ile Avrupa Birligi vatandaslari birligin resmi kurumlarina basvuruda bulunabilirler 159 Avrupa Birligi zaman zaman ozel programlarla azinlik dillerini ya da yerel dilleri destekelese de toplumlarin dil haklarini korumak uye devletlerin kendi sorumlulugundadir Bircok bolgesel dilin yaninda dunyanin pek cok ulkesinden Avrupa ya gelmis gocmen bireylerce konusulan bir o kadar da azinlik dili vardir Turkce Magrib Arapcasi Rusca Urduca Bengalce Hintce Tamilce Ukraynca ve cesitli Balkan dilleri Avrupa Birligi nin pek cok kosesinde konusulur Bu gocmen gruplar genelde hem kendi dillerini hem de icinde bulunduklari ulkenin resmi dilini konusan iki dilli kisilerdir Gocmen dilleri henuz Avrupa Birligi icinde ya da uye ulkelerden herhangi birinde resmi bir statuye sahip degildir Ancak Avrupa Birligi nin Yasam Boyu Ogrenme Projesi dahilinde 2007 yilindan itibaren ozel destek gorebilirler 158 Turkce Kibris ta Luksemburgca Luksemburg da resmi dil statusunde olmasina karsin bu ulkelerde birligin mevcut dillerinden birisinin zaten resmi dil olmasindan dolayi Luksemburg da Fransizca Almanca Kibris ta Yunanca bu diller Avrupa Birligi dilleri icine alinmamistir Inanclar Duzenle Ana madde Avrupa Birligi nde din Avrupa Birligi var olan hicbir din ile baglantisi olmayan ve yaptigi anlasma ve aldigi kararlarda herhangi bir dine deginmeyen laik bir orgutlenmedir 27 Hazirlanmasi icin calismalar baslatilan Avrupa Birligi Anayasasi taslaginin onsozunde ve Lizbon Antlasmasi nin bazi maddelerinde Tanri ve veya Hristiyanlik ile ilgili bazi soyleyislerin bulunmasi buyuk tepkiler almis ve sonuc olarak bundan vazgecilmistir 160 AB uyesi ulkelerde bir tanriya inananlarin yuzdesi Hristiyanlik konusu uzerinde bu kadar durulmasinin nedeni bunun Avrupa da dogal olarak da Avrupa Birligi icinde en yaygin din olmasindandir Avrupa da Hristiyanlik inanci Roma Katolik Kilisesi Ortodoks Kilisesi Balkanlar ve cok cesitli Protestan kiliseleri Ozellikle Kuzey Avrupa arasinda bolunmustur Islam ve Yahudilik gibi dinler de Avrupa Birligi icinde temsil edilen inanclardandir 2002 yili itibariyla Avrupa da 1 milyondan fazla Yahudi ile 161 16 milyon Musluman oldugu sanilmaktadir 162 Eurostat tarafindan duzenlenen Eurobarometre kamuoyu yoklamalari Avrupa Birligi vatandaslarinin cogunlugunun bir tur inanca mensup oldugunu ancak bu grubun yalnizca 21 inin bu konuyu onemli saydigini gostermektedir Genel nufus icerisinde her ulkede giderek dusmekte olan kiliseye baglilik durumunun yaninda sayilari giderek artan ateist ya da agnostik bir grup olusmaktadir 163 2005 yili Eurobarometre kamuoyu yoklamalarinda Romanya ve Bulgaristan in birlige henuz katilmamis oldugu yirmi bes uyeli donemde Avrupa Birligi nde yasayan insanlarin 52 si herhangi bir tanriya inandigini 27 si bir cesit ruhani varligin ya da yasam kaynaginin oldugunu dusundugunu 18 iyse herhangi bir yaraticiya inanmadigini dile getirmistir Yapilan anketler sonucu ortaya cikan tablolar tanriya inanma oranlarin en dusuk oldugu ulkelerin 19 ile Cek Cumhuriyeti ve 16 ile Estonya oldugunu ortaya koymustur 164 Ayni kamuoyu yoklamalarinda en dindar ulkelerin 95 lik tanriya inanma oraniyla baskin bir Katolik nufusa sahip olan Malta ve halklarinin 90 indan fazlasi tanriya inanan Kibris ve Romanya oldugu gorulmustur Avrupa Birligi icinde tanri inancinin kadinlar arasinda erkeklerden daha yaygin oldugu ortaya cikmistir Bu durum kisilerin yasi yetistirildigi dini cevre ve dusuk egitim duzeyine mensup olmalari gibi etmenler ile paralel olarak artis gostermistir Bu kesimdeki insanlar politik gorus olarak da kendilerini sagcilik ile iliskilendirmis ve felsefe ve etik ile ilgili konulari daha cok elestirmislerdir 164 Avrupa Birligi topraklari icinde inanani bulunan diger onemli inanc akimlari ise Budizm Hinduizm buyuk cogunlugu Birlesik Krallik ta bulunur 165 ve Neopaganizm dir 166 Neopaganizm Avrupa da antik cagda insanlarin uyguladiklari cok tanrili dinlerin yeniden canlanmasini saglayan ve hizla yayilan bir inanc hareketidir 167 Neopagan inanclari Birlesik Krallik Danimarka 168 Isvec ve Ispanya 168 hukumetleri tarafindan resmen taninmistir Kultur politikasi DuzenleAyrica bakiniz Avrupa kulturu ve Avrupa Birligi nde kultur Liverpool 2008 yili Avrupa kultur baskentlerinden biridir Avrupa Birligi nin kulturu parcasi oldugu Avrupa nin kulturuyle anilir Kulturler ile ilgili politikalar genellikle her bir uye ulke tarafindan bagimsiz olarak belirlenir Uye devletler arasinda kulturel dayanisma ve is birligi Maastricht Antlasmasi nda bir topluluk olarak tanimlanmasindan beri Avrupa Birligi nin ilgilendigi temel konulardan biri olmustur 169 Avrupa Birligi nin kulturel alanda aldigi kararlar arasinda yedi yillik Kultur 2000 169 Avrupa Kultur Ayi etkinlikleri 170 Media Plus programi 171 Avrupa Birligi Genclik Orkestrasi gibi muzik topluluklari ve her yil bir ya da iki kentin kendi kulturunu tanitma olanagi kazandigi Avrupa Kultur Baskentligi uygulamasi gibi etkinlikler vardir 172 Avrupa Birligi ayrica sayilari 2004 yilinda iki yuz otuz uce ulasan pek cok kultur projesine de odenek verir Avrupa Konseyi nin istegi uzerine kulturel iliskilerin gelistirilmesine yardimci olmak amaciyla Avrupa ve Kultur konulu bir genel ag portali acilmistir 173 Birlik icinde entegrasyon surecini destekleyenler cogu zaman Antik Yunan Antik Roma Orta Cag feodalizmi Ronesans Aydinlanma Cagi 19 yuzyil liberalizm akimi ve dunya savaslari gibi kitanin tarihine ve gelisimine yon veren olaylari kapsayan ortak kulturel ve tarihi bir mirastan soz ederler Avrupa degerlerinin bu paylasilan ortak mirasin uzerine kurulmasi savunulur 174 Spor Duzenle Ayrica bakiniz Avrupa da spor ve Avrupa Birligi nde spor Gosteri sporlari birligin pek cok uyesinde oynanir Nou Camp Barselona Spor Avrupa Birligi nden cok uye devletlerin kendilerinin ya da uluslararasi kuruluslarin sorumlulugundadir Ancak ulusal futbol liglerinde Avrupa Birligi vatandasi yabanci oyuncu sayisina kota koymayi kaldiran ve bonservis bedeli olmaksizin transfer edilmesine olanak saglayan Bosman Kurallari gibi bazi kararlar Avrupa Birligi icinde spor politikalari uzerine buyuk oneme sahiptir 175 Onay beklemekte olan Lizbon Antlasmasi spor oyunlarina bu sektoru Avrupa Birligi nin ekonomi kurallarindan muaf tutacak ozel bir statu taninmasini ongormektedir Serbest pazar prensiplerinin varlikli ve yoksul futbol kulupleri arasindaki farki buyutmesine yonelik duyulan kaygilar yuzunden bu durum Uluslararasi Olimpiyat Komitesi ve Uluslararasi Futbol Federasyonlari Birligi gibi yonetim birimleriyle gorusulmustur 176 Avrupa Birligi nin spor politikasinin olusturulmasi sirasinda FIBA Avrupa Futbol Federasyonlari Birligi Avrupa Hentbol Federasyonu Uluslararasi Buz Hokeyi Federasyonu Avrupa Ragbi Birligi ve Avrupa Voleybol Konfederasyonu gibi pek cok spor orgutune danisilir ve onlarin fikirleri alinir 177 Tum Avrupa birligi uyeleri ve bu ulkelerin ilgili ulusal spor takimlari UEFA gibi Avrupa ici spor etkinliklerine katilirlar 178 Kaynakca Duzenle a b IMF GSYIH www imf org 19 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2008 The EU Single Market Fewer barriers more opportunities Europa European Commission 5 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Kasim 2007 Activities of the European Union Internal Market Europa 30 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2007 Farah Paolo 2006 Five Years of China WTO Membership EU and US Perspectives about China s Compliance with Transparency Commitments and the Transitional Review Mechanism Social Science Research Network 31 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ocak 2007 a b Abolition of internal borders and creation of a single EU external frontier Europa 2005 21 Subat 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ocak 2007 EU collects Nobel Peace Prize in Oslo British Broadcasting Corporation 10 Aralik 2012 Erisim tarihi 3 Haziran 2013 The political consequences European NAvigator 9 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2007 Declaration of 9 May 1950 Europa 9 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2007 a b A peaceful Europe the beginnings of cooperation Europa 1 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 Merging the executives European NAvigator 12 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 The first enlargement European NAvigator 9 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 The new European Parliament European NAvigator 9 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 Negotiations for enlargement European NAvigator 9 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 A Europe without frontiers Europa 17 Mart 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 1980 1989 The changing face of Europe the fall of the Berlin Wall Europa 1 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 Treaty of Maastricht on European Union Activities of the European Union Europa 8 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2007 Craig Paul 2006 EU Law Text Cases and Materials Oxford University Press ss p15 ISBN 978 0 19 927389 8 KB1 bakim Fazladan yazi link a b A decade of further expansion Europa 15 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 a b The Treaty at a glance www europa eu 29 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2008 European Countries Europa 18 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2007 Enlargement Policy gt Check current status European Commission 24 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Ocak 2016 a b European Commission Enlargement Candidate and Potential Candidate Countries Europa 7 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2007 EU Kosovo Factsheet PDF European Union Delegation of the European Commission to the United States 28 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 27 Mart 2007 The EU s relations with Switzerland Europa 13 Mart 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Eylul 2007 The euro outside the euro area Europa 8 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 a b The euro outside the euro area Europa 9 Mart 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 AB Bosna Hersek in Tam uyelik basvurusunu kabul etti 1 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Kasim 2016 EUR Lex Official Journal Treaty of Amsterdam Europa 22 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2007 a b c EUR Lex Consolidated Treaties on European Union and establishing the European Community Europa 13 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 Where is the euro legal tender European Central Bank 2006 15 Ekim 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 Fransiz Guyanasi Guadeloupe Martinik ve Reunion dahil Fransa nin diger denizasiri topraklari haric European countries Europa 2007 18 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2007 European Union The World Factbook Central Intelligence Agency 3 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Agustos 2007 Countries of the Earth home comcast net 2006 19 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Agustos 2007 Humid Continental Climate The physical environment University of Wisconsin Stevens Point 2007 15 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2007 Sources of EU law Europa 2 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2007 a b EUR Lex European Community consolidated treaty article 249 provisions for making regulations PDF Europa 1 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Kasim 2007 According to the principle of Supremacy as established by the ECJ in Case 6 64 Falminio Costa v ENEL 1964 ECR 585 See Craig and de Burca ch 7 See also Factortame Ltd v Secretary of State for Transport No 2 1991 1 AC 603 Solange II Re Wuensche Handelsgesellschaft BVerfG decision of 22 Oct 1986 1987 3 CMLR 225 265 and Frontini v Ministero delle Finanze 1974 2 CMLR 372 Raoul George Nicolo 1990 1 CMLR 173 Pillars of the European Union Europa 28 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2007 a b http w2 anadolu edu tr aos kitap IOLTP 2292 unite09 pdf 22 Subat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi http www abgs gov tr files rehber 02 rehber pdf 12 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi http www ab gov tr index php p 45630 amp l 1 22 Aralik 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi http www abbilgi eu web Portals 0 docs pdf AB nasil calisir FULL pdf 26 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi http www abgs gov tr files rehber 02 rehber pdf 12 Mayis 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi http w2 anadolu edu tr aos kitap IOLTP 2292 unite09 pdf 22 Subat 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Institutions The Council of the European Union Europa 19 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 See Case 34 73 Variola v Amministrazione delle Finanze 1973 ECR 981 To do otherwise would require the drafting of legislation which would have to cope with the frequently divergent legal systems and administrative systems of all of the now 27 member states See Craig and de Burca p 115 For a good example of this see Title IV of Part Three of the Treaty of Rome Council Decision 2004 927 EC of 22 December 2004 providing for certain areas covered by Title IV of Part Three of the Treaty establishing the European Community to be governed by the procedure laid down in Article 251 of that Treaty and the Protocol on Article 67 of the Treaty establishing the European Community attached to the Nice Treaty Decision making in the European Union Europa 19 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Eylul 2007 EUR Lex European Community consolidated treaty article 220 The court of Justice PDF Europa 1 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Kasim 2007 The Court of Justice of the European Communities Europa 28 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2007 The Court of First Instance Europa 28 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Eylul 2007 Institutions Court of Justice Europa 9 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2007 EUR Lex European Community consolidated treaty article 225 1 The court of First Instance PDF Europa 1 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Kasim 2007 Smale Alison 19 Haziran 2006 Fighting EU enlargement fatigue International Herald Tribune 14 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2007 a b EU enlargement voices from the debate British Foreign and Commonwealth Office 1 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2007 Q amp A Turkey s EU entry talks BBC News 11 Aralik 2006 23 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2007 FAQs on the EU from the campaign trail Sovereignty 2001 20 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2007 EU leaders agree on reform treaty BBC News 2007 27 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2007 The Schengen acquis and its integration into the Union Europa 7 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Eylul 2007 a b EUR Lex Maastricht Treaty Europa 21 Kasim 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2008 EUR Lex European Community consolidated treaty article 17 European Citizenship PDF Europa 1 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2008 EUR Lex Amsterdam treaty article 1 s 3 amending European Union consolidated treaty article 2 creating an area of freedom and justice Europa 22 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2008 European arrest warrant replaces extradition between EU Member States Europa 26 Temmuz 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2007 Council Regulation EC No 2201 2003 of 27 November 2003 concerning jurisdiction and the recognition and enforcement of judgements in matrimonial matters and the matters of parental responsibility European police office now in full swing Europa 26 Mart 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2007 Eurojust coordinating cross border prosecutions at EU level Europa 22 Mart 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2007 Frontex What is Frontex Europa 20 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2007 EUR Lex European Community consolidated treaty articles 39 and 141 prohibition of national or sexual discrimination PDF Europa 1 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2008 a b EUR Lex Amsterdam treaty article 2 s 7 amending European Community consolidated treaty article 13 combatting discrimination Europa 22 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 28 Subat 2008 Launching the European Day against the Death Penalty Europa 19 Haziran 2007 10 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2007 Q amp A The Lisbon Treaty BBC News 19 Ekim 2007 9 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2007 Juncker Jean Claude 2006 Council of Europe European Union A sole ambition for the European continent PDF Council of Europe 11 Subat 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 28 Temmuz 2007 Qualified Majority Voting Common commercial policy Europa 14 Mart 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Eylul 2007 a b The European commission European political co operation EPC Europa Glossary Europa 30 Eylul 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Eylul 2007 EUR Lex European Union consolidated treaty article 11 common foreign policy PDF Europa 1 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Kasim 2007 Common Foreign and Security Policy CFSP Overview Europa 2002 14 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2007 Divided EU agrees Iraq statement Europa 2003 11 Ocak 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2007 Bildt Carl 2005 Europe must keep its soft power Financial Times on Centre for European Reform 19 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2007 European Parliament 5 Temmuz 2006 Presentation of the programme of the Finnish presidency Europa 17 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2007 EU heading for single UN seat UN official says EUobserver 2007 10 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2007 Delegation of the European Commission to Japan EU and the G8 Europa 26 Subat 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Eylul 2007 European Commission 2006 DG for humanitarian aid ECHO financial report 2006 PDF Europa 27 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2007 a b European Commission 13 Haziran 2007 Commission calls for a European consensus to boost impact of humanitarian aid Europa 21 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2007 Mulvey Stephen 30 Mayis 2007 EU attacked for inefficient aid BBC News 11 Ocak 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2007 Taylor Jerome 11 Mayis 2007 EU accused of artificially inflating its aid figures The Independent Erisim tarihi 13 Agustos 2007 European Commission Overviews of the European Union activities Development Europa 30 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2007 European Commission EU Security Police amp the role of the European Commission Europa 3 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2007 European Commission EU Security Police amp the role of the European Commission Chronology Europa 31 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2007 Council of the European Union Military Capabilities Europa 25 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ekim 2007 Council of the European Union EU security and defense Operations Europa 23 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Council of the European Union ESPD Structures Europa 23 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Haziran 2007 a b c The euro Europa 28 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Haziran 2008 a b The Single Market Europa 5 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Haziran 2008 Rank Order Exports The World Factbook Central Intelligence Agency 6 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Agustos 2007 Rank Order Imports The World Factbook Central Intelligence Agency 26 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Agustos 2007 China now EU s biggest import market People s Daily Online 31 Ocak 2007 18 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Temmuz 2007 EU now biggest trading partner of China Chinese Embassy 15 Eylul 2006 26 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2008 India and the EU strategic partners Centre for European Reform Subat Mart 2006 7 Eylul 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Nisan 2008 Fortune Global 500 Countries CNN Money 23 Temmuz 2007 17 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Agustos 2007 Euro area and EU 27 unemployment down to 7 0 PDF Europa 3 Temmuz 2007 25 Mart 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Kasim 2007 Eur4 Report for Selected Country Groups and Subjects International Monetary Fund Nisan 2007 29 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Kasim 2007 New generation passports to appear in Lithuania starting New Years 24 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Mart 2008 Europa A Single Market for Capital European Commission 31 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2007 European Commission Living and working in the Single Market Europa 13 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi European Commission A Single Market for Services Europa 31 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2007 European Commission The European Economic Area EEA 8 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2007 European Commission A Single Market for goods Europa 21 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2007 Growing number of Danes oppose switching to euro poll shows EU Business 30 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2008 Poll on the future of Europe Main findings report PDF Open Europe 23 Mart 2007 25 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 25 Haziran 2008 ECB ESCB and the Eurosystem European Central Bank 11 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2007 European Commission The Euro our currency Europa 23 Ocak 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2007 Menzie Chinn Ocak 2006 Will the Euro Eventually Surpass The Dollar As Leading International Reserve Currency PDF NBER 25 Agustos 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 11 Ekim 2007 Article 3 1 g of the Treaty of Rome European Commission Competition making markets work better Europa yazar European Commission 4 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2007 KB1 bakim Dikey cizgi eksik link Lungescu Oana 23 Temmuz 2004 Examining the EU executive BBC News 27 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Eylul 2007 The Commission prohibits GE s acquisition of Honeywell Europa 3 Temmuz 2001 29 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2007 Gow David 22 Ekim 2007 Microsoft caves in to European commission The Guardian 26 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2007 EU competition to remain in place BBC News 22 Haziran 2007 22 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2007 European Commission Detailed data 2000 2007 PDF Europa 25 Mart 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 7 Temmuz 2008 Q amp A on Interinstitutional Agreement on Budgetary Discipline and Sound Financial Management 2007 2013 21 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Will Europe Work Euro know 13 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Subat 2008 a b c Stead David 22 Haziran 2007 Common Agricultural Policy EH Net Encyclopedia 28 Eylul 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2007 a b Jeffery Simon 26 Haziran 2007 The EU common agricultural policy The Guardian 19 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2007 Sugar Commission proposes more market consumer and trade friendly regime Europa 14 Nisan 2007 21 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Agustos 2007 a b c Q amp A EU energy plans BBC News 9 Mart 2007 24 Subat 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Temmuz 2007 Low carbon economy proposed for Europe MSNBC 20 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ocak 2007 European Parliament Ukraine Russia gas dispute call for stronger EU energy policy Europa 2 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2008 European Commission 1 Ekim 2003 The trans European transport network new guidelines and financial rules PDF Europa 9 Mart 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2007 Mirea Silvia The trans European transport network new guidelines and financial rules The Railway Journal 6 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2007 White Paper on Transport Euractiv 22 Eylul 2004 8 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2007 Transport How Quickly will Polish Roads Improve After Accession Urzad Komitetu Integracji Europejskiej 29 Mayis 2003 25 Aralik 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2007 Barrot Jacques Jacques Barrot Home Page Commission vice president for transport Europa 24 Mart 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2007 McKie Robin 15 Temmuz 2007 Sat nav rival could crash and burn The Guardian 26 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Agustos 2007 Eurostat Regional GDP per inhabitant in the EU 27 PDF Europa 26 Mart 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Mart 2007 Eurostat 18 Aralik 2006 GDP per capita in the Member States ranged from 48 to 251 of the EU25 average in 2005 Europa 27 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Temmuz 2007 EU Structural and Cohesion Funds Business 2000 16 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2007 7th Research Framework Programme FP7 Euractiv 25 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2007 Dimas Stavros 23 Mart 2007 Celebrating the Environmental Union BBC News 15 Ocak 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2007 Easton Adam 31 Temmuz 2007 Poland ends stand off with EU over road plans Financial Times Erisim tarihi 15 Agustos 2007 EU chemicals directive agreed RTE News And Current Affairs 1 Aralik 2006 13 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Agustos 2007 Charter David 2007 A new legal environment E Sharp Ingilizce People Power Process ss 23 5 Aldred Jessica EU sets 20 target for carbon cuts The Guardian 26 Subat 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Subat 2008 Ames Paul 9 Mart 2007 European Union agrees on ambitious plan to fight global warming Discovery Channel on Valcent Products website 28 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Mart 2007 BusinessWeek 4 Aralik 2007 In Bali EU Floats 50 Greenhouse Gas Cut 3 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Aralik 2007 Expanding EU forests may aid climate goals Reuters 29 Kasim 2007 16 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Aralik 2007 European Commission The Erasmus programme celebrates its 20th anniversary Europa 20 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2007 Jean Sebastien Lefebvre 22 Ocak 2007 Erasmus turns 20 time to grow up Cafe Babel 29 Eylul 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Agustos 2007 EACEA About the Education Audiovisual and Culture Executive Agency Europa 29 Nisan 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2007 European Commission Lifelong Learning Programme Europa 19 Temmuz 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2007 European Research Council What is the ERC Europa 13 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2007 European Commission Energy Europa 20 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Kasim 2007 European Commission What is the European Research Area Europa 27 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2007 Fusion for energy ITER fusion research project Europa 21 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Eylul 2007 Astronomical research collaborations ESO 11 Mart 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Subat 2008 Eurostat Total population Europa 17 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Temmuz 2013 Eurostat 8 Nisan 2005 EU25 population rises until 2025 then falls PDF Europa 18 Mart 2009 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 14 Temmuz 2007 Muenz Rainer 2006 Europe Population and Migration in 2005 Migration Information 8 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi A densely populated area Telsat Guide 27 Mart 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Temmuz 2007 The World According to GaWC Loughborough University 1 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Haziran 2007 Eurostat Indicators for larger urban zones 1999 2003 Europa 7 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ocak 2007 a b European Commission 2006 Special Eurobarometer 243 Europeans and their Languages Survey PDF Europa 16 Agustos 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2007 European Commission 2006 Special Eurobarometer 243 Europeans and their Languages Executive Summary PDF Europa 13 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2007 EUR Lex 12 Aralik 2006 Council Regulation EC No 1791 2006 of 20 November 2006 Official Journal of the European Union Europa 6 Subat 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Subat 2007 Languages and Europe FAQ Is every document generated by the EU translated into all the official languages Europa 2004 10 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2007 EUR Lex 2004 Consolidated version of the Treaty establishing the European Community Articles 149 to 150 Official Journal of the European Union Europa 16 Kasim 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2007 European Parliament 2004 European Parliament Fact Sheets 4 16 3 Language policy Europa 28 Eylul 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2007 a b c European Commission 2004 Many tongues one family Languages in the European Union PDF Europa 20 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 3 Subat 2007 Mercator Newsletter n 29 Mercator Central 2006 11 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2007 Castle Stephen 21 Mart 2007 EU celebrates 50th birthday with a row about religion The Independent 7 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2008 Sergio DellaPergola World Jewish Population 2002 American Jewish Year Book The Jewish Agency for Israel 13 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Mayis 2007 In Europa leben gegenwartig knapp 53 Millionen Muslime Islam de 25 Subat 2006 8 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2007 Ford Peter 22 Subat 2005 What place for God in Europe USA Today 17 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2008 a b Eurostat PDF Europa 2005 21 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2007 BK 2001 nufus sayimi 24 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2008 BBC section on Neopaganism 24 Nisan 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2008 Strmiska Michael F 2005 Modern Paganism in World Cultures Comparative Perspectives Santa Barbara ABC CLIO a b Odinist and Asatruar Community of Spain legalization 17 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Haziran 2008 a b Bozoki Andras Cultural Policy and Politics in the European Union PDF IECOB Institute for Central Eastern and Balkan Europe 10 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 13 Temmuz 2007 European Commission European Culture Month Europa 2 Subat 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2008 European Commission 5 Temmuz 2007 Media programme Europa 12 Haziran 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Temmuz 2007 European Commission European Capitals of Culture Europa 17 Subat 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2008 Cultural heritage as a vehicle of cultural identity Europa 3 Mayis 2006 11 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Mart 2008 For example Hans Gert Poettering 13 Subat 2007 Priority is dialogue for partnership and tolerance Inaugural speech by the new president of the European Parliament Europa European parliament 29 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 27 Subat 2008 Fordyce Tom 11 Temmuz 2007 10 years since Bosman BBC News 9 Mart 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Temmuz 2007 IOC FIFA presidents welcomes new EU treaty call it breakthrough to give sports more power International Herald Tribune 19 Ekim 2007 1 Aralik 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Ekim 2007 Statement of European team sports PDF UEFA com 19 Ekim 2007 30 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Ekim 2007 UEFA UEFA com 19 Ekim 2007 5 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Ekim 2007 Dis baglantilar DuzenleVikipedi nin kardes projelerindenAvrupa Birligihakkinda daha fazla bilgi edinin Vikisozluk te tanimlar Commons ta dosyalar Vikihaber de haberlerYonetim birimleri Birligin tum resmi dillerindeEUROPA16 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Resmi genel ag portaliKurumlar1 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Komisyon Konsey Adalet Divani ParlamentoAcenteler16 Temmuz 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi EUR Lex10 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Avrupa Birligi Yasalari dd TurkceAvrupa Birligi Genel Sekreterligi Avrupa Akademik Calismalar Merkezi Bruksel Avrupa Birligi portali gtdAvrupa Birligi Kronolojisi Antlasmalari ve Genislemesi 1951 1952 1957 1958 1965 1967 1992 1993 1997 1999 2001 2003 2007 2009 Avrupa Komur ve Celik Toplulugu AKCT Euratom Avrupa Atom Enerjisi Toplulugu Avrupa EkonomikToplulugu AET Avrupa Toplulugu AT Avrupa Topluluklari AKCT AET AT 1993 Euratom Adalet veIc isleri AIS Guvenlik Gucleri ve Adalet Alaninda Is BirligiOrtak Disisleri ve Guvenlik Politikasi ODGP A V R U P A B I R L I G I A B Paris Antlasmasi Roma Antlasmasi Bruksel Antlasmasi Maastricht Antlasmasi Amsterdam Antlasmasi Nice Antlasmasi Lizbon Antlasmasi UC SUTUN AT AKCT AET AT Euratom AIS PJCC https tr wikipedia org w index php title Avrupa Birligi amp oldid 26081071 sayfasindan alinmistir, wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey,

ne arasanız burada

,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, seks, porno, indir, yukle, sex, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon için, chat, türk chat, turk, türk, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar.