Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. (Eylül 2021) |
Iasos veya Iassos (Yunanca: Ἰασός Iasós veya Yunanca: Ἰασσός Iassós), Muğla ili, Milas ilçesi, Kıyıkışlacık Mahallesi sınırları içinde, Milas ilçesinin yaklaşık 26 km batısında Ege Denizi'ne kıyısı olan Güllük Körfezi'ndeki küçük bir koyun bitiminde yer almaktadır. Antik yerleşim Iasos birçok Yunan şehri gibi kökenleriyle övünmüştür. Şehrin sakinleri iasos’un Peloponnesos’taki Argos’tan deniz yoluyla gelenler tarafından kurulduğuna inanıyordu.
 | |||||||||||
  İasos Kentin Türkiye haritasındaki konumu. | |||||||||||
| Diğer adı | Kıyıkışlacık | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Konum | Kıyıkışlacık, Milas, Muğla, Türkiye | ||||||||||
| Bölge | Karya | ||||||||||
| Koordinatlar | 37°16′38″K 27°35′9″D / 37.27722°K 27.58583°D | ||||||||||
| Tür | Yerleşim | ||||||||||
| Tarihçe | |||||||||||
| Kuruluş | Orta Tunç Çağı | ||||||||||
| Devir(ler) | Tunç Çağı, Klasik Arkaik Myken | ||||||||||
| Kültür(ler) | Helenistik Dönem, Roma Dönemi, Menteşoğulları Beyliği/Osmanlı Dönemi | ||||||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||||||
| Buluntu(lar) | Bouleuterion, Roma agorası, Hristiyan bazilikası, Artemis Astias eksedraları, Zeus Megistos kutsal alanı, portiko kompleksi, tiyatro, yapı kompleksi, mozaikler evi, akropolis, balık pazarı, nekropolis, oda mezarları, | ||||||||||
| Durum | harabe | ||||||||||
İassos 
| |||||||||||
Tarihçe
İasos antik kent yerleşiminde yapılan bilimsel araştırma ve kazılar sonucunda Iasos'ta ilk yerleşme izleri Orta Tunç Çağı'na kadar indiği tespit edilmiştir. Yerleşim izlerinde bu çağa tarihlenen tabakaların görüldüğünü ve çok sayıda Minos çanak çömleği ortaya çıkarılmıştır. Bu arkeolojik verilerin üzerindeki tabakada ise Miken çanak çömleği ve yapıları ortaya çıkartılmıştır. Ayrıca araştırmalar Prehistorik çağlardan Proto-Bizans Dönemi'ne kadar bir yerleşme sürecinin devam ettiğinden bahsedilmektedir.
Efsaneye göre
Bir yunus balığı, annesinin kucağında dolaşan Hermiyas´ı denize çağırır. Çocukta bu çağrıya uyarak denize atlar. Denize açılan bütün balıkçılar annesine Hermiyas´ı gördüklerini söylerler, ancak kadın hala deniz kıyısında çocuğunu beklemektedir.
Mitoloji
Iasos Antik Kenti Argoslu kolonistler tarafından kurulmuştur. Iasos sikkeleri üzerinde kurucu sıfatıyla betimlenen kişinin de koloni lideri olduğu düşünülür. Argoslular'dan başka Miletos'un kurucusu Neleus'un oğlunun da kolonizasyon sürecinde yer aldığı ve bahsedilen göçlerin MÖ 9. yüzyılda gerçekleştiği bilinmektedir.
Yapılar
Orta çağ kalesi
Ören yeri yapılarından Kale surları, Bizans döneminden bir sarnıcı ve kuzeybatıdaki günümüzde izleri kısmen görülebilen muhtemelen Hellenistik Döneme ait küçük bir tapınağı barındıran yamuk biçimli bir alanı içine alır. Surlar, araziye en açık kenarlarda bulunan on dört yarım daire ya da kare kuleyle korunur, ancak dik kayalığı takip eden batı tarafına kule yapılmamıştır. İnşası için çok sayıda devşirme malzeme kullanılmıştır; doğu kısmında daha eski binalara ait sütun tamburlarını ve diğer mimarî ögelerini görmek mümkündür. Surun iki girişi vardır; kuzeydeki ana giriş kare plânlı iki kule tarafından korunur.
Antik liman
Batı Limanındaki Kule
Antik yerleşimin batı tarafında kalan kule günümüzde suyun altında kalmış iki paye, Iasos’un batı limanını kapatıyordu. Şehrin açık denize karşı bulunduğu enlemesine ve ters konumu, ayrıca rüzgârın yönü göz önüne alınırsa, bunların dalgakıran olmadıkları, limana giriş çıkışı kontrol ettikleri anlaşılmaktadır. Bunlar, hem agora ile aynı yapı katında hem de doğu kıyısı boyunca bulunan liman yapılarının infla edildiği döneme, yani Erken imparatorluk Dönemine ait olduğu saptanmaktadır. Muhtemelen Orta Bizans Döneminde doğudaki küçük limana bir kule eklenmiştir. Kulenin kuzey ve batısı sağlam destek duvarlarıyla güçlendirilmiş ve silahların kullanılması için iki sıra mazgal deliği açılmıştır. (kulenin güney cephesi denize gömülmüştür). 2 m kadar yükseltilmiş girişi doğuya açılır ve büyük olasılıkla kara tarafına açılan surlara bağlı bir geçit işlevini görmüştür. Kulenin iki katı vardır. alt katta küçük bir sarnıç ve bir kapının arkasında ahşap bir rampa bulunmaktadır. Üst katta ise bir şömine vardır ve çatıda muhtemelen piramit şeklindeydi. Bu yapının tarihi hâlen tartışmalıdır.
Bakdakhin Anıt Mezar (Saat Kulesi)
Geç Roma İmparatorluk dönemine tarihlenen bu etkileyici anıt, yerel halk arasında "Saat Kulesi" olarak bilinir. Suriye tipi kule ya da podium mezarlarıyla benzerlik gösteren yapı, üst üste yerleştirilmiş iki odadan oluşur ve küçük bir kubbe ile örtülüdür.
Üstteki odanın üç kenarında kemerler ve köşelerinde duvarlar yer alırken, ön cephesindeki (artık kayıp) sütunlarla çevrili kemerin, anıtın sahibine ait bir heykeli barındırdığı düşünülmektedir. Alttaki oda tonozlu nişlere sahip olup, özellikle karşısındaki niş daha derin ve platformludur.
Kuzey cephesine Orta Bizans döneminde, doğudaki rıhtım üzerine kare planlı bir gözetleme kulesi eklenmiştir. İtalyan arkeolog 'nin 20. yüzyıl başlarında yaptığı gözlemlerde, yakınlarda yer alan daha sade erken dönem mezar yapılarından ve "Saat Kulesi"nin arkasındaki, üç kemerli geniş bir anıttan da söz edilmektedir. Bu yapılar, bölgenin mezar mimarisi açısından zenginliğini gözler önüne serer.
Tiyatro
İasos’un tiyatrosu, MÖ 2. yüzyıla tarihlenen önemli bir yapıdır. Günümüzde sadece bir kısmı görülebilen yapı, 1887’de İstanbul Limanı inşası için sökülen taşlarının ardından kısmen ayakta kalabilmiştir.
Tiyatronun oturma bölümlerini (cavea) taşıyan güçlü destek duvarları (analemma), dört köşe kesme taşlar ve çimento ile birleştirilmiş bloklardan oluşur. Güneydoğu köşesi iki kuleyle güçlendirilmiştir. Seyirci sıralarına dıştan iki merdivenle ulaşılırken, batıdaki iç merdiven tamamen kaybolmuştur.
Kuzeybatı duvarındaki bir yazıtta, Sopatros adlı bir kişinin yapının belirli bölümlerini Dionysos’a ve halka adadığı belirtilir. Bu adak, yapının inşasını tamamlama ya da onarma amacı taşımaktadır.
Roma döneminde tiyatroya önemli eklemeler yapılmıştır. Skenenin (sahne binası) konumu öne alınmış, üç nişli cephe düzeniyle zenginleştirilmiş ve devşirme malzemeler kullanılmıştır. Ahşap sahne zemini küçük sütunlarla desteklenmiş, sonrasında ise bunların yerini payandalar almıştır. Bunlardan biri, tiyatroya katkıda bulunanların adlarını içeren bir yazıt taşır. Bu da tiyatronun Hellenistik dönemde İasos için önemli bir kültürel merkez olduğunu gösterir.
Agora
İasos agorası, MÖ 3. binyıldan MS Orta Çağ’a kadar kesintisiz yerleşime sahne olmuş çok katmanlı bir arkeolojik alandır. En erken yapılar, MÖ 2. binyıla ait Bronz Çağı duvar kalıntılarıdır. Bunların üzerine Geometrik Dönem'e ait bir mezarlık yerleşmiştir (MÖ 8–7. yüzyıl).
MÖ 6. yüzyılda, bir havuzla bağlantılı masif bir duvar ve çanak çömleklerle dolu basamaklı bir yapı inşa edilmiştir. MÖ 5. yüzyıl ve Hellenistik Dönem’e ait oluklar, kanallar ve geniş kanalizasyon sistemleri, kentin altyapı düzeyini gözler önüne serer.
MÖ 5. yüzyılda "Çifte Balta Kutsal Alanı" olarak bilinen küçük bir tapınak yapılmıştır. MÖ 4. yüzyıldan itibaren alan agora olarak kullanılmaya başlanmış, düzgün taş bloklardan inşa edilen kuzey ve doğu duvarlarıyla çevrelenmiştir (107 x 87 m). Ortada çeşitli küçük tapınaklar, sunaklar ve İon düzeninde küçük bir tapınak (naiskos) yer alır.
MS 2. yüzyılda agoranın çevresi zarif sütunlu galeriler (stoalar) ile çevrilmiştir. Ancak bu yapılar, kıyı depremlerinden hasar görmüş, inşaatlar tamamlanamamıştır. Bizans döneminde ise agoranın kalıntıları arasında düşük kaliteli yapılar inşa edilmiş, antik malzeme yeniden kullanılmıştır. 10.–11. yüzyıllarda stoalarda endüstriyel üretim yapıları (ocaklar) yer almıştır.
MS 7.–8. yüzyılda Pers ve Arap tehdidine karşı agoranın kuzeydoğusuna bir Ortaçağ kalesi (castrum) inşa edilmiştir. Bu savunma yapısı kısmen antik surlara dayalıdır. İçeride Bizans, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerine ait yapılar da bulunur.
Alanın mimari frizleri ve zarif süslemeleri, Hellenistik dönem sanat anlayışını yansıtırken, Sasani etkili ikonografik öğeler Bizans aracılığıyla bölgeye ulaşmıştır. Augustus dönemine tarihlenen adak grupları ise alanın kutsal niteliğine işaret eder.
Balık pazarı müzesi
İasos'ta MS 1. yüzyıla ait su kemerinin hemen yanında yer alan ve bir zamanlar "Balık Pazarı" olarak bilinen yapı, 1960'lardaki kazılarla aslında MS 2. yüzyıla tarihlenen bir Roma anıt mezarı (mousoleion) olduğu ortaya konmuştur.
Yaklaşık kare planlı alan, payeler üzerindeki kemerlerden oluşan bir portiko ile çevrilidir. Ortada ise yüksek, basamaklı bir platform üzerinde dört sütunlu cepheye sahip küçük bir tapınak yer alır. Tapınağın cephe duvarları, Korinth düzeninde gömme sütunlarla süslenmiştir.
Mezar odası, zemine oyulmuş ve batıdan girilen bir yapıdır. İçeride alçak sütunlar ile kemiklerin yerleştirildiği niş ve sekiler bulunur. Günümüzde görülen hali, 1970’lerde İtalyan arkeologların gerçekleştirdiği restorasyonun sonucudur.
Bouleuterion
İasos agorasının güneybatı köşesinde, güney stoanın arkasında yer alan Bouleuterion, kentin en iyi korunmuş yapılarından biridir. Başlangıçta MÖ 4. yüzyılda, şehir meclisinin kurulmasıyla inşa edilmiş; günümüzde görülen hali ise MS 1. yüzyıla aittir.
Dikdörtgen planlı yapı (21.80 x 25.70 m), üç çeyrek daire formunda oturma sıraları (cavea) ve ortadaki dairesel alanıyla küçük bir kapalı tiyatroya dönüştürülmüştür. Frons scaenae üç kapılı olup, nişli sütunlarla süslenmiştir. Yapıya sonradan koltuklar, proskenion ve galerilere geçiş sağlayan merdivenler eklenmiştir.
Kazılarda yapıyı çevreleyen dolgu içinde, klineye uzanmış sakallı bir erkek figürüne ait büyük bir kabartma bulunmuştur. Yüksek kaliteli işçiliğe sahip bu eserin, İasos’un kurucusu kabul edilen kahramana ait nadir bir portre olduğu düşünülmekte ve MÖ 4. yüzyıl başlarına, Hekatomnos dönemine tarihlenmektedir.
Mendirek kulesi
İasos’un batı limanını kontrol eden ve bugün su altında kalan iki paye, kentin limana giriş-çıkışını düzenleyen yapılar olarak işlev görmüştür. Rüzgâr yönü ve kentin konumu göz önüne alındığında bu yapıların dalgakıran değil, liman kontrol noktaları olduğu anlaşılır.
Doğudaki küçük limana Orta Bizans Dönemi’nde eklenen kule, savunma amaçlı inşa edilmiştir. İki katlı yapıda sarnıç, şömine, ahşap rampa ve muhtemelen piramit çatı gibi unsurlar yer alır. Mazgallar ve sağlam destek duvarlarıyla donatılmış olan kulenin kara tarafıyla bağlantılı bir geçit işlevi görmesi olasıdır.
Kulenin tarihi net olmamakla birlikte, mimari benzerlikler ve tarihsel veriler 12.–13. yüzyılları işaret eder. Ancak bazı araştırmacılar, bu yapının Piri Reis’in bahsettiği ve II. Bayezid döneminde yaptırılan “sunî liman kulesi” olduğunu da öne sürmektedir.
Akropol
İasos’un surları, içinde Bizans dönemine ait bir sarnıç ve Hellenistik Döneme tarihlenen küçük bir tapınağın kalıntılarını barındıran yamuk planlı bir alanı çevreler.
Surlar, araziye hâkim konumlarda yer alan on dört yarım daire ya da kare kuleyle güçlendirilmiştir; ancak batıdaki dik kayalık hat üzerinde kule inşa edilmemiştir. Yapımda yoğun şekilde devşirme malzeme kullanılmış, özellikle doğu kesiminde eski yapılardan alınmış sütun tamburları ve mimari parçalar surlara entegre edilmiştir.
İki giriş kapısından kuzeydeki ana giriş, kare planlı iki koruma kulesiyle desteklenmiştir.
Mozaikler evi (Roma villası)
MS 2. yüzyılda, Roma İmparatorluğu’nun en parlak döneminde inşa edilen bu konut, Hellenistik mimarî geleneğini yansıtır. 13 x 12 metre boyutlarındaki evin merkezinde, üç yanı mozaiklerle kaplı sütunlu bir avlu (peristylos) yer alır. Su ihtiyacı, kayaya oyulmuş büyük bir sarnıçla karşılanmıştır.
Avluya açılan portikolu atrium (pastas), kuzey ve batıdaki odalara bağlanır. Odalar siyah-beyaz veya çok renkli geometrik mozaiklerle süslenmiştir. Figürlü süsleme azdır; yalnızca birkaç yunus ve içki kapları motifi dikkat çeker. Duvar freskleri, bitkisel çerçeveler ve yatay şeritlerle bölünmüş panellerden oluşur. Üst kata, batı kanattaki merdivenlerle çıkılır.
Bazilika
Agoranın merkezindeki Hıristiyan bazilikası, karmaşık bir evrim sürecinden geçmiştir. Muhtemelen MS 5. yüzyılda, küçük bir Hellenistik tapınağın (naiskos) yanına, azizlere adanmış küçük bir şapel (martyrion) inşa edilmiştir. Bu yapı, MS 6. yüzyılda genişletilerek üç nefli bir bazilikaya dönüştürülmüş; eski tapınağın taşları yeni yapıda kullanılmıştır.
Bazilika önünde kırmızı mermer döşeli narteks ve çeşitli odalar bulunur. Günümüze sadece orta ve kuzey nefi sınırlayan duvarlar kısmen ulaşmıştır. Bronz Çağı kalıntılarını incelemek amacıyla bazı bölümler arkeolojik kazılarda kaldırılmıştır.
Bazilika ve çevresi, 15. yüzyıla dek mezarlık olarak kullanılmıştır. Bulunan 300 mezarın çoğu çocuklara aittir. Mezar hediyeleri genellikle sadedir; ancak bazı takılar, haçlar, cam eşyalar ve Milas Müzesi’nde sergilenen nadir bir bronz buhurdan dikkat çekicidir.
Orta Bizans Dönemi'nde ibadet, fresklerle süslenmiş küçük bir apsisli yapıda devam etmiştir. Bu döneme ait zarif bir mermer iconostatis günümüze ulaşmıştır.
Nekropolis
20.yüzyıl başında İasos’u belgeleyen İtalyan arkeologlar, yamaç boyunca sıralanmış oda mezarları “resim gibi bir mezarlar şehri” olarak tanımlamışlardı. Günümüzde modern yerleşim ve yoğun iskân nedeniyle nekropolisin izleri silikleşmiştir. Ancak bölge, M.Ö. 2. yüzyılın sonlarından M.S. 4. yüzyıla dek kesintisiz gömü kullanımıyla dikkat çeker.
Oda mezarlar iki gruptur: İlki, kıyıya hâkim sırt boyunca sıralanan 25 mezardır; ikincisi, bugünkü köyün kuzey yamacına dağılmış 60 mezardan oluşur. Mezarlar genellikle tonoz çatılı, taş duvarlı tek odalıdır. İçlerinde platformlar, fresk kalıntıları ve bazı durumlarda cenaze yazıtları yer alır. Bunlardan biri, M. Aurelius Papas adlı bir Yahudi’ye aittir.
Farklı gömü tipleri de görülür: ana yol kenarında dörtgen planlı lahit mezarlar, amphora içinde çocuk gömüleri ve “alla cappuccina” türü mezarlar. Arkeolojik buluntular arasında sunaklar, kandil parçaları, İtalya menşeli güvercin biçimli ampullalar ve çocuklara bırakılmış terrakotta figürinler öne çıkar.
Batı Nekropolisi, İasos’un sosyal yapısı, inançları ve ticaret bağlantılarına ışık tutan zengin bir arkeolojik alandır.
Tabakalanma
İasos’taki arkeolojik tabakalanma, kentin uzun süreli yerleşim geçmişini yansıtır. En erken yerleşim izleri M.Ö. 3. binyılın sonlarına, Geç Kalkolitik–Erken Tunç Çağı'na tarihlenir. Takip eden katmanlar, M.Ö. 2. binyılda bölgedeki Minos ve Miken etkilerini gösterir.
Kent, M.Ö. 9.–8. yüzyıllarda yeniden canlanmış ve Arkaik, Klasik, Hellenistik, Roma ve Bizans dönemlerinde kesintisiz iskâna sahne olmuştur. Her dönem, farklı mimari katmanlar ve buluntularla temsil edilir: Hellenistik savunma yapıları, Roma evleri ve kamu binaları, Bizans bazilikaları gibi.
İasos’ta tabakalanma, yerleşimin doğal teraslar üzerine kurulması ve zaman içinde yapıların yıkılıp yeniden inşa edilmesiyle oluşmuş karmaşık bir stratigrafi sunar; bu da şehri arkeolojik açıdan oldukça değerli kılar.
Buluntular
Mimari
2016 yılı depo çalışmasında zengin buluntu gruplardan biri de mimari parçalar oluşturmaktadır. Roma Dönemine ait yerel kireç taşından yapılmış alt sırada ion kymationu üst sırada ise dil motifi sırası görülen aslan figürlü çörten parçaları oldukça çok sayıdadır. Diğer iki mimari parça da muhtemelen ion düzenindeki bir yapıya ait üzerinde diş sıraları görülebilen geisopodese ait parçalardır. Dor düzeninde bir yapıya ait saçaklık kornişinin elemanı olan geison parçasının altında ise iki sıra halinde mutuluslar görülmektedir. İncelenen bir diğer mimari parça korinth sütun başlığıdır. Kalathos yüzeyi iki sıra akanthus yaprakları ile çevrelenmiş olan başlıkta akanthus yapraklarının çerçevesi yuvarlak uçlu, dolgun yaprak parmakları ile şekillendirilmiştir. Alt sıra akanthus yapraklarının arasından ikinci sıra yaprak kümeleri çıkmaktadır. İkinci sıra yaprak kümelerinin uç kısmı fazlaca dışa taşkın işlenmiştir. Kaulis kökleri ise fazla uzun işlenmemiş olup yüzeyleri yivlendirilmiştir. Akanthus yapraklarının bittiği yerden başlayan ve abaküs kısmına kadar uzanan dil motifi işlenmiş olup bu durum Hellenistik Dönem’de Pergamonlu mimarların yaygınlaştırdığı, sonrasında ise M.S. 1. ve 2. yüzyılda yeniden moda haline gelmiştir. Üstte ion kymationu alt tarafında ise ranke bezemesi friz bloku parçasıdır. Küçük boyutlu olan friz bloku parçası Erken Roma Dönemi’ne tarihlenmektedir. Tasnifini yaptığımız bir diğer mimari parçayı da Geç Roma Dönemi'ne ait sütün altlıkları oluşturmaktadır. Plinthe üzerinde Attik - İon tipli torus, trokhilos, torus dizilimlidir (Resim 11). Iasos’a özgü beyaz damarlı kırmızı renkli mermerden yapılmış 150 cm. yüksekliğinde 40 cm. genişliğinde ve 90 cm. yüksekliğinde 65 cm. genişliğinde fil ayağı şeklinde tasarlanmış Bizans Dönemi'ne ait taşıma fonksiyonundan çok bezeme amaçlı kullanılan iki adet sütunce de dikkati çekmektedir.
Kalıntılar
Kentin kurulmuş olduğu yarımada yaklaşık 900x450 m ölçülerinde ve deniz seviyesinden 80 m yüksekliktedir. Üzerinde bir castrumun yer aldığı kıstak, anakaradaki ovadan gelen bir ırmağın getirdiği alüvyonla oluşmuştur. Yarımadanın ortasındaki tepe kentin akropolisidir. Üzerindeki castrumu çevreleyen surlar MS 12-13. yüzyıla aittir.
Araştırma ve kazı
1770'li yıllarda Chandler'ın incelemelerde bulunduğu kenti; 1835'te Texier ve 1844'te Ross ziyaret etmiştir. Kent ve mezarlık, 1960-72 yılları arasında D. Levi, bu tarihten 1984 yılına kadar C. Laviosa, 1985 yılından 2010 yılına kadar da F. Berti yönetiminde, İtalyan Atina Arkeoloji Okulu adına kazılmıştır. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanmış tescilli arkeolojik sit alanları listesinde yer almaktadır. 2011 yılında Roma Tre Üniversitesi'nden M. Spanu başkanlığında yeni dönem kazılarına başlanmış, bu kazılar 2013 yılına kadar sürdürülmüştür. 2017 yılında Milas Müzesi tarafından gerçekleştirilen kazılar, günümüzde A. Baldıran tarafından sürdürülmektedir.
Yorum ve tarihleme
Bulunan malzemelerin de gösterdiği gibi, kale 14. ve 15. yüzyıllardan sonra büyük olasılıkla kullanılmamıştır. Zırhtan yapılmış plakalar ilginç buluntular arasındadır. Başka yerlerde nadir olarak görülen bu tip zırhlar, İtalya'da Geç Orta Çağ / Rönesans dönemi kalelerinden bilinmektedir.
Galeri
-
Iasos Agora -
İasos Agora duvar süsü -
İasos Agora duvar süsü -
İasos Agora Planı -
Iasos Agora Bouleuterion -
Iasos Agora Bouleuterion -
Iasos Agora Basilica -
Iasos at agora Necropolis -
Iasos at agora Zeus Megistos area -
İasos Müzesi Sunakları -
İasos Müzesi Sunak detayı -
İasos Müzesi Sunak detayı -
İasos Müzesi Sunak -
İasos Müzesi Anlaşma -
İasos Müzesi Sütun başı -
İasos Müzesi duvar süsü -
İasos Müzesi -
İasos Müzesi
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h "TAY – Yerleşme Ayrıntıları". 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
- ^ a b ""DENİZİN HAYAT VERDİĞİ KENT" İasos - Muğla İl Kültür Turizm Müdürlüğü". 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
- ^ a b BALDONİ, Daniela (2004). Karia’da Bir Liman Kenti.Iasos. Homer Kitabevi ve Yayıncılık.1.basım. ss. 30,32,60,63. ISBN . 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
- ^ "Medeniyetler Tarihi – İasos Antik Kenti". 21 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2021.
- ^ "Baldakhin Tipli Mezar Anıtı". iasoskazisi.selcuk.edu.tr. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2025.
- ^ "TİYATRO". iasoskazisi.selcuk.edu.tr. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2025.
- ^ "Iasos - Agora". iasoskazisi.selcuk.edu.tr. 7 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2025.
- ^ "Iasos - Balık Pazarı". iasoskazisi.selcuk.edu.tr. 14 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2025.
- ^ "Iasos - Bouleuterion". iasoskazisi.selcuk.edu.tr. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2025.
- ^ "Bizans Kulesi". iasoskazisi.selcuk.edu.tr. 14 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2025.
- ^ "AKROPOLİS ÜZERİNDEKİ CASTRUM". iasoskazisi.selcuk.edu.tr. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2025.
- ^ "Mozaikler Evi". iasoskazisi.selcuk.edu.tr. 14 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2025.
- ^ "Iasos - Bazilika". iasoskazisi.selcuk.edu.tr. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2025.
- ^ "Oda Mezarlı Nekropolis". iasoskazisi.selcuk.edu.tr. 16 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2025.
- ^ a b BALDIRAN, Asuman (2016). 2016 Iasos Ancient City Studies. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. ss. 1,4,5. 17 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Kasım 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin veya maddenin bir bolumunun gelisebilmesi icin alakali konuda uzman kisilere gereksinim duyulmaktadir Ayrintilar icin lutfen tartisma sayfasini inceleyin veya yeni bir tartisma baslatin Konu hakkinda uzman birini bulmaya yardimci olarak ya da maddeye gerekli bilgileri ekleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Eylul 2021 Iasos veya Iassos Yunanca Ἰasos Iasos veya Yunanca Ἰassos Iassos Mugla ili Milas ilcesi Kiyikislacik Mahallesi sinirlari icinde Milas ilcesinin yaklasik 26 km batisinda Ege Denizi ne kiyisi olan Gulluk Korfezi ndeki kucuk bir koyun bitiminde yer almaktadir Antik yerlesim Iasos bircok Yunan sehri gibi kokenleriyle ovunmustur Sehrin sakinleri iasos un Peloponnesos taki Argos tan deniz yoluyla gelenler tarafindan kurulduguna inaniyordu Iasos Iassos Iasos IassosYunanca Ἰasos Yunanca ἸassosIasosKentin Turkiye haritasindaki konumu Diger adiKiyikislacikKonumKiyikislacik Milas Mugla TurkiyeBolgeKaryaKoordinatlar37 16 38 K 27 35 9 D 37 27722 K 27 58583 D 37 27722 27 58583TurYerlesimTarihceKurulusOrta Tunc CagiDevir ler Tunc Cagi Klasik Arkaik MykenKultur ler Helenistik Donem Roma Donemi Mentesogullari Beyligi Osmanli DonemiSit ayrintilariBuluntu lar Bouleuterion Roma agorasi Hristiyan bazilikasi Artemis Astias eksedralari Zeus Megistos kutsal alani portiko kompleksi tiyatro yapi kompleksi mozaikler evi akropolis balik pazari nekropolis oda mezarlari DurumharabeIassossehir arkeolojik sit polisbagliligiMilas Muze Mudurlugu ulkesiTurkiye icinde bulundugu idari birimMugla Milas konum koordinatlari37 16 40 K 27 35 11 D aciklandigi URLhttps www treccani it enciclopedia iaso TarihceArtemis Astias Tapinagi Iasos antik kent yerlesiminde yapilan bilimsel arastirma ve kazilar sonucunda Iasos ta ilk yerlesme izleri Orta Tunc Cagi na kadar indigi tespit edilmistir Yerlesim izlerinde bu caga tarihlenen tabakalarin goruldugunu ve cok sayida Minos canak comlegi ortaya cikarilmistir Bu arkeolojik verilerin uzerindeki tabakada ise Miken canak comlegi ve yapilari ortaya cikartilmistir Ayrica arastirmalar Prehistorik caglardan Proto Bizans Donemi ne kadar bir yerlesme surecinin devam ettiginden bahsedilmektedir Efsaneye gore Bir yunus baligi annesinin kucaginda dolasan Hermiyas i denize cagirir Cocukta bu cagriya uyarak denize atlar Denize acilan butun balikcilar annesine Hermiyas i gorduklerini soylerler ancak kadin hala deniz kiyisinda cocugunu beklemektedir Mitoloji Iasos Antik Kenti Argoslu kolonistler tarafindan kurulmustur Iasos sikkeleri uzerinde kurucu sifatiyla betimlenen kisinin de koloni lideri oldugu dusunulur Argoslular dan baska Miletos un kurucusu Neleus un oglunun da kolonizasyon surecinde yer aldigi ve bahsedilen goclerin MO 9 yuzyilda gerceklestigi bilinmektedir YapilarOrta cag kalesi Oren yeri yapilarindan Kale surlari Bizans doneminden bir sarnici ve kuzeybatidaki gunumuzde izleri kismen gorulebilen muhtemelen Hellenistik Doneme ait kucuk bir tapinagi barindiran yamuk bicimli bir alani icine alir Surlar araziye en acik kenarlarda bulunan on dort yarim daire ya da kare kuleyle korunur ancak dik kayaligi takip eden bati tarafina kule yapilmamistir Insasi icin cok sayida devsirme malzeme kullanilmistir dogu kisminda daha eski binalara ait sutun tamburlarini ve diger mimari ogelerini gormek mumkundur Surun iki girisi vardir kuzeydeki ana giris kare planli iki kule tarafindan korunur Antik limanBati Limanindaki Kule Antik yerlesimin bati tarafinda kalan kule gunumuzde suyun altinda kalmis iki paye Iasos un bati limanini kapatiyordu Sehrin acik denize karsi bulundugu enlemesine ve ters konumu ayrica ruzgarin yonu goz onune alinirsa bunlarin dalgakiran olmadiklari limana giris cikisi kontrol ettikleri anlasilmaktadir Bunlar hem agora ile ayni yapi katinda hem de dogu kiyisi boyunca bulunan liman yapilarinin infla edildigi doneme yani Erken imparatorluk Donemine ait oldugu saptanmaktadir Muhtemelen Orta Bizans Doneminde dogudaki kucuk limana bir kule eklenmistir Kulenin kuzey ve batisi saglam destek duvarlariyla guclendirilmis ve silahlarin kullanilmasi icin iki sira mazgal deligi acilmistir kulenin guney cephesi denize gomulmustur 2 m kadar yukseltilmis girisi doguya acilir ve buyuk olasilikla kara tarafina acilan surlara bagli bir gecit islevini gormustur Kulenin iki kati vardir alt katta kucuk bir sarnic ve bir kapinin arkasinda ahsap bir rampa bulunmaktadir Ust katta ise bir somine vardir ve catida muhtemelen piramit seklindeydi Bu yapinin tarihi halen tartismalidir Bakdakhin Anit Mezar Saat Kulesi Gec Roma Imparatorluk donemine tarihlenen bu etkileyici anit yerel halk arasinda Saat Kulesi olarak bilinir Suriye tipi kule ya da podium mezarlariyla benzerlik gosteren yapi ust uste yerlestirilmis iki odadan olusur ve kucuk bir kubbe ile ortuludur Ustteki odanin uc kenarinda kemerler ve koselerinde duvarlar yer alirken on cephesindeki artik kayip sutunlarla cevrili kemerin anitin sahibine ait bir heykeli barindirdigi dusunulmektedir Alttaki oda tonozlu nislere sahip olup ozellikle karsisindaki nis daha derin ve platformludur Kuzey cephesine Orta Bizans doneminde dogudaki rihtim uzerine kare planli bir gozetleme kulesi eklenmistir Italyan arkeolog nin 20 yuzyil baslarinda yaptigi gozlemlerde yakinlarda yer alan daha sade erken donem mezar yapilarindan ve Saat Kulesi nin arkasindaki uc kemerli genis bir anittan da soz edilmektedir Bu yapilar bolgenin mezar mimarisi acisindan zenginligini gozler onune serer Tiyatro Iasos un tiyatrosu MO 2 yuzyila tarihlenen onemli bir yapidir Gunumuzde sadece bir kismi gorulebilen yapi 1887 de Istanbul Limani insasi icin sokulen taslarinin ardindan kismen ayakta kalabilmistir Tiyatronun oturma bolumlerini cavea tasiyan guclu destek duvarlari analemma dort kose kesme taslar ve cimento ile birlestirilmis bloklardan olusur Guneydogu kosesi iki kuleyle guclendirilmistir Seyirci siralarina distan iki merdivenle ulasilirken batidaki ic merdiven tamamen kaybolmustur Kuzeybati duvarindaki bir yazitta Sopatros adli bir kisinin yapinin belirli bolumlerini Dionysos a ve halka adadigi belirtilir Bu adak yapinin insasini tamamlama ya da onarma amaci tasimaktadir Roma doneminde tiyatroya onemli eklemeler yapilmistir Skenenin sahne binasi konumu one alinmis uc nisli cephe duzeniyle zenginlestirilmis ve devsirme malzemeler kullanilmistir Ahsap sahne zemini kucuk sutunlarla desteklenmis sonrasinda ise bunlarin yerini payandalar almistir Bunlardan biri tiyatroya katkida bulunanlarin adlarini iceren bir yazit tasir Bu da tiyatronun Hellenistik donemde Iasos icin onemli bir kulturel merkez oldugunu gosterir Agora Agoradaki kalintilar muhtemelen bazilikadan kalmaAgoranin dogu tarafinda guneye bakan revak Iasos agorasi MO 3 binyildan MS Orta Cag a kadar kesintisiz yerlesime sahne olmus cok katmanli bir arkeolojik alandir En erken yapilar MO 2 binyila ait Bronz Cagi duvar kalintilaridir Bunlarin uzerine Geometrik Donem e ait bir mezarlik yerlesmistir MO 8 7 yuzyil MO 6 yuzyilda bir havuzla baglantili masif bir duvar ve canak comleklerle dolu basamakli bir yapi insa edilmistir MO 5 yuzyil ve Hellenistik Donem e ait oluklar kanallar ve genis kanalizasyon sistemleri kentin altyapi duzeyini gozler onune serer MO 5 yuzyilda Cifte Balta Kutsal Alani olarak bilinen kucuk bir tapinak yapilmistir MO 4 yuzyildan itibaren alan agora olarak kullanilmaya baslanmis duzgun tas bloklardan insa edilen kuzey ve dogu duvarlariyla cevrelenmistir 107 x 87 m Ortada cesitli kucuk tapinaklar sunaklar ve Ion duzeninde kucuk bir tapinak naiskos yer alir MS 2 yuzyilda agoranin cevresi zarif sutunlu galeriler stoalar ile cevrilmistir Ancak bu yapilar kiyi depremlerinden hasar gormus insaatlar tamamlanamamistir Bizans doneminde ise agoranin kalintilari arasinda dusuk kaliteli yapilar insa edilmis antik malzeme yeniden kullanilmistir 10 11 yuzyillarda stoalarda endustriyel uretim yapilari ocaklar yer almistir MS 7 8 yuzyilda Pers ve Arap tehdidine karsi agoranin kuzeydogusuna bir Ortacag kalesi castrum insa edilmistir Bu savunma yapisi kismen antik surlara dayalidir Iceride Bizans Selcuklu ve Osmanli donemlerine ait yapilar da bulunur Alanin mimari frizleri ve zarif suslemeleri Hellenistik donem sanat anlayisini yansitirken Sasani etkili ikonografik ogeler Bizans araciligiyla bolgeye ulasmistir Augustus donemine tarihlenen adak gruplari ise alanin kutsal niteligine isaret eder Balik pazari muzesi Iasos ta MS 1 yuzyila ait su kemerinin hemen yaninda yer alan ve bir zamanlar Balik Pazari olarak bilinen yapi 1960 lardaki kazilarla aslinda MS 2 yuzyila tarihlenen bir Roma anit mezari mousoleion oldugu ortaya konmustur Yaklasik kare planli alan payeler uzerindeki kemerlerden olusan bir portiko ile cevrilidir Ortada ise yuksek basamakli bir platform uzerinde dort sutunlu cepheye sahip kucuk bir tapinak yer alir Tapinagin cephe duvarlari Korinth duzeninde gomme sutunlarla suslenmistir Mezar odasi zemine oyulmus ve batidan girilen bir yapidir Iceride alcak sutunlar ile kemiklerin yerlestirildigi nis ve sekiler bulunur Gunumuzde gorulen hali 1970 lerde Italyan arkeologlarin gerceklestirdigi restorasyonun sonucudur Bouleuterion Bouleuterion un ici Iasos agorasinin guneybati kosesinde guney stoanin arkasinda yer alan Bouleuterion kentin en iyi korunmus yapilarindan biridir Baslangicta MO 4 yuzyilda sehir meclisinin kurulmasiyla insa edilmis gunumuzde gorulen hali ise MS 1 yuzyila aittir Bouleuterion dan agoranin gorunumu Dikdortgen planli yapi 21 80 x 25 70 m uc ceyrek daire formunda oturma siralari cavea ve ortadaki dairesel alaniyla kucuk bir kapali tiyatroya donusturulmustur Frons scaenae uc kapili olup nisli sutunlarla suslenmistir Yapiya sonradan koltuklar proskenion ve galerilere gecis saglayan merdivenler eklenmistir Kazilarda yapiyi cevreleyen dolgu icinde klineye uzanmis sakalli bir erkek figurune ait buyuk bir kabartma bulunmustur Yuksek kaliteli iscilige sahip bu eserin Iasos un kurucusu kabul edilen kahramana ait nadir bir portre oldugu dusunulmekte ve MO 4 yuzyil baslarina Hekatomnos donemine tarihlenmektedir Mendirek kulesi Iasos un bati limanini kontrol eden ve bugun su altinda kalan iki paye kentin limana giris cikisini duzenleyen yapilar olarak islev gormustur Ruzgar yonu ve kentin konumu goz onune alindiginda bu yapilarin dalgakiran degil liman kontrol noktalari oldugu anlasilir Dogudaki kucuk limana Orta Bizans Donemi nde eklenen kule savunma amacli insa edilmistir Iki katli yapida sarnic somine ahsap rampa ve muhtemelen piramit cati gibi unsurlar yer alir Mazgallar ve saglam destek duvarlariyla donatilmis olan kulenin kara tarafiyla baglantili bir gecit islevi gormesi olasidir Kulenin tarihi net olmamakla birlikte mimari benzerlikler ve tarihsel veriler 12 13 yuzyillari isaret eder Ancak bazi arastirmacilar bu yapinin Piri Reis in bahsettigi ve II Bayezid doneminde yaptirilan suni liman kulesi oldugunu da one surmektedir Akropol Iasos un surlari icinde Bizans donemine ait bir sarnic ve Hellenistik Doneme tarihlenen kucuk bir tapinagin kalintilarini barindiran yamuk planli bir alani cevreler Surlar araziye hakim konumlarda yer alan on dort yarim daire ya da kare kuleyle guclendirilmistir ancak batidaki dik kayalik hat uzerinde kule insa edilmemistir Yapimda yogun sekilde devsirme malzeme kullanilmis ozellikle dogu kesiminde eski yapilardan alinmis sutun tamburlari ve mimari parcalar surlara entegre edilmistir Iki giris kapisindan kuzeydeki ana giris kare planli iki koruma kulesiyle desteklenmistir Mozaikler evi Roma villasi MS 2 yuzyilda Roma Imparatorlugu nun en parlak doneminde insa edilen bu konut Hellenistik mimari gelenegini yansitir 13 x 12 metre boyutlarindaki evin merkezinde uc yani mozaiklerle kapli sutunlu bir avlu peristylos yer alir Su ihtiyaci kayaya oyulmus buyuk bir sarnicla karsilanmistir Avluya acilan portikolu atrium pastas kuzey ve batidaki odalara baglanir Odalar siyah beyaz veya cok renkli geometrik mozaiklerle suslenmistir Figurlu susleme azdir yalnizca birkac yunus ve icki kaplari motifi dikkat ceker Duvar freskleri bitkisel cerceveler ve yatay seritlerle bolunmus panellerden olusur Ust kata bati kanattaki merdivenlerle cikilir Bazilika Agoranin merkezindeki Hiristiyan bazilikasi karmasik bir evrim surecinden gecmistir Muhtemelen MS 5 yuzyilda kucuk bir Hellenistik tapinagin naiskos yanina azizlere adanmis kucuk bir sapel martyrion insa edilmistir Bu yapi MS 6 yuzyilda genisletilerek uc nefli bir bazilikaya donusturulmus eski tapinagin taslari yeni yapida kullanilmistir Bazilika onunde kirmizi mermer doseli narteks ve cesitli odalar bulunur Gunumuze sadece orta ve kuzey nefi sinirlayan duvarlar kismen ulasmistir Bronz Cagi kalintilarini incelemek amaciyla bazi bolumler arkeolojik kazilarda kaldirilmistir Bazilika ve cevresi 15 yuzyila dek mezarlik olarak kullanilmistir Bulunan 300 mezarin cogu cocuklara aittir Mezar hediyeleri genellikle sadedir ancak bazi takilar haclar cam esyalar ve Milas Muzesi nde sergilenen nadir bir bronz buhurdan dikkat cekicidir Orta Bizans Donemi nde ibadet fresklerle suslenmis kucuk bir apsisli yapida devam etmistir Bu doneme ait zarif bir mermer iconostatis gunumuze ulasmistir Nekropolis 20 yuzyil basinda Iasos u belgeleyen Italyan arkeologlar yamac boyunca siralanmis oda mezarlari resim gibi bir mezarlar sehri olarak tanimlamislardi Gunumuzde modern yerlesim ve yogun iskan nedeniyle nekropolisin izleri siliklesmistir Ancak bolge M O 2 yuzyilin sonlarindan M S 4 yuzyila dek kesintisiz gomu kullanimiyla dikkat ceker Oda mezarlar iki gruptur Ilki kiyiya hakim sirt boyunca siralanan 25 mezardir ikincisi bugunku koyun kuzey yamacina dagilmis 60 mezardan olusur Mezarlar genellikle tonoz catili tas duvarli tek odalidir Iclerinde platformlar fresk kalintilari ve bazi durumlarda cenaze yazitlari yer alir Bunlardan biri M Aurelius Papas adli bir Yahudi ye aittir Farkli gomu tipleri de gorulur ana yol kenarinda dortgen planli lahit mezarlar amphora icinde cocuk gomuleri ve alla cappuccina turu mezarlar Arkeolojik buluntular arasinda sunaklar kandil parcalari Italya menseli guvercin bicimli ampullalar ve cocuklara birakilmis terrakotta figurinler one cikar Bati Nekropolisi Iasos un sosyal yapisi inanclari ve ticaret baglantilarina isik tutan zengin bir arkeolojik alandir TabakalanmaIasos taki arkeolojik tabakalanma kentin uzun sureli yerlesim gecmisini yansitir En erken yerlesim izleri M O 3 binyilin sonlarina Gec Kalkolitik Erken Tunc Cagi na tarihlenir Takip eden katmanlar M O 2 binyilda bolgedeki Minos ve Miken etkilerini gosterir Kent M O 9 8 yuzyillarda yeniden canlanmis ve Arkaik Klasik Hellenistik Roma ve Bizans donemlerinde kesintisiz iskana sahne olmustur Her donem farkli mimari katmanlar ve buluntularla temsil edilir Hellenistik savunma yapilari Roma evleri ve kamu binalari Bizans bazilikalari gibi Iasos ta tabakalanma yerlesimin dogal teraslar uzerine kurulmasi ve zaman icinde yapilarin yikilip yeniden insa edilmesiyle olusmus karmasik bir stratigrafi sunar bu da sehri arkeolojik acidan oldukca degerli kilar BuluntularMimari 2016 yili depo calismasinda zengin buluntu gruplardan biri de mimari parcalar olusturmaktadir Roma Donemine ait yerel kirec tasindan yapilmis alt sirada ion kymationu ust sirada ise dil motifi sirasi gorulen aslan figurlu corten parcalari oldukca cok sayidadir Diger iki mimari parca da muhtemelen ion duzenindeki bir yapiya ait uzerinde dis siralari gorulebilen geisopodese ait parcalardir Dor duzeninde bir yapiya ait sacaklik kornisinin elemani olan geison parcasinin altinda ise iki sira halinde mutuluslar gorulmektedir Incelenen bir diger mimari parca korinth sutun basligidir Kalathos yuzeyi iki sira akanthus yapraklari ile cevrelenmis olan baslikta akanthus yapraklarinin cercevesi yuvarlak uclu dolgun yaprak parmaklari ile sekillendirilmistir Alt sira akanthus yapraklarinin arasindan ikinci sira yaprak kumeleri cikmaktadir Ikinci sira yaprak kumelerinin uc kismi fazlaca disa taskin islenmistir Kaulis kokleri ise fazla uzun islenmemis olup yuzeyleri yivlendirilmistir Akanthus yapraklarinin bittigi yerden baslayan ve abakus kismina kadar uzanan dil motifi islenmis olup bu durum Hellenistik Donem de Pergamonlu mimarlarin yayginlastirdigi sonrasinda ise M S 1 ve 2 yuzyilda yeniden moda haline gelmistir Ustte ion kymationu alt tarafinda ise ranke bezemesi friz bloku parcasidir Kucuk boyutlu olan friz bloku parcasi Erken Roma Donemi ne tarihlenmektedir Tasnifini yaptigimiz bir diger mimari parcayi da Gec Roma Donemi ne ait sutun altliklari olusturmaktadir Plinthe uzerinde Attik Ion tipli torus trokhilos torus dizilimlidir Resim 11 Iasos a ozgu beyaz damarli kirmizi renkli mermerden yapilmis 150 cm yuksekliginde 40 cm genisliginde ve 90 cm yuksekliginde 65 cm genisliginde fil ayagi seklinde tasarlanmis Bizans Donemi ne ait tasima fonksiyonundan cok bezeme amacli kullanilan iki adet sutunce de dikkati cekmektedir Kalintilar Kentin kurulmus oldugu yarimada yaklasik 900x450 m olculerinde ve deniz seviyesinden 80 m yuksekliktedir Uzerinde bir castrumun yer aldigi kistak anakaradaki ovadan gelen bir irmagin getirdigi aluvyonla olusmustur Yarimadanin ortasindaki tepe kentin akropolisidir Uzerindeki castrumu cevreleyen surlar MS 12 13 yuzyila aittir Arastirma ve kazi1770 li yillarda Chandler in incelemelerde bulundugu kenti 1835 te Texier ve 1844 te Ross ziyaret etmistir Kent ve mezarlik 1960 72 yillari arasinda D Levi bu tarihten 1984 yilina kadar C Laviosa 1985 yilindan 2010 yilina kadar da F Berti yonetiminde Italyan Atina Arkeoloji Okulu adina kazilmistir Kultur ve Turizm Bakanligi tarafindan hazirlanmis tescilli arkeolojik sit alanlari listesinde yer almaktadir 2011 yilinda Roma Tre Universitesi nden M Spanu baskanliginda yeni donem kazilarina baslanmis bu kazilar 2013 yilina kadar surdurulmustur 2017 yilinda Milas Muzesi tarafindan gerceklestirilen kazilar gunumuzde A Baldiran tarafindan surdurulmektedir Yorum ve tarihleme Bulunan malzemelerin de gosterdigi gibi kale 14 ve 15 yuzyillardan sonra buyuk olasilikla kullanilmamistir Zirhtan yapilmis plakalar ilginc buluntular arasindadir Baska yerlerde nadir olarak gorulen bu tip zirhlar Italya da Gec Orta Cag Ronesans donemi kalelerinden bilinmektedir GaleriIasos Agora Iasos Agora duvar susu Iasos Agora duvar susu Iasos Agora Plani Iasos Agora Bouleuterion Iasos Agora Bouleuterion Iasos Agora Basilica Iasos at agora Necropolis Iasos at agora Zeus Megistos area Iasos Muzesi Sunaklari Iasos Muzesi Sunak detayi Iasos Muzesi Sunak detayi Iasos Muzesi Sunak Iasos Muzesi Anlasma Iasos Muzesi Sutun basi Iasos Muzesi duvar susu Iasos Muzesi Iasos MuzesiKaynakca a b c d e f g h TAY Yerlesme Ayrintilari 21 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2021 a b DENIZIN HAYAT VERDIGI KENT Iasos Mugla Il Kultur Turizm Mudurlugu 21 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2021 a b BALDONI Daniela 2004 Karia da Bir Liman Kenti Iasos Homer Kitabevi ve Yayincilik 1 basim ss 30 32 60 63 ISBN 9758293559 21 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2021 Medeniyetler Tarihi Iasos Antik Kenti 21 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2021 Baldakhin Tipli Mezar Aniti iasoskazisi selcuk edu tr 16 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2025 TIYATRO iasoskazisi selcuk edu tr 16 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2025 Iasos Agora iasoskazisi selcuk edu tr 7 Kasim 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2025 Iasos Balik Pazari iasoskazisi selcuk edu tr 14 Mayis 2025 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2025 Iasos Bouleuterion iasoskazisi selcuk edu tr 16 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2025 Bizans Kulesi iasoskazisi selcuk edu tr 14 Mayis 2025 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2025 AKROPOLIS UZERINDEKI CASTRUM iasoskazisi selcuk edu tr 16 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2025 Mozaikler Evi iasoskazisi selcuk edu tr 14 Mayis 2025 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2025 Iasos Bazilika iasoskazisi selcuk edu tr 16 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2025 Oda Mezarli Nekropolis iasoskazisi selcuk edu tr 16 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Mayis 2025 a b BALDIRAN Asuman 2016 2016 Iasos Ancient City Studies Hitit Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Dergisi ss 1 4 5 17 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 7 Kasim 2021