ön Hint Avrupa anavatanı ön Hint Avrupa dilinin tarih öncesi dilsel anavatanıydı Bir diğer deyişle ilk Hint Avrupa dilin

Ön Hint-Avrupa anavatanı, Ön Hint-Avrupa dilinin tarih öncesi dilsel anavatanıydı. Bir diğer deyişle, ilk Hint-Avrupa dilinin ortaya çıktığı lehçelere ayrılmadan önce bu ön dilin konuşulduğu bölgeydi.

Kurgan hipotezine göre Ön Hint-Avrupa anavatanı (koyu yeşil) ve Hint-Avrupa dillerinin günümüzde Avrasya'da dağılımı (açık yeşil)

Ön Hint-Avrupa anavatanının konumu hakkındaki en çok kabul gören öneri, Kurgan hipotezidir. Hipotez; arkaik, erken ve geç Ön Hint-Avrupa dilinin MÖ 4000 civarında Karadeniz-Hazar steplerinde konuşulduğunu öne sürer. 2010'lar ve 2020'lerde aDNA araştırmaları sonucu yeniden önem kazanan ikinci bir olasılık, arkaik dilin (Hint-Hitit) Kafkas Dağları'nın güneyinde konuşulduğunu öne süren Ermeni hipotezidir. Üçüncü bir fikir, dilin anavatanının MÖ 8000 civarında Anadolu olduğunu öne süren Anadolu hipotezidir. Bu üç hipotezin yanı sıra eskimiş ancak tarihsel öneme sahip Kuzey Avrupa hipotezi, , Paleolitik devamlılık paradigması, ve "" hipotezi dahil olmak üzere birkaç diğer teori de öne sürülmüştür. Bu teoriler fazla kabul görmemekte ve olarak değerlendirilmektedirler.

Hint-Avrupalıların anavatanı için arayış 18. yüzyıl sonlarında, Hint-Avrupa dil ailesinin keşfinin ardından başlamıştır. Bu anavatanın yerini bulmak için kullanılan yöntemler tarihsel dilbilim, arkeoloji, biyolojik antropoloji ve daha yakın bir tarihten itibaren disiplinlerinden alınmıştır.

Hipotezler

Ana teoriler

Kurgan hipotezi, Ermeni (Yakın Doğu) hipotezi ve Anadolu hipotezi, Hint-Avrupa anavatanının konumu hakkındaki üç ana fikirdir. Ön Hint-Avrupa anavatanını MÖ 4000 civarında Karadeniz-Hazar steplerine yerleştiren Kurgan hipotezi, çoğu akademisyen tarafından desteklenen hipotezdir.

Dilbilimci 'a göre arkeologlar Marija Gimbutas ve tarafından öne sürülen Kurgan hipotezi "sadece dilbilimsel kanıtlarla değil, aynı zamanda giderek artan arkeolojik ve genetik kanıtlarla da destekleniyor. Hint-Avrupalıların, bu bölgede MÖ 4500-3500 arasında varlık gösteren birkaç kültür kompleksine ait olduğu belirlenmiştir. Bu anavatanı destekleyen kaynaklar hem geniş, hem de ikna edicidir. [...]. Sonuç olarak, muhtemel Hint-Avrupa anavatanına dair Anadolu gibi diğer senaryolar artık çoğunlukla terk edilmiştir", ancak , Ön Ermenice, Ön Arnavutça^[], ve Ön Anadoluca gibi dillerin kendi anavatanlarında konuşulmaya başlanma şekli gibi bazı kritik sorunlar hala Kurgan hipotezi bağlamında tartışılmaktadır.

2010'lardan itibaren yeniden önem kazanmaya başlayan bir başka hipotez, Ermeni hipotezi olarak da bilinen Yakın Doğu modelidir. 1980'lerin başında dilbilimciler Tamaz Gamkrelidze ve Vyaçeslav İvanov tarafından öne sürülen hipotez, tartışmalı dayalı ve Grogoryev'in yaptığı arkeolojik buluşlarla alakalı bir şekilde Hint-Avrupa ve Kafkas dilleri arasında ilişkiler olduğunu iddia eder.

Arkeolog Colin Renfrew tarafından öne sürülen Anadolu hipotezi, Ön Hint-Avrupa öncesi anavatanın MÖ 8000 civarında Anadolu ve Ön Hint-Avrupa dilinin kendisinin anavatanının MÖ 5000 civarında Balkanlar olduğunu, Avrupa'da tarımın ilerlemesiyle dilin dalgalar halinde yayıldığını iddia eder. Önemli derecede dikkat çekse ve tartışma uyandırsa da, iddia ettiği tarihler Ön Hint-Avrupa dillerinin dilbilimsel zaman çizgelesi ile uyuşmuyor ve genetik verilere göre Hint gen havuzunda Anadolu kökenleri bulunamıyor.

Notlar

^ ^a ^b
Bkz.:
- Bomhard (2019), s. 2: "Bu senaryo sadece dilbilimsel kanıtlarla değil, aynı zamanda giderek artan arkeolojik ve genetik kanıtlarla da destekleniyor. Hint-Avrupalıların, bu bölgede MÖ 4500-3500 arasında varlık gösteren birkaç kültür kompleksine ait olduğu belirlenmiştir. Bu anavatanı destekleyen kaynaklar hem geniş, hem de ikna edicidir. [...]. Sonuç olarak, muhtemel Hint-Avrupa anavatanına dair Anadolu gibi diğer senaryolar artık çoğunlukla terk edilmiştir.";
- Reich (2018), s. 152: "Bu buluş, Kurgan hipotezi için bir kanıt dizisi daha sağlayarak sadece Hint-Avrupa dillerinin değil, Brahmin rahiplerinin binlerce yıl boyunca muhafaza ettiği dinde yansıtıldığı gibi Hint-Avrupa kültürünün de yüksek ihtimalle ataları steplerde ortaya çıkan halklar tarafından yayıldığını gösteriyor.";
- Kristiansen et al. (2017), ss. 341–342: "Antik DNA'dan gelen kanıtları yukarıda tartışılan yakın tarihli dilbilimsel çalışmaların ortaya çıkardığı ek kanıtlara eklediğimizde, Anadolu hipotezi büyük oranda yalanlanmış olarak kabul edilmelidir. Daha sonra Avrasya'nın batısına hükmeden bu Hint-Avrupa dilleri, MÖ 3. binyılda Rus steplerinden gelen göçler ile ortaya çıkanlardı."
- Anthony & Ringe (2015), s. 199: "Arkeolojik kanıtlar ve dilbilimsel kanıtlar, Hint-Avrupa dilleri için yaklaşık MÖ 4000'de Karadeniz-Hazar steplerinde bir kökeni destekleyen biçimde örtüşüyor. Kanıtlar o kadar güçlü ki, diğer hipotezleri destekleyen argümanlar yeniden incelenmelidir."
- Mallory (1989), s. 185: "Kurgan çözümü çekicidir ve birçok arkeolog ve dilbilimci tarafından kısmen ya da tamamen kabul görmektedir. Bu, birinin Encyclopedia Britannica'da ve 'nde gördüğü bir çözümdür."
^ Mallory 2013: "Bu sempozyumdaki konuşmacıların genel olarak Hint-Avrupa anavatanı sorununa şu üç 'çözüm'den birini desteklediği görülebilir: 1. Anadolu Neolitik modeli ... 2. Yakın Doğu modeli ... 3. Karadeniz-Hazar modeli."

Alıntılar

^ ^a ^b Mallory & Adams 2006.
^ ^a ^b ^c Anthony 2007.
^ Pereltsvaig & Lewis 2015, ss. 1–16.
^ Anthony & Ringe 2015.
^ ^a ^b Haak et al. 2015.
^ Haak et al. 2015, s. 138, Supplementary Information.
^ Reich 2018, s. 177.
^ Damgaard 2018, s. 8.
^ Wang et al. 2018, s. 10.
^ Grolle 2018, s. 108.
^ Lazaridis I, ve diğerleri. (2022). "The genetic history of the Southern Arc: A bridge between West Asia and Europe" [Güney Yayı'nın genetik tarihi: Batı Asya ve Avrupa arasında bir köprü]. Science (İngilizce). 377 (6609): eabm4247. doi:10.1126/science.abm4247. ISSN 0036-8075. (PMC) 10064553 $2. (PMID) 36007055. Geçersiz |doi-access=free ()
^ Renfrew, Colin (1990). Archaeology and Language: The Puzzle of Indo-European Origins [Arkeoloji ve Dil: Hint-Avrupa Kökeni Bulmacası] (İngilizce). CUP Archive. ISBN .
^ ^a ^b Gray & Atkinson 2003.
^ Bouckaert et al. 2012.
^ Trautmann 2005, s. xiii.
^ Parpola 2015.
^ Pereltsvaig & Lewis 2015, ss. 19–38.
^ Bomhard 2019, s. 2.
^ Lazaridis, Iosif; Mittnik, Alissa; Patterson, Nick; Mallick, Swapan; Rohland, Nadin; Pfrengle, Saskia; Furtwängler, Anja; Peltzer, Alexander; Posth, Cosimo; Vasilakis, Andonis; McGeorge, P.J.P. (2017). "Genetic origins of the Minoans and Mycenaeans" [Minoalılar ve Mikenlerin genetik kökenleri]. Nature (İngilizce). 548 (7666): 214–218. Bibcode:2017Natur.548..214L. doi:10.1038/nature23310. ISSN 0028-0836. (PMC) 5565772 $2. (PMID) 28783727.
^ Yepiskoposyan, Levon; Hovhannisyan, Anahit; Khachatryan, Zaruhi (2016). "Genetic Structure of the Armenian Population" [Ermeni Nüfusunun Genetik Yapısı]. Archivum Immunologiae et Therapiae Experimentalis (İngilizce). 64 (1): 113–116. doi:10.1007/s00005-016-0431-9. ISSN 1661-4917. (PMID) 28083603.
^ Martirosyan, Hrach (2013). "The place of Armenian in the Indo-European language family: the relationship with Greek and Indo-Iranian" [Ermenicenin Hint-Avrupa dil ailesindeki yeri: Yunanca ve Hint-İran dilleri ile ilişki]. Journal of Language Relationship, 10. sayı, Ağu. 2013 (İngilizce). Moscow. ISBN .
^ Sims-Williams, Patrick (2020). "An Alternative to 'Celtic from the East' and 'Celtic from the West'" ['Doğu'dan gelen Keltçe' ve 'Batı'dan gelen Keltçe'ye bir alternatif]. Cambridge Archaeological Journal (İngilizce). 30 (3): 511–529. doi:10.1017/S0959774320000098. hdl:2160/317fdc72-f7ad-4a66-8335-db8f5d911437. ISSN 0959-7743. Geçersiz |hdl-access=free (); Geçersiz |doi-access=free ()
^ Kroonen, Barjamovic & Peyrot 2018, s. 9.
^ ^a ^b ^c Mallory 2013.
^ Lazaridis et al. 2016, Supplementary Information.

Kaynakça

Anthony, David W. (2007), The Horse, the Wheel and Language: How Bronze-Age Riders from the Eurasian Steppes Shaped the Modern World, Princeton University Press
Anthony, David; Ringe, Don (2015), "The Indo-European Homeland from Linguistic and Archaeological Perspectives", Annual Review of Linguistics, 1 (1), ss. 199–219, doi:10.1146/annurev-linguist-030514-124812 Geçersiz |doi-access=free ()
Anthony, David W. (2019), "Archaeology, Genetics, and Language in the Steppes: A Comment on Bomhard", Journal of Indo-European Studies, ss. 1–23
Anthony, David (2020), "Ancient DNA, Mating Networks, and the Anatolian Split", Serangeli, Matilde; Olander, Thomas (Ed.), Dispersals and Diversification: Linguistic and Archaeological Perspectives on the Early Stages of Indo-European, BRILL, ss. 31–42, ISBN
Anthony, David (2020a). "Migration, Ancient DNA, and Bronze Age Pastoralists from the Eurasian Steppes". Daniels, Megan (Ed.). Homo Migrans: Modeling Mobility and Migration in Human History. IEMA Distinguished Monograph Series. Albany: SUNY Press.
Bojtar, Endre (1999), Foreword to the Past: A Cultural History of the Baltic People, Central European University Press
Bomhard, Allan (2019), "The Origins of Proto-Indo-European: The Caucasian Substrate Hypothesis", Journal of Indo-European Studies, 47 (1–2)
Bouckaert, Remco; Lemey, Philippe; Dunn, Michael; Greenhill, Simon J.; Alekseyenko, Alexander V.; Drummond, Alexei J.; Gray, Russell D.; Suchard, Marc A.; Atkinson, Quentin D. (2012). "Mapping the Origins and Expansion of the Indo-European Language Family". Science. 337 (6097): 957–960. Bibcode:2012Sci...337..957B. doi:10.1126/science.1219669. (PMC) 4112997 $2. (PMID) 22923579.
Cavalli-Sforza, Luigi Luca (2000). Genes, peoples, and languages. Farrar Straus & Giroux. ISBN .
Chang, Will; Cathcart, Chundra; Hall, David; Garrett, Andrew (2015). "Ancestry-Constrained Phylogenetic Analysis Supports the Indo-European Steppe Hypothesis". Language, 91, Number 1, March 2015: 194–244.
Damgaard, Peter de Barros (2018), "The First Horse herders and the Impact of Early Bronze Age Steppe expansions into Asia", Science, 360 (6396), doi:10.1126/science.aar7711, (PMC) 6748862 $2, (PMID) 29743352
Gray, Russell D.; Atkinson, Quentin D. (2003). "Language-tree divergence times support the Anatolian theory of Indo-European origin". Nature. 426 (6965): 435–439. Bibcode:2003Natur.426..435G. doi:10.1038/nature02029. (PMID) 14647380.
Grolle, Johann (12 May 2018), "Invasion aus der Steppe", Der Spiegel
Haak W, ve diğerleri. (2015). "Massive migration from the steppe was a source for Indo-European languages in Europe". Nature. 522 (7555): 207–211. arXiv:1502.02783 $2. Bibcode:2015Natur.522..207H. doi:10.1038/nature14317. (PMC) 5048219 $2. (PMID) 25731166.

Yazarların tam listesi

Wolfgang Haak
Iosif Lazaridis
Nick Patterson
Nadin Rohland
Swapan Mallick
Bastien Llamas
Guido Brandt
Susanne Nordenfelt
Eadaoin Harney
Kristin Stewardson
Qiaomei Fu
Alissa Mittnik
Eszter Bánffy
Christos Economou
Michael Francken
Susanne Friederich
Rafael Garrido Pena
Fredrik Hallgren
Valery Khartanovich
Aleksandr Khokhlov
Michael Kunst
Pavel Kuznetsov
Harald Meller
Oleg Mochalov
Vayacheslav Moiseyev
Nicole Nicklisch
Sandra L. Pichler
Roberto Risch
Manuel A. Rojo Guerra
Christina Roth
Anna Szécsényi-Nagy
Joachim Wahl
Matthias Meyer
Johannes Krause
Dorcas Brown
David Anthony
Alan Cooper
Kurt Werner Alt
David Reich

Kassian, Alexei S., Mikhail Zhivlov, George Starostin, Artem A. Trofimov, Petr A. Kocharov, Anna Kuritsyna and Mikhail N. Saenko (2021). "Rapid radiation of the inner Indo-European languages: an advanced approach to Indo-European lexicostatistics". Linguistics, Volume 59 Issue 4.
Kloekhorst, Alwin (2008), "Some Indo-Uralic Aspects of Hittite" (PDF), The Journal of Indo-European Studies, 21 January 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 15 July 2020
Kortlandt, Frederik (2010), An outline of proto-indo-european (working paper) (PDF)
Kozintsev, Alexander (2019), "Proto-Indo-Europeans: The Prologue", Journal of Indo-European Studies, 47 (3–4)
; Trappe, Thomas (2021) [2019]. A Short History of Humanity: A New History of Old Europe [Die Reise unserer Gene: Eine Geschichte über uns und unsere Vorfahren] (English) (I bas.). New York: Random House. ss. 122, 186. ISBN . KB1 bakım: Tanımlanamayan dil ()
; Allentoft, Morten E.; Frei, Karin M.; Iversen, Rune; Johannsen, Niels N.; Kroonen, Guus; Pospieszny, Łukasz; Price, T. Douglas; Rasmussen, Simon; Sjögren, Karl-Göran; Sikora, Martin (2017). "Re-theorising mobility and the formation of culture and language among the Corded Ware Culture in Europe". Antiquity (İngilizce). 91 (356): 334–347. doi:10.15184/aqy.2017.17. hdl:1887/70150. ISSN 0003-598X. Geçersiz |hdl-access=free (); Geçersiz |doi-access=free ()
Kristiansen, Kristian (2020), "The Archaeology of Proto-Indo-European and Proto-Anatolian: Locating the Split", Serangeli; Olander (Ed.), Dispersals and Diversification: Linguistic and Archaeological Perspectives on the Early-Stages of Indo-European, BRILL, s. 157
Kroonen, Guus; Barjamovic, Gojko; Peyrot, Michael (2018), Linguistic supplement to Damgaard et al. 2018: Early Indo-European languages, Anatolian, Tocharian and Indo-Iranian
Lazaridis I, ve diğerleri. (2016). "Genomic insights into the origin of farming in the ancient Near East". Nature. 536 (7617): 419–424. Bibcode:2016Natur.536..419L. doi:10.1038/nature19310. ISSN 0028-0836. (PMC) 5003663 $2. (PMID) 27459054.

Yazarların tam listesi

Iosif Lazaridis
Dani Nadel
Gary Rollefson
Deborah C. Merrett
Nadin Rohland
Swapan Mallick
Daniel Fernandes
Mario Novak
Beatriz Gamarra
Kendra Sirak
Sarah Connell
Kristin Stewardson
Eadaoin Harney
Qiaomei Fu
Gloria Gonzalez-Fortes
Eppie R. Jones
Songül Alpaslan Roodenberg
György Lengyel
Fanny Bocquentin
Boris Gasparian
Janet M. Monge
Michael Gregg
Vered Eshed
Ahuva-Sivan Mizrahi
Christopher Meiklejohn
Fokke Gerritsen
Luminita Bejenaru
Matthias Blüher
Archie Campbell
Gianpiero Cavalleri
David Comas
Philippe Froguel
Edmund Gilbert
Shona M. Kerr
Peter Kovacs
Johannes Krause
Darren McGettigan
Michael Merrigan
D. Andrew Merriwether
Seamus O'Reilly
Martin B. Richards
Ornella Semino
Michel Shamoon-Pour
Gheorghe Stefanescu
Michael Stumvoll
Anke Tönjes
Antonio Torroni
James F. Wilson
Loic Yengo
Nelli A. Hovhannisyan
Nick Patterson
Ron Pinhasi
David Reich

Mallory, J. P. (1989), In Search of the Indo-Europeans: Language, Archaeology, and Myth, London: Thames & Hudson
Mallory, J. P. (1996), Fagan, Brian M. (Ed.), The Oxford Companion to Archaeology, Oxford University Press, ISBN
(1997), "The homelands of the Indo-Europeans", Blench, Roger; Spriggs, Matthew (Ed.), Archaeology and Language, I: Theoretical and Methodological Orientations, London: Routledge, ISBN .
Mallory, J. P.; Adams, D. Q. (1997), Encyclopedia of Indo-European Culture, Taylor & Francis
Mallory, J. P.; Adams, D. Q. (2006), The Oxford introduction to Proto-Indo-European and the Proto-Indo-European world (Repr. bas.), Oxford [u.a.]: Oxford Univ. Press, ISBN
Mallory, J .P. (2013), "Twenty-first century clouds over Indo-European homelands" (PDF), Journal of Language Relationship, 9, ss. 145–154, doi:10.31826/jlr-2013-090113
Mallory, J. P.; Dybo, A.; Balanovsky, O. (2020), "The Impact of Genetics Research on Archaeology and Linguistics in Eurasia", Russian Journal of Genetics, 55 (12), ss. 1472–1487, doi:10.1134/S1022795419120081
Mascarenhas, Desmond D.; Raina, Anupuma; Aston, Christopher E.; Sanghera, Dharambir K. (2015), "Genetic and Cultural Reconstruction of the Migration of an Ancient Lineage", BioMed Research International, 2015, s. 651415, doi:10.1155/2015/651415, (PMC) 4605215 $2, (PMID) 26491681 Geçersiz |doi-access=free ()
Narasimhan, Vagheesh M.; Anthony, David; Mallory, James; Reich, David (2018), The Genomic Formation of South and Central Asia, 10.1101/292581 $2 |biorxiv= değerini kontrol edin (), doi:10.1101/292581, hdl:21.11116/0000-0001-E7B3-0 Geçersiz |hdl-access=free (); Geçersiz |doi-access=free ()
Narasimhan, Vagheesh M.; Patterson, N.J.; Moorjani, Priya; Rohland, Nadin; ve diğerleri. (2019), "The Formation of Human Populations in South and Central Asia", Science, 365 (6457), ss. eaat7487, doi:10.1126/science.aat7487, (PMC) 6822619 $2, (PMID) 31488661
Nichols, Johanna (1997), "The Epicenter of the Indo-European Linguistic Spread", Blench, Roger; Spriggs, Matthew (Ed.), Archaeology and Language I: Theoretical and Methodological Orientations, Routledge
Nichols, Johanna (1999), "The Eurasian Spread Zone and the Indo-European Dispersal", Blench, Roger; Spriggs, Matthew (Ed.), Archaeology and Language II: Correlating archaeological and Linguistic Hypotheses, Routledge
Parpola, Asko (2015), The Roots of Hinduism. The Early Aryans and the Indus Civilisation, Oxford University Press
Pereltsvaig, Asya; Lewis, Martin W. (2015), "Searching for Indo-European origins", The Indo-European Controversy, Cambridge University Press, ISBN
Piazza, Alberto; Cavalli-Sforza, Luigi (2006). "Diffusion of genes and languages in human evolution". Proceedings of the 6th International Conference on the Evolution of Language. ss. 255–266. 11 December 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 July 2010.
(2018). Who We Are and How We Got Here: Ancient DNA and the new science of the human past (İngilizce). Oxford University Press. ISBN .
Ringe, Donald A. (2006), From Proto-Indo-European to Proto-Germanic, Linguistic history of English, v. 1, Oxford: Oxford University Press, ISBN
Shnirelman, Victor (2007), "Archaeology, Russian Nationalism, and the "Arctic Homeland"" (PDF), Kohl, P. L.; Kozelsky, M.; Ben-Yehuda, N. (Ed.), Selective Remembrances: Archaeology in the Construction, Commemoration, and Consecration of National Pasts, University of Chicago Press, 23 April 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi, erişim tarihi: 2 May 2021
Shinde, Vasant; Narasimhan, Vagheesh M.; Rohland, Nadin; Mallick, Swapan; ve diğerleri. (2019), "An Ancient Harappan Genome Lacks Ancestry from Steppe Pastoralists or Iranian Farmers", Cell, 179 (3), ss. 729–735.e10, doi:10.1016/j.cell.2019.08.048, (PMC) 6800651 $2, (PMID) 31495572
Trautmann, Thomas (2005). The Aryan Debate. Oxford University Press.
Vybornov, Aleksandr (2016), "Initial stages of two Neolithisation models in the Lower Volga basin", Documenta Praehistorica, 43, ss. 161–166, doi:10.4312/dp.43.7 Geçersiz |doi-access=free ()
Wang CC, ve diğerleri. (2018), "The genetic prehistory of the Greater Caucasus", bioRxiv, OCLC 8640486228

Yazarların tam listesi

Chuan-Chao Wang
Antje Wissgott
Guido Brandt
Choongwon Jeong
Stephan Schiffels
Johannes Krause
Wolfgang Haak
Sabine Reinhold
Dirk Mariaschk
Svend Hansen
Alexey Kalmykov
Andrej B Belinskiy
Olivia Cheronet
Denise Keating
Matthew Ferry
Eadaoin Harney
Swapan Mallick
Nadin Rohland
Kristin Stewardson
David Reich
Anatoly R Kantorovich
Vladimir E Maslov
Vladimira G Petrenko
Vladimir R Erlikh
Biaslan C Atabiev
Rabadan G Magomedov
Philipp L Kohl
Kurt W Alt
Sandra L Pichler
Claudia Gerling
Harald Meller
Benik Vardanyan
Larisa Yeganyan
Alexey D Rezepkin
Natalia Y Berezina
Yakov B Berezin
Alexandra P Buzhilova
Julia Gresky
Katharina Fuchs
Corina Knipper
Elena Balanovska
Oleg Balanovsky
Iain Mathieson
Thomas Higham
Viktor Trifonov
Ron Pinhasi

Wang CC, ve diğerleri. (2019), "Ancient human genome-wide data from a 3000-year interval in the Caucasus corresponds with eco-geographic regions", Nature Communications, 10 (1), s. 590, Bibcode:2019NatCo..10..590W, doi:10.1038/s41467-018-08220-8, (PMC) 6360191 $2, (PMID) 30713341

Yazarların tam listesi

Chuan-Chao Wang
Sabine Reinhold
Alexey Kalmykov
Antje Wissgott
Guido Brandt
Choongwon Jeong
Olivia Cheronet
Matthew Ferry
Eadaoin Harney
Denise Keating
Swapan Mallick
Nadin Rohland
Kristin Stewardson
Anatoly R Kantorovich
Vladimir E Maslov
Vladimira G Petrenko
Vladimir R Erlikh
Biaslan Ch Atabiev
Rabadan G Magomedov
Philipp L Kohl
Kurt W Alt
Sandra L Pichler
Claudia Gerling
Harald Meller
Benik Vardanyan
Larisa Yeganyan
Alexey D Rezepkin
Dirk Mariaschk
Natalia Berezina
Julia Gresky
Katharina Fuchs
Corina Knipper
Stephan Schiffels
Elena Balanovska
Oleg Balanovsky
Iain Mathieson
Thomas Higham
Yakov B Berezin
Alexandra Buzhilova
Viktor Trifonov
Ron Pinhasi
Andrej B Belinskij
David Reich
Svend Hansen
Johannes Krause
Wolfgang Haak

Wells, Spencer; Read, Mark (2002). The journey of man: a genetic odyssey. Princeton University Press. s. 168. ISBN . Geçersiz |url-erişimi=registration ()
Zvelebil (1995), "Indo-European origins and the agricultural transition in Europe", Whither Archaeology?: papers in honour of Evžen Neustupný

Bu madde bir . Bu maddeyi geliştirerek veya özelleştirilmiş birini koyarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz.

[dominant_model-1] Bkz.:
Bomhard (2019), s. 2: "Bu senaryo sadece dilbilimsel kanıtlarla değil, aynı zamanda giderek artan arkeolojik ve genetik kanıtlarla da destekleniyor. Hint-Avrupalıların, bu bölgede MÖ 4500-3500 arasında varlık gösteren birkaç kültür kompleksine ait olduğu belirlenmiştir. Bu anavatanı destekleyen kaynaklar hem geniş, hem de ikna edicidir. [...]. Sonuç olarak, muhtemel Hint-Avrupa anavatanına dair Anadolu gibi diğer senaryolar artık çoğunlukla terk edilmiştir.";

Reich (2018), s. 152: "Bu buluş, Kurgan hipotezi için bir kanıt dizisi daha sağlayarak sadece Hint-Avrupa dillerinin değil, Brahmin rahiplerinin binlerce yıl boyunca muhafaza ettiği dinde yansıtıldığı gibi Hint-Avrupa kültürünün de yüksek ihtimalle ataları steplerde ortaya çıkan halklar tarafından yayıldığını gösteriyor.";

Kristiansen et al. (2017), ss. 341–342: "Antik DNA'dan gelen kanıtları yukarıda tartışılan yakın tarihli dilbilimsel çalışmaların ortaya çıkardığı ek kanıtlara eklediğimizde, Anadolu hipotezi büyük oranda yalanlanmış olarak kabul edilmelidir. Daha sonra Avrasya'nın batısına hükmeden bu Hint-Avrupa dilleri, MÖ 3. binyılda Rus steplerinden gelen göçler ile ortaya çıkanlardı."

Anthony & Ringe (2015), s. 199: "Arkeolojik kanıtlar ve dilbilimsel kanıtlar, Hint-Avrupa dilleri için yaklaşık MÖ 4000'de Karadeniz-Hazar steplerinde bir kökeni destekleyen biçimde örtüşüyor. Kanıtlar o kadar güçlü ki, diğer hipotezleri destekleyen argümanlar yeniden incelenmelidir."

Mallory (1989), s. 185: "Kurgan çözümü çekicidir ve birçok arkeolog ve dilbilimci tarafından kısmen ya da tamamen kabul görmektedir. Bu, birinin Encyclopedia Britannica'da ve 'nde gördüğü bir çözümdür."

[2] Bomhard (2019), s. 2: "Bu senaryo sadece dilbilimsel kanıtlarla değil, aynı zamanda giderek artan arkeolojik ve genetik kanıtlarla da destekleniyor. Hint-Avrupalıların, bu bölgede MÖ 4500-3500 arasında varlık gösteren birkaç kültür kompleksine ait olduğu belirlenmiştir. Bu anavatanı destekleyen kaynaklar hem geniş, hem de ikna edicidir. [...]. Sonuç olarak, muhtemel Hint-Avrupa anavatanına dair Anadolu gibi diğer senaryolar artık çoğunlukla terk edilmiştir.";

[3] Reich (2018), s. 152: "Bu buluş, Kurgan hipotezi için bir kanıt dizisi daha sağlayarak sadece Hint-Avrupa dillerinin değil, Brahmin rahiplerinin binlerce yıl boyunca muhafaza ettiği dinde yansıtıldığı gibi Hint-Avrupa kültürünün de yüksek ihtimalle ataları steplerde ortaya çıkan halklar tarafından yayıldığını gösteriyor.";

[4] Kristiansen et al. (2017), ss. 341–342: "Antik DNA'dan gelen kanıtları yukarıda tartışılan yakın tarihli dilbilimsel çalışmaların ortaya çıkardığı ek kanıtlara eklediğimizde, Anadolu hipotezi büyük oranda yalanlanmış olarak kabul edilmelidir. Daha sonra Avrasya'nın batısına hükmeden bu Hint-Avrupa dilleri, MÖ 3. binyılda Rus steplerinden gelen göçler ile ortaya çıkanlardı."

[5] Anthony & Ringe (2015), s. 199: "Arkeolojik kanıtlar ve dilbilimsel kanıtlar, Hint-Avrupa dilleri için yaklaşık MÖ 4000'de Karadeniz-Hazar steplerinde bir kökeni destekleyen biçimde örtüşüyor. Kanıtlar o kadar güçlü ki, diğer hipotezleri destekleyen argümanlar yeniden incelenmelidir."

[6] Mallory (1989), s. 185: "Kurgan çözümü çekicidir ve birçok arkeolog ve dilbilimci tarafından kısmen ya da tamamen kabul görmektedir. Bu, birinin Encyclopedia Britannica'da ve 'nde gördüğü bir çözümdür."

[19] Mallory 2013: "Bu sempozyumdaki konuşmacıların genel olarak Hint-Avrupa anavatanı sorununa şu üç 'çözüm'den birini desteklediği görülebilir: 1. Anadolu Neolitik modeli ... 2. Yakın Doğu modeli ... 3. Karadeniz-Hazar modeli."

[FOOTNOTEMalloryAdams2006-2] Mallory & Adams 2006.

[FOOTNOTEAnthony2007-3] Anthony 2007.

[FOOTNOTEPereltsvaigLewis20151–16-4] Pereltsvaig & Lewis 2015, ss. 1–16.

[FOOTNOTEAnthonyRinge2015-5] Anthony & Ringe 2015.

[FOOTNOTEHaakLazaridisPattersonRohland2015-6] Haak et al. 2015.

[FOOTNOTEHaakLazaridisPattersonRohland2015138Supplementary_Information-7] Haak et al. 2015, s. 138, Supplementary Information.

[FOOTNOTEReich2018177-8] Reich 2018, s. 177.

[FOOTNOTEDamgaard20188-9] Damgaard 2018, s. 8.

[FOOTNOTEWangWissgottBrandtJeong201810-10] Wang et al. 2018, s. 10.

[FOOTNOTEGrolle2018108-11] Grolle 2018, s. 108.

[12] Lazaridis I, ve diğerleri. (2022). "The genetic history of the Southern Arc: A bridge between West Asia and Europe" [Güney Yayı'nın genetik tarihi: Batı Asya ve Avrupa arasında bir köprü]. Science (İngilizce). 377 (6609): eabm4247. doi:10.1126/science.abm4247. ISSN 0036-8075. (PMC) 10064553 $2. (PMID) 36007055. Geçersiz |doi-access=free ()

[:7-13] Renfrew, Colin (1990). Archaeology and Language: The Puzzle of Indo-European Origins [Arkeoloji ve Dil: Hint-Avrupa Kökeni Bulmacası] (İngilizce). CUP Archive. ISBN .

[FOOTNOTEGrayAtkinson2003-14] Gray & Atkinson 2003.

[FOOTNOTEBouckaertLemeyDunnGreenhill2012-15] Bouckaert et al. 2012.

[FOOTNOTETrautmann2005xiii-16] Trautmann 2005, s. xiii.

[FOOTNOTEParpola2015-17] Parpola 2015.

[FOOTNOTEPereltsvaigLewis201519–38-18] Pereltsvaig & Lewis 2015, ss. 19–38.

[FOOTNOTEBomhard20192-20] Bomhard 2019, s. 2.

[:0-21] Lazaridis, Iosif; Mittnik, Alissa; Patterson, Nick; Mallick, Swapan; Rohland, Nadin; Pfrengle, Saskia; Furtwängler, Anja; Peltzer, Alexander; Posth, Cosimo; Vasilakis, Andonis; McGeorge, P.J.P. (2017). "Genetic origins of the Minoans and Mycenaeans" [Minoalılar ve Mikenlerin genetik kökenleri]. Nature (İngilizce). 548 (7666): 214–218. Bibcode:2017Natur.548..214L. doi:10.1038/nature23310. ISSN 0028-0836. (PMC) 5565772 $2. (PMID) 28783727.

[22] Yepiskoposyan, Levon; Hovhannisyan, Anahit; Khachatryan, Zaruhi (2016). "Genetic Structure of the Armenian Population" [Ermeni Nüfusunun Genetik Yapısı]. Archivum Immunologiae et Therapiae Experimentalis (İngilizce). 64 (1): 113–116. doi:10.1007/s00005-016-0431-9. ISSN 1661-4917. (PMID) 28083603.

[23] Martirosyan, Hrach (2013). "The place of Armenian in the Indo-European language family: the relationship with Greek and Indo-Iranian" [Ermenicenin Hint-Avrupa dil ailesindeki yeri: Yunanca ve Hint-İran dilleri ile ilişki]. Journal of Language Relationship, 10. sayı, Ağu. 2013 (İngilizce). Moscow. ISBN .

[24] Sims-Williams, Patrick (2020). "An Alternative to 'Celtic from the East' and 'Celtic from the West'" ['Doğu'dan gelen Keltçe' ve 'Batı'dan gelen Keltçe'ye bir alternatif]. Cambridge Archaeological Journal (İngilizce). 30 (3): 511–529. doi:10.1017/S0959774320000098. hdl:2160/317fdc72-f7ad-4a66-8335-db8f5d911437. ISSN 0959-7743. Geçersiz |hdl-access=free (); Geçersiz |doi-access=free ()

[FOOTNOTEKroonenBarjamovicPeyrot20189-25] Kroonen, Barjamovic & Peyrot 2018, s. 9.

[FOOTNOTEMallory2013-26] Mallory 2013.

[FOOTNOTELazaridisNadelRollefsonMerrett2016Supplementary_Information-27] Lazaridis et al. 2016, Supplementary Information.