Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Bu maddede bulunmasına karşın yetersizliği nedeniyle bazı bilgilerin hangi kaynaktan alındığı belirsizdir. (Şubat 2020) () |
Buhara Muharebesi, Göktürk-Sasani ittifakı ile Ak Hun İmparatorluğu arasında gerçekleşmiş bir savaştır. Savaş sonunda Ak Hun İmparatorluğu yıkılmış ve toprakları, Ceyhun Nehri sınır olmak üzere Göktürkler ile Sasaniler arasında paylaşılmıştır.
| Buhara Muharebesi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
 Göktürk Kağanlığı |  Ak Hun İmparatorluğu | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
| İstemi Yabgu | |||||||||
| Güçler | |||||||||
| Bilinmiyor | Bilinmiyor | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| Bilinmiyor | Bilinmiyor | ||||||||
Öncesi
Göktürkler'in, Çin'den Akdeniz'e uzanan İpek Yolu'na egemen olmaya başlamasıyla birlikte batıda Ak Hun İmparatorluğu ile komşu haline geldiler. Ak Hun İmparatorluğu MS 350 yılından beri Kuzey Afganistan ve Maveraünnehir bölgelerinde varlığını sürdürmekte ve İpek Yolu ticaretini elinde tutmaktaydı. Bu bölgeleri elinde tutmak için de Sasani İmparatorluğu ile sürekli bir çatışma içerisindeydiler. Göktürk-Cücen Savaşı'ndan sonra doğuda büyük bir güç olarak ortaya çıkan Göktürkler de bu bölgeleri ele geçirmek ve İpek Yolu ticaretini denetim altına almak istiyorlardı.
Muharebe
Bunun için İstemi Yabgu komutasındaki Göktürk ordusu, 556 yılında Ak Hun İmparatorluğu'na karşı bir saldırı düzenledi. Doğuda Göktürk, batıda da Sasani saldırıları karşısında güç durumda kalan Ak Hun İmparatorluğu, 555 ve 558 yıllarında Çin'deki Batı Wei Devleti'ne elçi göndererek ittifak teklifinde bulunmuştur.İstemi Yabgu ise bu duruma karşılık Sasani İmparatorluğu ile ittifak kurmak istedi. Bunun için de kızını, Sasani imparatoru I. Hüsrev ile evlendirdi. İstemi Yabgu'nun kızının adı, İslam kaynaklarında Taberî, Mesudî, Fakim vb. şekillerde geçmektedir. Bu kız daha sonra Sasani imparatoriçesi olmuştur. Kurulan Göktürk-Sasani ittifakı gereğince 557 yılında Sasani ordusu batıdan, Mukan Kağan'ın komuta ettiği ve büyük olasılıkla İstemi Yabgu'nun da bulunduğuGöktürk ordusu doğudan saldırdı ve Ak Hun İmparatorluğu kolayca yıkıldı.
Sonuç
Yıkılan Ak Hun İmparatorluğu'nun toprakları Ceyhun Nehri sınır olmak üzere Göktürkler ile Sasaniler arasında paylaşıldı.Maveraünnehir, Fergana'nın bir bölümü, Kaşgar, Hotan ve Batı Türkistan'ın önemli şehirleri Göktürk Kağanlığı'na bağlandı. Dolayısıyla ünlü İpek Yolu ile bu yolda ticaret yapan Soğdlular da Göktürkler'in eline geçti. Ak Hun İmparatorluğu'nun ortadan kalkmasıyla Göktürk Kağanlığı, batıda tam anlamıyla Sasani İmparatorluğu ile komşu olurken aynı zamanda siyasi olarak çağının dünyasının iki büyük devleti olan Sasani İmparatorluğu ve Bizans İmparatorluğu ile çeşitli siyasi ve ekonomik ilişkiler kurmuş, onlarla bir seviyeye yükselmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ Edouard Chavannes, Batı Türkleri, s. 290.
- ^ B. Ögel, "İlk Töles Boyları", Belleten 48, s. 826-829; W. Samolin, "Hsiung-nu, Hun, Turk", CAJ, III, 2, 1956, s. 48 vd.
- ^ Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) 50 Ye-ta böl., s. 918.
- ^ R. Şeşen, "Eski Araplara Göre Türkler", Türkiyat Mecmuası, XV, 1968, s. 909.
- ^ Chou Shu (Chou Hanedanı Kitabı) 50 Ye-ta böl., aynı yer; Gök. böl., s. 909.
- ^ Bu konuda bkz. Chavannes, s. 242-266; El-Mesudî Muruc'uz-Zeheb, Kahire, 1948, I, s. 265-270'ten naklen Kafesoğlu, s. 94; P. Aalto "İranian Contacts of the Turks in Pre-İslamic Times", Studia Turcica, Budapest, 1971, s. 33.
- ^ K. Czegledy, Nomad Nepek Vandorlasa Napklettöl Napnyugatig, Budapest, Kafesoğlu, s. 94; L. Rasony, Tarihte Türklük, Ankara, 1988, s. 96; Grousset, s. 94-95.
- Genel
- Taşağıl, Ahmet (2003). Göktürkler I. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları. ss. 31,32. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede kaynak listesi bulunmasina karsin metin ici kaynaklarin yetersizligi nedeniyle bazi bilgilerin hangi kaynaktan alindigi belirsizdir Lutfen kaynaklari uygun bicimde metin icine yerlestirerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Subat 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Buhara Muharebesi Gokturk Sasani ittifaki ile Ak Hun Imparatorlugu arasinda gerceklesmis bir savastir Savas sonunda Ak Hun Imparatorlugu yikilmis ve topraklari Ceyhun Nehri sinir olmak uzere Gokturkler ile Sasaniler arasinda paylasilmistir Buhara MuharebesiTarih557BolgeBuhara yakinlari Gunumuz Ozbekistan i SonucGokturk ZaferiCografi DegisikliklerCeyhun Nehri nin kuzeyi Gokturkler in guneyi Sasaniler in eline gecti TaraflarGokturk KaganligiAk Hun ImparatorluguKomutanlar ve liderlerIstemi YabguGuclerBilinmiyorBilinmiyorKayiplarBilinmiyorBilinmiyorOncesiGokturkler in Cin den Akdeniz e uzanan Ipek Yolu na egemen olmaya baslamasiyla birlikte batida Ak Hun Imparatorlugu ile komsu haline geldiler Ak Hun Imparatorlugu MS 350 yilindan beri Kuzey Afganistan ve Maveraunnehir bolgelerinde varligini surdurmekte ve Ipek Yolu ticaretini elinde tutmaktaydi Bu bolgeleri elinde tutmak icin de Sasani Imparatorlugu ile surekli bir catisma icerisindeydiler Gokturk Cucen Savasi ndan sonra doguda buyuk bir guc olarak ortaya cikan Gokturkler de bu bolgeleri ele gecirmek ve Ipek Yolu ticaretini denetim altina almak istiyorlardi MuharebeBunun icin Istemi Yabgu komutasindaki Gokturk ordusu 556 yilinda Ak Hun Imparatorlugu na karsi bir saldiri duzenledi Doguda Gokturk batida da Sasani saldirilari karsisinda guc durumda kalan Ak Hun Imparatorlugu 555 ve 558 yillarinda Cin deki Bati Wei Devleti ne elci gondererek ittifak teklifinde bulunmustur Istemi Yabgu ise bu duruma karsilik Sasani Imparatorlugu ile ittifak kurmak istedi Bunun icin de kizini Sasani imparatoru I Husrev ile evlendirdi Istemi Yabgu nun kizinin adi Islam kaynaklarinda Taberi Mesudi Fakim vb sekillerde gecmektedir Bu kiz daha sonra Sasani imparatoricesi olmustur Kurulan Gokturk Sasani ittifaki geregince 557 yilinda Sasani ordusu batidan Mukan Kagan in komuta ettigi ve buyuk olasilikla Istemi Yabgu nun da bulunduguGokturk ordusu dogudan saldirdi ve Ak Hun Imparatorlugu kolayca yikildi SonucYikilan Ak Hun Imparatorlugu nun topraklari Ceyhun Nehri sinir olmak uzere Gokturkler ile Sasaniler arasinda paylasildi Maveraunnehir Fergana nin bir bolumu Kasgar Hotan ve Bati Turkistan in onemli sehirleri Gokturk Kaganligi na baglandi Dolayisiyla unlu Ipek Yolu ile bu yolda ticaret yapan Sogdlular da Gokturkler in eline gecti Ak Hun Imparatorlugu nun ortadan kalkmasiyla Gokturk Kaganligi batida tam anlamiyla Sasani Imparatorlugu ile komsu olurken ayni zamanda siyasi olarak caginin dunyasinin iki buyuk devleti olan Sasani Imparatorlugu ve Bizans Imparatorlugu ile cesitli siyasi ve ekonomik iliskiler kurmus onlarla bir seviyeye yukselmistir Ayrica bakinizGokturk Cucen Savasi Mukan Kagan Ak Hun ImparatorluguKaynakcaOzel Edouard Chavannes Bati Turkleri s 290 B Ogel Ilk Toles Boylari Belleten 48 s 826 829 W Samolin Hsiung nu Hun Turk CAJ III 2 1956 s 48 vd Chou Shu Chou Hanedani Kitabi 50 Ye ta bol s 918 R Sesen Eski Araplara Gore Turkler Turkiyat Mecmuasi XV 1968 s 909 Chou Shu Chou Hanedani Kitabi 50 Ye ta bol ayni yer Gok bol s 909 Bu konuda bkz Chavannes s 242 266 El Mesudi Muruc uz Zeheb Kahire 1948 I s 265 270 ten naklen Kafesoglu s 94 P Aalto Iranian Contacts of the Turks in Pre Islamic Times Studia Turcica Budapest 1971 s 33 K Czegledy Nomad Nepek Vandorlasa Napklettol Napnyugatig Budapest Kafesoglu s 94 L Rasony Tarihte Turkluk Ankara 1988 s 96 Grousset s 94 95 GenelTasagil Ahmet 2003 Gokturkler I Ankara Turk Tarih Kurumu Yayinlari ss 31 32 ISBN 975 16 0688 8 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim