Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Urmiye veya Urumiye (Azerice: اورمو, Urmu, اورمیه, Urumiyə; Farsça: ارومیه, Kürtçe: Ûrmiye, Orumieh, Süryanice: ܐܘܪܡܝܐ, Wurmê; Eski adı: رضائیه, Rızaiye), İran'ın Batı Azerbaycan Eyaleti'nin yönetim merkezi olan şehir.
| Urmiye ارومیه Orumiye رضائیه Rızaiye | |
|---|---|
Eyalet Merkezi | |
   | |
| Ülke |  İran |
| Eyalet | Batı Azerbaycan Eyaleti |
| Şehristan | Urmiye şehristanı |
| Bahş | Urmiye merkezî bahşı |
| İdare | |
| • Belediye başkanı | Mehmet Hazretpur |
| Rakım | 1.324 m |
| Nüfus (2012)İran'ın 10. büyük şehri | |
| • Toplam | 1.265.721 |
| • Yoğunluk | oto/km² |
| Zaman dilimi | (IRST) |
| • Yaz (YSU) | (IRST) |
Resmî site www.urmia.ir | |
Şehir, bağlı olduğu eyaletin orta kısmında, Urmiye Gölü ile Türkiye sınırı arasında karayoluyla Türkiye sınırına 50 km. uzaklıkta kendi adıyla anılan ovada kuruludur.
İklim
 Urmiye iklimi  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 16,4 | 18 | 26 | 26 | 30,6 | 36 | 38 | 38 | 35 | 30 | 22 | 17 | 38 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 2,6 | 4,8 | 10,4 | 16,8 | 22,2 | 27,5 | 31,2 | 31,0 | 27,1 | 20,1 | 12,2 | 5,7 | 17,6 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | −3,3 | −1,5 | 4,5 | 10,5 | 15,5 | 20,2 | 23,8 | 23,1 | 19,0 | 12,5 | 6,1 | 0,4 | 10,9 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −6,1 | −4,8 | −0,1 | 5,2 | 9,1 | 12,9 | 16,6 | 15,9 | 11,5 | 6,6 | 1,4 | −3,2 | 5,4 |
| En düşük sıcaklık (°C) | −22,8 | −22 | −19 | −12 | −1,6 | 4 | 10 | 8 | 3,4 | −5 | −13,4 | −20 | −22,8 |
| Ortalama yağış (mm) | 30,2 | 33,2 | 52,3 | 62,2 | 45,6 | 14,2 | 5,5 | 2,1 | 4,4 | 21,8 | 40,0 | 29,7 | 341,2 |
| Kaynak: Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi | |||||||||||||
Şehrin geçmişi
Adının kaynağı
Urmiye, kadim bir şehirdir. Pek çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Öneminden dolayı çevresindeki medeniyetler ve milletler tarafından da tanınan her dilde farklı bir şekilde anılan bir şehirdi. Şehre Suriyeliler ve Araplar 'Urmiya', Ermeniler 'Ormi', Persler 'Urumi', Türkler 'Urumiye' demişlerdir. Kelimenin kaynağı tam olarak bilinmemektedir ama Süryanice 'su beşiği' anlamına gelen 'ur-mia' 'dan geldiği tahmin edilmektedir. Asuri kaynaklarında Urmiye Gölü çevresindeki Manna Devleti kayıtlarında 'Urmeyate' adında bir yer belirtilir. Fakat bu ismin şehrin adının kaynağı olması mümkün görülmemektedir çünkü eski Fars kaynaklarında bu isme hiç rastlanmaz.
Kaçarlar devri
Şehir 1756 yılında Kaçar beyi tarafından alındı. Onun ölümünden sonra, şehir Afşar beyi Feth Ali Han Afşar tarafından ele geçirilse de Kerim Han Zend tarafından yedi aylık bir kuşatma ile 1759'da Zend Hanedanı'nın hakimiyetine girdi. Zand hanedanı'nın ortadan kalkmasından sonra, Urmiye Afşarları tekrar ayaklansa da başarılı olamadılar.
1828 yılında Urmiye, Rus-İran savaşı sırasında aylarca Rus kuvvetleri tarafından işgal edildi. Valinin yokluğunda şehir, Nacaf-Kulu Han Afşar tarafından idare edilmiştir. Kent yakınlarında, 9 Ocak 2011 tarihinde Iran Air'e ait iç hat seferi yapan bir yolcu uçağı düşmüş, 72 kişi ölmüştür.
Demografi
Ülkenin en büyük onuncu şehri olan Urmiye'nin nüfusu 2012 yılı verilerine göre 1.265.721 kişidir.[] Urmiye nüfusunun tahmini %90'ını Azeriler) geri kalan kısmını ise Kürtler, Süryaniler ve Ermeniler oluşturmaktadır.
Dış bağlantılar
- Urmia Branch of Ministry of Internal Affairs 11 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Urmiye Yol ve Ulaşım Ofisi 7 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- WikiMapia: Urmiye 29 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ "Urmiye İklim Verileri 1961–1990". Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2012.
- ^ İran'da uçak düştü, 72 kişi öldü 11 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., BBC, 9 Ocak 2011
- ^ LookLex Encyclopaedia :Orumiyeh 22 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Orumiyeh (Iran) - Britannica Online Encyclopedia". 15 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Urmiye veya Urumiye Azerice اورمو Urmu اورمیه Urumiye Farsca ارومیه Kurtce Urmiye Orumieh Suryanice ܐܘܪܡܝܐ Wurme Eski adi رضائیه Rizaiye Iran in Bati Azerbaycan Eyaleti nin yonetim merkezi olan sehir Urmiye ارومیه Orumiye رضائیه RizaiyeEyalet MerkeziUlkeIranEyaletBati Azerbaycan EyaletiSehristanUrmiye sehristaniBahsUrmiye merkezi bahsiIdare Belediye baskaniMehmet HazretpurRakim1 324 mNufus 2012 Iran in 10 buyuk sehri Toplam1 265 721 Yogunlukoto km Zaman dilimiUTC 03 30 IRST Yaz YSU UTC 04 30 IRST Resmi site www urmia ir Sehir bagli oldugu eyaletin orta kisminda Urmiye Golu ile Turkiye siniri arasinda karayoluyla Turkiye sinirina 50 km uzaklikta kendi adiyla anilan ovada kuruludur Iklim Urmiye iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 16 4 18 26 26 30 6 36 38 38 35 30 22 17 38Ortalama en yuksek sicaklik C 2 6 4 8 10 4 16 8 22 2 27 5 31 2 31 0 27 1 20 1 12 2 5 7 17 6Ortalama sicaklik C 3 3 1 5 4 5 10 5 15 5 20 2 23 8 23 1 19 0 12 5 6 1 0 4 10 9Ortalama en dusuk sicaklik C 6 1 4 8 0 1 5 2 9 1 12 9 16 6 15 9 11 5 6 6 1 4 3 2 5 4En dusuk sicaklik C 22 8 22 19 12 1 6 4 10 8 3 4 5 13 4 20 22 8Ortalama yagis mm 30 2 33 2 52 3 62 2 45 6 14 2 5 5 2 1 4 4 21 8 40 0 29 7 341 2Kaynak Ulusal Okyanus ve Atmosfer DairesiSehrin gecmisiAdinin kaynagi Yirminci yuzyilin baslarinda Urmiye de bir okul Urmiye kadim bir sehirdir Pek cok medeniyete ev sahipligi yapmistir Oneminden dolayi cevresindeki medeniyetler ve milletler tarafindan da taninan her dilde farkli bir sekilde anilan bir sehirdi Sehre Suriyeliler ve Araplar Urmiya Ermeniler Ormi Persler Urumi Turkler Urumiye demislerdir Kelimenin kaynagi tam olarak bilinmemektedir ama Suryanice su besigi anlamina gelen ur mia dan geldigi tahmin edilmektedir Asuri kaynaklarinda Urmiye Golu cevresindeki Manna Devleti kayitlarinda Urmeyate adinda bir yer belirtilir Fakat bu ismin sehrin adinin kaynagi olmasi mumkun gorulmemektedir cunku eski Fars kaynaklarinda bu isme hic rastlanmaz Kacarlar devri Sehir 1756 yilinda Kacar beyi tarafindan alindi Onun olumunden sonra sehir Afsar beyi Feth Ali Han Afsar tarafindan ele gecirilse de Kerim Han Zend tarafindan yedi aylik bir kusatma ile 1759 da Zend Hanedani nin hakimiyetine girdi Zand hanedani nin ortadan kalkmasindan sonra Urmiye Afsarlari tekrar ayaklansa da basarili olamadilar 1828 yilinda Urmiye Rus Iran savasi sirasinda aylarca Rus kuvvetleri tarafindan isgal edildi Valinin yoklugunda sehir Nacaf Kulu Han Afsar tarafindan idare edilmistir Kent yakinlarinda 9 Ocak 2011 tarihinde Iran Air e ait ic hat seferi yapan bir yolcu ucagi dusmus 72 kisi olmustur DemografiUlkenin en buyuk onuncu sehri olan Urmiye nin nufusu 2012 yili verilerine gore 1 265 721 kisidir kaynak belirtilmeli Urmiye nufusunun tahmini 90 ini Azeriler geri kalan kismini ise Kurtler Suryaniler ve Ermeniler olusturmaktadir Dis baglantilarUrmia Branch of Ministry of Internal Affairs 11 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Urmiye Yol ve Ulasim Ofisi 7 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde WikiMapia Urmiye 29 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Urmiye Iklim Verileri 1961 1990 Ulusal Okyanus ve Atmosfer Dairesi Erisim tarihi 27 Aralik 2012 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Iran da ucak dustu 72 kisi oldu 11 Ocak 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde BBC 9 Ocak 2011 LookLex Encyclopaedia Orumiyeh 22 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Orumiyeh Iran Britannica Online Encyclopedia 15 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2011