Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Teoman (Çince: 頭曼單于 Touman; taht MÖ 220 - MÖ 209), Asya Hun İmparatorluğu'nun kurucusu ve ilk hükümdarı olan Hun devlet adamı Tuvu Tanhu'nun (Tuvu Bey) oğlu ve Mete Han'nin babası. MÖ 3. yüzyıl dolaylarında yaşayan Teoman, bilinen ilk Hun (Hiung-nu) hükümdarıdır. Oğuz Han'ın babası Kara Han ile aynı kişi olduğu düşünülmektedir.
| Teoman | |
|---|---|
| Hun Tanhusu | |
| Asya Hun İmparatoru | |
| Hüküm süresi | MÖ 220 - MÖ 209 |
| Önce gelen | Tuvu Tanhu |
| Sonra gelen | Mete |
| Hanedan | Büyük Hun İmparatorluğu |
| Babası | Tuvu Tanhu |
Hayatı
Teoman Türk boyları dahil olmak üzere çeşitli gruplar arasında birliği sağlayarak, merkezi bir yönetim kurmuş ve böylece MÖ 220 yılında ilk Tanhu olarak iş başına geçmiştir.
Teoman zamanında Kuzey Çin bölgesinde birçok göçebe devleti vardı. Bunlardan Donghu denilen Doğu Barbarları ve Yueçiler başı çekiyordu. Kısacası Kuzey Çin'de güvensiz bir ortam vardı. Qin Hanedanı'nın kurucusu Qin Shi Huang, Meng Tian komutasında 300.000 kişilik bir orduyu kuzeye gönderdi ve bu bölgedeki göçebe devletlerinin çoğunu yaklaşık 400 km kuzeye sürdü. Teoman da güçlü bir göçebe lideri olmasına Çin ordusuna direnemedi. Meng Tian'ın ölümünden sonra Teoman halkıyla tekrardan Sarı Nehir kıyılarına geldi.
Türk boyları o zamana kadar en yakınlarındaki Çin İmparatorluğuna birçok akın gerçekleştirmişti. Her ne kadar bu akınlar Çinliler için tehdit oluştursa da, göçebe boyları hiçbir zaman birlikte hareket etmedikleri için büyük bir Hun akını olmamıştı. Teoman, boyları birleştirince en başta Çin olmak üzere o dönemde Orta Asya'daki birçok farklı grubu ve topluluğu korkuttu.
Teoman'ın büyük oğlu olan Mete, veliahtı sayılıyordu. Yine de Teoman, başka bir karısına olan bağlılığı yüzünden Mete yerine, bu karısından olan oğlunu veliaht yapmak istedi. Efsaneye göre Mete'yi Yueçilere rehin olarak verdi. Sonra Yueçilere saldırdı. Bu saldırı üzerine Yueçilerin Mete'yi öldüreceğini biliyordu ancak Mete kaçıp kurtuldu. Tüm bunlar Mete'nin ondan nefret etmesine neden oldu ve Mete tahtı babasından almak ve babası ile eşinden öç almak için bir ordu topladı. Mete 10.000 kişilik ordusu ile babasının üstüne yürüdü, Teoman'ı, Teoman'ın eşini ve bu eşinden olan veliahtı yapmak istediği oğlunu öldürdü (MÖ 209).
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Dipnotlar
- ^ "Hun Ata'sı Tuvu Bey". Makale:Belgesel Yönetmeni.Tekin Gün. Mootol:Türk Dünyası. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından .
- Kitaplar
- Watson, Burton. (1993). Records of the Grand Historian by Sima Qian. Translated by Burton Watson. Revised Edition. Columbia University Press. .
- Beckwith, Christopher I. (2009): Empires of the Silk Road: A History of Central Eurasia from the Bronze Age to the Present. Princeton: Princeton University Press. .
- Yap, Joseph P. (2009). Wars With The Xiongnu, A Translation from Zizhi tongjian. AuthorHouse, Bloomington, Indiana, U.S.A. . Introduction and Chapter 2.
Dış bağlantılar
- All Empires: The Xiongnu Empire
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Teoman Cince 頭曼單于 Touman taht MO 220 MO 209 Asya Hun Imparatorlugu nun kurucusu ve ilk hukumdari olan Hun devlet adami Tuvu Tanhu nun Tuvu Bey oglu ve Mete Han nin babasi MO 3 yuzyil dolaylarinda yasayan Teoman bilinen ilk Hun Hiung nu hukumdaridir Oguz Han in babasi Kara Han ile ayni kisi oldugu dusunulmektedir TeomanHun TanhusuAsya Hun ImparatoruHukum suresiMO 220 MO 209Once gelenTuvu TanhuSonra gelenMeteHanedanBuyuk Hun ImparatorluguBabasiTuvu TanhuHun Devleti Teoman zamanindaHayatiTeoman Turk boylari dahil olmak uzere cesitli gruplar arasinda birligi saglayarak merkezi bir yonetim kurmus ve boylece MO 220 yilinda ilk Tanhu olarak is basina gecmistir Teoman zamaninda Kuzey Cin bolgesinde bircok gocebe devleti vardi Bunlardan Donghu denilen Dogu Barbarlari ve Yueciler basi cekiyordu Kisacasi Kuzey Cin de guvensiz bir ortam vardi Qin Hanedani nin kurucusu Qin Shi Huang Meng Tian komutasinda 300 000 kisilik bir orduyu kuzeye gonderdi ve bu bolgedeki gocebe devletlerinin cogunu yaklasik 400 km kuzeye surdu Teoman da guclu bir gocebe lideri olmasina Cin ordusuna direnemedi Meng Tian in olumunden sonra Teoman halkiyla tekrardan Sari Nehir kiyilarina geldi Turk boylari o zamana kadar en yakinlarindaki Cin Imparatorluguna bircok akin gerceklestirmisti Her ne kadar bu akinlar Cinliler icin tehdit olustursa da gocebe boylari hicbir zaman birlikte hareket etmedikleri icin buyuk bir Hun akini olmamisti Teoman boylari birlestirince en basta Cin olmak uzere o donemde Orta Asya daki bircok farkli grubu ve toplulugu korkuttu Teoman in buyuk oglu olan Mete veliahti sayiliyordu Yine de Teoman baska bir karisina olan bagliligi yuzunden Mete yerine bu karisindan olan oglunu veliaht yapmak istedi Efsaneye gore Mete yi Yuecilere rehin olarak verdi Sonra Yuecilere saldirdi Bu saldiri uzerine Yuecilerin Mete yi oldurecegini biliyordu ancak Mete kacip kurtuldu Tum bunlar Mete nin ondan nefret etmesine neden oldu ve Mete tahti babasindan almak ve babasi ile esinden oc almak icin bir ordu topladi Mete 10 000 kisilik ordusu ile babasinin ustune yurudu Teoman i Teoman in esini ve bu esinden olan veliahti yapmak istedigi oglunu oldurdu MO 209 Ayrica bakinizMete Orta Asya Hunlari Hiung nu On Turkler Oguz Han Kara HanKaynakcaDipnotlar Hun Ata si Tuvu Bey Makale Belgesel Yonetmeni Tekin Gun Mootol Turk Dunyasi 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan KitaplarWatson Burton 1993 Records of the Grand Historian by Sima Qian Translated by Burton Watson Revised Edition Columbia University Press ISBN 0 231 08167 7 Beckwith Christopher I 2009 Empires of the Silk Road A History of Central Eurasia from the Bronze Age to the Present Princeton Princeton University Press ISBN 978 0 691 13589 2 Yap Joseph P 2009 Wars With The Xiongnu A Translation from Zizhi tongjian AuthorHouse Bloomington Indiana U S A ISBN 978 1 4490 0604 4 Introduction and Chapter 2 Dis baglantilarAll Empires The Xiongnu Empire