Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
EA-6B Prowler, Grumman firması tarafından ABD Deniz Kuvvetleri ve ABD Deniz Piyadeleri için geliştirilen bir elektronik harp ve istihbarat uçağıdır. A-6 Intruder saldırı uçağı temel alınarak geliştirilen Prowler, 1971 yılında hizmete girmiştir.
| EA-6B Prowler | |
|---|---|
 Bir EA-6B Prowler, Alaska'da bulunan Eielson Hava Üssü'nden havalanırken | |
| Türü | Elektronik harp ve istihbarat uçağı |
| Ulusal köken |  ABD |
| Üretici | Northrop Grumman |
| İlk uçuş | 25 Mayıs 1968 |
| Hizmete giriş | Temmuz 1971 |
| Hizmetten çıkış | 2015 Amerikan Deniz Piyadeleri 2019 Amerikan Donanması |
| Durumu | Hizmet dışı |
| Ana kullanıcı | ABD Deniz Kuvvetleri ABD Deniz Piyadeleri |
| Üretim sayısı | 170 |
| Birim maliyeti | 52 milyon Amerikan doları |
Tasarım ve Geliştirme
Prowler, bir pilot ve üç elektronik harp uzmanından oluşan dört kişilik bir mürettebata sahiptir. İki adet J52-P408 turbojet motoru sayesinde 950 km/h seyir hızına ulaşabilen uçak, 1.840 km'lik bir seyir menziline sahiptir. Uzun ve zorlu elektronik harp ve istihbarat görevlerinin uçağın teknik aksamı ve elektronik donanımı üzerinde oluşturduğu yük sebebiyle Prowler uçakları, pek çok savaş ve destek uçağına göre daha sık bakım gerektirmekte ve donanım geliştirme çalışmalarına dahil olmaktadır.
Uçağın karakteristik özelliklerinden biri de kanopisinin, mürettebatı gövde ve kanatlara yerleştirilmiş elektronik istihbarat ve ekipmanın yaydığı elektromanyetik radyasyonun etkilerinden korumak için altın bir film ile kaplanmış olmasıdır.
Daha çok güçlerine elektronik koruma ve desteği sağlamak amacıyla geliştirilmiş uçak, düşman radar ve uçaksavar sistemlerini doğrudan hedefleyebilmekte ve gerektiğinde AGM-88 HARM füzeleriyle saldırı gerçekleştirebilmektedir.
1995 yılında dahilinde Prowler uçaklarının motor ve elektronik sistemlerine yönelik kapsamlı bir yenileme çalışması başlatılmıştır. Ancak ADVCAP (Advanced Capability, Türkçe: "Geliştirilmiş Yetenek") adı verilen program, bütçe sıkıntıları sebebiyle 1999 yılında iptal edilmiştir.
Görev Tarihçesi
ABD Hava Kuvvetleri bünyesinde benzer görevleri yürüten uçaklarının 1998 yılında hizmetten ayrılmasının ardından Prowler, ABD envanterindeki tek ileri cephe uçak konumunu almıştır. Dolayısıyla Prowler uçakları bu tarihten itibaren ABD'nin gerçekleştirdiği neredeyse tüm askeri operasyonlara iştirak etmiştir.
EA-6B Prowler uçakları toplamda 170 adet üretilmiştir, EA-6B Prowler sadece ABD tarafından Amerika Birleşik Devletleri Donanması ve ABD Deniz Piyadelerinde kullanılmıştır.
Prowler uçakları, Irak ve Afganistan'daki ABD güçlerine karşı yaygın olarak kullanılan uzaktan kumandalı patlayıcıların etkisiz hale getirilmesi görevinde de kullanılmaktadır. Güçlü ekipmanı sayesinde belli bir bölgedeki tüm radyo vericilerini etkisiz hale getirebilen uçaklar, böylelikle patlayıcıların cep telefonu, telsiz vb. radyo sinyaliyle çalışan donanımlar ile patlatılmasını engelleyebilmektedir.
EA-6B Prowler uçakları 2009 yılı itibarıyla kademeli olarak hizmetten ayrılmaya başlamıştır. Bu tarihten itibaren elektronik harp, istihbarat ve görevleri (F/A-18E/F Super Hornet) uçağı temel alınarak geliştirilen ve 2009 yılında hizmete giren EA-18G Growler üstlenmeye başlamıştır. 2015 yılında Amerika Birleşik Devletleri Donanması, 2019 yılında da ABD Deniz Piyadeleri bu uçakları emekliye ayırarak EA-6B Prowler uçakları tamamen emekli olmuştur.
Önemli Kazalar
Şu ana kadar hiçbir Prowler uçağı çatışmada düşürülmemiş olmasına karşın 40'tan fazla uçak çeşitli kazalar sonucu yitirilmiştir.
- 26 Mayıs 1981 tarihinde USS Nimitz uçak gemisine inmekte olan bir EA-6B Prowler uçağı, pilotun kontrolü kaybetmesi sonucu geminin güvertesine çakılmış, çıkan yangında 14 denizci ölmüştür.
- 3 Şubat 1998 tarihinde İtalya'da konuşlu NATO'ya bağlı ABD güçleri bünyesinde görev yapan bir EA-6B Prowler uçağı, Cavalese kasabası yakınlarında alçak uçuş yaptığı sırada bir teleferik hattına çarpmış, kaza sonucu kopan hattan düşen teleferik kabininde 20 kişi ölmüştür. Hafif hasarlı olarak üsse dönen uçağın pilotu askeri mahkeme tarafından suçlu bulunmuş ve 6 ay hapis cezasına çarptırılmıştır.
Teknik Özellikler
- Genel özellikler:
- Mürettebat: 4 kişi (1 pilot, 3 elektronik harp uzmanı)
- Uzunluk: 17.7 m
- 15.9 m
- Yükseklik: 4.9 m
- Kanat alanı: 49.1 m²
- Boş ağırlık: 15.130 kg
- Azami kalkış ağırlığı: 27.900 kg
- Motorlar: İki adet J52-P408A turbojet
- Performans:
- Azami hız: 566 knot (1.050 km/h)
- Seyir hızı: 418 knot (774 km/h)
- Menzil: 3.254 km
- Azami seyir irtifası: 11.500 m (37.600 ft)
- Silah sistemleri:
- Dört adede kadar AGM-88 HARM anti-radar füzesi
- Beş adede kadar
Kaynakça
- Associated Press: Navy Takes Aim At Roadside Bombs (İngilizce) 6 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- EA-6B Prowler, Amerikan Bilimadamları Federasyonu (FAS) (İngilizce)5 Aralık 1998 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
EA 6B Prowler Grumman firmasi tarafindan ABD Deniz Kuvvetleri ve ABD Deniz Piyadeleri icin gelistirilen bir elektronik harp ve istihbarat ucagidir A 6 Intruder saldiri ucagi temel alinarak gelistirilen Prowler 1971 yilinda hizmete girmistir EA 6B ProwlerBir EA 6B Prowler Alaska da bulunan Eielson Hava Ussu nden havalanirkenTuruElektronik harp ve istihbarat ucagiUlusal koken ABDUreticiNorthrop GrummanIlk ucus25 Mayis 1968Hizmete girisTemmuz 1971Hizmetten cikis2015 Amerikan Deniz Piyadeleri 2019 Amerikan DonanmasiDurumuHizmet disiAna kullaniciABD Deniz Kuvvetleri ABD Deniz PiyadeleriUretim sayisi170Birim maliyeti52 milyon Amerikan dolariTasarim ve GelistirmeProwler bir pilot ve uc elektronik harp uzmanindan olusan dort kisilik bir murettebata sahiptir Iki adet Pratt amp Whitney J52 P408 turbojet motoru sayesinde 950 km h seyir hizina ulasabilen ucak 1 840 km lik bir seyir menziline sahiptir Uzun ve zorlu elektronik harp ve istihbarat gorevlerinin ucagin teknik aksami ve elektronik donanimi uzerinde olusturdugu yuk sebebiyle Prowler ucaklari pek cok savas ve destek ucagina gore daha sik bakim gerektirmekte ve donanim gelistirme calismalarina dahil olmaktadir Ucagin karakteristik ozelliklerinden biri de kanopisinin murettebati govde ve kanatlara yerlestirilmis elektronik istihbarat ve ekipmanin yaydigi elektromanyetik radyasyonun etkilerinden korumak icin altin bir film ile kaplanmis olmasidir Daha cok guclerine elektronik koruma ve destegi saglamak amaciyla gelistirilmis ucak dusman radar ve ucaksavar sistemlerini dogrudan hedefleyebilmekte ve gerektiginde AGM 88 HARM fuzeleriyle saldiri gerceklestirebilmektedir 1995 yilinda dahilinde Prowler ucaklarinin motor ve elektronik sistemlerine yonelik kapsamli bir yenileme calismasi baslatilmistir Ancak ADVCAP Advanced Capability Turkce Gelistirilmis Yetenek adi verilen program butce sikintilari sebebiyle 1999 yilinda iptal edilmistir Gorev TarihcesiEA 6B Prowler ucaklari 1995 yilindan bu yana ABD nin gerceklestirdigi tum askeri operasyonlara istirak etmistir Resimde Incirlik Hava Ussu nden kalkan iki Prowler Kuzey Irak taki ucusa yasak bolgede gozlem ucusu yaparken goruluyor ABD Hava Kuvvetleri bunyesinde benzer gorevleri yuruten ucaklarinin 1998 yilinda hizmetten ayrilmasinin ardindan Prowler ABD envanterindeki tek ileri cephe ucak konumunu almistir Dolayisiyla Prowler ucaklari bu tarihten itibaren ABD nin gerceklestirdigi neredeyse tum askeri operasyonlara istirak etmistir EA 6B Prowler ucaklari toplamda 170 adet uretilmistir EA 6B Prowler sadece ABD tarafindan Amerika Birlesik Devletleri Donanmasi ve ABD Deniz Piyadelerinde kullanilmistir Prowler ucaklari Irak ve Afganistan daki ABD guclerine karsi yaygin olarak kullanilan uzaktan kumandali patlayicilarin etkisiz hale getirilmesi gorevinde de kullanilmaktadir Guclu ekipmani sayesinde belli bir bolgedeki tum radyo vericilerini etkisiz hale getirebilen ucaklar boylelikle patlayicilarin cep telefonu telsiz vb radyo sinyaliyle calisan donanimlar ile patlatilmasini engelleyebilmektedir EA 6B Prowler ucaklari 2009 yili itibariyla kademeli olarak hizmetten ayrilmaya baslamistir Bu tarihten itibaren elektronik harp istihbarat ve gorevleri F A 18E F Super Hornet ucagi temel alinarak gelistirilen ve 2009 yilinda hizmete giren EA 18G Growler ustlenmeye baslamistir 2015 yilinda Amerika Birlesik Devletleri Donanmasi 2019 yilinda da ABD Deniz Piyadeleri bu ucaklari emekliye ayirarak EA 6B Prowler ucaklari tamamen emekli olmustur Onemli KazalarSu ana kadar hicbir Prowler ucagi catismada dusurulmemis olmasina karsin 40 tan fazla ucak cesitli kazalar sonucu yitirilmistir 26 Mayis 1981 tarihinde USS Nimitz ucak gemisine inmekte olan bir EA 6B Prowler ucagi pilotun kontrolu kaybetmesi sonucu geminin guvertesine cakilmis cikan yanginda 14 denizci olmustur 3 Subat 1998 tarihinde Italya da konuslu NATO ya bagli ABD gucleri bunyesinde gorev yapan bir EA 6B Prowler ucagi Cavalese kasabasi yakinlarinda alcak ucus yaptigi sirada bir teleferik hattina carpmis kaza sonucu kopan hattan dusen teleferik kabininde 20 kisi olmustur Hafif hasarli olarak usse donen ucagin pilotu askeri mahkeme tarafindan suclu bulunmus ve 6 ay hapis cezasina carptirilmistir Teknik OzelliklerEA 6B Prowler ucaklari gelismis elektronik karistirici donanimlariyla oldugu gibi tasidiklari AGM 88 HARM anti radar fuzeleriyle de dusman radar ve ucaksavar sistemlerine karsi onemli bir vurucu guc teskil etmektedir Genel ozellikler Murettebat 4 kisi 1 pilot 3 elektronik harp uzmani Uzunluk 17 7 m 15 9 m Yukseklik 4 9 m Kanat alani 49 1 m Bos agirlik 15 130 kg Azami kalkis agirligi 27 900 kg Motorlar Iki adet Pratt amp Whitney J52 P408A turbojet Performans Azami hiz 566 knot 1 050 km h Seyir hizi 418 knot 774 km h Menzil 3 254 km Azami seyir irtifasi 11 500 m 37 600 ft Silah sistemleri Dort adede kadar AGM 88 HARM anti radar fuzesi Bes adede kadarKaynakcaAssociated Press Navy Takes Aim At Roadside Bombs Ingilizce 6 Temmuz 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde EA 6B Prowler Amerikan Bilimadamlari Federasyonu FAS Ingilizce 5 Aralik 1998 tarihinde Wayback Machine sitesinde