Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Nazar boncuğu, insanı kem gözlerden koruduğuna inanılan boncuk. Tarih boyunca, çoğu kültürde ve dinsel inançta, göz figürü kötülükleri savan güçlü bir tılsım olarak kabul edilmiştir.[]
Özellikleri
Genelde nazar boncukları göz şeklinde olur. Göze aynı zamanda boncuk da denmektedir. Bu bağlamda bakıldığında kişinin dünyaya açılan penceresi gözdür ve göz her türlü, iyi ve kötü, düşüncelerin ilk çıkış noktası olarak kabul edilir. Bu yüzden bakışlardan, kötü gözlerden korunmak amacıyla emici özelliği olduğuna inanılan mavi renkli taşlar eskiden beri kullanıla gelmiştir. Ve son halini günümüzdeki çeşit çeşit nazar boncukları olarak almıştır. Şu an, gerek inanç gerek gelenek, gerekse de süs eşyası olarak pek çok kişi nazar boncuğunu günlük yaşantısında çok sık kullandığı yerlerde bulundurmaktadır. Nazar boncuğu yapılırken içine kurşun dökülür. Bunun da iyi şans getirdiği söylenir.[] Mâvi renkli her cam boncuğun nazarı savması gerçekte eski halk inanışına göre mümkün değildir. Bu boncukların mutlaka bulunması gereken özellikleri vardır örnegin kimi ustalara göre mavi üzerine sarı renkli göz yer almalıdır. Ayrıca “Göz Ocağı” niteliğinde özel (daha eski halk inançlarına göre “İyeli/Eyelü”, yâni koruyucu ruhu olan) bir yerde eritilmiş olmalıdır. Nazar boncuğu ocaklarının kuruluşu da geçmişte özel bir tören ile gerçekleştirilirdi. Bu ocakta başka bir cam işiyle uğraşılmaz, sâdece nazar boncuğu yapılır. O kadar ki, aynı işliğin içerisinde başka cam eşyâlar yapan usta, nazar boncuğu üretmek için yalnızca asıl ocağı kullanır. Ayrıca gerçek bir nazar boncuğunun mutlaka elde yapılması gerekir, makinelerle seri halde üretilen boncuklar bir süs eşyâsı olmaktan öte bir anlam ifâde etmez.
Tarihçe
Tarihteki Türk topluluklarında Nazar boncuğuna munçuk, moncuk, monşak, monçak, monçok, muyınçak gibi isimler verilmiştir ve bu tabirlerin bazıları günümüzde de bazı ulusların dillerinde yer almaktadır. Sözcük olarak "Boncuk" demektir. Bunlar kişinin veya atın boynuna takılan değerli taş; arslan tırnağı, muska gibi şeylerdir. Attila Han’ın babasının adı da Muncuk’tur. Türk halk inancında Albıs, Gökçe Munçuk (Mavi Boncuk)’tan çok korkar, ki Nazar Boncuğu kavramının kökeninde bu anlayış yatar.
Kotaz sözcüğü de yine Nazar boncuğu anlamında kullanılan başka bir kelimedir. Gözün dikkatini başka yöne çekmesi nedeniyle korunduğu mantığı öne sürülür. Çok kuvvetli nazarların kotazları (nazar boncuklarını) çatlattığı hatta parça parça ettiği anlatılır. Sözcük olarak "kutlu nesne" anlamına gelir. Köşgük ve çom tabirleri de aynı anlamda kullanılır ve nazarlık demektir.
Kaynakça
- ^ "Nazar Boncuğu - Görece Köyü Ocakları". 14 Eylül 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Eylül 2014.
- ^ . 1 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ocak 2012.
- ^ Türk Söylence Sözlüğü, Deniz Karakurt, Türkiye, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) 7 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- ^ ÇIBLAK, Nilgün (2004), “Halk Kültüründe Nazar, Nazarlık İnancı ve Bunlara Bağlı Uygulamalar”, Türklük Bilimi Araştırmaları (TÜBAR), S.15, ss.103-125
Ayrıca bakınız
| Wikimedia Commons'ta Nazar boncuğu ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Dış bağlantılar
- Boncuk-Köy / Görece Beydesi 22 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Boncuk (Beads) - Ellerin Türküsü 25 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Belgesel)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Nazar boncugu insani kem gozlerden koruduguna inanilan boncuk Tarih boyunca cogu kulturde ve dinsel inancta goz figuru kotulukleri savan guclu bir tilsim olarak kabul edilmistir kaynak belirtilmeli Nazar boncuklariGoz bicimindeki Nazar lambasiOzellikleriGenelde nazar boncuklari goz seklinde olur Goze ayni zamanda boncuk da denmektedir Bu baglamda bakildiginda kisinin dunyaya acilan penceresi gozdur ve goz her turlu iyi ve kotu dusuncelerin ilk cikis noktasi olarak kabul edilir Bu yuzden bakislardan kotu gozlerden korunmak amaciyla emici ozelligi olduguna inanilan mavi renkli taslar eskiden beri kullanila gelmistir Ve son halini gunumuzdeki cesit cesit nazar boncuklari olarak almistir Su an gerek inanc gerek gelenek gerekse de sus esyasi olarak pek cok kisi nazar boncugunu gunluk yasantisinda cok sik kullandigi yerlerde bulundurmaktadir Nazar boncugu yapilirken icine kursun dokulur Bunun da iyi sans getirdigi soylenir kaynak belirtilmeli Mavi renkli her cam boncugun nazari savmasi gercekte eski halk inanisina gore mumkun degildir Bu boncuklarin mutlaka bulunmasi gereken ozellikleri vardir ornegin kimi ustalara gore mavi uzerine sari renkli goz yer almalidir Ayrica Goz Ocagi niteliginde ozel daha eski halk inanclarina gore Iyeli Eyelu yani koruyucu ruhu olan bir yerde eritilmis olmalidir Nazar boncugu ocaklarinin kurulusu da gecmiste ozel bir toren ile gerceklestirilirdi Bu ocakta baska bir cam isiyle ugrasilmaz sadece nazar boncugu yapilir O kadar ki ayni isligin icerisinde baska cam esyalar yapan usta nazar boncugu uretmek icin yalnizca asil ocagi kullanir Ayrica gercek bir nazar boncugunun mutlaka elde yapilmasi gerekir makinelerle seri halde uretilen boncuklar bir sus esyasi olmaktan ote bir anlam ifade etmez TarihceTarihteki Turk topluluklarinda Nazar boncuguna muncuk moncuk monsak moncak moncok muyincak gibi isimler verilmistir ve bu tabirlerin bazilari gunumuzde de bazi uluslarin dillerinde yer almaktadir Sozcuk olarak Boncuk demektir Bunlar kisinin veya atin boynuna takilan degerli tas arslan tirnagi muska gibi seylerdir Attila Han in babasinin adi da Muncuk tur Turk halk inancinda Albis Gokce Muncuk Mavi Boncuk tan cok korkar ki Nazar Boncugu kavraminin kokeninde bu anlayis yatar Kotaz sozcugu de yine Nazar boncugu anlaminda kullanilan baska bir kelimedir Gozun dikkatini baska yone cekmesi nedeniyle korundugu mantigi one surulur Cok kuvvetli nazarlarin kotazlari nazar boncuklarini catlattigi hatta parca parca ettigi anlatilir Sozcuk olarak kutlu nesne anlamina gelir Kosguk ve com tabirleri de ayni anlamda kullanilir ve nazarlik demektir Kaynakca Nazar Boncugu Gorece Koyu Ocaklari 14 Eylul 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Eylul 2014 1 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Ocak 2012 Turk Soylence Sozlugu Deniz Karakurt Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 7 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi CIBLAK Nilgun 2004 Halk Kulturunde Nazar Nazarlik Inanci ve Bunlara Bagli Uygulamalar Turkluk Bilimi Arastirmalari TUBAR S 15 ss 103 125Ayrica bakinizNazarWikimedia Commons ta Nazar boncugu ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Dis baglantilarBoncuk Koy Gorece Beydesi 22 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Boncuk Beads Ellerin Turkusu 25 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Belgesel