Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Klorometan ya da metil klorür, CH3Cl formülüne sahip bir alkil halojenürdür. Aşırı derecede yanıcı bir gazdır. Önceden soğutucularda kullanılmıştır ancak toksisitesinden dolayı artık tüketici ürünlerinde kullanılmamaktadır. Klorometan ilk olarak Jean-Baptiste Dumas ve Eugene Peligot isimli iki Fransız kimyager tarafından 1835'te metanol, sülfürik asit ve sodyum klorür karışımının kaynatılması ile sentezlenmiştir, bu yöntem günümüzde kullanılana çok benzerdir.
 | |
| Adlandırmalar | |
|---|---|
Chloromethane | |
Klorometan | |
Diğer adlar Metil klorür, monoklorometan | |
| Tanımlayıcılar | |
| |
3D model (JSmol) |
|
| 1696839 | |
| ChEBI |
|
| ChEMBL |
|
| ChemSpider |
|
| ECHA InfoCard | 100.000.744 |
| EC Numarası |
|
| 24898 | |
| KEGG |
|
| MeSH | Methyl+Chloride |
PubChem CID |
|
| RTECS numarası |
|
| UNII |
|
| UN numarası | 1063 |
CompTox Bilgi Panosu (EPA) |
|
| |
| |
| Özellikler | |
| Kimyasal formül | CH3Cl |
| Molekül kütlesi | 50,49 g mol−1 |
| Görünüm | renksiz gaz |
| Yoğunluk | 1,003 g/mL (-23.8 °C, sıvı) 2,3065 g/L (0 °C, gaz) |
| Erime noktası | -97,4 °C (-143,3 °F; 175,8 K) |
| Kaynama noktası | -23,8 °C (-10,8 °F; 249,3 K) |
| Çözünürlük (su içinde) | 5,325 g L−1 |
| log P | 1,113 |
| Buhar basıncı | 506,09 kPa (20 °C (68 °F)de) |
Henry yasası sabiti (kH) | 940 nmol Pa−1 kg−1 |
| -32,0·10−6 cm3/mol | |
| Yapı | |
| Tetragonal | |
| Tetrahedron | |
| Dipol momenti | 1.9 D |
| Termokimya | |
Standart molar entropi (S⦵298) | 234,36 J K−1 mol−1 |
Standart formasyon entalpisi (ΔfH⦵298) | -8,68 kJ mol−1 |
Standart yanma entalpisi (ΔcH⦵298) | -764,5 -763,5 kJ mol−1 |
| Tehlikeler | |
| GHS etiketleme sistemi: | |
| Piktogramlar |   |
| İşaret sözcüğü | TEHLİKE |
| Tehlike ifadeleri | H220, H351, H373 |
| Önlem ifadeleri | P210, P281, P410+P403 |
| NFPA 704 (yangın karosu) | |
| Parlama noktası | -20 °C (-4 °F; 253 K) |
| 625 °C (1.157 °F; 898 K) | |
| Patlama sınırları | %8,1 - %17,4 |
| Öldürücü doz veya konsantrasyon (LD, LC): | |
LD50 ((medyan doz)) | 150-180 mg/kg (oral, sıçan) 5.3 mg/L/4 h (soluma, sıçan) |
LC50 ((medyan konsantrasyon)) | 72.000 ppm (sıçan, 30 d) 2200 ppm (fare, 6 sa) 2760 ppm (memeli, 4 sa) 2524 ppm (sıçan, 4 sa) |
LCLo ((yayınlanan en düşük)) | 20.000 ppm (hint domuzu, 2 sa) 14.661 ppm (köpek, 6 sa) |
| NIOSH ABD maruz kalma limitleri: | |
| PEL (izin verilen) | TWA 100 ppm C 200 ppm 300 ppm (herhangi bir 3 saatte 5 dakikalık maksimum zirve) |
| REL (tavsiye edilen) | Ca |
| IDLH (anında tehlike) | Ca [2000 ppm] |
| Benzeyen bileşikler | |
Benzeyen alkanes | |
Benzeyen bileşikler | 2-Chloroethanol |
| Aksi belirtilmediği sürece madde verileri, Standart sıcaklık ve basınç koşullarında belirtilir (25 °C [77 °F], 100 kPa). | |
Benzen, etanol ve karbon tetraklorürde çözünür. Kloroform ve eterle karışabilir. Uygun saklama koşullarında stabildir. Güçlü UV ışığı hava ve nemde hidrojen klorür, karbon monoksit, karbon dioksit ve fosgene parçalanabilir. Neme maruz kalırsa metanol ve hidrojen klorüre parçalanabilir. Klorometan, alüminyum, magnezyum, çinko ve bazı tür plastiklere zarar verebilir.
Ayrıca metandan türemiş alkil klorürlere "klorometanlar" denir.
Üretilişi
Genelde klorometan, metanol ile hidrojen klorürün tepkimesi ile üretilir.
Eğer diklorometan, kloroform ve karbon tetraklorürün de üretimi istenilirse klorometan, metan ve klor karışımının 400 °C'ye kadar ısıtılması ile de üretilir.
Güvenlik
Klorometan gazının solunması uyuşturucu etkisine benzer bir etkiye sebep olur. Klorometana mazur kalma uyuşukluk, baş dönmesi, şaşkınlık ya da nefes alma, konuşma ve yürümede zorlanmaya sebep olabilir. Yüksek konsantrasyonlarda nöbetlere ve komaya bile sebep olabilir. Hava yerine solunursa boğabilir. Sıvı klorometan ile temas cildi dondurabilir.
Kaynakça
- ^ a b c d e f g h 'nün GESTIS Madde Veritabanındaki [1]
- ^ a b c d NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0403". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
- ^ a b "Methyl chloride". Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations (IDLH). Ulusal İş Sağlığı ve Güvenliği Enstitüsü (NIOSH).
- US National Library of Medicine'de chloromethane14 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Klorometan ya da metil klorur CH3Cl formulune sahip bir alkil halojenurdur Asiri derecede yanici bir gazdir Onceden sogutucularda kullanilmistir ancak toksisitesinden dolayi artik tuketici urunlerinde kullanilmamaktadir Klorometan ilk olarak Jean Baptiste Dumas ve Eugene Peligot isimli iki Fransiz kimyager tarafindan 1835 te metanol sulfurik asit ve sodyum klorur karisiminin kaynatilmasi ile sentezlenmistir bu yontem gunumuzde kullanilana cok benzerdir Klorometan AdlandirmalarIUPAC adiChloromethaneSistematik IUPAC adiKlorometanDiger adlarMetil klorur monoklorometanTanimlayicilarCAS numarasi 74 87 3 3D model JSmol Etkilesimli goruntuBeilstein Referansi 1696839ChEBI CHEBI 36014 ChEMBL ChEMBL117545 ChemSpider 6087 ECHA InfoCard 100 000 744EC Numarasi 200 817 4Gmelin Referansi 24898KEGG C19446 MeSH Methyl ChloridePubChem CID 6327RTECS numarasi PA6300000UNII A6R43525YO UN numarasi 1063CompTox Bilgi Panosu EPA DTXSID0021541InChI InChI 1S CH3Cl c1 2 h1H3 Key NEHMKBQYUWJMIP UHFFFAOYSA N SMILES CClOzelliklerKimyasal formul CH3ClMolekul kutlesi 50 49 g mol 1Gorunum renksiz gazYogunluk 1 003 g mL 23 8 C sivi 2 3065 g L 0 C gaz Erime noktasi 97 4 C 143 3 F 175 8 K Kaynama noktasi 23 8 C 10 8 F 249 3 K Cozunurluk su icinde 5 325 g L 1log P 1 113Buhar basinci 506 09 kPa 20 C 68 F de Henry yasasi sabiti kH 940 nmol Pa 1 kg 1Manyetik alinganlik x 32 0 10 6 cm3 molYapiTetragonalMolekuler geometri TetrahedronDipol momenti 1 9 DTermokimyaStandart molar entropi S 298 234 36 J K 1 mol 1Standart formasyon entalpisi DfH 298 8 68 kJ mol 1Standart yanma entalpisi DcH 298 764 5 763 5 kJ mol 1TehlikelerGHS etiketleme sistemi PiktogramlarIsaret sozcugu TEHLIKETehlike ifadeleri H220 H351 H373Onlem ifadeleri P210 P281 P410 P403NFPA 704 yangin karosu 240Parlama noktasi 20 C 4 F 253 K 625 C 1 157 F 898 K Patlama sinirlari 8 1 17 4Oldurucu doz veya konsantrasyon LD LC LD50 medyan doz 150 180 mg kg oral sican 5 3 mg L 4 h soluma sican LC50 medyan konsantrasyon 72 000 ppm sican 30 d 2200 ppm fare 6 sa 2760 ppm memeli 4 sa 2524 ppm sican 4 sa LCLo yayinlanan en dusuk 20 000 ppm hint domuzu 2 sa 14 661 ppm kopek 6 sa NIOSH ABD maruz kalma limitleri PEL izin verilen TWA 100 ppm C 200 ppm 300 ppm herhangi bir 3 saatte 5 dakikalik maksimum zirve REL tavsiye edilen CaIDLH aninda tehlike Ca 2000 ppm Benzeyen bilesiklerBenzeyen alkanes DibromoklorometanBenzeyen bilesikler 2 ChloroethanolAksi belirtilmedigi surece madde verileri Standart sicaklik ve basinc kosullarinda belirtilir 25 C 77 F 100 kPa Bilgi kutusu kaynaklari Benzen etanol ve karbon tetraklorurde cozunur Kloroform ve eterle karisabilir Uygun saklama kosullarinda stabildir Guclu UV isigi hava ve nemde hidrojen klorur karbon monoksit karbon dioksit ve fosgene parcalanabilir Neme maruz kalirsa metanol ve hidrojen klorure parcalanabilir Klorometan aluminyum magnezyum cinko ve bazi tur plastiklere zarar verebilir Ayrica metandan turemis alkil klorurlere klorometanlar denir UretilisiGenelde klorometan metanol ile hidrojen klorurun tepkimesi ile uretilir CH3OH HCl CH3Cl H2O displaystyle ce CH3OH HCl gt CH3Cl H2O Eger diklorometan kloroform ve karbon tetraklorurun de uretimi istenilirse klorometan metan ve klor karisiminin 400 C ye kadar isitilmasi ile de uretilir GuvenlikKlorometan gazinin solunmasi uyusturucu etkisine benzer bir etkiye sebep olur Klorometana mazur kalma uyusukluk bas donmesi saskinlik ya da nefes alma konusma ve yurumede zorlanmaya sebep olabilir Yuksek konsantrasyonlarda nobetlere ve komaya bile sebep olabilir Hava yerine solunursa bogabilir Sivi klorometan ile temas cildi dondurabilir Kaynakca a b c d e f g h nun GESTIS Madde Veritabanindaki 1 a b c d NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards 0403 National Institute for Occupational Safety and Health NIOSH a b Methyl chloride Immediately Dangerous to Life or Health Concentrations IDLH Ulusal Is Sagligi ve Guvenligi Enstitusu NIOSH Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link US National Library of Medicine de chloromethane14 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce