Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
David Hilbert, (;Almanca telaffuz: ; 23 Ocak 1862, Königsberg - 14 Şubat 1943, Göttingen) ünlü Alman matematikçi. Geometriyi bir dizi aksiyoma indirgeyen ve matematiğin biçimsel temellerinin oluşturulmasına önemli katkıda bulunan Alman matematikçi David Hilbert integralli denklemlere ilişkin çalışmalarıyla fonksiyonel analizin 20. yüzyıldaki gelişmesine öncülük etmiştir.
David Hilbert | |
|---|---|
 Hilbert in 1912 | |
| Doğum | 23 Ocak 1862 Königsberg veya , Prusya |
| Ölüm | 14 Şubat 1943 (81 yaşında) Göttingen, Almanya |
| Milliyet | Alman |
| Eğitim | (PhD) |
| Tanınma nedeni | Hilbert problemleri Hilbert programı Einstein-Hilbert etkisi Hilbert uzayı |
| Evlilik | Käthe Jerosch |
| Çocuk(lar) | Franz (b. 1893) |
| Ödüller | (1903) (1910) ForMemRS |
| Kariyeri | |
| Dalı | Matematik, Fizik ve Felsefe |
| Çalıştığı kurumlar | Göttingen Üniversitesi |
| Tez | On Invariant Properties of Special Binary Forms, Especially of Spherical Functions (1885) |
| Doktora danışmanı | Ferdinand von Lindemann |
| Doktora öğrencileri | |
| Diğer önemli öğrencileri | Edward Kasner John von Neumann |
| Etkilendikleri | Immanuel Kant |
1895 ile 1929 yılları arasında Göttingen Üniversitesi'nde profesörlük yaptı. Yirminci yüzyılın başlarında, Alman matematik okulunun önderi sayılır. 1897 yılında cisim kavramını ve cebirsel sayılar cisminin kuramını kurdu. 1890 yıllarındaki ilk çalışmaları sırasında, cebirsel geometri ve modern cebirde önemli bir rol oynayan çokterimli idealleri kuramının temellerini atarak, temel kanunlarını ortaya koymayı başardı. 1899 yılında, geometrinin temelleri üstüne araştırmalarının bit sentezi olan "Geometrinin Temelleri" adlı eserini yayınladı. Bu, matematiğin çeşitli bölümlerinde aksiyomlaştırma amacına yönelen birçok verimli çalışmaya yol açtı.
Somut görüntülere başvurmaktan kaçınan Hilbert, noktalar, doğrular ve düzlemler diye adlandırdığı "Üç nesne sistemini" matematiğe soktu. Ne oldukları kesin olarak gösterilmeyen bu nesneler, 5 grupta toplanmış 21 aksiyomla açıklanan bazı ilişkiler ortaya koyar. Ait olma, sıra, eşitlik veya denklik, paralellik ve süreklilik aksiyomu bunlardandır. Bundan sonra, aksiyomlardan birinin veya öbürünün doğrulanmadığı geometriler kurdu. Temel terimleri kendilerine aksiyomlarla yüklenen özelliklerden başka özelikleri bulunmayan mantıksal varlıklar olarak ele aldı. Klasik matematiği savunmak ve ondaki apaçıklığı göstermek için ile giriştiği tartışmalar, matematikte geniş biçimli incelemelere yol açtı.
1930'da Göttingen Üniversitesi'nden emekli olan Hilbert, aynı yıl Königsberg'in fahri hemşeriliğine seçildi. Hilbert'in bu seçim nedeniyle yaptığı Naturerkennen und Logik (Doğanın Anlaşılması ve Mantık) başlıklı konuşmasının son tümcesi şöyledir:
Wir müssen wissen, wir werden wissen. (Bilmeliyiz, bileceğiz.)
Kaynakça
- ^ Weyl, H. (1944). "David Hilbert. 1862–1943". . 4 (13): 547-553. doi:10.1098/rsbm.1944.0006.
- ^ Mathematics Genealogy Project'te David Hilbert
- ^ Richard Zach, "Hilbert's Program" 22 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., The Stanford Encyclopedia of Philosophy.
- ^ "Hilbert" 8 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. .
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
David Hilbert ˈ h ɪ l b er t Almanca telaffuz ˈdaːvɪt ˈhɪlbɐt 23 Ocak 1862 Konigsberg 14 Subat 1943 Gottingen unlu Alman matematikci Geometriyi bir dizi aksiyoma indirgeyen ve matematigin bicimsel temellerinin olusturulmasina onemli katkida bulunan Alman matematikci David Hilbert integralli denklemlere iliskin calismalariyla fonksiyonel analizin 20 yuzyildaki gelismesine onculuk etmistir David HilbertHilbert in 1912Dogum23 Ocak 1862 1862 01 23 Konigsberg veya PrusyaOlum14 Subat 1943 81 yasinda Gottingen AlmanyaMilliyetAlmanEgitim PhD Taninma nedeniHilbert problemleri Hilbert programi Einstein Hilbert etkisi Hilbert uzayiEvlilikKathe JeroschCocuk lar Franz b 1893 Oduller 1903 1910 ForMemRSKariyeriDaliMatematik Fizik ve FelsefeCalistigi kurumlarGottingen UniversitesiTezOn Invariant Properties of Special Binary Forms Especially of Spherical Functions 1885 Doktora danismaniFerdinand von LindemannDoktora ogrencileri Haskell CurryMax DehnKurt GrellingAlfred HaarHellmuth KneserEmanuel LaskerCharles Max MasonHugo SteinhausTeiji TakagiHermann WeylErnst ZermeloDiger onemli ogrencileriEdward Kasner John von NeumannEtkilendikleriImmanuel Kant 1895 ile 1929 yillari arasinda Gottingen Universitesi nde profesorluk yapti Yirminci yuzyilin baslarinda Alman matematik okulunun onderi sayilir 1897 yilinda cisim kavramini ve cebirsel sayilar cisminin kuramini kurdu 1890 yillarindaki ilk calismalari sirasinda cebirsel geometri ve modern cebirde onemli bir rol oynayan cokterimli idealleri kuraminin temellerini atarak temel kanunlarini ortaya koymayi basardi 1899 yilinda geometrinin temelleri ustune arastirmalarinin bit sentezi olan Geometrinin Temelleri adli eserini yayinladi Bu matematigin cesitli bolumlerinde aksiyomlastirma amacina yonelen bircok verimli calismaya yol acti Somut goruntulere basvurmaktan kacinan Hilbert noktalar dogrular ve duzlemler diye adlandirdigi Uc nesne sistemini matematige soktu Ne olduklari kesin olarak gosterilmeyen bu nesneler 5 grupta toplanmis 21 aksiyomla aciklanan bazi iliskiler ortaya koyar Ait olma sira esitlik veya denklik paralellik ve sureklilik aksiyomu bunlardandir Bundan sonra aksiyomlardan birinin veya oburunun dogrulanmadigi geometriler kurdu Temel terimleri kendilerine aksiyomlarla yuklenen ozelliklerden baska ozelikleri bulunmayan mantiksal varliklar olarak ele aldi Klasik matematigi savunmak ve ondaki apacikligi gostermek icin ile giristigi tartismalar matematikte genis bicimli incelemelere yol acti 1930 da Gottingen Universitesi nden emekli olan Hilbert ayni yil Konigsberg in fahri hemseriligine secildi Hilbert in bu secim nedeniyle yaptigi Naturerkennen und Logik Doganin Anlasilmasi ve Mantik baslikli konusmasinin son tumcesi soyledir Wir mussen wissen wir werden wissen Bilmeliyiz bilecegiz 1886 da HilbertKaynakca Weyl H 1944 David Hilbert 1862 1943 4 13 547 553 doi 10 1098 rsbm 1944 0006 Mathematics Genealogy Project te David Hilbert Richard Zach Hilbert s Program 22 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Stanford Encyclopedia of Philosophy Hilbert 8 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ayrica bakinizHilbert problemleri Einstein Hilbert etkisi