Vikipedi özgür ansiklopedi isviçre Yahudi Müzesi koleksiyonunda bulunan 1867 tarihli Obernai Alsace dan Haftarah parşöme

Vikipedi ozgur ansiklopedi Isvicre Yahudi Muzesi koleksiyonunda bulunan 1867 tarihli Obernai Alsace dan Haftarah parsomeni Haftarah veya Askenaz telaffuzuyla haftorah ya da haftara Ibranice הפטרה ayrilma veda etme cogul bicimi haftarot veya haftoros Yahudi dini uygulamasinin bir parcasi olarak sinagogda alenen okunan Ibranice Incil in Tanah Nevi im Peygamberler kitaplarindan secilmis bir dizi bolumdur Haftarah okumasi her Sabat ta ve Yahudi bayramlarinda ve oruc gunlerinde Tevrat okumasini takip eder Genellikle haftarah tematik olarak kendisinden once gelen Perasa haftalik Tevrat bolumu ile baglantilidir Haftarah bir ilahide soylenir Kitab i Mukaddes metinlerinin ilahilerle okunmasi Ibranice de ta amim Yidis te trope veya Turkce de kantillasyon olarak bilinir Ilgili dualar haftarah okumasindan once ve sonra gelir Haftarah okumanin kokeni tarihte kaybolmustur ve Yahudi uygulamasindaki rolunu aciklamak icin cesitli teoriler onerilmistir Bunlar Tevrat okumanin yasaklandigi Makabi Ayaklanmasi ndan once gelen IV Antiohos Epifanis doneminde Yahudilere yonelik zulme yanit olarak ortaya ciktigini one surmuslerdir veya Peygamberlerin Yesu haric kanonikligini reddeden Samirilere ve daha sonra Sadukilere karsi baslatildigini one surmuslerdir Baska bir teori ise sinagogda Tevrat tomarlarinin yok edildigi veya mahvoldugu bir zulum veya baska bir felaketten sonra baslatildigidir cunku Tevrat bolumunu rituel olarak uygun bir parsomen tomarindan okumak yasakti ancak Peygamberlerden okuma konusunda boyle bir gereklilik yoktu bu nedenle gecici bir care olarak degistirildi ve sonra kaldi Talmud yaklasik M S 70 yilinda yasamis olan Haham un huzurunda bir haftarah okundugundan bahseder ve zamaninda 3 yuzyil daha fazla aciklanmayan bir Haftarot Parsomeni oldugundan bahseder Hristiyan Yeni Ahit indeki cesitli referanslar bu Yahudi geleneginin o donemde yururlukte oldugunu one surmektedir Galeri span Ayrica bakiniz span Leksiyoner EvangelistariumKaynakca span Haham Samson Raphael Hirsch Hirsch Siddur orijinal Almanca 1868 Ingilizce cevirisi 1978 1978 NY Feldheim Publrs sayfa 339 Haftara terimi פטר feter kelimesinden turetilmistir gorevden uzaklastirmak 2 Tarihler 23 8 de oldugu gibi kullanilan bir tanimlamadir Bu Schaharith sabah ayininin son kismidir ve cemaatin ayinin ilk kismindan gorevden uzaklastirilmasini ifade eder Ya da feter 1 Tarihler 9 33 ve Ozdeyisler 17 14 te oldugu gibi serbest birakmak anlamina gelebilir Solomon Gaon Minhath Shelomo Ispanyol ve Portekiz Yahudilerinin Dua Kitabi Uzerine Bir Yorum 1990 NY Sefarad Cemaatleri Birligi sayfa 147 Israel Abrahams A Yetkili Gunluk Dua Kitabi na Eslik Eden Kitap 1922 rev ed Londra sayfa clvi clvii Israel Abrahams Studies in Pharisaism and the Gospels 1917 Cambridge Univ Press 1 seri sayfa 4 5 antik cagda Sabat ayinlerinin haftara ile sona erdigi ve cemaatin dagilip evlerine gitmekte ozgur oldugu anlasiliyor Haftaro kelimesi הפטרה Genesis in Midrash Rabbah inda bolum 69 da son paragraf veda konusmasi anlaminda kullanilmistir Goswell bu duzenlemenin Yesu Krallar kitaplarini Tevrat in teolojisini ve etigini ornekleyen ve uygulayan bir kitap olarak anlamamiz gerektigini one surdugunu ileri surmektedir Gregory Goswell Haftarot un Hermeneutigi Tyndale Bulletin 58 2007 100 a b Rabinowitz Louis 2007 Haftarah In Berenbaum Michael Skolnik Fred eds Encyclopaedia Judaica Vol 8 2nd ed Detroit Macmillan Reference ss 198 200 ISBN en Special Shlomo Katz The Haftarah Laws Customs amp History 2000 Silver Spring Md Hamaayan The Torah Spring s 4 Matthew B Schwartz Torah Reading in the Ancient Synagogue Ph D dissertation Wayne State Univ 1975 sayfa 181 Tosefta Megillah 4 3 1 Dort Ozel Sabat icin haftarot verir Megillah 31a daki bir baraita daha sonra festivallerin ikinci gunleri icin haftarot ekleyen ve bazen bunun sonucunda haftarotlarin sirasini degistiren Babil amoraimleri tarafindan eklemeler yapilmisti ara Sabatlari da dahil olmak uzere her bir festival icin haftarot verir ve ayrica Ros Hodes ten hemen once gelen Sabat olan Ros Hodes ve Hanuka yi da icerir Talmud Babli Gittin 60a Elcilerin Isleri 13 15 yasa ve peygamberlerin okunmasindan sonra Pavlus un bir ogut vermeye davet edildigini belirtir Luka 4 17 Nasira daki Sebt ayini sirasinda Isa ya Isaya Kitabi nin verildigini ve kitabi actiginda yazilmis yeri buldugunu belirtir bu pasaj Isaya 61 1 2 dir Ne yazik ki orada kullanilan ve bulundu anlamina gelen Yunanca kelime okunan pasajin onceden sabitlenip sabitlenmedigini veya rastgele secilip secilmedigini acikliga kavusturmaz Bkz Ayrica Matthew B Schwartz Torah Reading in the Ancient Synagogue Doktora tezi Wayne State Univ 1975 sayfa 184 Aslinda secim onceden yapilmis olmali Haftarah okumalarina dair en eski kanit kaynagi Yeni Ahit tir ancak Yeni Ahit donemini takip eden Yahudi otoritelerinin Yeni Ahit te bahsi gecen Peygamberlerin herhangi bir secimini haftarah olarak kullanmaktan cok kasitli olarak kacindiklari one surulmustur Hananel Mack What happened to Jesus haftarah Haaretz 12 Agustos 2005 Ancak D Monshouwer The Reading of the Prophet in the Synagogue at Nazareth Biblica cilt 72 nr 1 1991 sayfa 90 99 Isaya 61 1 deki alintinin bir haftara okumasi olmadigini bir vaaz veya nutkunun baslangici oldugunu ve olayin Yom Kippur oldugunu ileri surmektedir Konuyla ilgili yayinlar span The JPS Bible Commentary Haftarot Philadelphia Jewish Publication Society 2002 0 8276 0691 5 Laura Suzanne Lieber Study Guide to the JPS Bible Commentary Haftarot Philadelphia Jewish Publication Society 2002 0 8276 0718 0 David L Leiber Etz Hayim Torah amp Commentary available from www jewishpub org 2001 Comprendre la haftara Les prophetes de l annee juive d apres la tradition rabbinique I Fetes jeune chabbat speciaux Hotsaat Montpellier Kiryat Ata 404 p 2017 Comprendre la haftara Les prophetes de l annee juive d apres la tradition rabbinique II En suivant l ordre des parachas II 1 Berechit 304 p 2018 II 2 Chemot 322 p 2018 II 3 Vayikra 2019 II 4 Bamidbar 2020 II 5 Devarim 2023 Hotsaat Bakish Montpellier Kiryat Ata Jacob Blumenthal amp Janet L Liss Etz Hayim Study Companion available from the Jewish Publication Society 2005 0 8276 0822 5 Kenneth S Goldrich Yad LaTorah Laws and Customs of the Torah Service A Guide for Gabba im and Torah Readers 0 8381 0216 6 Available from the Book Service of www USCJ org 2002 The Pentateuch and Haftorahs London Soncino Press 1937 2nd ed 1960 Jewish Publication Society of America The Holy Scriptures According to the Masoretic Text 1917 Kroeze David J D List of Yemenite Haftara and Torah Sections in the Manuscripts Database Kampen Protestant Theological Seminary 2009 Shlomo David Katz The Haftara Laws Customs amp History Silver Spring Maryland Hamaayan The Torah Spring 2000 The Haftara Commentary New York URJ Press 1996 0 8074 0551 5 1 Indice dei contenuti audio video del sito www torah it Italian Retrieved on 2008 08 03 Adolf Buchler The Reading of the Law and Prophets in a triennial cycle Jewish Quarterly Review vol 5 pp 420 268 April 1893 amp vol 6 pp 1 73 October 1893 David E S Stein The Haftarot of Etz Hayim Conservative Judaism vol 54 nr 3 spring 2002 reprint Dis baglantilar span Haftorah Audio World Digital Library Torah with Haftara Selections from 1485Otorite kontroluNKC ph1267636 NLI 987007310663505171 Kategoriler Tevrat okumasiIbranice kutsal kitap terimleri ve deyimleriYahudilik kavramlariGizli kategoriler NKC tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNLI tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleri