Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Gemlik, Marmara Denizi kıyısında bulunan, Bursa'nın bir ilçesi.
| Gemlik | |
|---|---|
 Gemlik'ten bir görünüm | |
 Türkiye'de yeri | |
 İlçe sınırları haritası | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Bursa |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Hasan Göç |
| • Belediye başkanı | Şükrü Deviren (CHP) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 413 km² |
| Rakım | 5 m |
| Nüfus (2018, 2008) | |
| • Toplam | 111,488, 98,770 |
| • Kır | - |
| • Şehir | 115.404 |
| Zaman dilimi | (TSİ) |
| Posta kodu | 16600 |
| İl alan kodu | 0224 |
| İl plaka kodu | 16 Z ve 16 MA |
Resmî site www.gemlik.gov.tr | |
Gemlik'in üç tarafı kısmen ihtiyarlamış tek ve sıradağlarla kuşatılmış olup yalnız batısı Marmara Denizi'ne doğru açıktır. İznik Gölü'nden gelen Karsak Deresi Gemlik'i ikiye bölmüştür. Kuzeyden Samanlı Dağları'yla güneyden 'nın batıya doğru uzantıları Gemlik Körfezi'ni kapalı bir havza haline sokmuştur. Samanlı Dağları'ndan ayrılan bazı kollar kıyıya dik bir şekilde inerek sivri burunlar oluşturmuştur. Şehrin nüfusu 2020 sayımına göre 115.404 kişidir.
Tarihçe
Gemlik, Bursa civarında kurulan en eski kenttir. Tarihi MÖ 12. yüzyıla kadar uzanır. Efsaneye göre Gemlik'e ilk olarak Herkül'ün geldiği ve buraya kaybolan arkadaşı 'Syrus'un adını verdiği söylenir. Daha sonra MÖ 630'da Milet'ten gelen kolonilerce Kios adıyla yeniden kurulur. Daha sonra MÖ 556'da Lidyalıların eline geçen bu kent, MÖ 499'da Perslerin eline geçmiş, MÖ 466'da Delos Konfederasyonu'na katılsa da MÖ 412'de yeniden Perslerin eline geçmiştir.
MÖ 334'te Büyük İskender'in eline geçen, daha sonra MÖ 301'de Büyük İskender'in eski komutanlarından Lysimakhos'un ve MÖ 281'de onu Korupedion savaşında yenen 1. Selevkos'un eline geçen kasaba, MÖ 280'de Bitinya Krallığı'nın korumasında bağımsız bir kent devletine dönüşmüş ve Roma'yla birlikte Makedonya Krallığı'na karşı ittifak kuran Etolya Birliği'nin müttefiği olması nedeniyle MÖ 202'de Makedonya Kralı V. Filip tarafından ele geçirilip yağmalanmış ve kayınbiraderi Bitinya Kralı 1. Prusias'a verilerek bağımsızlığına son verilmiştir. 1. Prusias buranın adını Prusias ad Mare (Denizdeki Prusias) olarak değiştirmiştir. MÖ 89 - MÖ 85 ve MÖ 73 - MÖ 71 arasında Pontus Kralı (Büyük) 6. Mithridates'in işgalinde kalan kent, MÖ 74'te Bitinya Krallığı'yla birlikte Roma Cumhuriyeti'ne (sonradan imparatorluk) geçmiştir.
Daha sonra MS 395'te Doğu Roma İmparatorluğu'na geçen kent, 1087 yılında burayı ele geçiren Selçuklu kumandanlarından Ebul Kasım'ın burada bir donanma yaptırması üzerine kentin "gemilerin yanaştığı ve üretildiği yer" anlamına gelen Gemilik adını almıştır. Zaman ilerledikçe bu isim Gemlik olur ve bu zamana kadar Gemlik olarak kullanılır. Gemlik aynı zamanda Ertuğrul Gazi'nin kıyı boyuna mensup olan Katırlı köyüne sahiptir. İçerisinde hanlar ve hamamlar bulunmaktadır.
1. Haçlı seferi nedeniyle 1097'de yeniden Doğu Roma'nın eline geçen kent, 4. Haçlı Seferi'yle Doğu Roma'nın parçalanması sonucu kurulan ve 1261'de Doğu Roma'yı ihya eden İznik İmparatorluğu'na bağlandı ve 1207-1224 arasındaki Latin İmparatorluğu işgali hariç buraya bağlı kaldı. Burası nihayet 1336'da Orhan Bey döneminde Osmanlı'nın eline geçti.
Gemlik, Osmanlı devrinde Bursa'daki Yıldırım Camii ve Medresesi'ne vakfedilmiş bir kasaba idi. Kasabanın gelirleri bu vakıflara yollanırdı. Uzun yıllar Kite'ye (Bugün Nilüfer'in Ürünlü mahallesi) bağlı bir köy olan Gemlik, 1856'da Gemlik-Bursa karayolunun yapılmasından sonra canlanmış ve belediye örgütü kurulmuştur. Bölgede yer alan Umurbey Beldesinde 3. Cumhurbaşkanı Celal Bayar'ın anıt mezarı yer almaktadır.
1891 yılı Osmanlı nüfus sayımına göre Gemlik kazasında yaşayan kişi sayısı 38.812 kişidir. Bunların çoğunluğu (%43) Ermenilerden oluşmaktadır (16.623 kişi). Kazadaki Türk nüfus 15.340 kişiydi ve nüfusun %39'unu teşkil etmekteydi. Kentteki Rum nüfus ise 6.575 kişiden oluşmaktaydı (%17). Bu senelerde Gemlik nüfusunun %61'i Hristiyanlardan oluşmaktaydı. Kaza merkezi Gemlik'teyse 4620 Rum, 242 Türk, 178 yabancı ve 107 Ermeni olmak üzere 5147 kişi yaşıyordu. Kurtuluş Savaşı'nda 6 Temmuz 1920'de İngiliz işgaline uğrayan ve 8 Temmuz 1920'de İngilizlerce Yunanlara devredilen Gemlik, 11 Eylül 1922'ye kadar Yunan işgalinde kalmıştır.
Aralık 2017'de çıkarılan kanun hükmünde kararname ile deprem riski taşıyan ilçe merkezinin taşınması kararlaştırıldı.
Coğrafya
Gemlik Bursa şehir merkezinin 32 km kuzeyinde, Marmara Denizi'nin en sakin ve adını verdiği körfezi kıyısında kurulmuştur. 29.13 derece Doğu meridyeni ile 40.12 derece Kuzey enlemi üzerinde bulunmaktadır. İlçe yüzölçümü 413 km² olup, kuzeyde Yalova'nın Armutlu ve Çınarcık, doğuda Orhangazi, güneydoğuda Yenişehir, güneyde Kestel, Gürsu ve Osmangazi ve batıda Mudanya'yla çevrilidir.
Gemlik Körfezi'ni çevreleyen dağların körfeze dönük yamaçları ilçenin arazisini oluşturmaktadır. Dağlarla kıyı arasında sıkışmış bulunan çok sayıda ova bulunmaktadır. Bunların en büyükleri Engürücük ve Gemlik ovalarıdır. İlçe merkezi batı ucunda kurulmuştur. İlçenin en yüksek noktası, üzerindeki .
Gemlik, akarsu ve göller açısından zengin bir yer değildir. olarak tanınan Sazlık Deresi, ilçenin en fazla su taşıyan akarsuyudur. Uzunluk yönünden ilçenin en büyük akarsuyu olan Kocadere doğar ve suladıktan sonra körfeze dökülür.
Volkanik kütlelerin mevcudiyeti vaktiyle bu arazinin bir indifa sahası olduğunu göstermektedir. Yer Kabuğunun yerleşmediği şimdi bile bol yağmurlardan sonra meydana gelen kaymalardan görmek mümkündür.
Samanlı dağlarının Gemlik körfezine bakan yamaçları tatlı eğimlerle bir platformu teşkil eden sıra dağlardan ayrılan bu kollar ise kıyıya kadar dik bir şekilde inerek kıyının düzgün manzarasını sivri burunlar halinde bozmuştur. (Bunlardan, , , , en önemlileridir.)
Armutlunun batısına kadar devamlı bir alçalma ile inen Samanlı Dağları Bozburun'un dik kayalıklarını teşkil ederek denize kadar 6 millerde tekrar denizin yüzüne çıkarak İmralı adasını meydana getirir.
Gemlik'in kurulduğu nokta denize dikey inen az yükseklikte bir sırtla bunun yamaçları ve denizin çekilmesinden meydana gelen dar kıyı düzlüklerinden ibarettir. İlçenin kıyıları eski kayıkhane Burnundaki kayalık çıkıntılar bir tarafa bırakılacak olursa tamamiyle düzdür. Pek derin olmayan kıyılar derelerin taşıdığı molozlarla devamlı sığlaşmaktadır.
Gemlik körfezi umumiyetle sakin ve dalgasızdır. Doğudan batıya uzunluğu 35 km güneyden kuzeye en geniş yeri de 10–15 km olan körfez daima sakin olmasını sağlayan karşılıklı iki burundur. (Tuzla ve Kapaklı burunları) her iki sahilde birbirine cephe alan bu burunlar körfezi bir kıskaç içine almış gibidir. Körfez bu kıskaçlar arasında adeta bir havuza benzer. Körfez sularının sığ 1–10 m. Derin kısımları ise 100–150 m arasındadır. İlçenin eski adı Kilyos olduğu için körfeze eskiden Kilyos denirdi. Körfezin diğer bir adı da İncir limanıydı.
Asırlarca birçok ulusların gemilerine sığınak olan bu şirin körfez bugünde sessiz suları ile bakanların gözlerini okşamaktan geri kalmamaktadır.
Gemlik'in jeolojik teşekkülü eski ve yeni kayaçlardan ibaret olup uzun müddet aşınmalara, çöküntülere ve kaymalara maruz kalmıştır. Birçok yerlerde sert kayaçların sivrildiğini ve çöküntülerinde olduğu toprakaltı tabakalarının intizamsızlığını görmek mümkündür.
Dağlık bölgelerde Paleozoik tabakalar ile gnaya ve grantiler günü 3. zaman arazisi (Neojen tabakaları) ile yeni volkanik örtüller (Andezit) çok yer tutar. İlçenin ova olan yerleri az olup yeni alüvyonlarla örtülüdür.
Derinliği 200 m'den az olan körfez yer kabuğunun kırılmalarından meydana gelmiş bir çöküntü alanıdır.
Gemlik ilçesi akarsu ve kaynakları bakımından nispeten fakirdir. Muntazam bir akım rejimine tabi olmayan derelerin çoğu yağmur ve kaynak sularıyla beslenmektedir. En önemlisi İznik Gölü'nün ayağı olan Karsak Deresi'dir. Yağmur mevsiminde bol su taşır. Diğeri köyünün biraz ilerisindeki Kocadere'dir.
İklim
Bölgede Akdeniz ikliminin Marmara Bölgesi tipi görülür. Kışları eskiden çok kar yağdığı halde zamanımızda çok az kar yağmaktadır.
Nüfus
İlçe merkezine bağlı; 35 mahalleden oluşmaktadır. Yalova'ya bağlandığı 1995'e kadar buraya bağlı bucak merkezi belde olan Armutlu ile Fıstıklı, Kapaklı, Mecidiye, Selimiye ve Hayriye köyleri Gemlik ilçesine bağlıydı.
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1927 | 19.014 | 6.050 | 12.964 |
| 1935 | 20.235 | 5.910 | 14.325 |
| 1940 | 22.301 | 7.030 | 15.271 |
| 1945 | 23.130 | 7.104 | 16.026 |
| 1950 | 25.964 | 8.543 | 17.421 |
| 1955 | 27.495 | 10.244 | 17.251 |
| 1960 | 30.673 | 12.640 | 18.033 |
| 1965 | 33.886 | 15.716 | 18.170 |
| 1970 | 34.796 | 16.915 | 17.881 |
| 1975 | 39.679 | 20.704 | 18.975 |
| 1980 | 48.106 | 26.849 | 21.257 |
| 1985 | 57.308 | 36.693 | 20.615 |
| 1990 | 78.193 | 50.237 | 27.956 |
| 2000 | 88.472 | 63.710 | 24.762 |
| 2007 | 98.085 | 78.945 | 19.140 |
| 2008 | 98.770 | 90.592 | 8.178 |
| 2009 | 99.234 | 90.834 | 8.400 |
| 2010 | 100.927 | 92.765 | 8.162 |
| 2011 | 101.590 | 93.464 | 8.126 |
| 2012 | 101.257 | 92.942 | 8.315 |
| 2013 | 101.389 | 101.389 | veri yok |
| 2014 | 103.390 | 103.390 | veri yok |
| 2015 | 105.484 | 105.484 | veri yok |
| 2016 | 107.139 | 107.139 | veri yok |
| 2017 | 109.494 | 109.494 | veri yok |
| 2018 | 111.488 | 111.488 | veri yok |
| 2019 | 113.493 | 113.493 | veri yok |
| 2020 | 115.404 | 115.404 | veri yok |
Not: 2008 yılında bazı belde ve köyler mahalle statüsüne geçtiğinden şehir nüfusu artıp kır nüfusu azalmıştır. 2013 yılında ise Büyükşehir yasası nedeniyle köylerin tamamı mahalle statüsüne geçtiğinden kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Ekonomi
İlçe merkezinde oturan nüfusun %80'i ticaretle uğraşır. Tuzlu zeytin, yağ, sabun ticareti ve sanayi tesisleri başta gelmektedir.
Gemlik'te tarım, oldukça gelişmiştir. En çok zeytin üretimi yapılır. Kendine özgü bir lezzete sahip sofralık zeytin olan Gemlik zeytininin yetiştiği yerdir. Üstün kaliteli elma, armut ve şeftali üretimi de yapılmaktadır. Türkiye'nin ilk konserve fabrikası Rifat Minare Koll. Şti. kurulmasından dolayı konserveciliğin gelişmesine paralel olarak sebzecilik gelişmiştir. Yetiştirilen sebzelerin başında fasulye, enginar, salatalık, domates, bezelye, patlıcan, biber gelir.
Hayvancılık ise ilçeye yakın köylerde az, dağ köylerinde ise daha çoktur. İlçede tavukçuluk da yaygınlaşmaktadır. Balıkçılık da önemli bir gelir kaynağı olup, körfez sularında her türlü balık bulunur.
Gemlik sanayisinde zeytin imalatı büyük yer tutar. 1937 yılında kurulan Sümerbank Suni İpek Fabrikası ilçenin gelişiminde önemli rol oynamıştır. Sahil şeridinde yer alan Tügsaş (gübre ve kimyasal ürünlerin üretimi), Borusan (boru üretimi), Çimtaş (saç ve demir üretimi), Borçelik (çelik üretimi), MKS (kimya sanayii) gibi çeşitli fabrikalar Gemlik'teki sanayiinin temelini oluşturur. Gemlik civarında çıkartılan damarlı mermer, diabas ve alçı taşı ihracı Gemlik ekonomisi için önemlidir. Özellikle Diabas'ın dünyada çıkartıldığı 2 merkezden biridir. Fakat Suni İpek Fabrikası kapatılmış. Bulunduğu yere Asım Kocabıyık Meslek Yüksekokulu ve Uludağ Üniversitesi Hukuk Fakültesi açılmıştır.
Türkiye'nin 20 Serbest Bölgesinden birisi olan Bursa Serbest Bölgesi de Gemlik ilçesi sınırlarında bulunmaktadır. Bursa Serbest Bölgesi, tüm Serbest Bölgeler içerisinde 2007 yılı itibarıyla ticaret hacminde USD 1.619.125.000'lik hacimle altıncı sırada yer almaktadır. İstihdam olarak bakıldığında ise 7.437 kişilik bir istihdam hacmi ile ikinciliği elinde bulundurmaktadır. Bursa Serbest Bölgesi'nin Gemlik ekonomisi ve istihdamına katkısı beklenildiği kadar olmasa da oldukça olumludur.
Kültür
Gemlik, turizm bakımından I. derecede turistik hüviyete sahip bir ilçedir. Kurşunlu, Küçük Kumla, Büyük Kumla, Karacaali köylerindeki dinlenme evlerinde, turistik otel, motel, kamp ve pansiyonlarda turistler konaklamaktadır. Umurbey kasabasındaki Celal Bayar Vakfına ait Kütüphane ve Müze, ayrıca Celal Bayar'ın anıt mezarı da hayli ilgi çekmektedir.
Kiliseden çevrilme Balıkpazarı Camii, Çarşı Ali Paşa Camii Gemlik'teki tarihi yapılardandır.
Spor
İlçede faaliyet gösteren spor kulüpleri Gemlik BK, Gemlik Kulübü, Gemlikspor, Umurspor, Körfezspor, Zeytinspor, Çotanakspor ve Karadenizspor'dur.
Yönetim
Mahalleler
| Adliye Köyü |
| Ata Mahallesi |
| Balıkpazarı Mahallesi |
| Büyükkumla Mahallesi |
| Cakaldere Mahallesi |
| Cihatlı Köyü |
| Cumhuriyet Mahallesi |
| Demirsubaşı Mahallesi |
| Dr. Ziya Kaya Mahallesi |
| Engürücük Köyü |
| Eşref Dinçer Mahallesi |
| Fevziye Köyü |
| Fındıcak Köyü |
| Gençali Mahallesi |
| Güvenli Köyü |
| Halitpaşa mahallesi |
| Hamidiye Köyü |
| Hamidiye Mahallesi |
| Haydariye Köyü |
| Hisar Mahallesi |
| Karacaali Köyü |
| Katırlı Köyü |
| Kayhan Mahallesi |
| Kumla Mahallesi (Sahil Beldesi) |
| Kurşunlu Mahallesi |
| Kurtul Köyü |
| Küçükkumla Köyü |
| Muratoba Köyü |
| Narlı Köyü |
| Orhaniye Mahallesi |
| Osmaniye Mahallesi |
| Şahinyurdu Köyü |
| Şükriye Köyü |
| Umurbey Mahallesi |
| Yeni Mahallesi |
| Yeniköy |
Yerel seçimler
| Gemlik Belediye Başkanları ve Partileri | |||
|---|---|---|---|
| Yıl | Belediye Başkanı | Parti | Oy Oranı |
| 1977 | İbrahim Akıt | AP | %55,58 |
| 1984 | İsmail Hakkı Çakır | ANAP | %37,90 |
| 1989 | Nezih Dimili | SHP | %29,66 |
| 1994 | Nurettin Avcı | ANAP | %27,95 |
| 1999 | Mehmet Turgut | FP | %24,28 |
| 2004 | Mehmet Turgut | AK Parti | %32,46 |
| 2009 | Fatih Mehmet Güler | CHP | %32,40 |
| 2014 | Refik Yılmaz | AK Parti | %38,80 |
| 2019 | Mehmet Uğur Sertaslan | CHP | %47,25 |
| 2024 | Şükrü Deviren | CHP | %51.41 |
Genel seçimler
| Yıl | Parti | Oy Oranı |
|---|---|---|
| 1961 | AP | %72 |
| 1965 | AP | %76 |
| 1969 | AP | %67 |
| 1973 | AP | %47 |
| 1977 | AP | %54 |
| 1983 | ANAP | %49 |
| 1987 | ANAP | %37 |
| 1991 | ANAP | %33 |
| 1995 | ANAP | %25 |
| 1999 | DSP | %30 |
| 2002 | AK Parti | %33 |
| 2007 | CHP | %40 |
| 2011 | AK Parti | %48 |
| Haziran 2015 | AK Parti | %38 |
| Kasım 2015 | AK Parti | %46 |
| 2018 | AK Parti | %39 |
Medya
Doksanlı yıllarda Gemlik'de Körfez FM (88.0) ve Radyo24 (88.4) adında iki yerel radyo yayın yapmıştır. Sonraki yıllarda yerel radyoların yayınları sonlanmıştır. Günümüzde ilçedeki yerel medya kuruluşları şunlardır:
- Gemlik Haberci 17 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kios TV (Gemlik'in Sosyal Medya Canlı Yayın Organı)
- Gemlik Gazetesi (Gemlik'in ilk gazetesi - 1958)
- Gemlik Haber Gazetesi (Günlük Gazete)
- Gemlik Körfez Gazetesi (Gemlik'in ilk Günlük Gazetesi)
- Gemlik Gündem Gazetesi (Günlük Gazete)
- Gio Detay Dergi (Aylık Haber Aktüalite Dergisi)
- Gemlik Life (Gemlik'in Dijital Gazetesi)
- Gemlik Haber (Gemlik Haberleri)
Kardeş şehirler
Notlar
Kaynakça
- ^ . 13 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ . 13 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Aralık 2012.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Aralık 2012.
- ^ "KHK'ya girdi! Bursa'nın Gemlik ilçesi taşınıyor". A Haber. 25 Aralık 2017. 28 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Aralık 2017.
- ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021.
- ^ (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016.
- ^ . (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021.
- ^ . (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ a b c d e f
- "Merkezi Dağıtım Sistemi" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- "Gemlik Nüfusu - Bursa". nufusu.com. Erişim tarihi: 5 Şubat 2021.
- "Bursa Gemlik Nüfusu". nufusune.com.
- ^ . 22 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Temmuz 2016.
- ^ "2017 Annual Report and Membership Directory" (PDF). 22 Eylül 2020 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 1 Temmuz 2022.
- ^ "GEMLİK'E BOSNA'DAN KARDEŞ ŞEHİR". Gemlik Gündem Gazetesi. 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Kasım 2023.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Gemlik ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Gemlik Belediyesi 10 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- T.C. Gemlik Kaymakamlığı 23 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Gemlik Haberleri 5 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gemlik Marmara Denizi kiyisinda bulunan Bursa nin bir ilcesi GemlikIlceGemlik ten bir gorunumTurkiye de yeriIlce sinirlari haritasiUlkeTurkiyeIlBursaCografi bolgeMarmara BolgesiIdare KaymakamHasan Goc Belediye baskaniSukru Deviren CHP Yuzolcumu Toplam413 km Rakim5 mNufus 2018 2008 Toplam111 488 98 770 Kir Sehir115 404Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Posta kodu16600Il alan kodu0224Il plaka kodu16 Z ve 16 MAResmi site www gemlik gov tr Gemlik in uc tarafi kismen ihtiyarlamis tek ve siradaglarla kusatilmis olup yalniz batisi Marmara Denizi ne dogru aciktir Iznik Golu nden gelen Karsak Deresi Gemlik i ikiye bolmustur Kuzeyden Samanli Daglari yla guneyden nin batiya dogru uzantilari Gemlik Korfezi ni kapali bir havza haline sokmustur Samanli Daglari ndan ayrilan bazi kollar kiyiya dik bir sekilde inerek sivri burunlar olusturmustur Sehrin nufusu 2020 sayimina gore 115 404 kisidir TarihceGemlik Bursa civarinda kurulan en eski kenttir Tarihi MO 12 yuzyila kadar uzanir Efsaneye gore Gemlik e ilk olarak Herkul un geldigi ve buraya kaybolan arkadasi Syrus un adini verdigi soylenir Daha sonra MO 630 da Milet ten gelen kolonilerce Kios adiyla yeniden kurulur Daha sonra MO 556 da Lidyalilarin eline gecen bu kent MO 499 da Perslerin eline gecmis MO 466 da Delos Konfederasyonu na katilsa da MO 412 de yeniden Perslerin eline gecmistir MO 334 te Buyuk Iskender in eline gecen daha sonra MO 301 de Buyuk Iskender in eski komutanlarindan Lysimakhos un ve MO 281 de onu Korupedion savasinda yenen 1 Selevkos un eline gecen kasaba MO 280 de Bitinya Kralligi nin korumasinda bagimsiz bir kent devletine donusmus ve Roma yla birlikte Makedonya Kralligi na karsi ittifak kuran Etolya Birligi nin muttefigi olmasi nedeniyle MO 202 de Makedonya Krali V Filip tarafindan ele gecirilip yagmalanmis ve kayinbiraderi Bitinya Krali 1 Prusias a verilerek bagimsizligina son verilmistir 1 Prusias buranin adini Prusias ad Mare Denizdeki Prusias olarak degistirmistir MO 89 MO 85 ve MO 73 MO 71 arasinda Pontus Krali Buyuk 6 Mithridates in isgalinde kalan kent MO 74 te Bitinya Kralligi yla birlikte Roma Cumhuriyeti ne sonradan imparatorluk gecmistir Daha sonra MS 395 te Dogu Roma Imparatorlugu na gecen kent 1087 yilinda burayi ele geciren Selcuklu kumandanlarindan Ebul Kasim in burada bir donanma yaptirmasi uzerine kentin gemilerin yanastigi ve uretildigi yer anlamina gelen Gemilik adini almistir Zaman ilerledikce bu isim Gemlik olur ve bu zamana kadar Gemlik olarak kullanilir Gemlik ayni zamanda Ertugrul Gazi nin kiyi boyuna mensup olan Katirli koyune sahiptir Icerisinde hanlar ve hamamlar bulunmaktadir Gemlik ile Gemlik Korfezi Eylul 1978 1 Hacli seferi nedeniyle 1097 de yeniden Dogu Roma nin eline gecen kent 4 Hacli Seferi yle Dogu Roma nin parcalanmasi sonucu kurulan ve 1261 de Dogu Roma yi ihya eden Iznik Imparatorlugu na baglandi ve 1207 1224 arasindaki Latin Imparatorlugu isgali haric buraya bagli kaldi Burasi nihayet 1336 da Orhan Bey doneminde Osmanli nin eline gecti Gemlik Osmanli devrinde Bursa daki Yildirim Camii ve Medresesi ne vakfedilmis bir kasaba idi Kasabanin gelirleri bu vakiflara yollanirdi Uzun yillar Kite ye Bugun Nilufer in Urunlu mahallesi bagli bir koy olan Gemlik 1856 da Gemlik Bursa karayolunun yapilmasindan sonra canlanmis ve belediye orgutu kurulmustur Bolgede yer alan Umurbey Beldesinde 3 Cumhurbaskani Celal Bayar in anit mezari yer almaktadir 1891 yili Osmanli nufus sayimina gore Gemlik kazasinda yasayan kisi sayisi 38 812 kisidir Bunlarin cogunlugu 43 Ermenilerden olusmaktadir 16 623 kisi Kazadaki Turk nufus 15 340 kisiydi ve nufusun 39 unu teskil etmekteydi Kentteki Rum nufus ise 6 575 kisiden olusmaktaydi 17 Bu senelerde Gemlik nufusunun 61 i Hristiyanlardan olusmaktaydi Kaza merkezi Gemlik teyse 4620 Rum 242 Turk 178 yabanci ve 107 Ermeni olmak uzere 5147 kisi yasiyordu Kurtulus Savasi nda 6 Temmuz 1920 de Ingiliz isgaline ugrayan ve 8 Temmuz 1920 de Ingilizlerce Yunanlara devredilen Gemlik 11 Eylul 1922 ye kadar Yunan isgalinde kalmistir Aralik 2017 de cikarilan kanun hukmunde kararname ile deprem riski tasiyan ilce merkezinin tasinmasi kararlastirildi CografyaGemlik Bursa sehir merkezinin 32 km kuzeyinde Marmara Denizi nin en sakin ve adini verdigi korfezi kiyisinda kurulmustur 29 13 derece Dogu meridyeni ile 40 12 derece Kuzey enlemi uzerinde bulunmaktadir Ilce yuzolcumu 413 km olup kuzeyde Yalova nin Armutlu ve Cinarcik doguda Orhangazi guneydoguda Yenisehir guneyde Kestel Gursu ve Osmangazi ve batida Mudanya yla cevrilidir Gemlik Korfezi ni cevreleyen daglarin korfeze donuk yamaclari ilcenin arazisini olusturmaktadir Daglarla kiyi arasinda sikismis bulunan cok sayida ova bulunmaktadir Bunlarin en buyukleri Engurucuk ve Gemlik ovalaridir Ilce merkezi bati ucunda kurulmustur Ilcenin en yuksek noktasi uzerindeki Gemlik akarsu ve goller acisindan zengin bir yer degildir olarak taninan Sazlik Deresi ilcenin en fazla su tasiyan akarsuyudur Uzunluk yonunden ilcenin en buyuk akarsuyu olan Kocadere dogar ve suladiktan sonra korfeze dokulur Volkanik kutlelerin mevcudiyeti vaktiyle bu arazinin bir indifa sahasi oldugunu gostermektedir Yer Kabugunun yerlesmedigi simdi bile bol yagmurlardan sonra meydana gelen kaymalardan gormek mumkundur Samanli daglarinin Gemlik korfezine bakan yamaclari tatli egimlerle bir platformu teskil eden sira daglardan ayrilan bu kollar ise kiyiya kadar dik bir sekilde inerek kiyinin duzgun manzarasini sivri burunlar halinde bozmustur Bunlardan en onemlileridir Armutlunun batisina kadar devamli bir alcalma ile inen Samanli Daglari Bozburun un dik kayaliklarini teskil ederek denize kadar 6 millerde tekrar denizin yuzune cikarak Imrali adasini meydana getirir Gemlik in kuruldugu nokta denize dikey inen az yukseklikte bir sirtla bunun yamaclari ve denizin cekilmesinden meydana gelen dar kiyi duzluklerinden ibarettir Ilcenin kiyilari eski kayikhane Burnundaki kayalik cikintilar bir tarafa birakilacak olursa tamamiyle duzdur Pek derin olmayan kiyilar derelerin tasidigi molozlarla devamli siglasmaktadir Gemlik korfezi umumiyetle sakin ve dalgasizdir Dogudan batiya uzunlugu 35 km guneyden kuzeye en genis yeri de 10 15 km olan korfez daima sakin olmasini saglayan karsilikli iki burundur Tuzla ve Kapakli burunlari her iki sahilde birbirine cephe alan bu burunlar korfezi bir kiskac icine almis gibidir Korfez bu kiskaclar arasinda adeta bir havuza benzer Korfez sularinin sig 1 10 m Derin kisimlari ise 100 150 m arasindadir Ilcenin eski adi Kilyos oldugu icin korfeze eskiden Kilyos denirdi Korfezin diger bir adi da Incir limaniydi Asirlarca bircok uluslarin gemilerine siginak olan bu sirin korfez bugunde sessiz sulari ile bakanlarin gozlerini oksamaktan geri kalmamaktadir Gemlik in jeolojik tesekkulu eski ve yeni kayaclardan ibaret olup uzun muddet asinmalara cokuntulere ve kaymalara maruz kalmistir Bircok yerlerde sert kayaclarin sivrildigini ve cokuntulerinde oldugu toprakalti tabakalarinin intizamsizligini gormek mumkundur Daglik bolgelerde Paleozoik tabakalar ile gnaya ve grantiler gunu 3 zaman arazisi Neojen tabakalari ile yeni volkanik ortuller Andezit cok yer tutar Ilcenin ova olan yerleri az olup yeni aluvyonlarla ortuludur Derinligi 200 m den az olan korfez yer kabugunun kirilmalarindan meydana gelmis bir cokuntu alanidir Gemlik ilcesi akarsu ve kaynaklari bakimindan nispeten fakirdir Muntazam bir akim rejimine tabi olmayan derelerin cogu yagmur ve kaynak sulariyla beslenmektedir En onemlisi Iznik Golu nun ayagi olan Karsak Deresi dir Yagmur mevsiminde bol su tasir Digeri koyunun biraz ilerisindeki Kocadere dir Iklim Bolgede Akdeniz ikliminin Marmara Bolgesi tipi gorulur Kislari eskiden cok kar yagdigi halde zamanimizda cok az kar yagmaktadir NufusIlce merkezine bagli 35 mahalleden olusmaktadir Yalova ya baglandigi 1995 e kadar buraya bagli bucak merkezi belde olan Armutlu ile Fistikli Kapakli Mecidiye Selimiye ve Hayriye koyleri Gemlik ilcesine bagliydi Yil Toplam Sehir Kir1927 19 014 6 050 12 9641935 20 235 5 910 14 3251940 22 301 7 030 15 2711945 23 130 7 104 16 0261950 25 964 8 543 17 4211955 27 495 10 244 17 2511960 30 673 12 640 18 0331965 33 886 15 716 18 1701970 34 796 16 915 17 8811975 39 679 20 704 18 9751980 48 106 26 849 21 2571985 57 308 36 693 20 6151990 78 193 50 237 27 9562000 88 472 63 710 24 7622007 98 085 78 945 19 1402008 98 770 90 592 8 1782009 99 234 90 834 8 4002010 100 927 92 765 8 1622011 101 590 93 464 8 1262012 101 257 92 942 8 3152013 101 389 101 389 veri yok2014 103 390 103 390 veri yok2015 105 484 105 484 veri yok2016 107 139 107 139 veri yok2017 109 494 109 494 veri yok2018 111 488 111 488 veri yok2019 113 493 113 493 veri yok2020 115 404 115 404 veri yok Not 2008 yilinda bazi belde ve koyler mahalle statusune gectiginden sehir nufusu artip kir nufusu azalmistir 2013 yilinda ise Buyuksehir yasasi nedeniyle koylerin tamami mahalle statusune gectiginden kir nufusu tabloda yer almamistir EkonomiIlce merkezinde oturan nufusun 80 i ticaretle ugrasir Tuzlu zeytin yag sabun ticareti ve sanayi tesisleri basta gelmektedir Gemlik te tarim oldukca gelismistir En cok zeytin uretimi yapilir Kendine ozgu bir lezzete sahip sofralik zeytin olan Gemlik zeytininin yetistigi yerdir Ustun kaliteli elma armut ve seftali uretimi de yapilmaktadir Turkiye nin ilk konserve fabrikasi Rifat Minare Koll Sti kurulmasindan dolayi konserveciligin gelismesine paralel olarak sebzecilik gelismistir Yetistirilen sebzelerin basinda fasulye enginar salatalik domates bezelye patlican biber gelir Hayvancilik ise ilceye yakin koylerde az dag koylerinde ise daha coktur Ilcede tavukculuk da yayginlasmaktadir Balikcilik da onemli bir gelir kaynagi olup korfez sularinda her turlu balik bulunur Gemlik sanayisinde zeytin imalati buyuk yer tutar 1937 yilinda kurulan Sumerbank Suni Ipek Fabrikasi ilcenin gelisiminde onemli rol oynamistir Sahil seridinde yer alan Tugsas gubre ve kimyasal urunlerin uretimi Borusan boru uretimi Cimtas sac ve demir uretimi Borcelik celik uretimi MKS kimya sanayii gibi cesitli fabrikalar Gemlik teki sanayiinin temelini olusturur Gemlik civarinda cikartilan damarli mermer diabas ve alci tasi ihraci Gemlik ekonomisi icin onemlidir Ozellikle Diabas in dunyada cikartildigi 2 merkezden biridir Fakat Suni Ipek Fabrikasi kapatilmis Bulundugu yere Asim Kocabiyik Meslek Yuksekokulu ve Uludag Universitesi Hukuk Fakultesi acilmistir Turkiye nin 20 Serbest Bolgesinden birisi olan Bursa Serbest Bolgesi de Gemlik ilcesi sinirlarinda bulunmaktadir Bursa Serbest Bolgesi tum Serbest Bolgeler icerisinde 2007 yili itibariyla ticaret hacminde USD 1 619 125 000 lik hacimle altinci sirada yer almaktadir Istihdam olarak bakildiginda ise 7 437 kisilik bir istihdam hacmi ile ikinciligi elinde bulundurmaktadir Bursa Serbest Bolgesi nin Gemlik ekonomisi ve istihdamina katkisi beklenildigi kadar olmasa da oldukca olumludur KulturGemlik turizm bakimindan I derecede turistik huviyete sahip bir ilcedir Kursunlu Kucuk Kumla Buyuk Kumla Karacaali koylerindeki dinlenme evlerinde turistik otel motel kamp ve pansiyonlarda turistler konaklamaktadir Umurbey kasabasindaki Celal Bayar Vakfina ait Kutuphane ve Muze ayrica Celal Bayar in anit mezari da hayli ilgi cekmektedir Kiliseden cevrilme Balikpazari Camii Carsi Ali Pasa Camii Gemlik teki tarihi yapilardandir SporIlcede faaliyet gosteren spor kulupleri Gemlik BK Gemlik Kulubu Gemlikspor Umurspor Korfezspor Zeytinspor Cotanakspor ve Karadenizspor dur YonetimMahalleler Adliye KoyuAta MahallesiBalikpazari MahallesiBuyukkumla MahallesiCakaldere MahallesiCihatli KoyuCumhuriyet MahallesiDemirsubasi MahallesiDr Ziya Kaya MahallesiEngurucuk KoyuEsref Dincer MahallesiFevziye KoyuFindicak KoyuGencali MahallesiGuvenli KoyuHalitpasa mahallesiHamidiye KoyuHamidiye MahallesiHaydariye KoyuHisar MahallesiKaracaali KoyuKatirli KoyuKayhan MahallesiKumla Mahallesi Sahil Beldesi Kursunlu MahallesiKurtul KoyuKucukkumla KoyuMuratoba KoyuNarli KoyuOrhaniye MahallesiOsmaniye MahallesiSahinyurdu KoyuSukriye KoyuUmurbey MahallesiYeni MahallesiYenikoyYerel secimler Gemlik Belediye Baskanlari ve PartileriYil Belediye Baskani Parti Oy Orani1977 Ibrahim Akit AP 55 581984 Ismail Hakki Cakir ANAP 37 901989 Nezih Dimili SHP 29 661994 Nurettin Avci ANAP 27 951999 Mehmet Turgut FP 24 282004 Mehmet Turgut AK Parti 32 462009 Fatih Mehmet Guler CHP 32 402014 Refik Yilmaz AK Parti 38 802019 Mehmet Ugur Sertaslan CHP 47 252024 Sukru Deviren CHP 51 41Genel secimler Yil Parti Oy Orani1961 AP 721965 AP 761969 AP 671973 AP 471977 AP 541983 ANAP 491987 ANAP 371991 ANAP 331995 ANAP 251999 DSP 302002 AK Parti 332007 CHP 402011 AK Parti 48Haziran 2015 AK Parti 38Kasim 2015 AK Parti 462018 AK Parti 39MedyaDoksanli yillarda Gemlik de Korfez FM 88 0 ve Radyo24 88 4 adinda iki yerel radyo yayin yapmistir Sonraki yillarda yerel radyolarin yayinlari sonlanmistir Gunumuzde ilcedeki yerel medya kuruluslari sunlardir Gemlik Haberci 17 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kios TV Gemlik in Sosyal Medya Canli Yayin Organi Gemlik Gazetesi Gemlik in ilk gazetesi 1958 Gemlik Haber Gazetesi Gunluk Gazete Gemlik Korfez Gazetesi Gemlik in ilk Gunluk Gazetesi Gemlik Gundem Gazetesi Gunluk Gazete Gio Detay Dergi Aylik Haber Aktualite Dergisi Gemlik Life Gemlik in Dijital Gazetesi Gemlik Haber Gemlik Haberleri Kardes sehirlerLauderhill Florida Amerika Birlesik Devletleri Zavidovici Bosna HersekNotlar Armutlu ilcesinin kurulmasi ile kir nufusu azalmistir Kaynakca 13 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Aralik 2012 13 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Aralik 2012 Arsivlenmis kopya 26 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Aralik 2012 KHK ya girdi Bursa nin Gemlik ilcesi tasiniyor A Haber 25 Aralik 2017 28 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Aralik 2017 Fasikul I Mufassal Neticeler Icmal Tablolari PDF 28 Tesrinevvel 1927 Umumi Nufus Tahriri DIE Erisim tarihi 28 Mayis 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link PDF 20 Ilktesrin 1935 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 20 Ilktesrin 1940 Genel Nufus Sayimi DIE 20 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Ekim 2016 PDF 21 Ekim 1945 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 22 Ekim 1950 Umumi Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1955 Genel Nufus Sayimi DIE 2 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Subat 2021 PDF 23 Ekim 1960 Genel Nufus Sayimi DIE 15 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 19 Subat 2021 1965 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1970 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1975 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1980 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1985 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 1990 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2000 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2007 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2008 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2009 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2010 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2011 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 3 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 3 Kasim 2012 2012 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 20 Subat 2013 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 8 Mart 2013 2013 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 15 Subat 2014 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 15 Subat 2014 2014 genel nufus sayimi verileri Turkiye Istatistik Kurumu 10 Subat 2015 tarihinde kaynagindan html arsivlendi Erisim tarihi 10 Subat 2015 a b c d e f Merkezi Dagitim Sistemi html Dogrudan bir kaynak olmayip ilgili veriye ulasmak icin sorgulama yapilmalidir Turkiye Istatistik Kurumu Erisim tarihi 13 Nisan 2016 Gemlik Nufusu Bursa nufusu com Erisim tarihi 5 Subat 2021 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Bursa Gemlik Nufusu nufusune com Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link 22 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi 20 Nisan 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Temmuz 2016 2017 Annual Report and Membership Directory PDF 22 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 1 Temmuz 2022 GEMLIK E BOSNA DAN KARDES SEHIR Gemlik Gundem Gazetesi 5 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Kasim 2023 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Gemlik ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Gemlik Belediyesi 10 Nisan 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde T C Gemlik Kaymakamligi 23 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gemlik Haberleri 5 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde