Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Dolganca (Долган Тыла/Dolgan tıla, Сака-дулгаан тыла / Saka-Dulgaan tıla) Türk dillerinin Sibirya grubuna ait, Sahaca ile çok yakın olan, ağırlıklı olarak Dolganların konuştuğu dildir. Konuşucu sayısının azlığı nedeniyle tehlike altındadır. Taymır (veya Taymir) bölgesinde konuşulmaktadır.
| Dolganca | |
|---|---|
| Дулҕан, Һака | |
| Telaffuz | Dulğan, Haka |
| Bölge | Sibirya |
| Etnisite | Dolganlar |
| Konuşan sayısı | 1,050 (2010) |
| Dil ailesi | Türk dilleri
|
| Yazı sistemi | Kiril alfabesi |
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | dlg |
 Yakutça (koyu mavi) ve Dolganca (mavi) | |
Konuşucu sayıları
1989 yılında yapılan bir nüfus sayımında 6945 kişiden oluşan Dolgan halkının artık sadece 5100'ü Dolgancayı anadili olarak gösterdiği tespit edilmiştir. Bu sayımda ayrıca bazı Evenkler ve Nganasanlar (Samoyetler) Dolgancayı ikinci dili olarak göstermiştir. Bu yüzden Dolgancanın o yörede trafik dili olduğunu söyleyebiliriz. Ancak Dolganların kendileri dillerini Sahaca veya Yakutçanın bir lehçesi olarak görürler. 2010 yılı rakamlarına göre Dolgancayı konuşanların toplamı 1054 kişi olarak belirtilir.
Lehçeleri
Norilskay (Норильскай), Pasinskay (пясинскай), Avamskay (авамскай), Hatangskay (хатангскай уонна попигайскай) lehçelerine sahiptir.
Alfabe
Dolgancanın yazıya alınması 1920 yılında Latin alfabesi ile gerçekleşmiştir. 1940 yılından itibaren Yakutça için tasarlanmış olan özel bir kiril alfabesi Dolganca için de kullanılmaya başlanmıştır. Bunun yanında Rusların kullandığı Kiril alfabesi ile yazılan diğer bir şekli daha vardır.
Dolgan alfabesi: А а, Б б, В в, Г г, Д д, Дь дь, Е е, Ё ё, Ж ж, З з, И и, Иэ иэ, Й й, К к, Л л, М м, Н н, Ӈ ӈ, Нь нь, О о, Ө ө, П п, Р р, С с, Т т, У у, Уо уо, Ү ү, Үө үө, Ф ф, Х х, Һ һ, Ц ц, Ч ч, Ш ш, Щ щ, Ъ ъ, Ы ы, Ыа ыа, Ь ь, Э э, Ю ю, Я я
Günümüz Dolganca Alfabesi
| А а | Б б | В в | Г г | Д д | Е е | Ё ё | Ж ж |
| З з | И и | Й й | К к | Һ һ | Л л | М м | Н н |
| Ӈ ӈ | О о | Ө ө | П п | Р р | С с | Т т | У у |
| Ү ү | Ф ф | Х х | Ц ц | Ч ч | Ш ш | Щ щ | Ъ ъ |
| Ы ы | Ь ь | Э э | Ю ю | Я я |
Kaynakça
Konuyla ilgili yayınlar
- Stachowski, M.: Dolganischer Wortschatz, Kraków 1993 (+ Dolganischer Wortschatz. Supplementband, Kraków 1998).
- Stachowski, M.: Dolganische Wortbildung, Kraków 1997.
Dış bağlantılar
- Beselee Bukvalar 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Dolganca 15 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (Rusça)
- Орто Дойду 22 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — Saha(yakutya) alfabesi. Unicode desteği.
- İnternette Rusya Federasyonu milletlerinin dilleri 21 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — Sahaca dil kaynaklarının listesi
- Сахалыы 27 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — yazı tipleri, klavye ve Sahaca bir forum sitesi
- Онлайн словарь SakhaTyla.Ru 28 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . — on-line Rusça-Sahaca ve Sahaca-Rusça Sözlük
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dolganca Dolgan Tyla Dolgan tila Saka dulgaan tyla Saka Dulgaan tila Turk dillerinin Sibirya grubuna ait Sahaca ile cok yakin olan agirlikli olarak Dolganlarin konustugu dildir Konusucu sayisinin azligi nedeniyle tehlike altindadir Taymir veya Taymir bolgesinde konusulmaktadir DolgancaDulҕan ҺakaTelaffuzDulgan HakaBolgeSibiryaEtnisiteDolganlarKonusan sayisi1 050 2010 Dil ailesiTurk dilleri Sibirya Turk dilleriDolgancaYazi sistemiKiril alfabesiDil kodlariISO 639 3dlgYakutca koyu mavi ve Dolganca mavi Konusucu sayilari1989 yilinda yapilan bir nufus sayiminda 6945 kisiden olusan Dolgan halkinin artik sadece 5100 u Dolgancayi anadili olarak gosterdigi tespit edilmistir Bu sayimda ayrica bazi Evenkler ve Nganasanlar Samoyetler Dolgancayi ikinci dili olarak gostermistir Bu yuzden Dolgancanin o yorede trafik dili oldugunu soyleyebiliriz Ancak Dolganlarin kendileri dillerini Sahaca veya Yakutcanin bir lehcesi olarak gorurler 2010 yili rakamlarina gore Dolgancayi konusanlarin toplami 1054 kisi olarak belirtilir LehceleriNorilskay Norilskaj Pasinskay pyasinskaj Avamskay avamskaj Hatangskay hatangskaj uonna popigajskaj lehcelerine sahiptir AlfabeDolgancanin yaziya alinmasi 1920 yilinda Latin alfabesi ile gerceklesmistir 1940 yilindan itibaren Yakutca icin tasarlanmis olan ozel bir kiril alfabesi Dolganca icin de kullanilmaya baslanmistir Bunun yaninda Ruslarin kullandigi Kiril alfabesi ile yazilan diger bir sekli daha vardir Dolgan alfabesi A a B b V v G g D d D d E e Yo yo Zh zh Z z I i Ie ie J j K k L l M m N n Ӈ ӈ N n O o Ө o P p R r S s T t U u Uo uo Ү ү Үo үo F f H h Һ һ C c Ch ch Sh sh Sh sh Y y Ya ya E e Yu yu Ya ya Gunumuz Dolganca Alfabesi A a B b V v G g D d E e Yo yo Zh zhZ z I i J j K k Һ һ L l M m N nӇ ӈ O o Ө o P p R r S s T t U uҮ ү F f H h C c Ch ch Sh sh Sh sh Y y E e Yu yu Ya yaKaynakca Arsivlenmis kopya 18 Subat 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Mart 2014 Arsivlenmis kopya 6 Subat 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Nisan 2014 Aksenova E E Bukvar SPb 2001 Konuyla ilgili yayinlar Stachowski M Dolganischer Wortschatz Krakow 1993 Dolganischer Wortschatz Supplementband Krakow 1998 Stachowski M Dolganische Wortbildung Krakow 1997 Dis baglantilarBeselee Bukvalar 6 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dolganca 15 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Rusca Orto Dojdu 22 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Saha yakutya alfabesi Unicode destegi Internette Rusya Federasyonu milletlerinin dilleri 21 Agustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sahaca dil kaynaklarinin listesi Sahalyy 27 Mart 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde yazi tipleri klavye ve Sahaca bir forum sitesi Onlajn slovar SakhaTyla Ru 28 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde on line Rusca Sahaca ve Sahaca Rusca Sozluk