Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Dean Gooderham Acheson (11 Nisan 1893 - 12 Ekim 1971), Amerikalı devlet adamı ve avukat; ABD dışişleri bakanı (1949-1953), ABD başkanlarından dördünün danışmanı. II. Dünya Savaşı'nı izleten Soğuk Savaş döneminde ABD'nin dış politikasının mimarlığını yapmış, Sovyetler Birliği ve öteki komünist ülkelere karşı Batı İttifakı'nın oluşturulmasında etkili olmuştur.
| Dean Acheson | |
|---|---|
 | |
| 51. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı | |
| Görev süresi 21 Ocak 1949 - 20 Ocak 1953 | |
| Başkan | Harry S. Truman |
| Yerine geldiği | George Marshall |
| Yerine gelen | John Foster Dulles |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 11 Nisan 1893 Middletown, Connecticut |
| Ölüm | 12 Ekim 1971 (78 yaşında) |
| Partisi | Demokratik |
| Evlilik(ler) | Alice Stanley |
| Çocuk(lar) | David Acheson Jane Acheson Mary Acheson |
Acheson, Yale ve Harvard Hukuk Fakültesi'nden mezun olduktan sonra iki yıl süreyle Yüksek Mahkeme yargıcı Louis Brandeis'in özel sekreterliğini yaptı. 1921'de Washington'da bir hukuk firmasına girdi. Hükûmetteki ilk görevi 1933'te Roosevelt döneminde hazine müsteşarlığı oldu. Dışişleri bakanlığına 1941'de müsteşar olarak girdi ve 1945-1947 yılları arasında dışişleri bakan yardımcılığı yaptı.
1945'teki ilk önemli görevi ABD'nin Birleşmiş Milletler'e katılma kararını Senatodan geçirmekti. 1945'ten sonra koyu bir anti-komünist olan Acheson'ın bu tutumu, daha sonraki dış politikasında en belirgin etken oldu. Sovyetler Birliği'nin Orta Doğu'da yayılmak amacında olduğu inancıyla daha sonraları Truman Doktrini (1947) olarak anılacak olan siyaseti oluşturdu. Buna göre Türkiye ve Yunanistan hükûmetlerine acilen askeri ve ekonomik yardım taahhüt edilecekti. Aynı yıl, daha sonra Marshall Planı olarak ünlenen projenin ana çizgisini belirledi.
Ocak 1949'da Başkan Harry S. Truman tarafından dışişleri bakanı olarak görevlendirilen Acheson, ABD'nin barış zamanında girdiği ilk savunma ittifakı olan Kuzey Atlantik Antlaşması Teşkilatı'nın (NATO) kuruluşuna önayak oldu.
Acheson, bütün dünya üzerinde komünizmin karşısına dikilmek gerektiğine inanıyordu. Bu konudaki kararlı tutumuna karşın, Avrupa'nın pek çok ülkesinde komünist partilerin iktidarı ele geçirdikleri bir dönemde, hükûmetlerin üst düzey yetkilileriyle ilişkilerini koruduğu için her iki partiden dış politika eleştirmenlerinin saldırılarına hedef oldu. Acheson'ın Senatör Joseph R. McCarthy'nın başlattığı yıkıcı faaliyetlerle ilgili Senato soruşturması (1949-1950) sırasında dışişleri bakanlığında çalışan hiç kimsenin atılmasına razı olmaması düşmanlarını harekete geçirdi. Acheson o sıralardaki Alger Hiss'e sırt çevirmeyeceğim sözü kamuoyunda geniş yankılara neden oldu. Eski bir dışişleri bakanlığı görevlisi olan Alger Hiss 1930'larda casusluk yaptığını inkâr ederek yalan yere yemin ettiği gerekçesiyle suçlu bulunmuştu.
Acheson'ın görevinden istifa etmesi yolundaki istekler Çin'in Kore Savaşı'na (1950-1953) girmesiyle arttı. Kamuoyundaki güçlü muhalefet devlet başkanının Douglas MacArthur'u Kore'deki güçlerin kumandanlığından azletmesinden sonra daha da yoğunluk kazandı. Acheson daha sonra Çin'in tanınmaması ve Tayvan'da General Çan Kay Şek yönetimine yardım yapılması konularında etkili oldu. Ayrıca Çinhindi'ndeki Fransız sömürge rejimine yapılacak olan Amerikan yardımını destekledi. Hükûmetteki görevinden ayrıldıktan sonra avukat olarak çalışmaya başladı ve daha sonra gelen devlet başkanlarına danışmanlık yapmayı sürdürdü.
Kaynakça
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen George Marshall | Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı 1949–1953 | Sonra gelen John Foster Dulles |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dean Gooderham Acheson 11 Nisan 1893 12 Ekim 1971 Amerikali devlet adami ve avukat ABD disisleri bakani 1949 1953 ABD baskanlarindan dordunun danismani II Dunya Savasi ni izleten Soguk Savas doneminde ABD nin dis politikasinin mimarligini yapmis Sovyetler Birligi ve oteki komunist ulkelere karsi Bati Ittifaki nin olusturulmasinda etkili olmustur Dean Acheson51 Amerika Birlesik Devletleri Disisleri BakaniGorev suresi 21 Ocak 1949 20 Ocak 1953Baskan Harry S TrumanYerine geldigi George MarshallYerine gelen John Foster DullesKisisel bilgilerDogum 11 Nisan 1893 Middletown ConnecticutOlum 12 Ekim 1971 78 yasinda Partisi DemokratikEvlilik ler Alice StanleyCocuk lar David Acheson Jane Acheson Mary Acheson Acheson Yale ve Harvard Hukuk Fakultesi nden mezun olduktan sonra iki yil sureyle Yuksek Mahkeme yargici Louis Brandeis in ozel sekreterligini yapti 1921 de Washington da bir hukuk firmasina girdi Hukumetteki ilk gorevi 1933 te Roosevelt doneminde hazine mustesarligi oldu Disisleri bakanligina 1941 de mustesar olarak girdi ve 1945 1947 yillari arasinda disisleri bakan yardimciligi yapti 1945 teki ilk onemli gorevi ABD nin Birlesmis Milletler e katilma kararini Senatodan gecirmekti 1945 ten sonra koyu bir anti komunist olan Acheson in bu tutumu daha sonraki dis politikasinda en belirgin etken oldu Sovyetler Birligi nin Orta Dogu da yayilmak amacinda oldugu inanciyla daha sonralari Truman Doktrini 1947 olarak anilacak olan siyaseti olusturdu Buna gore Turkiye ve Yunanistan hukumetlerine acilen askeri ve ekonomik yardim taahhut edilecekti Ayni yil daha sonra Marshall Plani olarak unlenen projenin ana cizgisini belirledi Ocak 1949 da Baskan Harry S Truman tarafindan disisleri bakani olarak gorevlendirilen Acheson ABD nin baris zamaninda girdigi ilk savunma ittifaki olan Kuzey Atlantik Antlasmasi Teskilati nin NATO kurulusuna onayak oldu Acheson butun dunya uzerinde komunizmin karsisina dikilmek gerektigine inaniyordu Bu konudaki kararli tutumuna karsin Avrupa nin pek cok ulkesinde komunist partilerin iktidari ele gecirdikleri bir donemde hukumetlerin ust duzey yetkilileriyle iliskilerini korudugu icin her iki partiden dis politika elestirmenlerinin saldirilarina hedef oldu Acheson in Senator Joseph R McCarthy nin baslattigi yikici faaliyetlerle ilgili Senato sorusturmasi 1949 1950 sirasinda disisleri bakanliginda calisan hic kimsenin atilmasina razi olmamasi dusmanlarini harekete gecirdi Acheson o siralardaki Alger Hiss e sirt cevirmeyecegim sozu kamuoyunda genis yankilara neden oldu Eski bir disisleri bakanligi gorevlisi olan Alger Hiss 1930 larda casusluk yaptigini inkar ederek yalan yere yemin ettigi gerekcesiyle suclu bulunmustu Acheson in gorevinden istifa etmesi yolundaki istekler Cin in Kore Savasi na 1950 1953 girmesiyle artti Kamuoyundaki guclu muhalefet devlet baskaninin Douglas MacArthur u Kore deki guclerin kumandanligindan azletmesinden sonra daha da yogunluk kazandi Acheson daha sonra Cin in taninmamasi ve Tayvan da General Can Kay Sek yonetimine yardim yapilmasi konularinda etkili oldu Ayrica Cinhindi ndeki Fransiz somurge rejimine yapilacak olan Amerikan yardimini destekledi Hukumetteki gorevinden ayrildiktan sonra avukat olarak calismaya basladi ve daha sonra gelen devlet baskanlarina danismanlik yapmayi surdurdu KaynakcaSiyasi goreviOnce gelen George Marshall Amerika Birlesik Devletleri Disisleri Bakani 1949 1953 Sonra gelen John Foster Dulles