Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Akdeniz iklimi, yaz sıcaklığı güneşışınlarının düşme açısına, kuraklık ise alçalıcı hava hareketlerine bağlıdır. En sıcak ay ortalaması 26-28 °C, en soğuk ay ortalaması 8-10 °C dir. Yıllık sıcaklık ortalaması 18 °C dir. ve çok ender görülür. En fazla yağış kışın, en az yağış yazın düşer. Kışın görülen yağışlar cephesel kökenlidir. Cephesel yağışlar en fazla bu iklimde görülür.
Yıllık yağış miktarı yükseltiye göre değişir. Ortalama 600 –1000 mm arasındadır. Yağış rejimi düzensizdir. Maki bitkisi sıklıkla görülür.Kışları ılıman bir şekilde geçer kış mevsiminde kar genelde yağmaz.
Görüldüğü yerler
Akdeniz'e kıyısı olan ülkeler, Avustralya'nın güneybatısı, Güney Afrika Cumhuriyeti'nde Kap Bölgesi, Şili'nin orta kesimleri ve Kuzey Amerika'da Kaliforniya çevresinde etkilidir. Akdenize kıyısı bulunmasına rağmen Libya ve Mısır kıyılarında görülmez. Yer şekillerinin engebesiz olmasından dolayı iç kısımlardaki çöl iklimi kıyılara kadar etkilidir.
Türkiye'de Akdeniz iklimi esas karakterini Akdeniz Bölgesi'nde, Torosların denize bakan yamaçlarında 800-1000 metre yüksekliğe kadar olan alanlarda gösterir. Daha yüksek alanlarda ise Akdeniz dağ iklimi görülür. Ege kıyları boyunca kuzeye gidildikçe karakterinde değişiklikler görülmekle birlikte, kıyılar ve içeriye doğru uzanan grabenler boyunca görülür. Marmara Bölgesi'nde Güney Marmara kıyıları ile Trakya'nın Ege kıyılarında görülürken, Güneydoğu Anadolu Bölgesinde iste Orta Fırat Bölümünde Gaziantep ve Kilis çevresinde görülmektedir.
Bitki örtüsü
Bitki örtüsü kızılçam ormanlarıdır. Alçak alanlarda (0–800 m) makiler bu ormanların tahribiyle oluşmuştur. Makiler yaz kuraklığına dayanabilen kısa bodur ağaçlardan meydana gelen bitki topluluklarıdır.
Akdeniz ikliminde yetişen başlıca ağaçlar şunlardır:
- Defne, okaliptüs, çam ve selvi gibi yaprak dökmeyen ağaçlar.
- Çınar ve meşe gibi yaprak döken ağaçlar.
- Zeytin, incir, ceviz ve üzüm gibi meyve ağaçları.
Bununla birlikte, çalı ve ot toplulukları da Akdeniz ikliminin bitki örtüsünde önemli bir yer kaplamaktadır.
Akdeniz'e kıyısı olmamasına rağmen iklim özelliklerinin görüldüğü bölgelerden Kaliforniya'da chaparral, Şili'de matorral, Kap Bölgesi'nde fynbos, Avustralya'da ise mallee ve kwongan çalılıklarına dayalı bir bitki örtüsü hakimdir. Kaliforniya ve Kap Bölgesi'ndeki doğal bitki örtüsünün bir kısmı, tarıma elverişli alanlar oluşturmak için tahrip edilmiştir. Ancak bu bölgelerdeki bitki çeşitliliği hala zengin olarak değerlendirilmektedir.
Alt türleri
Akdeniz iklimi, sıcaklık ortalamalarına göre sıcak yaz Akdeniz iklimi, ılık yaz Akdeniz iklimi ve soğuk yaz Akdeniz iklimi olarak üçe ayrılmaktadır. Dünya üzerinde Akdeniz ikliminin görüldüğü bölgelerin çoğu, sıcak yaz Akdeniz iklimi özelliklerine sahiptir.
İklim diyagramları
| : Antalya | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| O | Ş | M | N | M | H | T | A | E | E | K | A |
224 15 5 | 156 15 6 | 96 18 8 | 58 21 11 | 31 25 15 | 7 30 19 | 3 34 22 | 2 34 22 | 13 31 19 | 78 26 15 | 137 21 10 | 259 16 7 |
| sıcaklık (°C) • yağış (mm) kaynak: www.mgm.gov.tr | |||||||||||
| : İzmir | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| O | Ş | M | N | M | H | T | A | E | E | K | A |
121 12 5 | 101 13 6 | 74 16 7 | 47 20 11 | 29 26 15 | 8 30 20 | 2 33 22 | 2 32 22 | 15 29 18 | 44 24 14 | 95 18 10 | 144 14 7 |
| sıcaklık (°C) • yağış (mm) kaynak: www.mgm.gov.tr | |||||||||||
| : Çanakkale | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| O | Ş | M | N | M | H | T | A | E | E | K | A |
90 9 3 | 71 10 3 | 67 12 4 | 47 17 8 | 32 22 12 | 21 27 16 | 12 30 19 | 6 30 19 | 23 26 15 | 54 20 12 | 86 15 8 | 111 11 5 |
| sıcaklık (°C) • yağış (mm) kaynak: www.mgm.gov.tr | |||||||||||
Kaynakça
- ^ EKEN, Mehmet ve ark. (PDF). KLİMATOLOJİ II. dmi.gov.tr. 31 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2014.
- ^ "Güneydoğu Anadolu Böl. - Türkiye'nin Coğrafi Bölgeleri". www.cografya.gen.tr. 22 Mart 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Eylül 2023.
- ^ "Gaziantep ve çevresinin iklimi" (PDF). 10 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 14 Şubat 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Akdeniz iklimi yaz sicakligi gunesisinlarinin dusme acisina kuraklik ise alcalici hava hareketlerine baglidir En sicak ay ortalamasi 26 28 C en soguk ay ortalamasi 8 10 C dir Yillik sicaklik ortalamasi 18 C dir ve cok ender gorulur En fazla yagis kisin en az yagis yazin duser Kisin gorulen yagislar cephesel kokenlidir Cephesel yagislar en fazla bu iklimde gorulur Sicak yaz Akdeniz iklimi Csa Ilik yaz Akdeniz iklimi Csb Soguk yaz Akdeniz iklimi Csc Yillik yagis miktari yukseltiye gore degisir Ortalama 600 1000 mm arasindadir Yagis rejimi duzensizdir Maki bitkisi siklikla gorulur Kislari iliman bir sekilde gecer kis mevsiminde kar genelde yagmaz Goruldugu yerlerAkdeniz e kiyisi olan ulkeler Avustralya nin guneybatisi Guney Afrika Cumhuriyeti nde Kap Bolgesi Sili nin orta kesimleri ve Kuzey Amerika da Kaliforniya cevresinde etkilidir Akdenize kiyisi bulunmasina ragmen Libya ve Misir kiyilarinda gorulmez Yer sekillerinin engebesiz olmasindan dolayi ic kisimlardaki col iklimi kiyilara kadar etkilidir Turkiye de Akdeniz iklimi esas karakterini Akdeniz Bolgesi nde Toroslarin denize bakan yamaclarinda 800 1000 metre yukseklige kadar olan alanlarda gosterir Daha yuksek alanlarda ise Akdeniz dag iklimi gorulur Ege kiylari boyunca kuzeye gidildikce karakterinde degisiklikler gorulmekle birlikte kiyilar ve iceriye dogru uzanan grabenler boyunca gorulur Marmara Bolgesi nde Guney Marmara kiyilari ile Trakya nin Ege kiyilarinda gorulurken Guneydogu Anadolu Bolgesinde iste Orta Firat Bolumunde Gaziantep ve Kilis cevresinde gorulmektedir Bitki ortusuBitki ortusu kizilcam ormanlaridir Alcak alanlarda 0 800 m makiler bu ormanlarin tahribiyle olusmustur Makiler yaz kurakligina dayanabilen kisa bodur agaclardan meydana gelen bitki topluluklaridir Kelebekler Vadisi Akdeniz ikliminin goruldugu yerlerden biridir Akdeniz ikliminde yetisen baslica agaclar sunlardir Defne okaliptus cam ve selvi gibi yaprak dokmeyen agaclar Cinar ve mese gibi yaprak doken agaclar Zeytin incir ceviz ve uzum gibi meyve agaclari Bununla birlikte cali ve ot topluluklari da Akdeniz ikliminin bitki ortusunde onemli bir yer kaplamaktadir Akdeniz e kiyisi olmamasina ragmen iklim ozelliklerinin goruldugu bolgelerden Kaliforniya da chaparral Sili de matorral Kap Bolgesi nde fynbos Avustralya da ise mallee ve kwongan caliliklarina dayali bir bitki ortusu hakimdir Kaliforniya ve Kap Bolgesi ndeki dogal bitki ortusunun bir kismi tarima elverisli alanlar olusturmak icin tahrip edilmistir Ancak bu bolgelerdeki bitki cesitliligi hala zengin olarak degerlendirilmektedir Alt turleriAkdeniz iklimi sicaklik ortalamalarina gore sicak yaz Akdeniz iklimi ilik yaz Akdeniz iklimi ve soguk yaz Akdeniz iklimi olarak uce ayrilmaktadir Dunya uzerinde Akdeniz ikliminin goruldugu bolgelerin cogu sicak yaz Akdeniz iklimi ozelliklerine sahiptir Iklim diyagramlariIklim diyagrami AntalyaOSMNMHTAEEKA 224 15 5 156 15 6 96 18 8 58 21 11 31 25 15 7 30 19 3 34 22 2 34 22 13 31 19 78 26 15 137 21 10 259 16 7sicaklik C yagis mm kaynak www mgm gov trIklim diyagrami IzmirOSMNMHTAEEKA 121 12 5 101 13 6 74 16 7 47 20 11 29 26 15 8 30 20 2 33 22 2 32 22 15 29 18 44 24 14 95 18 10 144 14 7sicaklik C yagis mm kaynak www mgm gov trIklim diyagrami CanakkaleOSMNMHTAEEKA 90 9 3 71 10 3 67 12 4 47 17 8 32 22 12 21 27 16 12 30 19 6 30 19 23 26 15 54 20 12 86 15 8 111 11 5sicaklik C yagis mm kaynak www mgm gov trKaynakca EKEN Mehmet ve ark PDF KLIMATOLOJI II dmi gov tr 31 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2014 Guneydogu Anadolu Bol Turkiye nin Cografi Bolgeleri www cografya gen tr 22 Mart 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Eylul 2023 Gaziantep ve cevresinin iklimi PDF 10 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 14 Subat 2024