Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Mehmet Şükrü Kaya (1883, İstanköy - 10 Ocak 1959, İstanbul), Osmanlı Devleti'nin son yıllarında çeşitli devlet görevleri yaptıktan sonra, Türk Kurtuluş Savaşı'na katılmış, savaşın ardından kısa bir dönem İzmir Belediye Başkanlığı'nı üstlendikten sonra Mustafa Kemal Atatürk'ün yakın çalışma arkadaşlarından biri olmuş devlet ve siyaset adamıdır.
| Mehmet Şükrü Kaya | |
|---|---|
| Türkiye İçişleri Bakanı | |
| Görev süresi 1 Kasım 1927 - 11 Kasım 1938 | |
| Başbakan | İsmet İnönü Celal Bayar |
| Yerine geldiği | Cemil Uybadın |
| Yerine gelen | Refik Saydam |
| Türkiye Dışişleri Bakanı | |
| Görev süresi 21 Kasım 1924 - 3 Mart 1925 | |
| Başbakan | Ali Fethi Okyar |
| Yerine geldiği | İsmet İnönü |
| Yerine gelen | Tevfik Rüştü Aras |
| Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri | |
| Görev süresi 29 Mayıs 1935 - 25 Ocak 1939 | |
| Genel Başkan | Mustafa Kemal Atatürk İsmet İnönü |
| Yerine geldiği | Recep Peker |
| Yerine gelen | Refik Saydam |
| Türkiye Büyük Millet Meclisi 2., 3., 4. ve 5. Dönem Milletvekili | |
| Görev süresi 28 Haziran 1923 - 26 Mart 1939 | |
| Seçim bölgesi | 1923 - Muğla 1927 - Muğla 1931 - Muğla 1935 - Muğla |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Mehmed Şükrü 1883 İstanköy, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 10 Ocak 1959 (76 yaşında) İstanbul, Türkiye Cumhuriyeti |
| Partisi | Cumhuriyet Halk Partisi |
| Bitirdiği okul | Galatasaray Lisesi, Paris Üniversitesi |
| Mesleği | Hukukçu, Siyasetçi |
| İmzası |  |
İlk yılları
1883'te İstanköy'de doğdu. İlk ve ortaöğrenimini İstanköy'de yaptı. Midilli İdadisi'ni bitirdi. İstanbul'a giderek Galatasaray Sultanisi'ne girdi, burada okurken aynı zamanda Hukuk Mektebi'ne devam etti. 1908 yılında Hukuk Mektebi'ni bitirince Paris'e gitti, burada Hukuk Fakültesini bitirdi. Türkiye'ye dönünce Hariciye Nezaretinde kâtiplikle devlet hizmetine başladı. Mülkiye müfettişi oldu. Aşair ve Muhacirin (Aşiretler ve Göçmenler) Genel Müdürü oldu. Mülkiye Müfettişi olarak Anadolu'da ve Irak'ta bulundu. Sonra görevinden ayrılarak İzmir'e gitti. Buca Sultanîsi'nde bir süre öğretmenlik yaptı. Mondros Mütarekesinden sonra İzmir Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'ne girerek dış ilişkiler bölümünde çalıştı. Millî Mücadele için yaptığı çalışmalar yüzünden tutuklanarak İstanbul'daki Bekirağa Bölüğü'ne gönderildi.
İstanbul'un işgalinden sonra Malta'ya sürüldü. Malta'dan kaçarak Avrupa'ya gitti. Bir süre İtalya ve Almanya'da kaldıktan sonra Anadolu'ya geldi ve Millî Mücadeleye katıldı. Birinci Lozan Konferansı'na giden heyette danışman olarak çalıştı. Konferansta bulunduğu sırada İzmir Belediye Başkanlığına seçildi. II. Dönem Menteşe, III. IV. ve V. Dönem Muğla Milletvekilliği yaptı. 1924 yılında II. İsmet Paşa Hükümeti'nde Ziraat Vekilliği yaptı. Fethi Bey Hükümetinde Hariciye Vekaleti'ne getirildi. Hükûmetin istifasıyla bu görevden ayrıldı. IV. İsmet Paşa Hükümetinde İçişleri Bakanlığı'nda bulundu. Bundan sonra Atatürk'ün ölümüne kadar kurulan bütün hükûmetlerde (1927-1938) aynı görevine devam etti.
Cumhuriyet tarihinde en uzun süre (4028 gün) İçişleri Bakanlığı yapan siyasetçidir. Bu arada CHP Genel Sekreterliğine de getirilmişti ve Mustafa Kemal Atatürk'ün vefatının arifesinde Cumhurbaşkanı yerini dolduracağı sanılanlardanmış. Cumhurbaşkanı seçilen İsmet İnönü, Başvekil Celâl Bayar'dan, Dahiliye Vekili Şükrü Kaya ve Hariciye Vekili Dr. Tevfik Rüştü Aras'ın derhal istifa etmelerini istemesi üzerine 11 Kasım 1938 tarihinde bakanlık görevinden ayrıldı.
Diğer uğraşları
Siyasetin yanı sıra yazarlık yaptı. Daniel Defoe'dan Robinson Crusoe (1923), 'dan Şişko (1924), Charles Rist ve 'den Günümüze Kadar İktisadi Mezhepler Tarihi (1927), 'den Eski Yunan Masalları ve Albert Mathiez'den Fransız İhtilali (1950) adlı eserleri Türkçeye çevirdi. Yine Cumhuriyet gazetesinde makaleler yazan Şükrü Kaya'nın 1927-1937 yılları arasındaki konuşmaları ve yazıları da kitap olarak yayımlandı. Ayrıca 1935-1938 yıllarındaki söylevlerinin bir bölümü, Türkçe ve Fransızca broşür olarak çıktı.
Ölümü
10 Ocak 1959 tarihinde İstanbul'da öldü.
Dış bağlantılar
- Şükrü Kaya özgeçmişi 21 Mayıs 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (T.C Dışişleri Bakanlığı)
Kaynakça
- ^ Ahmet Emin Yalman (1997). Yakın Tarihte Gördüklerim ve Geçirdiklerim. 3 (2 bas.). İstanbul: Pera Turizm ve Ticaret A.Ş. s. 1081.
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Cemil Uybadın | Türkiye İçişleri Bakanı 1 Kasım 1927 - 11 Kasım 1938 | Sonra gelen: Refik Saydam |
| Önce gelen: İsmet İnönü | Türkiye Dışişleri Bakanı 21 Kasım 1924 - 4 Mart 1925 | Sonra gelen: Tevfik Rüştü Aras |
| Önce gelen: Zekai Apaydın | Türkiye Tarım Bakanı 31 Ağustos 1924 - 21 Kasım 1924 | Sonra gelen: Hasan Fehmi Ataç |
| Parti siyasi görevi | ||
| Önce gelen: Recep Peker | Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri 29 Mayıs 1935 - 25 Ocak 1939 | Sonra gelen: Refik Saydam |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmet Sukru Kaya 1883 Istankoy 10 Ocak 1959 Istanbul Osmanli Devleti nin son yillarinda cesitli devlet gorevleri yaptiktan sonra Turk Kurtulus Savasi na katilmis savasin ardindan kisa bir donem Izmir Belediye Baskanligi ni ustlendikten sonra Mustafa Kemal Ataturk un yakin calisma arkadaslarindan biri olmus devlet ve siyaset adamidir Mehmet Sukru KayaTurkiye Icisleri BakaniGorev suresi 1 Kasim 1927 11 Kasim 1938Basbakan Ismet Inonu Celal BayarYerine geldigi Cemil UybadinYerine gelen Refik SaydamTurkiye Disisleri BakaniGorev suresi 21 Kasim 1924 3 Mart 1925Basbakan Ali Fethi OkyarYerine geldigi Ismet InonuYerine gelen Tevfik Rustu ArasCumhuriyet Halk Partisi Genel SekreteriGorev suresi 29 Mayis 1935 25 Ocak 1939Genel Baskan Mustafa Kemal Ataturk Ismet InonuYerine geldigi Recep PekerYerine gelen Refik SaydamTurkiye Buyuk Millet Meclisi 2 3 4 ve 5 Donem MilletvekiliGorev suresi 28 Haziran 1923 26 Mart 1939Secim bolgesi 1923 Mugla 1927 Mugla 1931 Mugla 1935 MuglaKisisel bilgilerDogum Mehmed Sukru 1883 Istankoy Osmanli ImparatorluguOlum 10 Ocak 1959 76 yasinda Istanbul Turkiye CumhuriyetiPartisi Cumhuriyet Halk PartisiBitirdigi okul Galatasaray Lisesi Paris UniversitesiMeslegi Hukukcu SiyasetciImzasi12 Ocak 1928 tarihli Servet i Funun dergisinde Maliye Bakani Sukru Saracoglu ve Icisleri Bakani Sukru Kaya Ilk yillari1883 te Istankoy de dogdu Ilk ve ortaogrenimini Istankoy de yapti Midilli Idadisi ni bitirdi Istanbul a giderek Galatasaray Sultanisi ne girdi burada okurken ayni zamanda Hukuk Mektebi ne devam etti 1908 yilinda Hukuk Mektebi ni bitirince Paris e gitti burada Hukuk Fakultesini bitirdi Turkiye ye donunce Hariciye Nezaretinde katiplikle devlet hizmetine basladi Mulkiye mufettisi oldu Asair ve Muhacirin Asiretler ve Gocmenler Genel Muduru oldu Mulkiye Mufettisi olarak Anadolu da ve Irak ta bulundu Sonra gorevinden ayrilarak Izmir e gitti Buca Sultanisi nde bir sure ogretmenlik yapti Mondros Mutarekesinden sonra Izmir Mudafaa i Hukuk Cemiyeti ne girerek dis iliskiler bolumunde calisti Milli Mucadele icin yaptigi calismalar yuzunden tutuklanarak Istanbul daki Bekiraga Bolugu ne gonderildi Istanbul un isgalinden sonra Malta ya suruldu Malta dan kacarak Avrupa ya gitti Bir sure Italya ve Almanya da kaldiktan sonra Anadolu ya geldi ve Milli Mucadeleye katildi Birinci Lozan Konferansi na giden heyette danisman olarak calisti Konferansta bulundugu sirada Izmir Belediye Baskanligina secildi II Donem Mentese III IV ve V Donem Mugla Milletvekilligi yapti 1924 yilinda II Ismet Pasa Hukumeti nde Ziraat Vekilligi yapti Fethi Bey Hukumetinde Hariciye Vekaleti ne getirildi Hukumetin istifasiyla bu gorevden ayrildi IV Ismet Pasa Hukumetinde Icisleri Bakanligi nda bulundu Bundan sonra Ataturk un olumune kadar kurulan butun hukumetlerde 1927 1938 ayni gorevine devam etti Cumhuriyet tarihinde en uzun sure 4028 gun Icisleri Bakanligi yapan siyasetcidir Bu arada CHP Genel Sekreterligine de getirilmisti ve Mustafa Kemal Ataturk un vefatinin arifesinde Cumhurbaskani yerini dolduracagi sanilanlardanmis Cumhurbaskani secilen Ismet Inonu Basvekil Celal Bayar dan Dahiliye Vekili Sukru Kaya ve Hariciye Vekili Dr Tevfik Rustu Aras in derhal istifa etmelerini istemesi uzerine 11 Kasim 1938 tarihinde bakanlik gorevinden ayrildi Diger ugraslariSiyasetin yani sira yazarlik yapti Daniel Defoe dan Robinson Crusoe 1923 dan Sisko 1924 Charles Rist ve den Gunumuze Kadar Iktisadi Mezhepler Tarihi 1927 den Eski Yunan Masallari ve Albert Mathiez den Fransiz Ihtilali 1950 adli eserleri Turkceye cevirdi Yine Cumhuriyet gazetesinde makaleler yazan Sukru Kaya nin 1927 1937 yillari arasindaki konusmalari ve yazilari da kitap olarak yayimlandi Ayrica 1935 1938 yillarindaki soylevlerinin bir bolumu Turkce ve Fransizca brosur olarak cikti Olumu10 Ocak 1959 tarihinde Istanbul da oldu Dis baglantilarSukru Kaya ozgecmisi 21 Mayis 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde T C Disisleri Bakanligi Kaynakca Ahmet Emin Yalman 1997 Yakin Tarihte Gorduklerim ve Gecirdiklerim 3 2 bas Istanbul Pera Turizm ve Ticaret A S s 1081 Siyasi goreviOnce gelen Cemil Uybadin Turkiye Icisleri Bakani 1 Kasim 1927 11 Kasim 1938 Sonra gelen Refik SaydamOnce gelen Ismet Inonu Turkiye Disisleri Bakani 21 Kasim 1924 4 Mart 1925 Sonra gelen Tevfik Rustu ArasOnce gelen Zekai Apaydin Turkiye Tarim Bakani 31 Agustos 1924 21 Kasim 1924 Sonra gelen Hasan Fehmi AtacParti siyasi goreviOnce gelen Recep Peker Cumhuriyet Halk Partisi Genel Sekreteri 29 Mayis 1935 25 Ocak 1939 Sonra gelen Refik Saydam