Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Şair Evlenmesi (Osmanlıca: شاعر اولنمهسی), İbrahim Şinâsî'nin 1860 yılında Tercüman-ı Ahvâl'de tefrika edilen ardından kitap olarak basılan töre komedisi tarzında tek perdelikpiyestir.
| Şair Evlenmesi | |
|---|---|
Şair Evlenmesi | |
 | |
| Yazar | İbrahim Şinasi |
| Karakterler | Şair Müştak Kumru Ziba Dudu Habbe Kadın Sakine Hanım Ebüllaklaka İmam Efendi Batak Ese Batak Köse Hikmet Efendi |
| İlk gösterim | 1908 |
| Ülke | Osmanlı Devleti |
| Orijinal dil | Türkçe Osmanlıca |
| Konu | Görücü usulü evlenmenin zararları |
| Tür | Komedi |
| Zaman ve mekân | 19. yüzyılda İstanbul'da bir gelin odası |
Daha önce yazılmış bazı tiyatro eserlerinin varlığından söz edilse de Şair Evlenmesi,Türk edebiyatının Batılı tarzda ilk tiyatro eseri olarak kabul edilir. Belirli bir metne dayanmayan, oyuncuların doğaçlama yaptıkları tuluat tiyatrosundan, bir konunun metne dayalı olarak giriş, gelişme, sonuç biçiminde aktarıldığı yeni bir tiyatroya geçiş bu eserle olmuştur.
Görücü usulü evliliğinin sakıncalarını konu alan eser, geleneksel Türk tiyatrosunun izlerini taşır. Sade ve tabii bir konuşma diliyle yazılmıştır. Oyun kişileri dönemin toplumsal yapısını yansıtan gerçekçi karakterlerdir. Konuşma örgüsü kelime oyunları, söz komikleri ve konuşma yanlışları içerir. Eser, klasik Fransız tiyatrosunun ve özellikle Molière’in etki ve izlerini de taşımaktadır
Yayımlanması ve sahnelenmesi
Eserin Dolmabahçe Saray Tiyatrosu’nda sahnelenmek üzere, Sultan Abdülmecid tarafından ısmarlandığı söylenir. ancak oyunun sarayda oynandığına dair bir bilgi yoktur.
Şinasi'nin eseri, iki perdelik bir tiyatro eseri olarak kaleme almış; ne var ki kendi elleriyle ilk perdeyi ortadan kaldırmak zorunda kaldığından ikinci perde, 1860’ta Tercüman’ı Ahval’in 2.-3.-4.-5. sayılarında tek perde olarak yayımlanmıştı. 1873’te şairin ölümünden sonra Mehmet Tayfur adında bir kitapçı tarafından Selanik’te kitap olarak basıldı. Eser gerek gazetede tefrik edildiğinde, gerekse kitap olarak basıldığında fazla ilgi görmemiş ve alay konusu olmuştur.
Şair Evlenmesi, İkinci Meşrutiyet’in ilanından sonra, İbrahim Necmi Bey tarafından Selanik’te kurulmuş olan amatör bir tiyatro topluluğu tarafından sahnelendi.
Noktalama işaretlerinin kullanımı
Şair Evlenmesi piyesi Türkçede noktalama işaretlerinin kullanıldığı ilk eserlerden biridir. Şinasi eserde üç noktalama işareti kullanmıştır: yay, kısa çizgi ve nokta. Bu işaretleri hangi amaçla kullandığını eserin başında açıklamıştır.
Konu
Batılı tutum ve davranışı, kılık ve kıyafetiyle mahallede pek sevilmeyen, eğitimli olmasına rağmen saf bir yapıya sahip Şair Müştak Bey, sevdiği Kumru Hanım'la, kılavuz ve yenge hanımlar aracılığıyla evlenmiştir. Nikâh sonrasında kendisiyle evlendirilen kişinin, Kumru Hanım'ın çirkin ve yaşlı ablası Sakine Hanım olduğunu görünce önce bayılır sonra itiraz eder. Mahallelinin de işe karışmasıyla başına gelenleri kabul etme mecburiyetinde kalan Müştak Bey'in imdadına arkadaşı Hikmet Bey yetişir. Hikmet Bey'in mahalle imamı Ebulaklaka'ya verdiği rüşvetle olay çözülür, yapılan hile sonuçsuz kalır. Sonunda muradına eren Müştak bey Kumru Hanım'a kavuşur. Ancak Hikmet Efendi birbirleriyle görüşmeden evlenmeye kalkmanın sonucunun kötü olacağını söyler. Müştak Bey'in aklı başına gelir.
Kahramanlar
- Şair Müştak bey
- Kumru
- Ziba Dudu
- Habbe Kadın
- Sakine Hanım
- Ebüllaklaka İmam Efendi
- Batak Ese
- Atak Köse
- Hikmet Efendi
Ayrıca bakınız
- Türk tiyatrosu
- Osmanlı'da sahne sanatları
- Nasreddin Hoca'nın Mansıbı (18. yüzyılda yazılmış bir Türkçe anonim tiyatro eseri)
Dış bağlantılar
- Şair Evlenmesi 22 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Anadolu Üniversitesi Yayınları, 2019
Kaynakça ve Dipnot
- ^ İki perde olarak yazılmıştır ancak ilk perdesi hiç yayımlanmamış ve sahnelenmemiş olduğundan "tek perdelik komedi" olarak bilinir
- ^ 1860’ta Şair Evlenmesi’nin tefrika edilmesinden 15 yıl kadar önce Abdülhak Hamit'in babası Hayrullah Efendi'nin "Hikaye-i İbrahim Gülşeni" adında romanla tiyatro arası bir eser meydana getirdiği ancak yayımlanmadığı iddia edilir. Ayrıca III.Selim döneminde "İskerleç" adında kimliği tam bilinmeyen birinin yazdığı, "Vakayi-i Acibe ve Havadis-i Garibe-i Kefşger Ahmed" adlı oyun kimilerince ilk Türk tiyatro eseri kabul edilir.
- ^ a b "Abdulhalim Aydın, Şinasi'nin Şair Evlenmesinde Fransız Etkisi, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 11, Sayı:1" (PDF). 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 9 Haziran 2014.
- ^ a b Nükhet Eren, Şair Evlenmesi’nden Vilyem Şekspiyer’e tiyatro, Birgun gazetesi, 08.06.2014[]
- ^ a b Şemsettin Kutlu, Şair Evlenmesi, İstanbul, 2000]
- ^ "Faysal Okan Atasoy, Noktalama İşaretlerinin Tarihi', Turkish Studies International Periodical For the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Cilt: 5/2 Sayı : Bahar 2010" (PDF). 28 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 9 Haziran 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Sair Evlenmesi Osmanlica شاعر اولنمه سی Ibrahim Sinasi nin 1860 yilinda Tercuman i Ahval de tefrika edilen ardindan kitap olarak basilan tore komedisi tarzinda tek perdelikpiyestir Sair EvlenmesiSair EvlenmesiYazarIbrahim SinasiKarakterlerSair Mustak Kumru Ziba Dudu Habbe Kadin Sakine Hanim Ebullaklaka Imam Efendi Batak Ese Batak Kose Hikmet EfendiIlk gosterim1908UlkeOsmanli DevletiOrijinal dilTurkce OsmanlicaKonuGorucu usulu evlenmenin zararlariTurKomediZaman ve mekan19 yuzyilda Istanbul da bir gelin odasi Daha once yazilmis bazi tiyatro eserlerinin varligindan soz edilse de Sair Evlenmesi Turk edebiyatinin Batili tarzda ilk tiyatro eseri olarak kabul edilir Belirli bir metne dayanmayan oyuncularin dogaclama yaptiklari tuluat tiyatrosundan bir konunun metne dayali olarak giris gelisme sonuc biciminde aktarildigi yeni bir tiyatroya gecis bu eserle olmustur Gorucu usulu evliliginin sakincalarini konu alan eser geleneksel Turk tiyatrosunun izlerini tasir Sade ve tabii bir konusma diliyle yazilmistir Oyun kisileri donemin toplumsal yapisini yansitan gercekci karakterlerdir Konusma orgusu kelime oyunlari soz komikleri ve konusma yanlislari icerir Eser klasik Fransiz tiyatrosunun ve ozellikle Moliere in etki ve izlerini de tasimaktadirYayimlanmasi ve sahnelenmesiEserin Dolmabahce Saray Tiyatrosu nda sahnelenmek uzere Sultan Abdulmecid tarafindan ismarlandigi soylenir ancak oyunun sarayda oynandigina dair bir bilgi yoktur Sinasi nin eseri iki perdelik bir tiyatro eseri olarak kaleme almis ne var ki kendi elleriyle ilk perdeyi ortadan kaldirmak zorunda kaldigindan ikinci perde 1860 ta Tercuman i Ahval in 2 3 4 5 sayilarinda tek perde olarak yayimlanmisti 1873 te sairin olumunden sonra Mehmet Tayfur adinda bir kitapci tarafindan Selanik te kitap olarak basildi Eser gerek gazetede tefrik edildiginde gerekse kitap olarak basildiginda fazla ilgi gormemis ve alay konusu olmustur Sair Evlenmesi Ikinci Mesrutiyet in ilanindan sonra Ibrahim Necmi Bey tarafindan Selanik te kurulmus olan amator bir tiyatro toplulugu tarafindan sahnelendi Noktalama isaretlerinin kullanimiSair Evlenmesi piyesi Turkcede noktalama isaretlerinin kullanildigi ilk eserlerden biridir Sinasi eserde uc noktalama isareti kullanmistir yay kisa cizgi ve nokta Bu isaretleri hangi amacla kullandigini eserin basinda aciklamistir KonuBatili tutum ve davranisi kilik ve kiyafetiyle mahallede pek sevilmeyen egitimli olmasina ragmen saf bir yapiya sahip Sair Mustak Bey sevdigi Kumru Hanim la kilavuz ve yenge hanimlar araciligiyla evlenmistir Nikah sonrasinda kendisiyle evlendirilen kisinin Kumru Hanim in cirkin ve yasli ablasi Sakine Hanim oldugunu gorunce once bayilir sonra itiraz eder Mahallelinin de ise karismasiyla basina gelenleri kabul etme mecburiyetinde kalan Mustak Bey in imdadina arkadasi Hikmet Bey yetisir Hikmet Bey in mahalle imami Ebulaklaka ya verdigi rusvetle olay cozulur yapilan hile sonucsuz kalir Sonunda muradina eren Mustak bey Kumru Hanim a kavusur Ancak Hikmet Efendi birbirleriyle gorusmeden evlenmeye kalkmanin sonucunun kotu olacagini soyler Mustak Bey in akli basina gelir KahramanlarSair Mustak bey Kumru Ziba Dudu Habbe Kadin Sakine Hanim Ebullaklaka Imam Efendi Batak Ese Atak Kose Hikmet EfendiAyrica bakinizTurk tiyatrosu Osmanli da sahne sanatlari Nasreddin Hoca nin Mansibi 18 yuzyilda yazilmis bir Turkce anonim tiyatro eseri Dis baglantilarSair Evlenmesi 22 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Anadolu Universitesi Yayinlari 2019Kaynakca ve Dipnot Iki perde olarak yazilmistir ancak ilk perdesi hic yayimlanmamis ve sahnelenmemis oldugundan tek perdelik komedi olarak bilinir 1860 ta Sair Evlenmesi nin tefrika edilmesinden 15 yil kadar once Abdulhak Hamit in babasi Hayrullah Efendi nin Hikaye i Ibrahim Gulseni adinda romanla tiyatro arasi bir eser meydana getirdigi ancak yayimlanmadigi iddia edilir Ayrica III Selim doneminde Iskerlec adinda kimligi tam bilinmeyen birinin yazdigi Vakayi i Acibe ve Havadis i Garibe i Kefsger Ahmed adli oyun kimilerince ilk Turk tiyatro eseri kabul edilir a b Abdulhalim Aydin Sinasi nin Sair Evlenmesinde Fransiz Etkisi Firat Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt 11 Sayi 1 PDF 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 9 Haziran 2014 a b Nukhet Eren Sair Evlenmesi nden Vilyem Sekspiyer e tiyatro Birgun gazetesi 08 06 2014 olu kirik baglanti a b Semsettin Kutlu Sair Evlenmesi Istanbul 2000 Faysal Okan Atasoy Noktalama Isaretlerinin Tarihi Turkish Studies International Periodical For the Languages Literature and History of Turkish or Turkic Cilt 5 2 Sayi Bahar 2010 PDF 28 Subat 2013 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 9 Haziran 2014