| İstaspis | |
|---|---|
![]() "Büyük Kral Darius, Kralların Kralı, Ülkelerin Kralı, Ahamenişli Hystaspes'in oğlu, bu Sarayı inşa eden" yazan bir "Niebuhr Yazıtı". | |
| Ölüm | y. 499 |
| Defin | Persepolis |
| Çocuk(lar)ı | |
| Hanedan | Ahameniş Hanedanı |
| Babası | Arsames |
Askeri kariyer | |
| Bağlılığı | II. Kiros |
| Çatışma/savaşları | Massagetler'e karşı yapılan sefer |


İstaspis ( Eski Farsça: 𐎻𐏁𐎫𐎠𐎿𐎱 Vištāspa; Grekçe: Ὑστάσπης Hustáspēs) veya Guštāsp (Farsça: گشتاسپ Guštāsp) (MÖ 550 civarı), Baktriya ve Persis'in Pers satrapıdır. Ahameniş İmparatorluğu kralı I. Darius'in ve hem kardeşi Darius'un hem de Darius'un oğlu ve halefi I. Serhas'in güvendiği danışmanı olan Artabanus'un babasıydı.
Arsames'in oğlu İstaspis, Pers kraliyet ailesinden Ahameniş hanedanının bir üyesiydi. II. Kambises ve muhtemelen ikinci dereceden kuzeni II. Kiros döneminde Persis satrapıydı. Kiros'un Massagetler'e karşı yaptığı seferde ona eşlik etmiştir. Ancak, Kiros'un bir rüyadan sonra ihanetle suçladığı en büyük oğlu Darius'u gözetlemesi için Persis'e geri gönderildi.
Darius'un yanı sıra İstaspis'in üç oğlu ve bir kızı vardı: Artabanus Artaphernes,, ve Artanes ve Darius'un mızrak taşıyıcısı Gobryas ile evlenen bir kızı.
Ammianus Marcellinus onu Magianların şefi yapar ve Brahminler altında Hindistan'da eğitim gördüğüne dair bir hikaye anlatır; bu olay, Ahamenişlerin İndus Vadisi'ni fethetmesiyle aynı zamana denk gelir:
"Darius'un babası, çok bilge bir hükümdar olan İstaspis. Yukarı Hindistan'ın ücra köşelerine cesurca nüfuz ederken, sakin sessizliğiyle yüce dehaya sahip Brahmanların sahip olduğu bir ormanlık alana geldi. Onların öğretilerinden, dünyanın ve yıldızların hareket prensiplerini ve saf kurban ritüellerini elinden geldiğince öğrendi; öğrendiklerinin bir kısmını Magi'lerin zihinlerine aşıladı ve onlar da bunları gelenek yoluyla sonraki çağlara aktardılar. Her biri kendi çocuklarına ders verdi ve buna kendi kehanet sistemlerini ekledi."
— Ammianus Marcellinus, XXIII. 6.
Antik kaynaklarda, İstaspis bazen Zerdüşt'ün erken dönem koruyucularından biri olan Vishtaspa (İstaspis'in Avestaca ismi) ile aynı kabul edilir.
İstaspis ismi Persepolis'teki yazıtlarda ve Büyük Darius'un tam soyunun verildiği Behistun Yazıtı'nda geçmektedir:
Kral Darius şöyle der: Babam İstaspis'tir; İstaspis'in babası Arsames'tir; Arsames'in babası Ariaramnes'tir; Ariaramnes'in babası Teispes'tir; Teispes'in babası Ahameniş'tir.
Kral Darius şöyle der: Bu yüzden bize Ahamenişler denir; antik çağlardan beri asil olduk; hanedanımız antik çağlardan beri kraliyettir. Kral Darius şöyle der: Benden önce hanedanımdan sekiz kişi kral oldu; ben dokuzuncusuyum. Art arda dokuz kral olduk.
Kral Darius şöyle der: Ahura Mazda'nın lütfuyla kralım; Ahura Mazda bana krallığı bahşetti.
İstaspis yaklaşık olarak y. 499 Persepolis'e gömülmüş ve daha sonra adına bir cenaze kültü kurulmuştur. Tarihçi Lloyd Llewellyn-Jones, daha önce II. Kambises'in mezarı olarak atfedilen 'ın aslında İstaspis'in mezarı olduğunu öne sürmüştür.
Kaynakça
| ]- ^ André-Salvini, Béatrice (2005). Forgotten Empire: The World of Ancient Persia (İngilizce). University of California Press. s. 129. ISBN .
- ^ a b xxiii. 6
- ^ Boyce, Mary (1982). A History of Zoroastrianism: Volume II: Under the Achaemenians (İngilizce). BRILL. s. 41. ISBN .
- ^ Dymock, John; Dymock, Thomas (1833). Bibliotheca Classica: Or, A Classical Dictionary ... Containing an ... Account of the Proper Names ... in Greek and Latin Authors, Relating to History, Biography, Mythology, Geography, and Antiquities (İngilizce). Longman, Rees, Orme, Brown, Green & Longman. s. 109.
- ^ a b Dymock, John; Dymock, Thomas (1833). Bibliotheca Classica: Or, A Classical Dictionary ... Containing an ... Account of the Proper Names ... in Greek and Latin Authors, Relating to History, Biography, Mythology, Geography, and Antiquities (İngilizce). Longman, Rees, Orme, Brown, Green & Longman. s. 110.
- ^ Herod, i. 209, 210, iii. 70, iv. 83, vii. 224.
- ^ Herodotus, 7.5.1
- ^ a b James, Montague Rhodes (2007). The Lost Apocrypha of the Old Testament: their titles and fragments (İngilizce). Wipf and Stock Publishers. s. 93. ISBN .
- ^ Ammianus Marcellinus, Roman History. London: Bohn (1862) Book 23. pp.316-345.
- ^ Grotefend, Beilage zu Heeren's Ideen.
- ^ (2022). "Exit Darius". Persians: The Age of the Great Kings. London: Headline Publishing Group. ISBN .
Bu makale, artık kamu malı olan bir yayından metin içermektedir: (1870). "Hystaspes". Smith, William (Ed.). Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. 2. s. 545.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vikipedi ozgur ansiklopedi IstaspisBaktriya SatrabiPersis Satrabi Buyuk Kral Darius Krallarin Krali Ulkelerin Krali Ahamenisli Hystaspes in oglu bu Sarayi insa eden yazan bir Niebuhr Yaziti Olumy 499DefinPersepolisCocuk lar iI DariusHanedanAhamenis HanedaniBabasiArsamesAskeri kariyerBagliligiII KirosCatisma savaslariMassagetler e karsi yapilan seferBehistun Yaziti nda I Darius a gore Istaspis in Ahamenis soyundaki yeri Ammianus Marcellinus a gore Istaspis Brahminlerden egitim aldigi Hindistan in derinliklerine nufuz etti Tarihsel olarak bu Ahamenislerin Indus Vadisi ni fethettigi zamana denk gelir Istaspis Eski Farsca 𐎻𐏁𐎫𐎠𐎿𐎱 Vistaspa Grekce Ὑstasphs Hustaspes veya Gustasp Farsca گشتاسپ Gustasp MO 550 civari Baktriya ve Persis in Pers satrapidir Ahamenis Imparatorlugu krali I Darius in ve hem kardesi Darius un hem de Darius un oglu ve halefi I Serhas in guvendigi danismani olan Artabanus un babasiydi Arsames in oglu Istaspis Pers kraliyet ailesinden Ahamenis hanedaninin bir uyesiydi II Kambises ve muhtemelen ikinci dereceden kuzeni II Kiros doneminde Persis satrapiydi Kiros un Massagetler e karsi yaptigi seferde ona eslik etmistir Ancak Kiros un bir ruyadan sonra ihanetle sucladigi en buyuk oglu Darius u gozetlemesi icin Persis e geri gonderildi Darius un yani sira Istaspis in uc oglu ve bir kizi vardi Artabanus Artaphernes ve Artanes ve Darius un mizrak tasiyicisi Gobryas ile evlenen bir kizi Ammianus Marcellinus onu Magianlarin sefi yapar ve Brahminler altinda Hindistan da egitim gordugune dair bir hikaye anlatir bu olay Ahamenislerin Indus Vadisi ni fethetmesiyle ayni zamana denk gelir Darius un babasi cok bilge bir hukumdar olan Istaspis Yukari Hindistan in ucra koselerine cesurca nufuz ederken sakin sessizligiyle yuce dehaya sahip Brahmanlarin sahip oldugu bir ormanlik alana geldi Onlarin ogretilerinden dunyanin ve yildizlarin hareket prensiplerini ve saf kurban rituellerini elinden geldigince ogrendi ogrendiklerinin bir kismini Magi lerin zihinlerine asiladi ve onlar da bunlari gelenek yoluyla sonraki caglara aktardilar Her biri kendi cocuklarina ders verdi ve buna kendi kehanet sistemlerini ekledi Ammianus Marcellinus XXIII 6 Antik kaynaklarda Istaspis bazen Zerdust un erken donem koruyucularindan biri olan Vishtaspa Istaspis in Avestaca ismi ile ayni kabul edilir Istaspis ismi Persepolis teki yazitlarda ve Buyuk Darius un tam soyunun verildigi Behistun Yaziti nda gecmektedir Kral Darius soyle der Babam Istaspis tir Istaspis in babasi Arsames tir Arsames in babasi Ariaramnes tir Ariaramnes in babasi Teispes tir Teispes in babasi Ahamenis tir Kral Darius soyle der Bu yuzden bize Ahamenisler denir antik caglardan beri asil olduk hanedanimiz antik caglardan beri kraliyettir Kral Darius soyle der Benden once hanedanimdan sekiz kisi kral oldu ben dokuzuncusuyum Art arda dokuz kral olduk Kral Darius soyle der Ahura Mazda nin lutfuyla kralim Ahura Mazda bana kralligi bahsetti Behistun Yaziti Istaspis yaklasik olarak y 499 Persepolis e gomulmus ve daha sonra adina bir cenaze kultu kurulmustur Tarihci Lloyd Llewellyn Jones daha once II Kambises in mezari olarak atfedilen in aslinda Istaspis in mezari oldugunu one surmustur Kaynakca span Andre Salvini Beatrice 2005 Forgotten Empire The World of Ancient Persia Ingilizce University of California Press s 129 ISBN 978 0 520 24731 4 a b xxiii 6 Boyce Mary 1982 A History of Zoroastrianism Volume II Under the Achaemenians Ingilizce BRILL s 41 ISBN 9789004065062 Dymock John Dymock Thomas 1833 Bibliotheca Classica Or A Classical Dictionary Containing an Account of the Proper Names in Greek and Latin Authors Relating to History Biography Mythology Geography and Antiquities Ingilizce Longman Rees Orme Brown Green amp Longman s 109 a b Dymock John Dymock Thomas 1833 Bibliotheca Classica Or A Classical Dictionary Containing an Account of the Proper Names in Greek and Latin Authors Relating to History Biography Mythology Geography and Antiquities Ingilizce Longman Rees Orme Brown Green amp Longman s 110 Herod i 209 210 iii 70 iv 83 vii 224 Herodotus 7 5 1 a b James Montague Rhodes 2007 The Lost Apocrypha of the Old Testament their titles and fragments Ingilizce Wipf and Stock Publishers s 93 ISBN 9781556352898 Ammianus Marcellinus Roman History London Bohn 1862 Book 23 pp 316 345 Grotefend Beilage zu Heeren s Ideen 2022 Exit Darius Persians The Age of the Great Kings London Headline Publishing Group ISBN 978 1 5416 0035 5 Bu makale artik kamu mali olan bir yayindan metin icermektedir 1870 Hystaspes Smith William Ed Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology 2 s 545 Otorite kontroluBIBSYS 99005722 GND 124741940 ISNI 0000 0004 9115 678X VIAF 402149106378168492915 Kategoriler Ahamenis satraplarMO 6 yuzyilda IranlilarAhamenis HanedaniGizli kategoriler Bilgi alt kutulu maddelerDGRBM den alinti iceren Vikipedi maddeleriWstitle veya baslik parametresi olmadan DGRBM den alinti iceren Vikipedi maddeleriDGRBM den metin iceren Vikipedi maddeleriBIBSYS tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriGND tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriISNI tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriVIAF tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleri
