Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
(Dördüncü) Çanakkale Deniz Muharebesi, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nın bir evresi.
| Çanakkale Deniz Muharebesi (1657) | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Girit Savaşı | |||||||||||
 Venedikli Amiral Mocenigo'nun ölümü (1657) | |||||||||||
| |||||||||||
| Taraflar | |||||||||||
 Osmanlı İmparatorluğu |  Venedik Cumhuriyeti | ||||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||||
| Topal Mehmed Paşa Köprülü Mehmed Paşa | (ölü) Badoer | ||||||||||
| Güçler | |||||||||||
| |||||||||||
| Kayıplar | |||||||||||
|
| ||||||||||
Kaptan-ı Derya Topal Mehmed Paşa komutasındaki Osmanlı Donanması, karadan Sadrazam Köprülü Mehmed Paşa'nın da desteğiyle 17-19 Temmuz 1657 tarihinde Venedik donanmasıyla Çanakkale Boğazı önlerinde yaptığı deniz muharebesinde zafer kazandı.
Muharebenin öncesi
Venedik donanmasını komutasını 1657 Şubat'ında aldı. 19 Mart 1657'de Çanakkale Boğazı'ndan çıkan 40 küçük gemiden müteşekkil bir Türk filosunun Bozcaada'ya yaptığı çıkarma başarılı olamadı ve Midilli'ye demirledi. Delos adası civarında toplanmış Venedik donanması ise önce Midilli, ardından ise Sakız'a doğru ilerlediyse de Rodos'a giden Türk filosunu yakalayamadı. 3 Mayıs'ta ise Osmanlı Donanması'na yardıma gelen Cezayir filosuyla Sakız civarında çarpıştı ve kuzeye yönelerek 24 Haziran'da bir kez daha Çanakkale Boğazı önlerine demir attı.
Muharebe
Venedikliler önce 8.000 askerle karadan çıkarma yaptılarsa da, ağır kayıplarla çekilmeye başladılar. Serasker Köprülü Mehmed Paşa Gelibolu'dan Anadolu yakasına geçerek karargahını Kale-i Sultaniye yakınına kurdu. Rumeli yakasındaki ile Anadolu yakasındaki Küçük Kepez mevkilerine topçu bataryaları yerleştirildi.
Venediklilerin Çanakkale Boğazı ablukasını nihayet kırmak isteyen Osmanlı Donanması 3 Temmuz'da 48 savaş gemisi ve (Bozcaada üzerine tekrarlanması hedeflenen çıkarma için) büyük sayıda nakliye gemisiyle Boğaz'da belirdi. 17 Temmuz'da yarma harekâtına girişen Osmanlı Donanması başlangıçta 9 gemi kaybetti. Denizde savaşmak istemeyen yeniçerilerin gemileri terkederek karaya çıkmalarıyla Osmanlı donanması büyük bir zaaf içine düştü. Köprülü Mehmed Paşa firari 800 askeri idam ettirmek ve geri kalanları gemilere geri göndermek suretiyle muharebenin başına çıkan bu buhranı giderdi.
Venediklilerin eline geçen Süleyman Kaptan mavnasının Alaiye Sancakbeyi komutasında sandallarla açılan 60 Türk askeri tarafından 150 esir de alınmak suretiyle kurtarılması Osmanlılar aleyhine gelişen muharebede Osmanlı tarafına moral oldu.
Venedik donanması 19 Temmuz günü hücuma geçerek salvo ateşine başladı. Venedik Amirali Mocenigo bizzat en ön saflarda Topal Mehmed Paşa'nın baştardasını ele geçirmek üzere ilerledi. Bu esnada Kumburnu mevkiinden Kara Mehmed adlı bir topçun top atışı Venedik baştardasının barut mahzenine isabet etti ve gemi tüm mürettebatıyla birlikte infilak etti.
Venedik donanması derhal taarruzu durdurdu. Komutayı devralan Amiral Badoer 20 Temmuz'da yeniden taarruz etmeyi tezekkür etiyse de, Türk savunma önlemlerinin sıkılığını görerek vazgeçti ve Bozcaada'ya çekildi. 23 Temmuz'da ise Papalık ve Malta gemileri ayrılarak ülkelerine döndüler
Muharebe sonrası
Bu zafer; 1656 yılında büyük bir yenilgiye uğramış Osmanlı Donanmasının 1656-1657 kışı boyunca inşa edilen yeni savaş gemileri ve denizcilikten gelmeyen askerlerle kazanılan çok kritik bir başarısı oldu. Yenilgi ihtimalinde İstanbul olası bir istiladan kurtulurken, Ağustos ayında Ege Denizi'ne açılan Osmanlı donanması 31 Ağustos'ta Venedik işgalindeki Bozcaada'yı, ardından ise 12 Kasım'da Limni'yi kuşatıp geri akmayı başardı.
Kaynakça
- ^ a b "Kayı: İmparatorluğun Zirvesi ve Dönüş", Ahmet Şimşirgil", Timaş Tarih (2014), c.6
- ^ "Tarih-i Gılmani", Mehmed Halife
- ^ "Naval Wars in the Levant 1559–1853", R. C. Anderson Princeton University Press, Princeton (1952), OCLC 1015099422, s.166
- ^ "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.11, s25-30
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Dorduncu Canakkale Deniz Muharebesi 1645 1669 Osmanli Venedik Savasi nin bir evresi Canakkale Deniz Muharebesi 1657 Girit SavasiVenedikli Amiral Mocenigo nun olumu 1657 Tarih17 19 Temmuz 1657BolgeCanakkale BogaziSebepOsmanlilarin Venedik donanmasinin Canakkale Bogazi ndaki ablukasini kirmak istemesiSonucOsmanli zaferiCografi DegisikliklerOsmanlilar Bozcaada ve Limni yi geri aldiTaraflarOsmanli ImparatorluguVenedik CumhuriyetiKomutanlar ve liderlerTopal Mehmed Pasa Koprulu Mehmed Pasa olu BadoerGuclerOsmanli Imparatorlugu 48 savas gemisiVenedik Cumhuriyeti 29 kalyon 7 kalite 31 kadirgaKayiplarOsmanli Imparatorlugu 9 kadirga esirVenedik Cumhuriyeti Amiral gemisi batti 800 olu 200 esir Kaptan i Derya Topal Mehmed Pasa komutasindaki Osmanli Donanmasi karadan Sadrazam Koprulu Mehmed Pasa nin da destegiyle 17 19 Temmuz 1657 tarihinde Venedik donanmasiyla Canakkale Bogazi onlerinde yaptigi deniz muharebesinde zafer kazandi Muharebenin oncesiVenedik donanmasini komutasini 1657 Subat inda aldi 19 Mart 1657 de Canakkale Bogazi ndan cikan 40 kucuk gemiden mutesekkil bir Turk filosunun Bozcaada ya yaptigi cikarma basarili olamadi ve Midilli ye demirledi Delos adasi civarinda toplanmis Venedik donanmasi ise once Midilli ardindan ise Sakiz a dogru ilerlediyse de Rodos a giden Turk filosunu yakalayamadi 3 Mayis ta ise Osmanli Donanmasi na yardima gelen Cezayir filosuyla Sakiz civarinda carpisti ve kuzeye yonelerek 24 Haziran da bir kez daha Canakkale Bogazi onlerine demir atti MuharebeVenedikliler once 8 000 askerle karadan cikarma yaptilarsa da agir kayiplarla cekilmeye basladilar Serasker Koprulu Mehmed Pasa Gelibolu dan Anadolu yakasina gecerek karargahini Kale i Sultaniye yakinina kurdu Rumeli yakasindaki ile Anadolu yakasindaki Kucuk Kepez mevkilerine topcu bataryalari yerlestirildi Venediklilerin Canakkale Bogazi ablukasini nihayet kirmak isteyen Osmanli Donanmasi 3 Temmuz da 48 savas gemisi ve Bozcaada uzerine tekrarlanmasi hedeflenen cikarma icin buyuk sayida nakliye gemisiyle Bogaz da belirdi 17 Temmuz da yarma harekatina girisen Osmanli Donanmasi baslangicta 9 gemi kaybetti Denizde savasmak istemeyen yenicerilerin gemileri terkederek karaya cikmalariyla Osmanli donanmasi buyuk bir zaaf icine dustu Koprulu Mehmed Pasa firari 800 askeri idam ettirmek ve geri kalanlari gemilere geri gondermek suretiyle muharebenin basina cikan bu buhrani giderdi Venediklilerin eline gecen Suleyman Kaptan mavnasinin Alaiye Sancakbeyi komutasinda sandallarla acilan 60 Turk askeri tarafindan 150 esir de alinmak suretiyle kurtarilmasi Osmanlilar aleyhine gelisen muharebede Osmanli tarafina moral oldu Venedik donanmasi 19 Temmuz gunu hucuma gecerek salvo atesine basladi Venedik Amirali Mocenigo bizzat en on saflarda Topal Mehmed Pasa nin bastardasini ele gecirmek uzere ilerledi Bu esnada Kumburnu mevkiinden Kara Mehmed adli bir topcun top atisi Venedik bastardasinin barut mahzenine isabet etti ve gemi tum murettebatiyla birlikte infilak etti Venedik donanmasi derhal taarruzu durdurdu Komutayi devralan Amiral Badoer 20 Temmuz da yeniden taarruz etmeyi tezekkur etiyse de Turk savunma onlemlerinin sikiligini gorerek vazgecti ve Bozcaada ya cekildi 23 Temmuz da ise Papalik ve Malta gemileri ayrilarak ulkelerine dondulerMuharebe sonrasiBu zafer 1656 yilinda buyuk bir yenilgiye ugramis Osmanli Donanmasinin 1656 1657 kisi boyunca insa edilen yeni savas gemileri ve denizcilikten gelmeyen askerlerle kazanilan cok kritik bir basarisi oldu Yenilgi ihtimalinde Istanbul olasi bir istiladan kurtulurken Agustos ayinda Ege Denizi ne acilan Osmanli donanmasi 31 Agustos ta Venedik isgalindeki Bozcaada yi ardindan ise 12 Kasim da Limni yi kusatip geri akmayi basardi Kaynakca a b Kayi Imparatorlugun Zirvesi ve Donus Ahmet Simsirgil Timas Tarih 2014 c 6 Tarih i Gilmani Mehmed Halife Naval Wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press Princeton 1952 OCLC 1015099422 s 166 Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 11 s25 30