Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Zırhlı personel taşıyıcı veya kısaca ZPT, piyadeleri cepheye taşımak için üretilen Zırhlı savaş aracıdır. Genellikle Makineli tüfek ile silahlandırılan araçlarda kimi zaman geri tepmesiz top, güdümlü tanksavar füzesi ya da havan topundan yararlanılmaktadır. Bu araçlar doğrudan cephe savaşları için tasarlanmayıp, taşıdıkları askerleri şarapnel ve düşman pusu ateşlerinden korumak içinde üretilmiştir. Yürüyen aksamlarında genellikle tekerlek ve palet kullanılmıştır. Örneğin Birleşik Devletler Ordusuna ait M113'de (palet), Birleşik Krallık Ordusuna ait 'de (palet), Fransız 'da (tekerlek), Alman Ordusu (tekerlek) ve Sovyet BTR'de (tekerlek) kullanmaktadır. Bu araçlardan daha zırhlı olan Zırhlı Muharebe Araçları (ZMA) ise doğrudan cephede düşmanla çarpışmak için üretilmiştir.
Tarihçe
Tanklar ilk olarak I. Dünya Savaşı sırasında geliştirilen araçlardı. Birleşik Krallık Ordusu için üretilen Mark I tankı içerisinde az da olsa piyadeler için yer bulunmaktaydı. Kimi uzmanlar bu tankın ilk zırhlı personel taşıyıcı olduğunu söylemektedir. Bu iş için düşünülen ilk araç 1918 yılında üretilen 'du.
II. Dünya Savaşı sırasında Amerikan Ordusu M3 ve Nazi Alman Ordusu ise SdKfz 251 model yarı paletli araçlardan faydalandılar. Bunların yanında bu aracın öncülerinden bir tanesi de İngiliz yapımı Bren Carrier adıyla da bilinen Universal Carrier'dı. Her ne kadar bu araçlar zırhlı personel taşıyıcıdan çok zırhlı araba olsalar da II. Dünya Savaşı bu araçların gelişiminde önemli bir rol oynadı.
1944 yılında Kanada II. Kolordusu komutanı General Guy Simonds Amerikan 72. Ordusundan sahip oldukları kundağı motorlu obüs olan M7 Priest modelinden bir ZPT yapmalarını istedi. Onlar da İngiliz yapımı olan topunu sökerek aracı dönüştürmeye başladı. Obüsün çıkartılmasından sonra geri kalan delikler ellerinde olan herhangi bir çelik plaka ile kapatıldı. Araca Kangaroo adı verildi. Savaşın sonlarına doğru Kanada tarafından üretilen Ram tankları Amerikan Sherman ile yer değiştirildikten sonra bu iş için kullanılmaya başlandı. Elde bulunan Kangaroolar ise tekrar eski görevleri olan kundağı motorlu obüs hizmetine döndü.
Daha sonra çok farklı ZPT üretildi. Örneğin Amerikalılar yaptıkları birçok denemenin altında 80.000 adet üretecekleri M113 modelini geliştirdi. Sovyetlerde aynı şekilde 8 tekerlekli BTR-40 modelini üretti.
1980'li yılların sonunda İsrail ele geçirdiği T-55 tanklarından dünyanın en iyi zırhına sahip ZPT olan 'i üretti.
Piyade çatışma aracı aslında ZPT araçlar temel alınarak üretilmiştir.
Son günlerde İsrail 150 adet yeni üretmiştir.
Teknoloji
Birçok ZPT üzerinde otobüs veya kamyonlarda kullanılan dizel motor bulunmaktadır. Birçok ZPT piyade birliklerinde 'Cephe Taksisi' ya da 'Cephe Otobüsü' takma adıyla anılır. M113 model ZPT nin üzerinde General Motors firmasına ait ve şehir otobüslerinde kullanılan motor bulunmaktadır.
Birçok ZPT amfibik özelliğe sahiptir. Genellikle su içinde paletleri sayesinde hareket eden ZPT lerin bazılarında pervane veya su püskürtme sistemleri bulunur. Su içerisinde en fazla 3 ila 6 km/s hızla ilerleyebilirler. Suda yüzebilme özelliği sayesinde istedikleri yerden karaya giriş çıkış yapabilirler.
ZPT zırhında genellikle kompozite yapıda çelik veya alüminyum kullanılır. Piyadeyi düşman hafif ateşli silahlarından veya şarapnel parçalarında koruyabilir. Herhangi bir tür tanksavar silahı ZPT zırhını kolaylıkla geçer.
ZPT ler genellikle 12.7 (.50") veya 14.5 mm ağır Makineli tüfek il silahlandırılmıştır. Bu silah aracın üst kısmında bazen kalkanlı veya küçük bir taret üzerine yerleştirilmiş olarak bulunur. Az da olsa otomatik bomba atarda yerleştirilir.
Galeri
-
![image]()
-
![image]()
Alman/Hollanda yapımı ZPT (Resimde Alman Ordusu için üretilen modeli) -
![image]()
Fransız , en çok bilinen tekerlekli ZPT -
![image]()
Endonezya - 6X6 APS UN
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zirhli personel tasiyici veya kisaca ZPT piyadeleri cepheye tasimak icin uretilen Zirhli savas aracidir Genellikle Makineli tufek ile silahlandirilan araclarda kimi zaman geri tepmesiz top gudumlu tanksavar fuzesi ya da havan topundan yararlanilmaktadir Bu araclar dogrudan cephe savaslari icin tasarlanmayip tasidiklari askerleri sarapnel ve dusman pusu ateslerinden korumak icinde uretilmistir Yuruyen aksamlarinda genellikle tekerlek ve palet kullanilmistir Ornegin Birlesik Devletler Ordusuna ait M113 de palet Birlesik Krallik Ordusuna ait de palet Fransiz da tekerlek Alman Ordusu tekerlek ve Sovyet BTR de tekerlek kullanmaktadir Bu araclardan daha zirhli olan Zirhli Muharebe Araclari ZMA ise dogrudan cephede dusmanla carpismak icin uretilmistir Tarihteki ilk zirhli personel tasiyici olan Mark IXTarihceM113 Vietnam Savasi sirasinda en fazla kullanilan ZPT modeliydi Tanklar ilk olarak I Dunya Savasi sirasinda gelistirilen araclardi Birlesik Krallik Ordusu icin uretilen Mark I tanki icerisinde az da olsa piyadeler icin yer bulunmaktaydi Kimi uzmanlar bu tankin ilk zirhli personel tasiyici oldugunu soylemektedir Bu is icin dusunulen ilk arac 1918 yilinda uretilen du II Dunya Savasi sirasinda Amerikan Ordusu M3 ve Nazi Alman Ordusu ise SdKfz 251 model yari paletli araclardan faydalandilar Bunlarin yaninda bu aracin onculerinden bir tanesi de Ingiliz yapimi Bren Carrier adiyla da bilinen Universal Carrier di Her ne kadar bu araclar zirhli personel tasiyicidan cok zirhli araba olsalar da II Dunya Savasi bu araclarin gelisiminde onemli bir rol oynadi 1944 yilinda Kanada II Kolordusu komutani General Guy Simonds Amerikan 72 Ordusundan sahip olduklari kundagi motorlu obus olan M7 Priest modelinden bir ZPT yapmalarini istedi Onlar da Ingiliz yapimi olan topunu sokerek araci donusturmeye basladi Obusun cikartilmasindan sonra geri kalan delikler ellerinde olan herhangi bir celik plaka ile kapatildi Araca Kangaroo adi verildi Savasin sonlarina dogru Kanada tarafindan uretilen Ram tanklari Amerikan Sherman ile yer degistirildikten sonra bu is icin kullanilmaya baslandi Elde bulunan Kangaroolar ise tekrar eski gorevleri olan kundagi motorlu obus hizmetine dondu Daha sonra cok farkli ZPT uretildi Ornegin Amerikalilar yaptiklari bircok denemenin altinda 80 000 adet uretecekleri M113 modelini gelistirdi Sovyetlerde ayni sekilde 8 tekerlekli BTR 40 modelini uretti 1980 li yillarin sonunda Israil ele gecirdigi T 55 tanklarindan dunyanin en iyi zirhina sahip ZPT olan i uretti Piyade catisma araci aslinda ZPT araclar temel alinarak uretilmistir Son gunlerde Israil 150 adet yeni uretmistir TeknolojiBircok ZPT uzerinde otobus veya kamyonlarda kullanilan dizel motor bulunmaktadir Bircok ZPT piyade birliklerinde Cephe Taksisi ya da Cephe Otobusu takma adiyla anilir M113 model ZPT nin uzerinde General Motors firmasina ait ve sehir otobuslerinde kullanilan motor bulunmaktadir Bircok ZPT amfibik ozellige sahiptir Genellikle su icinde paletleri sayesinde hareket eden ZPT lerin bazilarinda pervane veya su puskurtme sistemleri bulunur Su icerisinde en fazla 3 ila 6 km s hizla ilerleyebilirler Suda yuzebilme ozelligi sayesinde istedikleri yerden karaya giris cikis yapabilirler ZPT zirhinda genellikle kompozite yapida celik veya aluminyum kullanilir Piyadeyi dusman hafif atesli silahlarindan veya sarapnel parcalarinda koruyabilir Herhangi bir tur tanksavar silahi ZPT zirhini kolaylikla gecer ZPT ler genellikle 12 7 50 veya 14 5 mm agir Makineli tufek il silahlandirilmistir Bu silah aracin ust kisminda bazen kalkanli veya kucuk bir taret uzerine yerlestirilmis olarak bulunur Az da olsa otomatik bomba atarda yerlestirilir GaleriPolonya yapimi Irak Ordusuna ait ler Alman Hollanda yapimi ZPT Resimde Alman Ordusu icin uretilen modeli Fransiz en cok bilinen tekerlekli ZPT Endonezya 6X6 APS UNAyrica bakinizYari paletli MRAP Piyade savas araci Tank imha edici