Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Zhuangca ya da Zhuang dili (öz tanımlamasıyla Vahcuengh, 1982'ye kadar Vaƅcueŋƅ, 话壮; Çince (basitleştirilmiş): 壮语; Çince (geleneksel): 壯語; pinyin: Zhuàngyǔ), Çin'de yaşayan Zhuang halkının konuştuğu çeşitli lehçelere verilen isimdir. Zhuangcayı konuşanların çoğu, Zhuangcanın resmi dil olduğu Guangksi Zhuang Özerk Bölgesi'nde yaşar. Asilimasyon yoluyla bu dilin yayılımı geri alınıyor.
| Zhuangca | |
|---|---|
| Vahcuengh | |
| Ana dili olanlar | Çin |
| Konuşan sayısı | 16 milyon (2007, tüm Kuzey Zhuangca lehçeleri) |
| Dil ailesi | Tay-Kaday dilleri
|
| Yazı sistemi | |
| Tanınmış azınlık dili |  Çin (Guangksi Zhuang Özerk Bölgesi ve Wenshan Özerk İli) |
| Dil kodları | |
| ISO 639-3 | zha |
Zhuangca, tek bir dilden çok, çeşitli dil ya da lehçeden oluşan bir grubu tanımlar. Standart Zhuangcayla bazı diğer Zhuangca lehçelerin arasındaki karşılıklı anlaşılabilirlik oranı sadece yaklaşık %50'dir. Standart Zhuangca, bucağında konuşulan lehçeye dayanır. Kuzeydeki Zhuangca lehçeleri dilbilimsel olarak güneydeki Zhuangca lehçelerinden çok daha yakındır ve Buyei diliyle bir diyalekt sürekliliği oluşturur. Kuzey ile güney lehçeleri arasındaki fark öyle ki bunlar Tay dil ailesinin iki farklı dalına aittir. Zhuangca konuşanlar genel olarak Standart Zhuangcadan çok sadece kendi lehçelerini öğrenirler. Bununla birlikte neredeyse tüm Zhuangca konuşanlar Çinceyi ikinci dil olarak bilirler, ki iki farklı lehçe konuşan Zhuanglar birbiriyle konuşurken Standart Zhuangcadan çok daha büyük olasılıkla Çince (ya güneybatı Mandarin lehçesini ya da Kantonca) konuşurlar. Ek olarak, sadece az sayıda insan Zhuangcayı okuyabilir ya da yazabilir.
Dil karşılaştırması
Aşağıdaki tablo Zhuangcanın Taycayla akrabalığını gösterir. Zhuangcanın bu akrabalığı, Çinceyle akrabalığından daha yakındır.
| Zhuangca | Tayca | Çince | Türkçe | ||
| kûn | ขน | kôn | 毛 | máo | saç |
| ndàng | ร่าง | ràng | 身体 | shēntǐ | vücüt |
| vuô | หัว | huô | 头 | tóu | baş |
| ná | หน้า | ná | 面 | miàn | yüz |
| hû | หู | hû | 耳朵 | ěrduo | kulak |
| mark dâ | มะตา | mark dâ | 目 | mù | göz |
| ndàngh | ดัง | ndàngh | 鼻 | bí | burun |
| barg | บาก | barg | 口 | kǒu | ağız |
| lín | ลิ้น | lín | 舌 | shé | dil |
| kéu | เคี้ยว | kéu | 牙齿 | yáchǐ | diş |
| mǐy | มือ | mǐy | 手 | shǒu | el |
| niú mǐy | นิ้วมือ | niú miy | 手指 | shǒuzhǐ | parmak |
| jǎy | ใจ | jae | 心 | xīn | kalp |
Metin örneği
İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'nin birinci maddesi:
| Eski imla (1982 öncesi) | Yeni imla | Sawndip | Türkçe |
|---|---|---|---|
| Bouчbouч ma dəŋƨ laзƃɯn couƅ miƨ cɯyouƨ, cinƅyenƨ cəuƽ genƨli bouчbouч biŋƨdəŋз. Gyoeŋƽ vunƨ miƨ liзsiŋ cəuƽ lieŋƨsim, ɯŋdaŋ daiƅ gyoengƽ de lumз beiчnueŋч ityieŋƅ. | Bouxboux ma daengz lajmbwn couh miz cwyouz, cinhyenz caeuq genzli bouxboux bingzdaengj. Gyoengq vunz miz lijsing caeuq liengzsim, wngdang daih gyoengq de lumj beixnuengx ityiengh. | 俌俌庅𦘭𨑜⿱天云就𠷯自由，莊嚴㖟權力俌俌平等。眾伝𠷯理性㖟良心，應當待眾佚㑣𤿌儂一樣。 | Bütün insanlar hür, haysiyet ve haklar bakımından eşit doğarlar. Akıl ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karşı kardeşlik zihniyeti ile hareket etmelidirler. |
Ayrıca bakınız
Wikimedia Commons'ta Zhuang writing ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Kaynakça
- ^ Mikael Parkvall. "Världens 100 största språk 2007" [2007'de Dünyanın En Büyük 100 Dili]. (İsveççe).
- ^ a b c Rint Sybesma: Zhuang. A Tai language with some Sinitic characteristics. In: From Linguistic Areas to Areal Linguistics. John Benjamins, Amsterdam/Philadelphia 2008, S. 226.
- ^ S. Robert Ramsey: The Languages of China. Princeton University Press, Princeton NJ 1987, S. 236.
- ^ Katherine Palmer Kaup: Creating the Zhuang. Ethnic Politics in China. Lynne Rienner Publishers, Bouler CO/London 2000, S. 37.
- ^ Wang Mingfu, Eric Johnson: Zhuang Cultural and Linguistic Heritage. Yúnnán mínzú chūbǎn shè [Verlag der Nationalitäten von Yunnan], Kunming 2008, S. 142.
- ^ Luo: Zhuang. 2008, S. 318–319.
- ^ Edward L. Davis (Hrsg.): Encyclopedia of Contemporary Chinese Culture. Routledge, Abingdon (Oxfordshire)/New York 2005. Stichwort Zhuang, culture of, bearbeitet von Peter M. Fogging.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Zhuangca ya da Zhuang dili oz tanimlamasiyla Vahcuengh 1982 ye kadar Vaƅcueŋƅ 话壮 Cince basitlestirilmis 壮语 Cince geleneksel 壯語 pinyin Zhuangyǔ Cin de yasayan Zhuang halkinin konustugu cesitli lehcelere verilen isimdir Zhuangcayi konusanlarin cogu Zhuangcanin resmi dil oldugu Guangksi Zhuang Ozerk Bolgesi nde yasar Asilimasyon yoluyla bu dilin yayilimi geri aliniyor ZhuangcaVahcuenghAna dili olanlarCinKonusan sayisi16 milyon 2007 tum Kuzey Zhuangca lehceleri Dil ailesiTay Kaday dilleri Tay dilleriZhuangcaYazi sistemiTaninmis azinlik diliCin Guangksi Zhuang Ozerk Bolgesi ve Wenshan Ozerk Ili Dil kodlariISO 639 3zha Zhuangca tek bir dilden cok cesitli dil ya da lehceden olusan bir grubu tanimlar Standart Zhuangcayla bazi diger Zhuangca lehcelerin arasindaki karsilikli anlasilabilirlik orani sadece yaklasik 50 dir Standart Zhuangca bucaginda konusulan lehceye dayanir Kuzeydeki Zhuangca lehceleri dilbilimsel olarak guneydeki Zhuangca lehcelerinden cok daha yakindir ve Buyei diliyle bir diyalekt surekliligi olusturur Kuzey ile guney lehceleri arasindaki fark oyle ki bunlar Tay dil ailesinin iki farkli dalina aittir Zhuangca konusanlar genel olarak Standart Zhuangcadan cok sadece kendi lehcelerini ogrenirler Bununla birlikte neredeyse tum Zhuangca konusanlar Cinceyi ikinci dil olarak bilirler ki iki farkli lehce konusan Zhuanglar birbiriyle konusurken Standart Zhuangcadan cok daha buyuk olasilikla Cince ya guneybati Mandarin lehcesini ya da Kantonca konusurlar Ek olarak sadece az sayida insan Zhuangcayi okuyabilir ya da yazabilir Dil karsilastirmasiAsagidaki tablo Zhuangcanin Taycayla akrabaligini gosterir Zhuangcanin bu akrabaligi Cinceyle akrabaligindan daha yakindir Zhuangca Tayca Cince Turkcekun khn kon 毛 mao sacndang rang rang 身体 shentǐ vucutvuo hw huo 头 tou basna hna na 面 mian yuzhu hu hu 耳朵 erduo kulakmark da mata mark da 目 mu gozndangh dng ndangh 鼻 bi burunbarg bak barg 口 kǒu agizlin lin lin 舌 she dilkeu ekhiyw keu 牙齿 yachǐ dismǐy mux mǐy 手 shǒu elniu mǐy niwmux niu miy 手指 shǒuzhǐ parmakjǎy ic jae 心 xin kalpMetin ornegiInsan Haklari Evrensel Bildirisi nin birinci maddesi Eski imla 1982 oncesi Yeni imla Sawndip TurkceBouchbouch ma deŋƨ lazƃɯn couƅ miƨ cɯyouƨ cinƅyenƨ ceuƽ genƨli bouchbouch biŋƨdeŋz Gyoeŋƽ vunƨ miƨ lizsiŋ ceuƽ lieŋƨsim ɯŋdaŋ daiƅ gyoengƽ de lumz beichnueŋch ityieŋƅ Bouxboux ma daengz lajmbwn couh miz cwyouz cinhyenz caeuq genzli bouxboux bingzdaengj Gyoengq vunz miz lijsing caeuq liengzsim wngdang daih gyoengq de lumj beixnuengx ityiengh 俌俌庅𦘭𨑜 天云就𠷯自由 莊嚴㖟權力俌俌平等 眾伝𠷯理性㖟良心 應當待眾佚㑣𤿌儂一樣 Butun insanlar hur haysiyet ve haklar bakimindan esit dogarlar Akil ve vicdana sahiptirler ve birbirlerine karsi kardeslik zihniyeti ile hareket etmelidirler Ayrica bakinizVikipedi Ozgur Ansiklopedi Vikipedi nin Zhuangca za surumu Wikimedia Commons ta Zhuang writing ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur ZhuangolojiKaynakca Mikael Parkvall Varldens 100 storsta sprak 2007 2007 de Dunyanin En Buyuk 100 Dili Isvecce a b c Rint Sybesma Zhuang A Tai language with some Sinitic characteristics In From Linguistic Areas to Areal Linguistics John Benjamins Amsterdam Philadelphia 2008 S 226 S Robert Ramsey The Languages of China Princeton University Press Princeton NJ 1987 S 236 Katherine Palmer Kaup Creating the Zhuang Ethnic Politics in China Lynne Rienner Publishers Bouler CO London 2000 S 37 Wang Mingfu Eric Johnson Zhuang Cultural and Linguistic Heritage Yunnan minzu chubǎn she Verlag der Nationalitaten von Yunnan Kunming 2008 S 142 Luo Zhuang 2008 S 318 319 Edward L Davis Hrsg Encyclopedia of Contemporary Chinese Culture Routledge Abingdon Oxfordshire New York 2005 Stichwort Zhuang culture of bearbeitet von Peter M Fogging