Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Yardang, hakim rüzgâr yönüne paralel olarak uzanan, birbirlerinden keskin sırtlarla ayrılmış ve ana çizgileriyle "U" profil gösteren oluklardır. Kil, silt gibi gevşek tortul kayaçların rüzgâr tarafından aşındırılmaları sonucu meydana gelirler. Bunlar ters dönmüş bir tekneye benzeyen uzunlamasına çizgisel sırtlardır. Olukların tabanları ile bunları birbirlerinden ayıran sırtların arasındaki yükselti farkı birkaç cm ile birkaç metre arasında değişir. Yardanglar 5 metreden yüksek değildir ve uzunlukları 10 metreyi geçmez.
Yardanglar, rüzgârın en sık estiği yöne paralel dizilen kümeler halinde bulunurlar. Bu şekiller rüzgâr yönüne paralel içindeki kaya kütlesinin oyularak atıldığı, geride keskin ve uzamış sırtların kaldığı çöküntü alanlarında farklılaşan aşınmayla oluşurlar. Bu sırtlar daha sonra rüzgâr aşındırmasıyla kendilerine has şekiller kazanırlar.
Rüzgârın kumlama etkisi yer seviyesine yakın yerde daha etkili olduğu için yontulmuş bu kaya kalıntılarının çoğunlukla alt kesimleri daha incedir. Bazı yardangların boyutları diğerlerinden daha büyüktür. Peru'nun Ica Vadisi'nde 100 metre yüksekliğinde ve birkaç km uzunluğunda yardanglar bulunmaktadır. Su kıtlığının bulunduğu ve hakim rüzgârların tek yönlü olduğu güçlü ve aşındırıcı sediman yükünün bulunduğu ortamlarda oluşur.paralel sırtlar oluşturur.
Yardanglar genel olarak boyutlarına göre 3 sınıfta ele alınır:
1-) Mega-yardang
2-) Mezo-yardang
3-) Mikro-yardang
Mega yardanglar birkaç km uzunluğunda ve yüzlerce metre yüksek olabilir. Ayrıca güçlü rüzgârlar ile kurak bölgelerde görülür. Bulunduğu yerler: Tibet Dağları (merkezi Sahra), Arizona.
Mezo yardanglar genellikle birkaç metre yüksekliğinde 10-15 metre uzunluğunda olan, yaygın olarak semiconsalidated playa çökelleri ve diğer yumuşak taneli malzemelerle oyulmuş olarak bulunur ve mikro yardangtan birkaç km yüksektir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi, 1986. Yardang maddesi.
 | Coğrafî terim ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Jeoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yardang hakim ruzgar yonune paralel olarak uzanan birbirlerinden keskin sirtlarla ayrilmis ve ana cizgileriyle U profil gosteren oluklardir Kil silt gibi gevsek tortul kayaclarin ruzgar tarafindan asindirilmalari sonucu meydana gelirler Bunlar ters donmus bir tekneye benzeyen uzunlamasina cizgisel sirtlardir Oluklarin tabanlari ile bunlari birbirlerinden ayiran sirtlarin arasindaki yukselti farki birkac cm ile birkac metre arasinda degisir Yardanglar 5 metreden yuksek degildir ve uzunluklari 10 metreyi gecmez Teksas ABD de bir yardang olusumu Iran daki Lut Colu nde yardang ornegi Yardanglar ruzgarin en sik estigi yone paralel dizilen kumeler halinde bulunurlar Bu sekiller ruzgar yonune paralel icindeki kaya kutlesinin oyularak atildigi geride keskin ve uzamis sirtlarin kaldigi cokuntu alanlarinda farklilasan asinmayla olusurlar Bu sirtlar daha sonra ruzgar asindirmasiyla kendilerine has sekiller kazanirlar Ruzgarin kumlama etkisi yer seviyesine yakin yerde daha etkili oldugu icin yontulmus bu kaya kalintilarinin cogunlukla alt kesimleri daha incedir Bazi yardanglarin boyutlari digerlerinden daha buyuktur Peru nun Ica Vadisi nde 100 metre yuksekliginde ve birkac km uzunlugunda yardanglar bulunmaktadir Su kitliginin bulundugu ve hakim ruzgarlarin tek yonlu oldugu guclu ve asindirici sediman yukunun bulundugu ortamlarda olusur paralel sirtlar olusturur Yardanglar genel olarak boyutlarina gore 3 sinifta ele alinir 1 Mega yardang 2 Mezo yardang 3 Mikro yardang Mega yardanglar birkac km uzunlugunda ve yuzlerce metre yuksek olabilir Ayrica guclu ruzgarlar ile kurak bolgelerde gorulur Bulundugu yerler Tibet Daglari merkezi Sahra Arizona Mezo yardanglar genellikle birkac metre yuksekliginde 10 15 metre uzunlugunda olan yaygin olarak semiconsalidated playa cokelleri ve diger yumusak taneli malzemelerle oyulmus olarak bulunur ve mikro yardangtan birkac km yuksektir Ayrica bakinizDis kuvvetlerKaynakca Jeomorfoloji nin Ana Cizgileri 2003 Yardang maddesi Fiziksel Jeoloji 2007 Yardang maddesi a b Arsivlenmis kopya 20 Mart 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Aralik 2014 Buyuk Larousse Sozluk ve Ansiklopedisi 1986 Yardang maddesi Cografi terim ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Jeoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz