Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Yalı, İstanbul Boğazı'nın iki yakasına dağılmış, denize sıfır, genelde iki, bazen de üç katlı olabilen konutlara verilen genel addır.
Osmanlı döneminde kıyılara inşa edilmeye başlanan yalılar, Boğaziçi mimarisinin en seçkin örneklerinden olmuş ve yıllar boyunca İstanbul Boğazı ile özdeşleştirilegelmiştir. Yüzyıllar boyunca İstanbul Boğazı'nın iki yakasında yapılan yalılardan günümüze ulaşanların sayısı yaklaşık 360'tır. Yalıların en büyük özelliği lebiderya, yani denize sıfır konutlar olmaları olsa da, zaman içinde kimi yalılar gerek konut sahiplerince mekân kazanmak için önleri toprak doldurularak, gerekse kıyı şeridine yol yapmak için belediye tarafından geri plana alınarak denizden kısmen uzaklaşmıştır. Günümüzde büyük çoğunluğu hâlen eski hâllerini koruyan yalılar, hem İstanbul şehrinin, hem de Türkiye'nin en pahalı taşınmazları arasında yer alırlar. Boğaziçi yalılarının değerleri en yüksek olanları arasında Hasip Paşa Yalısı, Muhsinizade Yalısı, Ahmet Fethi Paşa Yalısı, Tophane Müşiri Zeki Paşa Yalısı, Kıbrıslı Yalısı, Tahsin Bey Yalısı, Kont Ostrorog Yalısı, Şehzade Burhaneddin Efendi Yalısı, Zarif Mustafa Paşa Yalısı ve Nuri Paşa Yalısı, Esma Sultan Yalısı, Emine Valide Paşa Yalısı, Mısırlı Yusuf Ziya Paşa Yalısı, Ahmed Mithad Efendi Yalısı, Huber Yalısı vardır.
Etimoloji
Yalı, kelime anlamı olarak geçmişte kıyı anlamını içermiştir. Bu sözcük Yunanca sahil, kıyı anlamına gelen γιαλός sözcüğünden gelir.Bodrum'daki Bitez yalısı, kuş türü yalıçapkını, deyim olarak "yalı kazığı", "Yalı kenarında zülfüm tararım" türküsü, Kırım'daki bölgesi bu eski anlamın izleridir.
Mimarî özellikleri
Osmanlı yalılarının mimari özellikleri sahiplerinin sosyal sınıfına göre değişiklik gösterirdi. Müslüman yalıları arasında boşluklar bulunurken, gayrimüslim yalıları ise genelde bitişik nizamda inşa edilirdi. Yalılar genel olarak 2 ilâ 3 katlı olarak yapılır ve renkleri gül kurusuyla bordo arasında değişirdi. Gayrimüslim yalıları daha koyu renkler taşırdı. Bu renk geleneği son yıllarda değişmiş Boğaziçi yalılarının rengârenk boyandığı görülmüştür. Genelde balkon ögesi bulunmayan yalılarda bunun yerine geniş cumbalar kullanılmış ve yalıların tümünde kayıkhane denen bir küçük iskele ile yalıların simgesi olan çiçek bahçeleri olmuştur.
Kaynakça
| Wikimedia Commons'ta Yalı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- ^ "İstanbul'un gerdanında parıldayan incilere yolculuk". 11 Ocak 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Kasım 2009.
- ^ . 15 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2009.
- ^ a b "İşte Boğaz en pahalı 10 yalısı". 5 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Kasım 2009.
- ^ a b c d e . 20 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2009.
- ^ "yalılar". 16 Kasım 2015 tarihinde kaynağından .
- ^ Sakaoğlu, Necdet (Kasım 2012). "Yalı nedir, sadece Boğaziçi kıyısındaki evlere mi denir?". NTV Tarih, 46. sayı. ss. sf. 102.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2016.
- ^ . 14 Haziran 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Kasım 2009.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yali Istanbul Bogazi nin iki yakasina dagilmis denize sifir genelde iki bazen de uc katli olabilen konutlara verilen genel addir Edib Efendi Yalisi source source source source source source Edib Efendi Yalisi ve cevresi Osmanli doneminde kiyilara insa edilmeye baslanan yalilar Bogazici mimarisinin en seckin orneklerinden olmus ve yillar boyunca Istanbul Bogazi ile ozdeslestirilegelmistir Yuzyillar boyunca Istanbul Bogazi nin iki yakasinda yapilan yalilardan gunumuze ulasanlarin sayisi yaklasik 360 tir Yalilarin en buyuk ozelligi lebiderya yani denize sifir konutlar olmalari olsa da zaman icinde kimi yalilar gerek konut sahiplerince mekan kazanmak icin onleri toprak doldurularak gerekse kiyi seridine yol yapmak icin belediye tarafindan geri plana alinarak denizden kismen uzaklasmistir Gunumuzde buyuk cogunlugu halen eski hallerini koruyan yalilar hem Istanbul sehrinin hem de Turkiye nin en pahali tasinmazlari arasinda yer alirlar Bogazici yalilarinin degerleri en yuksek olanlari arasinda Hasip Pasa Yalisi Muhsinizade Yalisi Ahmet Fethi Pasa Yalisi Tophane Musiri Zeki Pasa Yalisi Kibrisli Yalisi Tahsin Bey Yalisi Kont Ostrorog Yalisi Sehzade Burhaneddin Efendi Yalisi Zarif Mustafa Pasa Yalisi ve Nuri Pasa Yalisi Esma Sultan Yalisi Emine Valide Pasa Yalisi Misirli Yusuf Ziya Pasa Yalisi Ahmed Mithad Efendi Yalisi Huber Yalisi vardir EtimolojiBesiktas in Arnavutkoy mahallesinde yer alan yalilar Yali kelime anlami olarak gecmiste kiyi anlamini icermistir Bu sozcuk Yunanca sahil kiyi anlamina gelen gialos sozcugunden gelir Bodrum daki Bitez yalisi kus turu yalicapkini deyim olarak yali kazigi Yali kenarinda zulfum tararim turkusu Kirim daki bolgesi bu eski anlamin izleridir Mimari ozellikleriOsmanli yalilarinin mimari ozellikleri sahiplerinin sosyal sinifina gore degisiklik gosterirdi Musluman yalilari arasinda bosluklar bulunurken gayrimuslim yalilari ise genelde bitisik nizamda insa edilirdi Yalilar genel olarak 2 ila 3 katli olarak yapilir ve renkleri gul kurusuyla bordo arasinda degisirdi Gayrimuslim yalilari daha koyu renkler tasirdi Bu renk gelenegi son yillarda degismis Bogazici yalilarinin rengarenk boyandigi gorulmustur Genelde balkon ogesi bulunmayan yalilarda bunun yerine genis cumbalar kullanilmis ve yalilarin tumunde kayikhane denen bir kucuk iskele ile yalilarin simgesi olan cicek bahceleri olmustur KaynakcaWikimedia Commons ta Yali ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Istanbul un gerdaninda parildayan incilere yolculuk 11 Ocak 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Kasim 2009 15 Subat 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2009 a b Iste Bogaz en pahali 10 yalisi 5 Temmuz 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Kasim 2009 a b c d e 20 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2009 yalilar 16 Kasim 2015 tarihinde kaynagindan Sakaoglu Necdet Kasim 2012 Yali nedir sadece Bogazici kiyisindaki evlere mi denir NTV Tarih 46 sayi ss sf 102 Arsivlenmis kopya 9 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Nisan 2016 14 Haziran 2006 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Kasim 2009