Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Yağnupça, Yağnuplar tarafından Tacikistan'ın batısında ve çevresinde konuşulan Hint-Avrupa dil ailesinin İran dilleri grubunda bulunan Doğu İran koluna bağlı bir dildir. M.Ö. 1000 ile M.S. 1000 yılları arasında bölgede konuşulan Soğdcanın doğrudan kalıntısı olduğu düşünülmektedir. Buna bağlı olarak akademik kaynaklarda Neo-Sogdian (Yeni Soğdca) olarak da adlandırılmaktadır.Ergatif özelliğe sahip İran dillerinden biridir.
| Yağnupça | |
|---|---|
| yaɣnobī́ zivók, йағнобӣ зивок | |
| Ana dili olanlar | Tacikistan ve Orta Asya |
| Dil ailesi | |
| Yazı sistemi | Kiril alfabesi |
| Dil kodları | |
| ISO 639-2 | yai |
| ISO 639-3 | yagn1238 |
Günümüzde 12.500 konuşanı olduğu düşünülen Yağnupça, boyunca Zaferabad, Zumend, Kuktepa, Duşanbe şehirleri ve çevre yerlerde yaşayan Yağnup topluluğu tarafından konuşulmaktadır.
Temel doğu ve batı olmak üzere olarak iki ana lehçesi bulunmaktadır. Lehçeler arasındaki temel ayırım fonetik farklılıktır. Bu fonetik ayırım, lehçeler arası t-s ve ay-e ayırımları olarak ortaya çıkmaktadır. Örneğin Soğdcadan alınan gün anlamına gelen 'mēθ' sözcüğü batı lehçesinde 'met' doğu lehçesinde 'mes', üç anlamına gelen 'θr' batıda 'tira', doğuda lehçesinde 'saráy' olarak telaffuz edilmektedir. Diğer yandan batı lehçesindeki 'ay' doğuda 'e' olmaktadır. Ot anlamına gelen Soğdcadan alınan 'wiş' sözcüğü batı diyalektinde 'wayş', doğu diyaletkinde 'weş' olarak telaffuz edilmektedir.
Sayılar
| Doğu Yağnupça | Batı Yağnupça | Tacikce | |
|---|---|---|---|
| 1 | ī | ī | yek, yeg, ye |
| 2 | dı | dı | du |
| 3 | seráy | tiráy | se, say |
| 4 | tefór | tıfór, tıfór | çor |
| 5 | panc | panc | panj |
| 6 | uxş | uxş | şiş, şeş |
| 7 | hewt | eft | heft |
| 8 | eşt | eşt | heşt |
| 9 | new | new | nuh |
| 10 | des | des | deh |
| 11 | des i | des i | yozdeh |
| 12 | des dı | des dı | duwazdeh |
| 13 | des seráy | des tiráy | senzdeh |
| 14 | des tefór | des tufór / tifór | çordeh |
| 15 | des panc | des panc | ponzdeh |
| 16 | des uxş | des uxş | şonzdeh |
| 17 | des hewt | des eft | habdeh |
| 18 | des heşt | des eşt | hejdeh |
| 19 | des new | des new | nuzdeh |
| 20 | vīst | vīst | bīst |
Kaynakça
- ^ "Bielmeier. R. Yaghnobi in Encyclopedia Iranica". 5 Haziran 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2022.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 13 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mart 2022.
- ^ Ronald Emmerick, Iranian, in Indo-European Numerals (1992, →ISBN, edited by Jadranka Gvozdanovic), page 312
- ^ Ronald Emmerick, Iranian, in Indo-European Numerals (1992, →ISBN, edited by Jadranka Gvozdanovic), page 312.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Yagnupca Yagnuplar tarafindan Tacikistan in batisinda ve cevresinde konusulan Hint Avrupa dil ailesinin Iran dilleri grubunda bulunan Dogu Iran koluna bagli bir dildir M O 1000 ile M S 1000 yillari arasinda bolgede konusulan Sogdcanin dogrudan kalintisi oldugu dusunulmektedir Buna bagli olarak akademik kaynaklarda Neo Sogdian Yeni Sogdca olarak da adlandirilmaktadir Ergatif ozellige sahip Iran dillerinden biridir Yagnupcayaɣnobi zivok jagnobӣ zivokAna dili olanlarTacikistan ve Orta AsyaDil ailesiHint Avrupa dil ailesi Hint Iran dilleriIran dilleriDogu Iran dilleriYagnupcaYazi sistemiKiril alfabesiDil kodlariISO 639 2yaiISO 639 3yagn1238 Gunumuzde 12 500 konusani oldugu dusunulen Yagnupca boyunca Zaferabad Zumend Kuktepa Dusanbe sehirleri ve cevre yerlerde yasayan Yagnup toplulugu tarafindan konusulmaktadir Temel dogu ve bati olmak uzere olarak iki ana lehcesi bulunmaktadir Lehceler arasindaki temel ayirim fonetik farkliliktir Bu fonetik ayirim lehceler arasi t s ve ay e ayirimlari olarak ortaya cikmaktadir Ornegin Sogdcadan alinan gun anlamina gelen me8 sozcugu bati lehcesinde met dogu lehcesinde mes uc anlamina gelen 8r batida tira doguda lehcesinde saray olarak telaffuz edilmektedir Diger yandan bati lehcesindeki ay doguda e olmaktadir Ot anlamina gelen Sogdcadan alinan wis sozcugu bati diyalektinde ways dogu diyaletkinde wes olarak telaffuz edilmektedir Sayilar Dogu Yagnupca Bati Yagnupca Tacikce1 i i yek yeg ye2 di di du3 seray tiray se say4 tefor tifor tifor cor5 panc panc panj6 uxs uxs sis ses7 hewt eft heft8 est est hest9 new new nuh10 des des deh11 des i des i yozdeh12 des di des di duwazdeh13 des seray des tiray senzdeh14 des tefor des tufor tifor cordeh15 des panc des panc ponzdeh16 des uxs des uxs sonzdeh17 des hewt des eft habdeh18 des hest des est hejdeh19 des new des new nuzdeh20 vist vist bistKaynakca Bielmeier R Yaghnobi in Encyclopedia Iranica 5 Haziran 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2022 Arsivlenmis kopya 13 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mart 2022 Ronald Emmerick Iranian in Indo European Numerals 1992 ISBN edited by Jadranka Gvozdanovic page 312 Ronald Emmerick Iranian in Indo European Numerals 1992 ISBN edited by Jadranka Gvozdanovic page 312