Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Västerås, İsveç'in güney kuşağında bulunan bir kenttir. Şehir, Göller Yöresi'nin kuzeydoğusunda, başkent Stockholm'ün 106 km batısında ormanlık bir arazide kuruludur. Kentin nüfusu 100.000'den fazla olup İsveç'teki en büyük kentlerden biridir.
| Västerås | |
|---|---|
 | |
 Arma | |
Takma adlar: Mälarstaden, Gurkstaden (Salatalık Kenti) | |
| İl | Västmanland ili |
| Bölge | Västmanland |
| Yüzölçümü | |
| • Şehir | 51.73 km² |
| Rakım | 17 m |
| Nüfus (2019) | |
| • Şehir | 127.799 |
| • Yoğunluk | 2,094/km² |
| • Kent | 154.049 |
| Zaman dilimi | |
Resmî site vasteras.se | |
Tarih
Västerås, İsveç'in ve Kuzey Avrupa'nın en eski yerleşimlerinden biridir. Kentin adı Västra Aros sözcüğünden gelmekte olup, Nehri'nin halicinden alınmıştır. Bölgedeki en eski yerleşim izleri, 11. yüzyıldan önceki Viking döneminden kalmadır. Bu yıllarda İsveç'in en büyük ikinci kenti olan Västerås, 12. yüzyılda bir piskoposluk merkezi oldu.
Kentin 7 km dışında bulunan ve adı verilen tümülüs, İsveç'teki en büyük tümülüstür. Bu bölgedeki gömülen ölülerin yaklaşık 6. yüzyılda öldüğü düşünülmektedir.
Kent yüzyıllar boyunca büyük bir kent olduğundan ötürü, sürekli olarak katedral ve manastır inşaatlarına sahne oldu. Yine şehrin ilk arması 13. yüzyılda tasarlandı.
1527 yılında kral I. Gustav, meclisi Västerås'a topladı. Bu dönemde İsveç yavaşça Protestanlaşmaya başladı. Kentteki Rudbeckianska Gymnasiet 1623 yılında inşa edilmiş olup, İsveç'teki en eski lisedir. Bu lisenin mimarı 'tur.
18 ve 19. yüzyıllar boyunca kentte ve ülkede yaşanan tarımsal gelişmeler sonucunda, yörede salatalık yetişmeye başladı. Bu nedenle kente Gurkstaden (Salatalık Kenti) lakabı verildi.
İklim
 Västerås iklimi  | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Aylar | Oca | Şub | Mar | Nis | May | Haz | Tem | Ağu | Eyl | Eki | Kas | Ara | Yıl |
| En yüksek sıcaklık (°C) | 10,2 | 11,3 | 19,4 | 25,9 | 29,0 | 33,6 | 36,0 | 35,2 | 27,8 | 20,5 | 13,8 | 12,1 | 36,0 |
| Ortalama en yüksek sıcaklık (°C) | 6,1 | 6,4 | 12,1 | 18,5 | 24,1 | 26,4 | 28,6 | 27,4 | 21,7 | 15,7 | 11,3 | 7,3 | 17,1 |
| Ortalama sıcaklık (°C) | −2,8 | −2,6 | 0,6 | 6,5 | 11,6 | 15,2 | 18,4 | 17,0 | 12,8 | 6,9 | 2,9 | −0,5 | 10,2 |
| Ortalama en düşük sıcaklık (°C) | −15,8 | −14,8 | −11,7 | −4,6 | −0,4 | 4,5 | 8,6 | 5,8 | 1,7 | −3,6 | −7,7 | −12,1 | 5,2 |
| En düşük sıcaklık (°C) | −31 | −31,8 | −27,3 | −19,8 | −6 | −1,4 | 2,0 | 0,5 | −7 | −12 | −19 | −27 | −31,8 |
| Ortalama yağış (mm) | 45,2 | 35,2 | 26,5 | 31,9 | 44,5 | 67,9 | 71,2 | 80,1 | 44,5 | 56,6 | 55,7 | 49,5 | 608,8 |
Günümüz
Västerås, sıklıkla bir sanayi kenti olarak bilinmekte olup lojistik ve perakende satışlar bakımından oldukça büyük bir pazardır. Yine kent halkı, kent isminin Västerås - Mälarstaden (Västerås - Mälaren Kenti) olarak değiştirilerek, turistler için cazip bir yer olması için çabalamaktadır. Şehirde yer alan Mälardalen Üniversitesi, yaklaşık 16,000 kayıtlı öğrencisiyle büyük bir öğretim kurumudur. Yine bütün bu ögeleri içeren bir armanın tasarımı günümüzde söz konusu olup, eski armanın yerine kullanılması planlanmaktadır. Şehir bunların dışında adlı bir de gökdelene sahip olup yirmi dördüncü katında İsveç'in en yüksek kokteyl barını barındırmaktadır. Kent, futbol takımları ve buz hokeyi takımları ile ünlüdür.
Sanayi
1891 yılında hidroelektrik enerji üretimi için açılan türbin evi, Nehri'nin üzerinde kuruludur. Bu santralin inşası, ASEA adlı elektrik malzemeleri üreten şirketin de kurulmasına neden oldu. Bu şirket, daha sonra ile birleşerek ABB adını aldı. Kentte bunların dışında Finnslätten ve Saltängen bölgelerinde çeşitli sanayi birimleri yer almaktadır. Kentte kurulu olan diğer birtakım sanayi kuruluşları ise Northvolt, Bombardier, ve IT gibi ünlü bazı şirketlerdir.
Ticaret
Västerås, bulunduğu konumu nedeniyle ticarete oldukça açık bir kenttir. Sadece barındırdığı karayolu ve demiryolu hatları ile değil, Svartån Nehri ve Mälaren Gölü aracılığıyla gemiler ile de ticaretin akışı mümkündür. Kentte ticari olarak en fazla öne çıkan şirket ICA AB olup, ülke çapında önemli bir ekonomik ağa sahiptir. Kent ayrıca kıyafet şirketi 'in de doğduğu yer olup, şirketin ilk merkezi 1947 yılında bu şehirde açılmıştır.
Galeri
Västerås doğumlular
- – müzisyen
- – buz hokeyi oyuncusu
- – aktris
- – tenisçi
- – hip hop yapımcısı
- – rap sanatçısı
- – yüzücü
- – futbolcu
- – buz hokeyi oyuncusu
- – şarkıcı
- – futbolcu
- – rap sanatçısı
- – müzisyen
- – şarkıcı, siyasetçi, model
- – buz hokeyi oyuncusu
- – caz piyanisti
- – futbolcu
- – caz piyanisti
- Tomas Tranströmer – şair
- – aktris
- – mimar
Kardeş kentler
Kaynakça
- ^ "Tätorternas landareal, folkmängd och invånare per km2 2000 och 2005" (xls) (İsveççe). Statistics Sweden. 18 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Mayıs 2009.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Västerås ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Västerås Resmî sitesi 11 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yerel kent portali 12 Ağustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Westeraas 17 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Antik kent
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vasteras Isvec in guney kusaginda bulunan bir kenttir Sehir Goller Yoresi nin kuzeydogusunda baskent Stockholm un 106 km batisinda ormanlik bir arazide kuruludur Kentin nufusu 100 000 den fazla olup Isvec teki en buyuk kentlerden biridir VasterasSehirArmaTakma adlar Malarstaden Gurkstaden Salatalik Kenti IlVastmanland iliBolgeVastmanlandYuzolcumu Sehir51 73 km Rakim17 mNufus 2019 Sehir127 799 Yogunluk2 094 km Kent154 049Zaman dilimiUTC 01 00Resmi site vasteras seTarihdan alinan ve kentin 18 yuzyildaki halini gosteren bir resim Vasteras Isvec in ve Kuzey Avrupa nin en eski yerlesimlerinden biridir Kentin adi Vastra Aros sozcugunden gelmekte olup Nehri nin halicinden alinmistir Bolgedeki en eski yerlesim izleri 11 yuzyildan onceki Viking doneminden kalmadir Bu yillarda Isvec in en buyuk ikinci kenti olan Vasteras 12 yuzyilda bir piskoposluk merkezi oldu Kentin 7 km disinda bulunan ve adi verilen tumulus Isvec teki en buyuk tumulustur Bu bolgedeki gomulen olulerin yaklasik 6 yuzyilda oldugu dusunulmektedir Kent yuzyillar boyunca buyuk bir kent oldugundan oturu surekli olarak katedral ve manastir insaatlarina sahne oldu Yine sehrin ilk armasi 13 yuzyilda tasarlandi 1527 yilinda kral I Gustav meclisi Vasteras a topladi Bu donemde Isvec yavasca Protestanlasmaya basladi Kentteki Rudbeckianska Gymnasiet 1623 yilinda insa edilmis olup Isvec teki en eski lisedir Bu lisenin mimari tur 18 ve 19 yuzyillar boyunca kentte ve ulkede yasanan tarimsal gelismeler sonucunda yorede salatalik yetismeye basladi Bu nedenle kente Gurkstaden Salatalik Kenti lakabi verildi Iklim Vasteras iklimi Aylar Oca Sub Mar Nis May Haz Tem Agu Eyl Eki Kas Ara YilEn yuksek sicaklik C 10 2 11 3 19 4 25 9 29 0 33 6 36 0 35 2 27 8 20 5 13 8 12 1 36 0Ortalama en yuksek sicaklik C 6 1 6 4 12 1 18 5 24 1 26 4 28 6 27 4 21 7 15 7 11 3 7 3 17 1Ortalama sicaklik C 2 8 2 6 0 6 6 5 11 6 15 2 18 4 17 0 12 8 6 9 2 9 0 5 10 2Ortalama en dusuk sicaklik C 15 8 14 8 11 7 4 6 0 4 4 5 8 6 5 8 1 7 3 6 7 7 12 1 5 2En dusuk sicaklik C 31 31 8 27 3 19 8 6 1 4 2 0 0 5 7 12 19 27 31 8Ortalama yagis mm 45 2 35 2 26 5 31 9 44 5 67 9 71 2 80 1 44 5 56 6 55 7 49 5 608 8GunumuzVasteras siklikla bir sanayi kenti olarak bilinmekte olup lojistik ve perakende satislar bakimindan oldukca buyuk bir pazardir Yine kent halki kent isminin Vasteras Malarstaden Vasteras Malaren Kenti olarak degistirilerek turistler icin cazip bir yer olmasi icin cabalamaktadir Sehirde yer alan Malardalen Universitesi yaklasik 16 000 kayitli ogrencisiyle buyuk bir ogretim kurumudur Yine butun bu ogeleri iceren bir armanin tasarimi gunumuzde soz konusu olup eski armanin yerine kullanilmasi planlanmaktadir Sehir bunlarin disinda adli bir de gokdelene sahip olup yirmi dorduncu katinda Isvec in en yuksek kokteyl barini barindirmaktadir Kent futbol takimlari ve buz hokeyi takimlari ile unludur Sanayi1891 yilinda hidroelektrik enerji uretimi icin acilan turbin evi Nehri nin uzerinde kuruludur Bu santralin insasi ASEA adli elektrik malzemeleri ureten sirketin de kurulmasina neden oldu Bu sirket daha sonra ile birleserek ABB adini aldi Kentte bunlarin disinda Finnslatten ve Saltangen bolgelerinde cesitli sanayi birimleri yer almaktadir Kentte kurulu olan diger birtakim sanayi kuruluslari ise Northvolt Bombardier ve IT gibi unlu bazi sirketlerdir TicaretVasteras bulundugu konumu nedeniyle ticarete oldukca acik bir kenttir Sadece barindirdigi karayolu ve demiryolu hatlari ile degil Svartan Nehri ve Malaren Golu araciligiyla gemiler ile de ticaretin akisi mumkundur Kentte ticari olarak en fazla one cikan sirket ICA AB olup ulke capinda onemli bir ekonomik aga sahiptir Kent ayrica kiyafet sirketi H amp M in de dogdugu yer olup sirketin ilk merkezi 1947 yilinda bu sehirde acilmistir GaleriVasa Parki Kent oteli Turbin Evi Kentin kis gorunumu Kentin 7 km disinda yer alan Anundshog adli tumulus Kentin bati yakasinin kus bakisi gorunumu Vasteras Gokdeleni Bandy ABB Arena SydVasteras dogumlular muzisyen buz hokeyi oyuncusu aktris tenisci hip hop yapimcisi rap sanatcisi yuzucu futbolcu buz hokeyi oyuncusu sarkici futbolcu rap sanatcisi muzisyen sarkici siyasetci model buz hokeyi oyuncusu caz piyanisti futbolcu caz piyanisti Tomas Transtromer sair aktris mimarKardes kentlerLahti Finlandiya Randers Danimarka Alesund Norvec Akureyri Izlanda Ceske Budejovice Cekya Banja Luka Bosna Hersek Kassel Almanya Phoenix ABDKaynakca Tatorternas landareal folkmangd och invanare per km2 2000 och 2005 xls Isvecce Statistics Sweden 18 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Mayis 2009 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Vasteras ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Vasteras Resmi sitesi 11 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yerel kent portali 12 Agustos 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Westeraas 17 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Antik kent