Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Volkanoloji (ya da yanardağ bilimi), yanardağlar, lavlar, magma ve ilişkili jeolojik ve jeofizik olguların incelenmesi ile ilgili bir bilim dalıdır.
İnsanlık tarihinde kayıtlı belli başlı yanardağ püskürmeleri
| Yıl | Yanardağ | Ülke | Açıklama |
|---|---|---|---|
| 79 | Vezüv | İtalya | Pompei kenti gömülmüştür. |
| 1631 | Vezüv | İtalya | Yaklaşık 4.000 kişinin ölümüne neden olmuştur. |
| 1669 | Etna | İtalya | Katanya kentinin caddeleri boyunca akan bir lav ırmağı üretmiş, kentte ve dolay bölgelerde 20.000 dolayında insanın ölümüne yolaçmıştır. |
| 1783 | İzlanda | Püskürmesi çiftçilik ve balıkçılığı tahrip etmiş, nüfusun beşte birini yokeden kıtlığa neden olmuştur. | |
| 1815 | Tambora | Endonezya | Püskürmeden kaynaklanan kasırga ve tsunamiler (dev dalga) 12.000 kişinin ölümüne yolaçmış ve bu püskürme atmosfere, 'nın 1991 yılında saldığının dört katı büyüklüğünde bir bulut salmıştır. |
| 1883 | Endonezya | 3.000 km öteden duyulan bir patlamayla püskürmüştür. 80 km uzaktaki adalara 35 kg ağırlığındaki bloklar yağmış ve 40 m'ye ulaşan tsunami, Java ve Sumatra adaları da dahil yüzlerce köyü tahrip etmiş, yaklaşık 36.000 kişi ölmüştür. Atmosfere alınan toz iki yıl boyunca Ay’ın mavi, bazen de yeşil görünmesine yol açmıştır. | |
| 1902 | kentini boğucu gaz ve kızgın külle örtmüş ve kentte yaşayan 29.937 kişiden dört kişi hayatta kalmıştır. | ||
| 1980 | St. Helen | ABD | doruğundan 400 m yükseğe püskürmüş, 57 kişinin ölümüne yolaçmış ve 137 km ötedeki kentlerde gün ortasında (öğle vakti) karanlığa neden olmuştur. Çoğu kişinin belleğinde canlılığını korusa da, tarihsel dönemdeki ölçümlerle karşılaştırıldığında, St. Helen püskürmesi göreceli küçük ölçeklidir. Püskürttüğü malzeme bulutu, Pinatubo Yanardağının salmış olduğunun sadece %5’i düzeyindedir. |
| 1991 | Pinatubo | Filipinler | 600 (veya 500) yıllık bir aradan sonra püskürmeden önce günler boyunca gümbürdemiş ve yaklaşık 750 kişinin ölümüne yolaçmıştır. Ölenler arasında girilmesi yasak bölgede püskürmeyi bekleyen gazeteciler de vardı. Volkan çevresinde 6 km çaplı bir alanda kül kalınlığı yaklaşık iki metreye ulaşmış ve 15 km ötedeki ABD'ye ait bir hava üssünü gömmüştür. |
Pinatubo'nun saldığı ve yaklaşık 20 milyon tona ulaşan sülfürik asit bulutu stratosferde (kat yuvarı) 20 km'yi aşan bir yüksekliğe ulaşmıştır. Püskürmeyi izleyen haftalarda bu bulut ekvatoru çevrelemiş, kutuplara yayılmış ve tüm gezegeni kaplamıştır. Parçacıklar güneş ışığını geri yansıtmış ve yeryüzünde soğumaya yolaçmıştır.
Kaynakça
 | Volkanoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Volkanoloji ya da yanardag bilimi yanardaglar lavlar magma ve iliskili jeolojik ve jeofizik olgularin incelenmesi ile ilgili bir bilim dalidir Insanlik tarihinde kayitli belli basli yanardag puskurmeleriYil Yanardag Ulke Aciklama79 Vezuv Italya Pompei kenti gomulmustur 1631 Vezuv Italya Yaklasik 4 000 kisinin olumune neden olmustur 1669 Etna Italya Katanya kentinin caddeleri boyunca akan bir lav irmagi uretmis kentte ve dolay bolgelerde 20 000 dolayinda insanin olumune yolacmistir 1783 Izlanda Puskurmesi ciftcilik ve balikciligi tahrip etmis nufusun beste birini yokeden kitliga neden olmustur 1815 Tambora Endonezya Puskurmeden kaynaklanan kasirga ve tsunamiler dev dalga 12 000 kisinin olumune yolacmis ve bu puskurme atmosfere nin 1991 yilinda saldiginin dort kati buyuklugunde bir bulut salmistir 1883 Endonezya 3 000 km oteden duyulan bir patlamayla puskurmustur 80 km uzaktaki adalara 35 kg agirligindaki bloklar yagmis ve 40 m ye ulasan tsunami Java ve Sumatra adalari da dahil yuzlerce koyu tahrip etmis yaklasik 36 000 kisi olmustur Atmosfere alinan toz iki yil boyunca Ay in mavi bazen de yesil gorunmesine yol acmistir 1902 kentini bogucu gaz ve kizgin kulle ortmus ve kentte yasayan 29 937 kisiden dort kisi hayatta kalmistir 1980 St Helen ABD dorugundan 400 m yuksege puskurmus 57 kisinin olumune yolacmis ve 137 km otedeki kentlerde gun ortasinda ogle vakti karanliga neden olmustur Cogu kisinin belleginde canliligini korusa da tarihsel donemdeki olcumlerle karsilastirildiginda St Helen puskurmesi goreceli kucuk olceklidir Puskurttugu malzeme bulutu Pinatubo Yanardaginin salmis oldugunun sadece 5 i duzeyindedir 1991 Pinatubo Filipinler 600 veya 500 yillik bir aradan sonra puskurmeden once gunler boyunca gumburdemis ve yaklasik 750 kisinin olumune yolacmistir Olenler arasinda girilmesi yasak bolgede puskurmeyi bekleyen gazeteciler de vardi Volkan cevresinde 6 km capli bir alanda kul kalinligi yaklasik iki metreye ulasmis ve 15 km otedeki ABD ye ait bir hava ussunu gommustur Pinatubo nun saldigi ve yaklasik 20 milyon tona ulasan sulfurik asit bulutu stratosferde kat yuvari 20 km yi asan bir yukseklige ulasmistir Puskurmeyi izleyen haftalarda bu bulut ekvatoru cevrelemis kutuplara yayilmis ve tum gezegeni kaplamistir Parcaciklar gunes isigini geri yansitmis ve yeryuzunde sogumaya yolacmistir KaynakcaVolkanoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz