Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Vikunya (Vicugna vicugna), devegiller (Camelidae) familyasından Vicugna cinsinden bir memeli türü. Guanakoya benzer ama daha küçük ve daha incedir.
| Vikunya | ||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||
| Korunma durumu | ||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Vicugna vicugna (, 1782) |
Özellikler, dağılım ve davranış
Boyu 150 cm tutarken omuz yüksekliği 1 m, ağırlığı 50 kg'dır. Üst kısmı açık kahverengi alt kısmı beyaz renktedir. Anatomik bir özelliği, alt kesici dişlerinin kemirgenlerdeki gibi sürekli değişmesidir. Bunun Artiodactyla takımında diğer bir örneği yoktur.
Postu akrabası olan türlerden epeyce daha zariftir ve soğuğa karşı etkili şekilde, izolasyon tabakası gibi sıktır.
Vikunya, Ekvador, Peru, Bolivya, Arjantin ve Şili'nin yüksek Andlar'ında dağılmıştır. Burada 3500 ile 5500 m arasındaki yükseklikte görülür.
Vikunya, guanako gibi kendilerine ait bölgede, her biri bir erkek tarafından yönetilen aile grupları olarak yaşar. Bunun yanında, küçük yaşları sebebiyle henüz kendilerine ait bölge savunamayan bekar erkeklerin grupları ve genç erkekler tarafından aileden kovulmuş yaşlı erkekler vardır.
Ehlileştirme
Klasik düşünce, vikunyanın hiç evcilleştirilmemiş olduğu ve lama ile alpakanın, guanakodan geldiği yönündeydi. Bugün, alpakanın vikunyadan gelmiş olabileceği şeklinde şaşırtıcı DNA araştırması bulguları vardır. Alpakalar, lamalar, guanakolar ve vikunyalar, aralarında üreyebildiklerinden ve hatlar, aralarında karışmış olduğundan, bugün evcil hayvan formunun kökeni, son tahlilde kesin olarak karara bağlanmaz. Kesin olan, İnkaların vikunyaların binlercesini kafeslere aldıkları, yünleri sadece asillerce kullanıldıktan sonra serbest bıraktıklarıdır. İspanyollar bu geleneği sürdürmemişlerdir. Vikunyaları büyük sayılar halinde vurmuşlar ve önce mera alanı yaratmak, sonra da postları için sıklıkla bu hayvanların su kaynaklarına zehir katmışlardır. Vikunyanın yünü dünyanın en ender ve en pahalı yünü olarak geçerlidir.
İnkalar zamanında Andlar'da yaklaşık 1.5 milyon vikunya mevcutken, bu sayı 1965'e kadar 6000'e gerilemiştir. O zamandan beri alınan koruyucu önlemler, mevcudiyetlerini hızlı bir toparlanmaya götürmüş, böylece bugün tekrar 200.000 vikunyaya ulaşılmıştır.
Taksonomi
Vikunyanın sıklıkla Lama vicugna bilimsel adı da kullanılır. Yani lamalar ile ortak cinsdir. Kendine has bir cins için, diğer lamalardan ayrılan diş yapısı özelliği konuşulur. Kuşkusuz guanakolar ve vikunyalar yine de, çok yakın akarabalıklarının göstergesi olarak aralarında üreyebilirler. Bu yüzden kendine has bir Vicugna cinsinin ileri sürülmesi tartışmalıdır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vikunya Vicugna vicugna devegiller Camelidae familyasindan Vicugna cinsinden bir memeli turu Guanakoya benzer ama daha kucuk ve daha incedir VikunyaKorunma durumu IUCN 2 3 Biyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ChordataSinif MammaliaTakim ArtiodactylaFamilya CamelidaeCins Tur V vicugnaIkili adlandirmaVicugna vicugna 1782 Vicuna Vicugna vicugna Ozellikler dagilim ve davranisBoyu 150 cm tutarken omuz yuksekligi 1 m agirligi 50 kg dir Ust kismi acik kahverengi alt kismi beyaz renktedir Anatomik bir ozelligi alt kesici dislerinin kemirgenlerdeki gibi surekli degismesidir Bunun Artiodactyla takiminda diger bir ornegi yoktur Postu akrabasi olan turlerden epeyce daha zariftir ve soguga karsi etkili sekilde izolasyon tabakasi gibi siktir Vikunya Ekvador Peru Bolivya Arjantin ve Sili nin yuksek Andlar inda dagilmistir Burada 3500 ile 5500 m arasindaki yukseklikte gorulur Vikunya guanako gibi kendilerine ait bolgede her biri bir erkek tarafindan yonetilen aile gruplari olarak yasar Bunun yaninda kucuk yaslari sebebiyle henuz kendilerine ait bolge savunamayan bekar erkeklerin gruplari ve genc erkekler tarafindan aileden kovulmus yasli erkekler vardir EhlilestirmeKlasik dusunce vikunyanin hic evcillestirilmemis oldugu ve lama ile alpakanin guanakodan geldigi yonundeydi Bugun alpakanin vikunyadan gelmis olabilecegi seklinde sasirtici DNA arastirmasi bulgulari vardir Alpakalar lamalar guanakolar ve vikunyalar aralarinda ureyebildiklerinden ve hatlar aralarinda karismis oldugundan bugun evcil hayvan formunun kokeni son tahlilde kesin olarak karara baglanmaz Kesin olan Inkalarin vikunyalarin binlercesini kafeslere aldiklari yunleri sadece asillerce kullanildiktan sonra serbest biraktiklaridir Ispanyollar bu gelenegi surdurmemislerdir Vikunyalari buyuk sayilar halinde vurmuslar ve once mera alani yaratmak sonra da postlari icin siklikla bu hayvanlarin su kaynaklarina zehir katmislardir Vikunyanin yunu dunyanin en ender ve en pahali yunu olarak gecerlidir Inkalar zamaninda Andlar da yaklasik 1 5 milyon vikunya mevcutken bu sayi 1965 e kadar 6000 e gerilemistir O zamandan beri alinan koruyucu onlemler mevcudiyetlerini hizli bir toparlanmaya goturmus boylece bugun tekrar 200 000 vikunyaya ulasilmistir TaksonomiVikunyanin siklikla Lama vicugna bilimsel adi da kullanilir Yani lamalar ile ortak cinsdir Kendine has bir cins icin diger lamalardan ayrilan dis yapisi ozelligi konusulur Kuskusuz guanakolar ve vikunyalar yine de cok yakin akarabaliklarinin gostergesi olarak aralarinda ureyebilirler Bu yuzden kendine has bir Vicugna cinsinin ileri surulmesi tartismalidir Kaynakca