Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Veli Kalesi (Gürcüce: ველისციხე; okunuşu: “velistsih’e"), tarihsel Gürcistan’ın güneybatı kesiminde yer alan eski bir kaledir. Tao-Klarceti bir parçası olan Artaani bölgesinde, Veli köyünde bulunan kale, günümüzde Ardahan iline bağlı Hanak ilçesindeki Sevimli köyü sınırları içindedir. Kalenin Gürcüce Velistsihe adı, Gürcücede “düzlük” anlamına Veli köyünden gelir. Veli köyünün adının Sevimli olarak değiştirilmesinden sonra kaleye Sevimli Kalesi de denmiştir.
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Kale |
| Konum | Sevimli, Hanak |
| Koordinatlar | 41°09′22″K 42°58′45″D / 41.15611°K 42.97917°D |
| Tamamlanma | ? Kilisesi 954 tarihli |
| Teknik ayrıntılar | |
| Yapı sistemi | Yığma taş |
Tarihçe
Veli Kalesi, Mgeltsihe ile Kacistsihe’yle birlikte Orta Çağ'da Samtshe-Saatabago ülkesinde önemli bir işleve sahipti. Kale 1578’de, Samtshe-Saatabago devletini yenilgiye uğratan Osmanlıların eline geçti. Uzun süre Osmanlı egemenliğinde kalan kaleyi 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı’nda Ruslar ele geçirdi. Ancak Osmanlı döneminde bir işlevi kalmadığı için kale belli oranda tahrip olmuştu. Rusya yönetimi altındayken I. Dünya Savaşı sırasında Ardahan’ı gezen Gürcü araştırmacı Konstantine Martvileli Veli Kalesi ile ’taki Kacistsihe'yi kıyaslamış ve Veli Kalesi’nin bu kaleden daha büyük olduğunu yazmıştır. Bugün büyük oranda yıkık olan kale muhtemelen daha geç dönende tahrip olmuştur.
Mimari
Veli Kalesi, köyün merkezinin 600 metre güneybatısında, Kura Nehri vadisinde, ırmağın sol kıyısında bir tepede yer alır. Kalenin üzerinde bulunduğu tepe yarım ada şeklindedir ve Kura Nehri tepenin üç tarafını dolanarak akar. Bu durum kaleyi daha korunaklı hale getirmiştir. Büyükçe bir kale (170 × 150 m) olan Veli Kalesi’nin eski çağlarda var olan bir kentin kalesi olduğu kalıntılardan anlaşılmaktadır. Bu kentten geriye megalit yapı kalıntıları ve duvar parçaları kalmıştır. Orta Çağ'da aynı yerde yeni bir kale inşa edilmiş ve eski kalenin taşları yeni kalede kullanmışlardır. Veli Kalesi içinde yer alan Veli Kalesi Kilisesi 954 yılında inşa edilmiştir.
Kaynakça
- ^ Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Gürcüce ve Osmanlıca), (Yayıma hazırlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; 3. Cilt, s. 531.
- ^ Konstantine Martvileli, “Ardahan Bölgesinde” (Gürcüce), Sakartvelo gazetesi, 3 Ekim 1917, sayı. 216.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar - Katalog (ტაო-კლარჯეთი - ისტორიისა და კულტურის ძეგლები - კატალოგი), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, Tiflis, 2018, s. 193, 371, .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Veli Kalesi Gurcuce ველისციხე okunusu velistsih e tarihsel Gurcistan in guneybati kesiminde yer alan eski bir kaledir Tao Klarceti bir parcasi olan Artaani bolgesinde Veli koyunde bulunan kale gunumuzde Ardahan iline bagli Hanak ilcesindeki Sevimli koyu sinirlari icindedir Kalenin Gurcuce Velistsihe adi Gurcucede duzluk anlamina Veli koyunden gelir Veli koyunun adinin Sevimli olarak degistirilmesinden sonra kaleye Sevimli Kalesi de denmistir Veli KalesiGenel bilgilerTurKaleKonumSevimli HanakKoordinatlar41 09 22 K 42 58 45 D 41 15611 K 42 97917 D 41 15611 42 97917Tamamlanma Kilisesi 954 tarihliTeknik ayrintilarYapi sistemiYigma tasTarihceVeli Kalesi Mgeltsihe ile Kacistsihe yle birlikte Orta Cag da Samtshe Saatabago ulkesinde onemli bir isleve sahipti Kale 1578 de Samtshe Saatabago devletini yenilgiye ugratan Osmanlilarin eline gecti Uzun sure Osmanli egemenliginde kalan kaleyi 1877 1878 Osmanli Rus Savasi nda Ruslar ele gecirdi Ancak Osmanli doneminde bir islevi kalmadigi icin kale belli oranda tahrip olmustu Rusya yonetimi altindayken I Dunya Savasi sirasinda Ardahan i gezen Gurcu arastirmaci Konstantine Martvileli Veli Kalesi ile taki Kacistsihe yi kiyaslamis ve Veli Kalesi nin bu kaleden daha buyuk oldugunu yazmistir Bugun buyuk oranda yikik olan kale muhtemelen daha gec donende tahrip olmustur MimariVeli Kalesi koyun merkezinin 600 metre guneybatisinda Kura Nehri vadisinde irmagin sol kiyisinda bir tepede yer alir Kalenin uzerinde bulundugu tepe yarim ada seklindedir ve Kura Nehri tepenin uc tarafini dolanarak akar Bu durum kaleyi daha korunakli hale getirmistir Buyukce bir kale 170 150 m olan Veli Kalesi nin eski caglarda var olan bir kentin kalesi oldugu kalintilardan anlasilmaktadir Bu kentten geriye megalit yapi kalintilari ve duvar parcalari kalmistir Orta Cag da ayni yerde yeni bir kale insa edilmis ve eski kalenin taslari yeni kalede kullanmislardir Veli Kalesi icinde yer alan Veli Kalesi Kilisesi 954 yilinda insa edilmistir Kaynakca Defter i Mufassal i Vilayet i Gurcistan Gurcuce ve Osmanlica Yayima hazirlayan Sergi Cikia Tiflis 1941 1958 3 cilt 3 Cilt s 531 Konstantine Martvileli Ardahan Bolgesinde Gurcuce Sakartvelo gazetesi 3 Ekim 1917 sayi 216 Tao Klarceti Tarihsel ve Kulturel Anitlar Katalog ტაო კლარჯეთი ისტორიისა და კულტურის ძეგლები კატალოგი Editor Buba Kudava Yazarlar Nestan Bagauri Zurab Batiasvili Irma Beridze Buba Kudava Nikoloz Jgenti Goca Saitidze Natia Hizanisvili Tiflis 2018 s 193 371 ISBN 978 9941 478 17 8