Vasil Levski | |
|---|---|
| Bulgarca: Васил Левски | |
![]() | |
| Doğum | Vasil İvanov Kunçev 18 Temmuz 1837 Karlıova, Edirne, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 18 Şubat 1873 (35 yaşında) Sofya, Tuna Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm sebebi | Asılarak infaz |
| Defin yeri | Sofya, Bulgaristan |
| Meslek | Devrimci |
| Tanınma nedeni | |
| İmza | |
![]() | |
Vasil Levski (Bulgarca: Васил Левски; 18 Temmuz 1837 - 18 Şubat 1873), günümüzde Bulgaristan'ın ulusal kahramanı olarak kabul edilen bir Bulgar devrimciydi. Özgürlük Havarisi olarak anılan Levski, Bulgaristan'ı Osmanlı yönetiminden kurtarmak için devrimci hareketin ideolojisini ve stratejisini geliştirdi. Levski, İç Devrim Örgütü'nü kurdu ve gizli bölgesel komiteler ağı aracılığıyla ülke çapında bir ayaklanma başlatmaya çalıştı.
Balkan kasabası olan Karlıova'da orta sınıf bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelen Levski, Ortodoks bir rahipti ve Sırbistan'a göç ederek orada bulunan iki Bulgar Lejyonu'na ve diğer devrimci Bulgar gruplarına katıldı. Yurt dışında Levski ("Aslan Gibi") lakabını aldı. Bulgar topraklarında öğretmen olarak çalıştıktan sonra görüşlerini yaydı ve yenilikçi fikirlerle devrimci örgütünün konseptini geliştirdi. Romanya'da, Bulgar göçmenlerden oluşan Bulgar Devrimci Merkez Komitesi'nin kurulmasına yardımcı oldu. Bulgaristan gezileri sırasında, geniş bir isyan komiteleri ağı kurdu. Ancak Osmanlı yetkilileri onu Lofça yakınlarındaki bir handa yakaladı ve Sofya'da asarak idam etti.
Levski, Bulgaristan'ın kurtuluşunun ötesini ɡörerek, etnik ve dini eşitlik temelinde, Fransız Devrimi'nin ve çağdaş Batı toplumunun liberal fikirlerini büyük ölçüde yansıtan bir Bulgar cumhuriyetinin kurulmasını istedi. Bunun için şu sözleri söylemiştir: Bulgarların yaşadığı yerde, Bulgaristan'da, Trakya'da, Makedonya'da tam bir özgürlük içinde olacağız; bu cennetimizde hangi etnik kökenden olursa olsun insanlar, Bulgarlarla her konuda eşit haklara sahip olacaklar. Levski, özgür bir Bulgaristan'da yaşayan tüm dinî ve etnik grupların eşit haklara sahip olduğunu savundu. Bulgaristan ve Sırbistan'da anıtlarla anılmakta ve birçok ulusal kurum onun adını taşamaktadır. 2007'de, ülke çapındaki bir televizyon anketinde tüm zamanların en iyi Bulgar vatandaşı seçildi.
Anma
| ]Vasil Levski'nin asılması, Bulgaristan'ın 1916'da Gregoryen takvimini benimsemesinin ardından 19. yüzyıl Jülyen takvimi tarihlerinin hatalı hesaplanması nedeniyle, Bulgaristan genelinde 18 Şubat yerine her yıl 19 Şubat'ta kutlanmaktadır. Levski'nin mezarının yeri henüz belirlenememiş olsa da, saçlarının bir kısmı Bulgaristan Ulusal Askerî Tarih Müzesi'nde sergilenmektedir. Levski, 1863'te rahiplikten ayrıldıktan sonra saçlarını kazıtmış ve bu saçları annesi ve daha sonra kız kardeşi saklamıştır. Levski'nin kişisel eşyaları (gümüş Hristiyan haçı, bakır su kabı, 1869'da Avusturya-Macaristan'da yapılmış Gasser marka tabancası ve Sofya'daki hapishanede kullandığı zincirler) de askeri tarih müzesinde sergilenmektedir. Levski'nin kılıcı ise Lofça bölge müzesinde görülebilir.
Teksas, Plano'daki Arbor Hills Doğa Koruma Alanı'ndaki bir gölete Vasil Levski'nin adı verilmiştir.
17 Şubat 2025'te Bulgaristan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Rumen Radev, Sofya Havalimanı'na resmî olarak Özgürlük Havarisi Vasil Levski'nin adını vermiştir. Sofya Havalimanına terminal binasının yeni ismi olan "Vasil Levski" adı eklenecektir.
Dış bağlantılar
| ]- Saf ve Kutsal Cumhuriyet — Levski'nin mektupları ve belgeleri (Bulgarca)
- Vasil Levski'nin kişisel not defterinin çevrimiçi sürümü (Bulgarca)
- Vasil Levski Haskovo'da (İngilizce)
- Karlovo'daki Vasil Levski Müzesi (İngilizce)
- Vasil Levski Vakfı (Bulgarca)
Kaynakça
| ]- ^ "Идеи за свободна България". 11 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2009., 170 години.
- ^ Crampton 2007, s. 422
- ^ "Bulgaria Commemorates the Apostle of Freedom". Sofia News Agency. 19 Şubat 2008. 24 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2008.
- ^ Павлов, Петко (19 Şubat 2007). "Левски е обесен на 18, а не на 19 февруари" (Bulgarca). DARIK Radio. 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2008.
- ^ Жеков, Венцислав; Йорданка Тотева (2007). "Личните вещи на Левски се съхраняват при специални климатични условия" (Bulgarca). Българска армия. Erişim tarihi: 25 Ekim 2008.
- ^ "Google Maps".
- ^ "Official Naming Ceremony of Vasil Levski Sofia Airport". SOF Connect. Erişim tarihi: 20 Şubat 2025.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Vikipedi ozgur ansiklopedi Vasil LevskiBulgarca Vasil LevskiDogumVasil Ivanov Kuncev 18 Temmuz 1837 1837 07 18 Karliova Edirne Osmanli ImparatorluguOlum18 Subat 1873 35 yasinda Sofya Tuna Vilayeti Osmanli ImparatorluguOlum sebebiAsilarak infazDefin yeriSofya BulgaristanMeslekDevrimciTaninma nedeniImza Vasil Levski Bulgarca Vasil Levski 18 Temmuz 1837 18 Subat 1873 gunumuzde Bulgaristan in ulusal kahramani olarak kabul edilen bir Bulgar devrimciydi Ozgurluk Havarisi olarak anilan Levski Bulgaristan i Osmanli yonetiminden kurtarmak icin devrimci hareketin ideolojisini ve stratejisini gelistirdi Levski Ic Devrim Orgutu nu kurdu ve gizli bolgesel komiteler agi araciligiyla ulke capinda bir ayaklanma baslatmaya calisti Balkan kasabasi olan Karliova da orta sinif bir ailenin cocugu olarak dunyaya gelen Levski Ortodoks bir rahipti ve Sirbistan a goc ederek orada bulunan iki Bulgar Lejyonu na ve diger devrimci Bulgar gruplarina katildi Yurt disinda Levski Aslan Gibi lakabini aldi Bulgar topraklarinda ogretmen olarak calistiktan sonra goruslerini yaydi ve yenilikci fikirlerle devrimci orgutunun konseptini gelistirdi Romanya da Bulgar gocmenlerden olusan Bulgar Devrimci Merkez Komitesi nin kurulmasina yardimci oldu Bulgaristan gezileri sirasinda genis bir isyan komiteleri agi kurdu Ancak Osmanli yetkilileri onu Lofca yakinlarindaki bir handa yakaladi ve Sofya da asarak idam etti Levski Bulgaristan in kurtulusunun otesini ɡorerek etnik ve dini esitlik temelinde Fransiz Devrimi nin ve cagdas Bati toplumunun liberal fikirlerini buyuk olcude yansitan bir Bulgar cumhuriyetinin kurulmasini istedi Bunun icin su sozleri soylemistir Bulgarlarin yasadigi yerde Bulgaristan da Trakya da Makedonya da tam bir ozgurluk icinde olacagiz bu cennetimizde hangi etnik kokenden olursa olsun insanlar Bulgarlarla her konuda esit haklara sahip olacaklar Levski ozgur bir Bulgaristan da yasayan tum dini ve etnik gruplarin esit haklara sahip oldugunu savundu Bulgaristan ve Sirbistan da anitlarla anilmakta ve bircok ulusal kurum onun adini tasamaktadir 2007 de ulke capindaki bir televizyon anketinde tum zamanlarin en iyi Bulgar vatandasi secildi Anma span Vasil Levski nin asilmasi Bulgaristan in 1916 da Gregoryen takvimini benimsemesinin ardindan 19 yuzyil Julyen takvimi tarihlerinin hatali hesaplanmasi nedeniyle Bulgaristan genelinde 18 Subat yerine her yil 19 Subat ta kutlanmaktadir Levski nin mezarinin yeri henuz belirlenememis olsa da saclarinin bir kismi Bulgaristan Ulusal Askeri Tarih Muzesi nde sergilenmektedir Levski 1863 te rahiplikten ayrildiktan sonra saclarini kazitmis ve bu saclari annesi ve daha sonra kiz kardesi saklamistir Levski nin kisisel esyalari gumus Hristiyan haci bakir su kabi 1869 da Avusturya Macaristan da yapilmis Gasser marka tabancasi ve Sofya daki hapishanede kullandigi zincirler de askeri tarih muzesinde sergilenmektedir Levski nin kilici ise Lofca bolge muzesinde gorulebilir Teksas Plano daki Arbor Hills Doga Koruma Alani ndaki bir golete Vasil Levski nin adi verilmistir 17 Subat 2025 te Bulgaristan Cumhuriyeti Cumhurbaskani Rumen Radev Sofya Havalimani na resmi olarak Ozgurluk Havarisi Vasil Levski nin adini vermistir Sofya Havalimanina terminal binasinin yeni ismi olan Vasil Levski adi eklenecektir Dis baglantilar span Wikimedia Commons ta Vasil Levski ile ilgili ortam dosyalari mevcuttur Vikisoz de Vasil Levski ile ilgili sozleri bulabilirsiniz Saf ve Kutsal Cumhuriyet Levski nin mektuplari ve belgeleri Bulgarca Vasil Levski nin kisisel not defterinin cevrimici surumu Bulgarca Vasil Levski Haskovo da Ingilizce Karlovo daki Vasil Levski Muzesi Ingilizce Vasil Levski Vakfi Bulgarca Kaynakca span Idei za svobodna Blgariya 11 Nisan 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Nisan 2009 170 godini Crampton 2007 s 422 Bulgaria Commemorates the Apostle of Freedom Sofia News Agency 19 Subat 2008 24 Subat 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ekim 2008 Pavlov Petko 19 Subat 2007 Levski e obesen na 18 a ne na 19 fevruari Bulgarca DARIK Radio 6 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 25 Ekim 2008 Zhekov Vencislav Jordanka Toteva 2007 Lichnite veshi na Levski se shranyavat pri specialni klimatichni usloviya Bulgarca Blgarska armiya Erisim tarihi 25 Ekim 2008 Google Maps Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Official Naming Ceremony of Vasil Levski Sofia Airport SOF Connect Erisim tarihi 20 Subat 2025 Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Otorite kontroluBIBSYS 12042596 BNE XX999316 BNF cb11971402b data CiNii DA08527320 GND 118779834 ISNI 0000 0001 2099 0134 LCCN n50053440 NKC jn19981001742 NLA 49862442 NLG 88727 NLI 987007290743105171 NSK 000213961 NTA 070670560 RERO tanimlayicisi A009653861 gecerli degil SUDOC 06691213X Trove 1498052 VIAF 60145971393632330042 WorldCat LCCN n50 053440 Kategoriler 1873 te olenler1837 dogumlular19 yuzyilda BulgarlarIdam edilmis devrimcilerBulgar devrimcilerBulgar egitimcilerIdam edilmis BulgarlarRomanya daki Bulgar gurbetcilerGizli kategoriler Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddelerImzasi Vikiveri den cekilen kisilerTurkce Vikipedi ile Vikiveride ayni resim olan maddelerBIBSYS tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriBNE tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriBNF tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriCINII tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriGND tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriISNI tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriLCCN tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNKC tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNLA tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNLG tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNLI tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNSK tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriNTA tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriSorunlu tanimlayici RERO iceren Vikipedi maddeleriSUDOC tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriTrove tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriVIAF tanimlayicisi olan Vikipedi maddeleriWorldCat LCCN tanimlayicisi iceren Vikipedi maddeleri

