Ulufe

Ulufe, Kapıkulu Ocağı askerlerine, Acemi Ocağı mensuplarına ve bazı saray ve devlet görevlilerine üç ayda bir verilen maaş. Günlük olarak hesaplanırdı. Ulufe, yeniçerilere verilen maaştı. Törenle dağıtılan Ulufe için kullanılırdı ve törenler için mutfak revaklarının önünde yeniçeriler, has ahırlar tarafına sipahiler sıralanırdı. Ulufe dağıtımından sonra, yeniçerilerin önlerindeki çayıra kapaklı sahanlar içinde pilav, zerde veya çorba konurdu. Yeniçerilerin ulufelerden memnuniyeti, yemek yemelerinden belli olurdu, şayet yiyorlarsa memnun oldukları anlaşılırdı. I. Abdülhamid döneminde ulufe alım-satımı yasaklandı.

Yabancı elçilerin kabul törenleri, imparatorluğun gücünü göstermek amacıyla, üç ayda bir yeniçerilerin maaşlarının verildiği ‘ulufe’ gününe rastlatılır, elçi heyetinin Topkapı Sarayı’nın ikinci avlusundan geçişi sırasında ulufelerini almış yeniçeriler, yere konmuş çanaklardaki yemekleri kapışırlardı. Dizinin ikinci resmi olan bu tabloda, sağda iki saray görevlisinin öncülüğünde avludan geçerken betimlenen elçi heyeti, ‘çanak yağması’ adı verilen bu olaya tanık olmaktadır.

Ulufelere verildikleri üç ayın isimlerinin kısaltmalarından oluşan adlar verildiği ve muharrem-safer-rebîülevvel döneminde verilene masar ulufesi, rebiülahir-cemaziyelevvel-cemaziyelahir döneminde verilene recec ulufesi, receb-şaban-ramazan döneminde verilene reşen ulufesi, şevval-zilkade-zilhicce döneminde verilene lezez ulufesi adı verildiği belirtilmektedir.

Kaynakça

1. ^ Hayati Develi, Osmanlı Türkçesi Kılavuzu 1, İstanbul 2003, s. 191.