Azərbaycanca AzərbaycancaDeutsch Deutsch日本語 日本語Lietuvos Lietuvosසිංහල සිංහලTürkçe TürkçeУкраїнська УкраїнськаUnited State United State
Destek
www.wikipedia.tr-tr.nina.az
  • Vikipedi

Bu madde Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir Maddeyi Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek Vikipedi y

Türkiye'de ölüm cezası

Türkiye'de ölüm cezası
www.wikipedia.tr-tr.nina.azhttps://www.wikipedia.tr-tr.nina.az
TikTok Jeton Satışı
Bu madde, uygun değildir. Maddeyi, Vikipedi standartlarına uygun biçimde düzenleyerek Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. Gerekli düzenleme yapılmadan bu şablon kaldırılmamalıdır. (Ocak 2023)

Türkiye Cumhuriyeti'nde ölüm cezası, 1984'ten bu yana uygulanmamaktadır ve 2004'te kaldırılmıştır. Ölüm cezası önce 2001'de savaş tehdidi ve terör suçları hâlleri dışındaki suçlar için kaldırılmış, 3 Ağustos 2002'de "savaş ve çok yakın savaş tehdidi hâllerinde işlenmiş suçlar hariç" şartı ile kaldırılmıştır. 7 Mayıs 2004 tarihli 5170 sayılı Kanun ile Anayasa'dan ölüm cezaları ile ilgili maddeler çıkarılmış, 14 Temmuz 2004 tarihli 5218 sayılı Kanun ile Türk Ceza Kanunu'ndan ölüm cezaları ile ilgili maddeler çıkarılmış, böylece ölüm cezası Türk Hukuku'ndan tamamen kaldırılmıştır.

Tarihçe

Türkiye Cumhuriyeti’nde 1920'de Meclisin kuruluşundan, 1984'te ölüm cezalarının fiilen kaldırılmasına kadar geçen 64 yıllık dönemde, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanan ve infazı gerçekleştirilen ölüm cezası kararı sayısı 712'dir. Bunlardan 15'i kadın hükümlüdür. Ancak bu rakama İstiklal Mahkemeleri'nin, Meclis’i devre dışı bırakarak aldığı idam kararları dahil değildir. Meclise gelmeden İstiklal Mahkemeleri tarafından verilen en az 1500 - 2000 civarında idam kararı bulunduğu tahmin edilmektedir.

Prosedüre göre mahkemeler tarafından verilen idam kararları Yargıtay’da onaylandıktan sonra Meclis’e gönderiliyordu. Meclis’in de idam kararını onaylaması halinde ölüm cezaları infaz ediliyordu. İnfaz kurallarına göre ölüm cezası hükümlünün mensup olduğu din ve mezhebin hususi günlerinde yerine getirilmiyor, hamile kadınlar doğum yapana kadar, akıl hastalığı tespit edilenler akli dengesi düzelene kadar idam edilmiyordu. 18 yaşından küçükler ve 65 yaşından büyükler hakkındaki ölüm cezası infaz edilmiyordu.

İnfazlar 1965 yılına kadar gündüzleri ve halkın izleyebilmesi için alenen ve belirli noktalarda İstanbul’da Sultanahmet Meydanı’nda, Ankara’da ’nda gerçekleştiriliyordu. 1965 yılında İnfaz Kanunu’nda yapılan düzenlemeden sonraki infazlar cezaevi avlularında, güneş doğmadan önce, gizli olarak yapılmıştır. Askeriyeye bağlı bir kişinin askeri suçtan dolayı aldığı ölüm cezası kurşuna dizilerek infaz edilirdi. Örneğin; Şeyh Said İsyanı ile bağlantıları olan Albay Cibranlı Halit, , Yusuf Ziya Bey, , Faik Bey kurşuna dizilerek idam edildi.

Türkiye Cumhuriyeti'nde, cezası infaz edilen son idam mahkûmu, 25 Ekim 1984'te infaz edilen Hıdır Arslan'dır. Ekim 1984'ten itibaren mahkemeler tarafından verilen ölüm cezaları Meclis’te onaylanmadığı için infaz edilmemiş, 1991 yılında çıkarılan bir afla 500 civarında ölüm cezası dosyası, 10 yıl ağır hapse dönüştürülmüş ve 2002'deki yasayla da fiilen uygulanmamış olan tüm idam kararları, ömür boyu hapse dönüştürülmüştür. Bunlar arasında, Abdullah Öcalan'ın Öcalan Davası sırasında 29 Haziran 1999'da çarptırıldığı, 25 Kasım 1999'da Yargıtay tarafından onanan ölüm cezası da vardır.

1920–1961 yılları arasında 11’i İstiklal Mahkemeleri tarafından olmak üzere toplam 16 milletvekili idam edilmiştir.

Hukuki prosedür

Sivil

Bir kişinin ölüm cezası ile cezalandırılabilmesi için öncelikle karşılığında ölüm cezası öngörülen bir suçtan dolayı hüküm giymesi gerekiyordu. Daha sonraki aşama cezanın temyiz merciince onaylanması, ardından TBMM'nin cezanın infazını uygun bulması ve Cumhurbaşkanınca onaylanıp Resmî Gazete'de yayınlanmasıydı. Bu aşamalardan sonra ise cezanın infazı sürecine geçiliyordu.

Uygulamada ölüm cezasını içeren hüküm onanarak kesinleştikten sonra dosya Yargıtay Başkanlığınca Adalet Bakanlığına gönderiliyordu. Adalet Bakanlığı hükümlü hakkında ölüm cezasının yerine getirilmesine dair bir kanun tasarısı hazırladıktan sonra söz konusu tasarı Bakanlar Kurulu teklifi olarak Meclis Başkanlığına intikal ediyor ve Meclis Başkanı dosyayı Adalet Komisyonuna gönderiyordu. Komisyon tarafından incelenen ve geçen tasarı, Meclis Genel Kurulu'na sevk edildikten sonra eğer Meclis ölüm cezasının yerine getirilmemesine karar verirse hükümlü hakkında yararlanma durumu doğuyordu. Eğer ölüm cezasının yerine getirilmesi kabul edilmişse ilanından sonra durum hükümlünün bulunduğu cezaevi nezdindeki Cumhuriyet Savcılığı'na bildiriliyordu. Ölüm cezasının ilamı da diğer mahkûmiyet ilamlarında olduğu gibi ilamat defterine kaydediliyordu. Daha sonra Cumhuriyet savcısı hükmün infazında tereddüt, tavzihi gerektiren bir husus veya hükümlü yararına kanun yollarına başvurulmasını gerekli kılan hukuki noksanlık bulunup bulunmadığını araştırıyordu. Eğer böyle bir durum varsa ilam, mahkemesine iade ediliyordu. Böyle bir durum bulunmadığı takdirde infazla ilgili hususlar inceleniyor ve varsa eksikler gideriliyordu.

765 sayılı Türk Ceza Kanunu'nda ölüm cezası öngörülmüş suçlar

Madde Suç Not
125 Devletin ülkesi ve egemenliğine karşı cürümler
126 Vatandaşın devlete karşı harbe katılması
127 Yabancı devletin Türkiye aleyhine harp açmasını tahrik 23.06.1936 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 3038 sayılı kanun ile ölüm cezası öngörülmüştür.
128 Asker toplama ve hasmane hareketlerde bulunma A
129
131 Askeri tesisleri tahrip 23.06.1936 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 3038 sayılı kanun ile ölüm cezası öngörülmüştür.
132 Devletin emniyetine ilişkin evrakı tahrip 23.06.1936 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 3038 sayılı kanun ile ölüm cezası öngörülmüştür.B
133 Devlet güvenliğine karşı casusluk 23.06.1936 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 3038 sayılı kanun ile ölüm cezası öngörülmüştür.
135 B
136 Devletin güvenliğine ilişkin bilgiyi açıklama 23.06.1936 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 3038 sayılı kanun ile ölüm cezası öngörülmüştür.
137
138 Devletin güvenliği için gizli kalması gereken keşif, ihtira ve yenilikleri açıklamak 23.06.1936 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 3038 sayılı kanun ile ölüm cezası öngörülmüştür.B
140 B
141 Devlet düzenini sınıf esasına dayandırmak amacıyla örgütlenme 11.12.1951 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 5844 sayılı kanun ile ölüm cezası öngörülmüştür.B
146 Anayasaya karşı işlenen suçlar
147
149
152 B
156 Cumhurbaşkanı'na suikast
217 B
285 B
286 Yalan tanıklık B
290 Gerçeğe aykırı bilirkişilik
403 Uyuşturucu ticareti 15.07.1953 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 6123 sayılı kanun ile ölüm cezası öngörülmüştür.B
406 Uyuşturucu ticareti 15.07.1953 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 6123 sayılı kanun ile ölüm cezası öngörülmüştür.B
407 Uyuşturucu ticareti 15.07.1953 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 6123 sayılı kanun ile ölüm cezası öngörülmüştür.B
418 Mevsuf ırza geçmeler 15.07.1953 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 6123 sayılı kanun ile ölüm cezası öngörülmüştür.B
439 Mevsuf kız kaçırmalar 15.07.1953 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 6123 sayılı kanun ile ölüm cezası öngörülmüştür.B
499 Adam kaldırma 03.10.1971 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 1490 sayılı kanun ile ölüm cezası öngörülmüştür.B
450 Adam öldürme
A.^  - 23.06.1936 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 3038 sayılı "Türk Ceza Kanununun bazı maddelerini değiştiren kanun" ile ağır hapis cezasına çevrilmiştir.
B.^  - 29.11.1990 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 3679 sayılı "765 Sayılı Türk Ceza Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Kanun" ile ağır hapis cezasına çevrilmiştir.
21.07.2004 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan 5218 sayılı "Ölüm Cezasının Kaldırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun" ile tüm suçlar için ölüm cezası kaldırılmıştır.

Cezanın infazı

Türkiye Cumhuriyeti'nde ölüm cezası Türk Ceza Kanunu'nun 15 Temmuz 1953 yılında Resmî Gazete'de yayımlanan 6123 sayılı "Türk Ceza Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun" ile değiştirilen 12. maddesine göre asarak infaz ediliyordu.

Hükümlünün cezasının infazında mahkeme heyetinden bir kişi, cumhuriyet savcısı, doktor, zabıt katibi ve hapishaneler idaresi memurlarından bir kişi hazır olarak şekilde hükmün okunması suretiyle infaz olunuyordu. Hükümlünün mensup olduğu dinin bir ruhani görevlisi, avukatı, infazın gecikmemesi güvenlik ve düzenlik yönünden bir sakınca bulunmaması koşulu ile aile fertlerinden biri, hükümlü yabancı uyruklu ise konsolosu infaz yerinde bulunabiliyordu. Bu kişiler dışında, gardiyan, jandarma ve polis de infaz yerinde bulunabilirdi.

Hükümlü, anne veya babasını öldürmek suçundan hüküm giymiş ise infazın gerçekleştirileceği yalınayak, başı açık ve siyah gömlek giydirilerek götürülüyor ve hüküm bu şekilde infaz ediliyordu.

Kanuna göre ölüm cezasına çarptırılan kişinin mensup olduğu din ve mezhebin özel günlerinde cezanın infaz edilmesi yasaktı. Hamile kadınlar açısından doğum gerçekleşmedikçe, akıl hastalığından muzdarip olanlar ise iyileşmedikçe cezanın infazı gerçekleştirilemiyordu.

Ceza İnfaz Tüzüğü'ne göre infazdan önce hükümlü, soyutlandığı yerden alınarak bir hücreye konuluyor ve infaza buradan götürülüyordu. İnfaz kapalı cezaevinde özel bir bölümde, diğer hükümlülerin göremeyecekleri bir yerde ve güneş doğmadan gerçekleştiriliyordu. Hükümlüler birden fazla ise infaz ayrı ayrı ve birbirlerini göremeyecekleri şekilde yapılıyordu.

İnfaz öncesinde hüküm usulen mahkeme heyetinin seçip gönderdiği hakim tarafından okunuyordu. Ayrıca teamül olarak mahkeme üyesi veya din adamı tarafından veya ayrı ayrı hükümlünün son sözü soruluyordu.

Cezanın infazından sonra doktor tarafından hükümlünün ölmüş olduğu tespit ediliyor ve infaz yerinde hazır bulunanlar bir tutanak düzenleyerek imzalıyorlardı. İnfazdan sonra hükmün özeti; hükmün verildiği yerde, cürümün işlendiği yerde, hükümlünün en son ikamet ettiği mahallenin uygun yerlerine asılarak ilan ediliyordu. Cenaze, merasim yapılmadan mirasçılara teslim ediliyor, eğer mirasçı bulunmuyor veya kabul etmiyorsa belediye tarafından gömülme işlemi tamamlanıyordu.

Ölünün kişisel eşyaları mirasçılarına, yabancı uyruklu ise bağlı bulunduğu devletin konsolosluğuna, bunlar yoksa yerel sulh hâkimine teslim ediliyordu.

Askeri

Mareşalden asteğmene kadar subaylar, astsubaylar, Millî Savunma Bakanlığı ile Türk Silahlı Kuvvetleri kadro ve kuruluşunda çalışan sivil personel, uzman jandarma, uzman erbaş, sözleşmeli erbaş ve er, erbaş ve erler ile askerî öğrenciler olarak tanımlanan askeri şahısların işlediği askeri suçlarda uygulanır.

Cezanın infazı

Askeri şahıs askeri bir suçtan dolayı ölüm cezasına çarptırılmışsa Askeri Ceza Kanunu'nun 20. maddesi gereğince kurşuna dizilerek cezanın infazı gerçekleştirilir. Eğer işlenen suç askeri değilse bu durumda Türk Ceza Kanunu hükümlerine göre cezanın infazı gerçekleştirilir.

Askeri Mahkemeler'in Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun'un 245. maddesine göre hükümlü, infaz yerine silahlı bir takımın muhafazasında ve üzerinde hiçbir askeri işaret bulunmayarak getiriliyordu. İnfaz yerinde mahkûmiyet ilamı ile infaz lüzumunu gösteren işaret kendisine yüksek sesle okunduktan sonra hükümlünün gözleri bağlanıyor, bu sırada hükümlünün bağlı bulunduğu birliğin veya hükümlü başka bir birlikte ise orada mevcut başka bir birliğin çeşitli bölüklerine mensup en kıdemli erlerinden seçilmiş bir manga, görevlendirilecek bir subayın el işareti üzerine hükümlüye ateş ediyordu.

Hükümlü sivil olup da ölüm cezası asılmak suretiyle infaz edilecekse askeri savcı hükümlüyü dosyası ile birlikte Cumhuriyet savcısına gönderiyordu.

Hükmün infazı için TBMM'nin onayı şart olsa da savaş zamanı halinde Türk Silahlı Kuvvetleri Komutanı hükmü onaylamaya yetkiliydi. Bu durumda TBMM kararı olmaksızın ölüm cezasının infazı gerçekleştirilebiliyordu.

Başlıca idamlar

1923–1960 döneminde idamlar

  • Şeyh Said İsyanı sonrasında Diyarbakır'daki Şark İstiklal Mahkemesi kısa süren bir yargılamadan sonra Şeyh Said ve 47 ayaklanma yöneticisi hakkında 28 Haziran 1925 günü ölüm cezası vermiş ve cezaları ertesi gün infaz edilmiştir.
  • Haziran 1926'da İzmir'de Mustafa Kemal'e karşı yapılması tasarlanmış, tarihe İzmir Suikastı olarak geçen suikast girişimi ardından Ziya Hurşit ve arkadaşları İzmir İstiklal Mahkemesi'nde yargılandılar. 2'si gıyabında olmak üzere 15'i ölüm cezasına çarptırıldı. İnfazlar, 13 Temmuz'u 14 Temmuz'a bağlayan gece İzmir'in çeşitli yerlerinde gerçekleştirildi. Gerçekleştirilen idamların sonrasında cenazeler önce Merkez Hastanesi'ne götürüldü, üzerindeki eşyaların alınmasının ardından da Kadifekale yakınlarındaki Kokluca Mezarlığı'na defnedildi.
  1. Ziya Hurşit Bey
  2. "Laz" İsmail
  3. "Gürcü" Yusuf
  4. "Çopur" Hilmi
  5. Ahmet Şükrü Bey
  6. Arif Bey
  7. İsmail Canbulat Bey
  8. Sarı Efe Edip Bey
  9. Abidin Bey
  10. Halis Turgut Bey
  11. Rüştü Paşa
  12. Hafız Mehmet Bey
  13. Miralay Rasim Bey
  14. "Kara" Kemal Bey (idam kararı gıyabında verilirken, bir müddet kaçak hayatı yaşadıktan sonra yakalanmak üzereyken 27 Ağustos 1926 günü intihar etti)
  15. Abdülkadir Bey (idam kararı gıyabında verilirken, Bulgaristan'a kaçmak üzereyken yakalandı ve daha sonra Ankara'da yargılanması kararlaştırıldı. Ankara'da tekrar idama mahkûm edildi, 31 Ağustos 1926 gecesi infaz edildi)
  • İzmir suikastının ikinci davası Ankara'da yapıldı. İdama mahkûm edilen dört kişinin cezası 26 Ağustos'u 27 Ağustos'a bağlayan gece, Cebeci'deki Umumi Hapishane önünde infaz edildi. İdam edilenler, hapishanenin avlusuna defnedildiler.
  1. Cavid Bey
  2. Hilmi Bey
  3. Nail Bey
  4. Doktor Nâzım Bey
  • 23 Aralık 1930 günü, İzmir'in Menemen ilçesinde, öğretmen-yedeksubay Mustafa Fehmi Kubilay'ın ve yardımına koşan bekçiler Hasan ve Şevki'nin bir grup tarafından öldürülmesiyle başlayan, Menemen olayları sonrasında, Divan Harp Mahkemesinde yargılanan sanıklardan 28'i 3 Şubat 1931 gecesi Menemen'de idam edilmiştir.

1961–1972 arasında idamlar

  • 27 Mayıs 1960 Darbesi'nden sonra darbe yönetimi döneminde Başbakan Adnan Menderes, Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu ve Maliye Bakanı Hasan Polatkan Yüksek Adalet Divanı'nda yargılanmış ve ölüm cezası almışlardır. Cezaları 17 Eylül 1961'de infaz edilmiştir.
  1. Fatin Rüştü Zorlu (16 Eylül 1961, İmralı)
  2. Hasan Polatkan (16 Eylül 1961, İmralı)
  3. Adnan Menderes (17 Eylül 1961, İmralı)
  • 20 Mayıs 1963 ayaklanması sonrasında, daha önce 22 Şubat 1962 ayaklanmasında affedilen Talat Aydemir ve arkadaşları idam cezası aldılar. İnfaz edilenler:
  1. Fethi Gürcan (27 Haziran 1964)
  2. Talat Aydemir (5 Temmuz 1964)
  • 12 Mart 1971 Muhtırası da yarım darbe olarak nitelenmesine rağmen 17 kişiyi idama göndermiştir. 1971'in 18 Temmuz'u ile 28 Temmuz'u arasında -tamamı adli suçlu- 14 hüküm infaz edildi. Bunların içinde 25 Temmuz 1971'de İzmir'de asılan Kadriye Partici, Türkiye Cumhuriyeti'nde idam edilen son kadın hükümlü olmuştur. 12 Mart rejimin diğer 3 infazı ise 1968 kuşağının önde gelen Marksist-Leninistlerinden Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan'dır. Üçü de 6 Mayıs 1972'de Ankara'da idam edildiler. Bu dönemde idam edilenler:
  1. Nail Kır
  2. Mehmet Karabaş (Karataş)
  3. Cemil Yıldız
  4. Ahmet Balıkçı
  5. Hüseyin Bulut
  6. Hacı Ahmet Tonya
  7. Mahmut Yel
  8. Nurettin Kahraman
  9. Kemal Uluköylü
  10. Kâmil Akman
  11. Mevlût Balcı
  12. Zekeriya Balcı
  13. Faik Vartekli (25 Temmuz 1971, İzmir)
  14. Kadriye Partici (25 Temmuz 1971, İzmir)
  15. Deniz Gezmiş (6 Mayıs 1972, Ankara)
  16. Yusuf Aslan (6 Mayıs 1972, Ankara)
  17. Hüseyin İnan (6 Mayıs 1972, Ankara)
  • 1972'den sonra, 12 Eylül 1980 Askeri Darbesi'ne kadar ölüm cezaları uygulanmadı.

1980–1984 arasında idamlar

  • 12 Eylül 1980 Askerî Darbesi'nden sonra, 1972'den beri infaz edilmeyen ölüm cezaları uygulanmaya başladı. Siyasi hükümlülerin yanında adli hükümlülerin de cezaları uygulanmaya başlandı. Ayrıca mahkemelerden peş peşe yeni ölüm cezası hükümleri çıktı. Sıkıyönetim askerî mahkemelerince 517 sanığa idam cezası verildi. Askerî Yargıtay’ın onayladığı idam kararlarının sayısı 124 oldu. 54 kişinin ölüm cezası yetkili kurumda (12 Eylül 1980-25 Ekim 1981 arası Millî Güvenlik Konseyi, 25 Ekim 1981-14 Ekim 1983 arası Danışma Meclisi, 6 Kasım 1983 sonrası TBMM) onaylandı. Bunların 50'si (24 adli suçlu, 17 sol, 8 sağ, 1 ASALA) infaz edildi. İdam edilenlerin isimleri şöyledir:
  1. Necdet Adalı (sol görüşlü), 7 Ekim 1980 Ankara, Suç: Kahve basıp 2 sağcıyı öldürme
  2. Mustafa Pehlivanoğlu (sağ görüşlü), 7 Ekim 1980 Ankara, Suç: Kahve tarayıp 5 solcuyu öldürme
  3. Serdar Soyergin (sol görüşlü), 25 Ekim 1980 Adana, Suç: Tank Yüzbaşı Bülent Angın'ı öldürme
  4. Erdal Eren (sol görüşlü), 13 Aralık 1980 Ankara, Suç: Piyade Er Zekeriya Önge'yi öldürme
  5. Cevdet Karakaş (sağ görüşlü), 4 Haziran 1981 Elâzığ, Suç: Bir solcu avukatı öldürme
  6. Veysel Güney (sol görüşlü), 10 Haziran 1981 Gaziantep, Suç: Üsteğmen Şahin Akkaya'yı öldürme
  7. Ahmet Saner (sol görüşlü), 25 Haziran 1981 İstanbul, Suç: Bir Amerikalı astsubay ile Türk arkadaşını öldürme
  8. Kadir Tandoğan (sol görüşlü), 25 Haziran 1981 İstanbul, Suç: Bir Amerikalı astsubay ile Türk arkadaşını öldürme
  9. Mustafa Özenç (sol görüşlü), 20 Ağustos 1981 Adana, Suç: 3 askeri ve bir memuru öldürme
  10. İsmet Şahin (adli suçlu), 20 Ağustos 1981 İstanbul, Suç: Biri Piyade Er Mustafa Çelimli olmak üzere 3 kişiyi öldürme
  11. Seyit Konuk (sol görüşlü), 13 Mart 1982 İzmir, Suç: Bir müteahhiti ve MHP il sekreteri eczacıyı öldürme
  12. İbrahim Ethem Coşkun (sol görüşlü), 13 Mart 1982 İzmir, Suç: Bir müteahhiti ve MHP il sekreteri eczacıyı öldürme
  13. Necati Vardar (sol görüşlü), 13 Mart 1982 İzmir, Suç: Bir müteahhiti ve MHP il sekreteri eczacıyı öldürme
  14. Fikri Arkan (sağ görüşlü), 27 Mart 1982 Ankara, Suç: 2 solcuyu öldürme
  15. Sabri Altay (adli suçlu), 23 Nisan 1982 Adapazarı, Suç: Karısını öldürme
  16. Cengiz Baktemur (sağ görüşlü), 30 Nisan 1982 Elâzığ, Suç: Malatya Doğanşehir CHP Gençlik Kolları Başkanı'nı öldürme
  17. Şahabettin Ovalı (adli suçlu), 12 Haziran 1982 Sinop, Suç: Kan davasından bir kişiyi öldürme
  18. Ednan Kavaklı (adli suçlu), 18 Haziran 1982 Ankara, Suç: Tecavüz ettiği 16 yaşındaki erkek çocuğunu öldürme
  19. Ali Bülent Orkan (sağ görüşlü), 13 Ağustos 1982 Ankara, Kahve basıp 7 solcuyu öldürme
  20. Veli Acar (mahkûm) (adli suçlu), 13 Ağustos 1982 Isparta, Suç: Kardeşini öldürme
  21. Eşref Özcan (adli suçlu), 19 Ağustos 1982 Kayseri, Suç: Para karşılığı bir kişiyi öldürme
  22. Halil Fevzi Uyguntürk (adli suçlu), 29 Aralık 1982 Afyon, Suç: 3 kadını öldürme
  23. Kâzım Ergün (adli suçlu), 29 Aralık 1982 Akşehir, Suç: Kan davasından 3 kişiyi öldürme
  24. Muzaffer Öner (adli suçlu), 29 Aralık 1982 Amasya, Suç: Karısını ve kayınbiraderini öldürme
  25. Adem Özkan (adli suçlu), 13 Ocak 1983 Balıkesir, Suç: Dedesini öldürme
  26. Hüseyin Çaylı (adli suçlu), 13 Ocak 1983 Afyon, Suç: Tecavüz ettiği 6 yaşındaki erkek çocuğunu öldürme
  27. Osman Demiroğlu (adli suçlu), 13 Ocak 1983 Antalya, Suç: Tecavüz ettiği 12 yaşındaki kız çocuğunu öldürme
  28. Ahmet Mehmet Uluğbay (adli suçlu), 22 Ocak 1983 Akşehir, Suç: Paralarını çalmak için 2 kişiyi öldürme
  29. Ali Aktaş (Ağtaş) (sol görüşlü), 23 Ocak 1983 Adana, Suç: Bir sağcıyı öldürme
  30. Duran Bircan (adli suçlu), 23 Ocak 1983 Denizli, Suç: Annesini ve göz koyduğu yeğenini öldürme
  31. Levon Ekmekçiyan (ASALA), 29 Ocak 1983 Ankara, Suç: Havalimanı bombalayarak 9 kişiyi öldürme
  32. Ramazan Yukarıgöz (sol görüşlü), 29 Ocak 1983 İzmit, Suç: Kuyumcu soygunu sırasında bir polis ve bir kuyumcuyu öldürme
  33. Ömer Yazgan (sol görüşlü), 29 Ocak 1983 İzmit, Suç: Kuyumcu soygunu sırasında bir polis ve bir kuyumcuyu öldürme
  34. Erdoğan Yazgan (sol görüşlü), 29 Ocak 1983 İzmit, Suç: Kuyumcu soygunu sırasında bir polis ve bir kuyumcuyu öldürme
  35. Mehmet Kambur (sol görüşlü), 29 Ocak 1983 İzmit, Suç: Kuyumcu soygunu sırasında bir polis ve bir kuyumcuyu öldürme
  36. Ahmet Kerse (sağ görüşlü), 30 Ocak 1983 Gaziantep, Suç: Bakkal dükkânı basıp solcu bir bakkalı öldürme
  37. Rıdvan Karaköse (adli suçlu), 5 Şubat 1983 Akşehir, Suç: Kan davasından 2 kişiyi öldürme
  38. Cavit Karaköse (adli suçlu), 5 Şubat 1983 Akşehir, Suç: Kan davasından 2 kişiyi öldürme
  39. Süleyman Karaköse (adli suçlu), 5 Şubat 1983 Akşehir, Suç: Kan davasından 2 kişiyi öldürme
  40. Fatih Laçingil (adli suçlu), 24 Şubat 1983 Keşan, Suç: Parasını gasbettiği bir kişiyi öldürme
  41. Fayık Güngörmez (adli suçlu), 24 Şubat 1983 Kilis, Suç: Bir kadını öldürme
  42. Mustafa Başaran (adli suçlu), 30 Mart 1983 Edirne, Suç: Para karşılığı bir kişi ve kaçarken de başka bir kişi olmak üzere 2 kişiyi öldürme
  43. Hüseyin Üye (adli suçlu), 30 Mart 1983 Nazilli, Suç: Kan güttüğü ailenin evinin bacasından gaz dökerek bir kadın ve dört çocuğunu yakarak öldürme
  44. Şener Yiğit (adli suçlu), 20 Nisan 1983 Isparta, Suç: Tecavüz etmeye çalıştığı kadını ve annesini öldürme
  45. Cafer Aksu (Altuntaş) (adli suçlu), 20 Nisan 1983 Ordu, Suç: Kan davasından 2 kişiyi öldürme
  46. Abdülaziz Kılıç (adli suçlu), 26 Mayıs 1983 Edirne, Suç: Parasını çalmak için bir kişiyi öldürme
  47. Halil Esendağ (sağ görüşlü), 5 Haziran 1983 İzmir, Suç: Silahla fırın basıp 4 solcu fırıncıyı öldürme
  48. Selçuk Duracık (sağ görüşlü), 5 Haziran 1983 İzmir, Suç: Silahla fırın basıp 4 solcu fırıncıyı öldürme
  49. İlyas Has (sol görüşlü), 7 Ekim 1984 İzmir, Suç: Bekçi Süleyman Tosun'u öldürme
  50. Hıdır Aslan (sol görüşlü) 25 Ekim 1984 Burdur, Suç: Örgüt ve isyanı sevk ve idare etme, polisle çatışma, otomobil gasbı, asker ve polis araçlarına seri ateş, silah eğitimi yaptırma, silah alışverişi, militan saklayıp başka bölgelere militan gönderme, kahve tarama, korsan miting düzenleme, adam yaralama, para gasbı, işkence yapma, silah tehdidi ile mobilet gasbı
  • Son olarak 25 Ekim 1984'te Hıdır Aslan'ın idam edilmesinden bu yana Türkiye Cumhuriyeti'nde idam cezası uygulanmadı.

Dış bağlantılar

  • Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun 17 Mayıs 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
  • Ölüm Cezasının Kaldırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun 26 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .

Kaynakça

  1. ^ Berk, Bahadır (2003). Askeri Ceza Yargısında İnfaz. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilgiler Enstitüsü Kamu Hukuku Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. s. 52.  |erişim-tarihi= kullanmak için |url= gerekiyor ()
  2. ^ Güner Akyazı; Onur Tatar (Haziran 2002). "Yaşama Hakkı ve Ölüm Cezası" (PDF). Ankara Barosu İnsan Hakları Komisyonu. 21 Eylül 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Temmuz 2016. 
  3. ^ "Türk Ceza Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun" (PDF). Türkiye Cumhuriyeti Resmi Gazete. 15 Temmuz 1953. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 27 Temmuz 2016. 

wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar

Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Ocak 2023 Turkiye Cumhuriyeti nde olum cezasi 1984 ten bu yana uygulanmamaktadir ve 2004 te kaldirilmistir Olum cezasi once 2001 de savas tehdidi ve teror suclari halleri disindaki suclar icin kaldirilmis 3 Agustos 2002 de savas ve cok yakin savas tehdidi hallerinde islenmis suclar haric sarti ile kaldirilmistir 7 Mayis 2004 tarihli 5170 sayili Kanun ile Anayasa dan olum cezalari ile ilgili maddeler cikarilmis 14 Temmuz 2004 tarihli 5218 sayili Kanun ile Turk Ceza Kanunu ndan olum cezalari ile ilgili maddeler cikarilmis boylece olum cezasi Turk Hukuku ndan tamamen kaldirilmistir TarihceTurkiye Cumhuriyeti nde 1920 de Meclisin kurulusundan 1984 te olum cezalarinin fiilen kaldirilmasina kadar gecen 64 yillik donemde Turkiye Buyuk Millet Meclisi tarafindan onaylanan ve infazi gerceklestirilen olum cezasi karari sayisi 712 dir Bunlardan 15 i kadin hukumludur Ancak bu rakama Istiklal Mahkemeleri nin Meclis i devre disi birakarak aldigi idam kararlari dahil degildir Meclise gelmeden Istiklal Mahkemeleri tarafindan verilen en az 1500 2000 civarinda idam karari bulundugu tahmin edilmektedir Prosedure gore mahkemeler tarafindan verilen idam kararlari Yargitay da onaylandiktan sonra Meclis e gonderiliyordu Meclis in de idam kararini onaylamasi halinde olum cezalari infaz ediliyordu Infaz kurallarina gore olum cezasi hukumlunun mensup oldugu din ve mezhebin hususi gunlerinde yerine getirilmiyor hamile kadinlar dogum yapana kadar akil hastaligi tespit edilenler akli dengesi duzelene kadar idam edilmiyordu 18 yasindan kucukler ve 65 yasindan buyukler hakkindaki olum cezasi infaz edilmiyordu Infazlar 1965 yilina kadar gunduzleri ve halkin izleyebilmesi icin alenen ve belirli noktalarda Istanbul da Sultanahmet Meydani nda Ankara da nda gerceklestiriliyordu 1965 yilinda Infaz Kanunu nda yapilan duzenlemeden sonraki infazlar cezaevi avlularinda gunes dogmadan once gizli olarak yapilmistir Askeriyeye bagli bir kisinin askeri suctan dolayi aldigi olum cezasi kursuna dizilerek infaz edilirdi Ornegin Seyh Said Isyani ile baglantilari olan Albay Cibranli Halit Yusuf Ziya Bey Faik Bey kursuna dizilerek idam edildi Turkiye Cumhuriyeti nde cezasi infaz edilen son idam mahkumu 25 Ekim 1984 te infaz edilen Hidir Arslan dir Ekim 1984 ten itibaren mahkemeler tarafindan verilen olum cezalari Meclis te onaylanmadigi icin infaz edilmemis 1991 yilinda cikarilan bir afla 500 civarinda olum cezasi dosyasi 10 yil agir hapse donusturulmus ve 2002 deki yasayla da fiilen uygulanmamis olan tum idam kararlari omur boyu hapse donusturulmustur Bunlar arasinda Abdullah Ocalan in Ocalan Davasi sirasinda 29 Haziran 1999 da carptirildigi 25 Kasim 1999 da Yargitay tarafindan onanan olum cezasi da vardir 1920 1961 yillari arasinda 11 i Istiklal Mahkemeleri tarafindan olmak uzere toplam 16 milletvekili idam edilmistir Hukuki prosedurSivil Bir kisinin olum cezasi ile cezalandirilabilmesi icin oncelikle karsiliginda olum cezasi ongorulen bir suctan dolayi hukum giymesi gerekiyordu Daha sonraki asama cezanin temyiz merciince onaylanmasi ardindan TBMM nin cezanin infazini uygun bulmasi ve Cumhurbaskaninca onaylanip Resmi Gazete de yayinlanmasiydi Bu asamalardan sonra ise cezanin infazi surecine geciliyordu Uygulamada olum cezasini iceren hukum onanarak kesinlestikten sonra dosya Yargitay Baskanliginca Adalet Bakanligina gonderiliyordu Adalet Bakanligi hukumlu hakkinda olum cezasinin yerine getirilmesine dair bir kanun tasarisi hazirladiktan sonra soz konusu tasari Bakanlar Kurulu teklifi olarak Meclis Baskanligina intikal ediyor ve Meclis Baskani dosyayi Adalet Komisyonuna gonderiyordu Komisyon tarafindan incelenen ve gecen tasari Meclis Genel Kurulu na sevk edildikten sonra eger Meclis olum cezasinin yerine getirilmemesine karar verirse hukumlu hakkinda yararlanma durumu doguyordu Eger olum cezasinin yerine getirilmesi kabul edilmisse ilanindan sonra durum hukumlunun bulundugu cezaevi nezdindeki Cumhuriyet Savciligi na bildiriliyordu Olum cezasinin ilami da diger mahkumiyet ilamlarinda oldugu gibi ilamat defterine kaydediliyordu Daha sonra Cumhuriyet savcisi hukmun infazinda tereddut tavzihi gerektiren bir husus veya hukumlu yararina kanun yollarina basvurulmasini gerekli kilan hukuki noksanlik bulunup bulunmadigini arastiriyordu Eger boyle bir durum varsa ilam mahkemesine iade ediliyordu Boyle bir durum bulunmadigi takdirde infazla ilgili hususlar inceleniyor ve varsa eksikler gideriliyordu 765 sayili Turk Ceza Kanunu nda olum cezasi ongorulmus suclar Madde Suc Not125 Devletin ulkesi ve egemenligine karsi curumler126 Vatandasin devlete karsi harbe katilmasi127 Yabanci devletin Turkiye aleyhine harp acmasini tahrik 23 06 1936 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 3038 sayili kanun ile olum cezasi ongorulmustur 128 Asker toplama ve hasmane hareketlerde bulunma A129131 Askeri tesisleri tahrip 23 06 1936 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 3038 sayili kanun ile olum cezasi ongorulmustur 132 Devletin emniyetine iliskin evraki tahrip 23 06 1936 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 3038 sayili kanun ile olum cezasi ongorulmustur B133 Devlet guvenligine karsi casusluk 23 06 1936 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 3038 sayili kanun ile olum cezasi ongorulmustur 135 B136 Devletin guvenligine iliskin bilgiyi aciklama 23 06 1936 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 3038 sayili kanun ile olum cezasi ongorulmustur 137138 Devletin guvenligi icin gizli kalmasi gereken kesif ihtira ve yenilikleri aciklamak 23 06 1936 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 3038 sayili kanun ile olum cezasi ongorulmustur B140 B141 Devlet duzenini sinif esasina dayandirmak amaciyla orgutlenme 11 12 1951 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 5844 sayili kanun ile olum cezasi ongorulmustur B146 Anayasaya karsi islenen suclar147149152 B156 Cumhurbaskani na suikast217 B285 B286 Yalan taniklik B290 Gercege aykiri bilirkisilik403 Uyusturucu ticareti 15 07 1953 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 6123 sayili kanun ile olum cezasi ongorulmustur B406 Uyusturucu ticareti 15 07 1953 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 6123 sayili kanun ile olum cezasi ongorulmustur B407 Uyusturucu ticareti 15 07 1953 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 6123 sayili kanun ile olum cezasi ongorulmustur B418 Mevsuf irza gecmeler 15 07 1953 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 6123 sayili kanun ile olum cezasi ongorulmustur B439 Mevsuf kiz kacirmalar 15 07 1953 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 6123 sayili kanun ile olum cezasi ongorulmustur B499 Adam kaldirma 03 10 1971 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 1490 sayili kanun ile olum cezasi ongorulmustur B450 Adam oldurmeA 23 06 1936 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 3038 sayili Turk Ceza Kanununun bazi maddelerini degistiren kanun ile agir hapis cezasina cevrilmistir B 29 11 1990 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 3679 sayili 765 Sayili Turk Ceza Kanununun Bazi Maddelerinin Degistirilmesine Dair Kanun ile agir hapis cezasina cevrilmistir 21 07 2004 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan 5218 sayili Olum Cezasinin Kaldirilmasi ile Bazi Kanunlarda Degisiklik Yapilmasina Iliskin Kanun ile tum suclar icin olum cezasi kaldirilmistir Cezanin infazi Turkiye Cumhuriyeti nde olum cezasi Turk Ceza Kanunu nun 15 Temmuz 1953 yilinda Resmi Gazete de yayimlanan 6123 sayili Turk Ceza Kanununun Bazi Maddelerinin Degistirilmesi Hakkinda Kanun ile degistirilen 12 maddesine gore asarak infaz ediliyordu Hukumlunun cezasinin infazinda mahkeme heyetinden bir kisi cumhuriyet savcisi doktor zabit katibi ve hapishaneler idaresi memurlarindan bir kisi hazir olarak sekilde hukmun okunmasi suretiyle infaz olunuyordu Hukumlunun mensup oldugu dinin bir ruhani gorevlisi avukati infazin gecikmemesi guvenlik ve duzenlik yonunden bir sakinca bulunmamasi kosulu ile aile fertlerinden biri hukumlu yabanci uyruklu ise konsolosu infaz yerinde bulunabiliyordu Bu kisiler disinda gardiyan jandarma ve polis de infaz yerinde bulunabilirdi Hukumlu anne veya babasini oldurmek sucundan hukum giymis ise infazin gerceklestirilecegi yalinayak basi acik ve siyah gomlek giydirilerek goturuluyor ve hukum bu sekilde infaz ediliyordu Kanuna gore olum cezasina carptirilan kisinin mensup oldugu din ve mezhebin ozel gunlerinde cezanin infaz edilmesi yasakti Hamile kadinlar acisindan dogum gerceklesmedikce akil hastaligindan muzdarip olanlar ise iyilesmedikce cezanin infazi gerceklestirilemiyordu Ceza Infaz Tuzugu ne gore infazdan once hukumlu soyutlandigi yerden alinarak bir hucreye konuluyor ve infaza buradan goturuluyordu Infaz kapali cezaevinde ozel bir bolumde diger hukumlulerin goremeyecekleri bir yerde ve gunes dogmadan gerceklestiriliyordu Hukumluler birden fazla ise infaz ayri ayri ve birbirlerini goremeyecekleri sekilde yapiliyordu Infaz oncesinde hukum usulen mahkeme heyetinin secip gonderdigi hakim tarafindan okunuyordu Ayrica teamul olarak mahkeme uyesi veya din adami tarafindan veya ayri ayri hukumlunun son sozu soruluyordu Cezanin infazindan sonra doktor tarafindan hukumlunun olmus oldugu tespit ediliyor ve infaz yerinde hazir bulunanlar bir tutanak duzenleyerek imzaliyorlardi Infazdan sonra hukmun ozeti hukmun verildigi yerde curumun islendigi yerde hukumlunun en son ikamet ettigi mahallenin uygun yerlerine asilarak ilan ediliyordu Cenaze merasim yapilmadan mirascilara teslim ediliyor eger mirasci bulunmuyor veya kabul etmiyorsa belediye tarafindan gomulme islemi tamamlaniyordu Olunun kisisel esyalari mirascilarina yabanci uyruklu ise bagli bulundugu devletin konsolosluguna bunlar yoksa yerel sulh hakimine teslim ediliyordu Askeri Maresalden astegmene kadar subaylar astsubaylar Milli Savunma Bakanligi ile Turk Silahli Kuvvetleri kadro ve kurulusunda calisan sivil personel uzman jandarma uzman erbas sozlesmeli erbas ve er erbas ve erler ile askeri ogrenciler olarak tanimlanan askeri sahislarin isledigi askeri suclarda uygulanir Cezanin infazi Askeri sahis askeri bir suctan dolayi olum cezasina carptirilmissa Askeri Ceza Kanunu nun 20 maddesi geregince kursuna dizilerek cezanin infazi gerceklestirilir Eger islenen suc askeri degilse bu durumda Turk Ceza Kanunu hukumlerine gore cezanin infazi gerceklestirilir Askeri Mahkemeler in Kurulusu ve Yargilama Usulleri Hakkinda Kanun un 245 maddesine gore hukumlu infaz yerine silahli bir takimin muhafazasinda ve uzerinde hicbir askeri isaret bulunmayarak getiriliyordu Infaz yerinde mahkumiyet ilami ile infaz luzumunu gosteren isaret kendisine yuksek sesle okunduktan sonra hukumlunun gozleri baglaniyor bu sirada hukumlunun bagli bulundugu birligin veya hukumlu baska bir birlikte ise orada mevcut baska bir birligin cesitli boluklerine mensup en kidemli erlerinden secilmis bir manga gorevlendirilecek bir subayin el isareti uzerine hukumluye ates ediyordu Hukumlu sivil olup da olum cezasi asilmak suretiyle infaz edilecekse askeri savci hukumluyu dosyasi ile birlikte Cumhuriyet savcisina gonderiyordu Hukmun infazi icin TBMM nin onayi sart olsa da savas zamani halinde Turk Silahli Kuvvetleri Komutani hukmu onaylamaya yetkiliydi Bu durumda TBMM karari olmaksizin olum cezasinin infazi gerceklestirilebiliyordu Baslica idamlar1923 1960 doneminde idamlar Seyh Said Isyani sonrasinda Diyarbakir daki Sark Istiklal Mahkemesi kisa suren bir yargilamadan sonra Seyh Said ve 47 ayaklanma yoneticisi hakkinda 28 Haziran 1925 gunu olum cezasi vermis ve cezalari ertesi gun infaz edilmistir Haziran 1926 da Izmir de Mustafa Kemal e karsi yapilmasi tasarlanmis tarihe Izmir Suikasti olarak gecen suikast girisimi ardindan Ziya Hursit ve arkadaslari Izmir Istiklal Mahkemesi nde yargilandilar 2 si giyabinda olmak uzere 15 i olum cezasina carptirildi Infazlar 13 Temmuz u 14 Temmuz a baglayan gece Izmir in cesitli yerlerinde gerceklestirildi Gerceklestirilen idamlarin sonrasinda cenazeler once Merkez Hastanesi ne goturuldu uzerindeki esyalarin alinmasinin ardindan da Kadifekale yakinlarindaki Kokluca Mezarligi na defnedildi Ziya Hursit Bey Laz Ismail Gurcu Yusuf Copur Hilmi Ahmet Sukru Bey Arif Bey Ismail Canbulat Bey Sari Efe Edip Bey Abidin Bey Halis Turgut Bey Rustu Pasa Hafiz Mehmet Bey Miralay Rasim Bey Kara Kemal Bey idam karari giyabinda verilirken bir muddet kacak hayati yasadiktan sonra yakalanmak uzereyken 27 Agustos 1926 gunu intihar etti Abdulkadir Bey idam karari giyabinda verilirken Bulgaristan a kacmak uzereyken yakalandi ve daha sonra Ankara da yargilanmasi kararlastirildi Ankara da tekrar idama mahkum edildi 31 Agustos 1926 gecesi infaz edildi Izmir suikastinin ikinci davasi Ankara da yapildi Idama mahkum edilen dort kisinin cezasi 26 Agustos u 27 Agustos a baglayan gece Cebeci deki Umumi Hapishane onunde infaz edildi Idam edilenler hapishanenin avlusuna defnedildiler Cavid Bey Hilmi Bey Nail Bey Doktor Nazim Bey23 Aralik 1930 gunu Izmir in Menemen ilcesinde ogretmen yedeksubay Mustafa Fehmi Kubilay in ve yardimina kosan bekciler Hasan ve Sevki nin bir grup tarafindan oldurulmesiyle baslayan Menemen olaylari sonrasinda Divan Harp Mahkemesinde yargilanan saniklardan 28 i 3 Subat 1931 gecesi Menemen de idam edilmistir 1961 1972 arasinda idamlar 27 Mayis 1960 Darbesi nden sonra darbe yonetimi doneminde Basbakan Adnan Menderes Disisleri Bakani Fatin Rustu Zorlu ve Maliye Bakani Hasan Polatkan Yuksek Adalet Divani nda yargilanmis ve olum cezasi almislardir Cezalari 17 Eylul 1961 de infaz edilmistir Fatin Rustu Zorlu 16 Eylul 1961 Imrali Hasan Polatkan 16 Eylul 1961 Imrali Adnan Menderes 17 Eylul 1961 Imrali 20 Mayis 1963 ayaklanmasi sonrasinda daha once 22 Subat 1962 ayaklanmasinda affedilen Talat Aydemir ve arkadaslari idam cezasi aldilar Infaz edilenler Fethi Gurcan 27 Haziran 1964 Talat Aydemir 5 Temmuz 1964 12 Mart 1971 Muhtirasi da yarim darbe olarak nitelenmesine ragmen 17 kisiyi idama gondermistir 1971 in 18 Temmuz u ile 28 Temmuz u arasinda tamami adli suclu 14 hukum infaz edildi Bunlarin icinde 25 Temmuz 1971 de Izmir de asilan Kadriye Partici Turkiye Cumhuriyeti nde idam edilen son kadin hukumlu olmustur 12 Mart rejimin diger 3 infazi ise 1968 kusaginin onde gelen Marksist Leninistlerinden Deniz Gezmis Yusuf Aslan ve Huseyin Inan dir Ucu de 6 Mayis 1972 de Ankara da idam edildiler Bu donemde idam edilenler Nail Kir Mehmet Karabas Karatas Cemil Yildiz Ahmet Balikci Huseyin Bulut Haci Ahmet Tonya Mahmut Yel Nurettin Kahraman Kemal Ulukoylu Kamil Akman Mevlut Balci Zekeriya Balci Faik Vartekli 25 Temmuz 1971 Izmir Kadriye Partici 25 Temmuz 1971 Izmir Deniz Gezmis 6 Mayis 1972 Ankara Yusuf Aslan 6 Mayis 1972 Ankara Huseyin Inan 6 Mayis 1972 Ankara 1972 den sonra 12 Eylul 1980 Askeri Darbesi ne kadar olum cezalari uygulanmadi 1980 1984 arasinda idamlar 12 Eylul 1980 Askeri Darbesi nden sonra 1972 den beri infaz edilmeyen olum cezalari uygulanmaya basladi Siyasi hukumlulerin yaninda adli hukumlulerin de cezalari uygulanmaya baslandi Ayrica mahkemelerden pes pese yeni olum cezasi hukumleri cikti Sikiyonetim askeri mahkemelerince 517 saniga idam cezasi verildi Askeri Yargitay in onayladigi idam kararlarinin sayisi 124 oldu 54 kisinin olum cezasi yetkili kurumda 12 Eylul 1980 25 Ekim 1981 arasi Milli Guvenlik Konseyi 25 Ekim 1981 14 Ekim 1983 arasi Danisma Meclisi 6 Kasim 1983 sonrasi TBMM onaylandi Bunlarin 50 si 24 adli suclu 17 sol 8 sag 1 ASALA infaz edildi Idam edilenlerin isimleri soyledir Necdet Adali sol goruslu 7 Ekim 1980 Ankara Suc Kahve basip 2 sagciyi oldurme Mustafa Pehlivanoglu sag goruslu 7 Ekim 1980 Ankara Suc Kahve tarayip 5 solcuyu oldurme Serdar Soyergin sol goruslu 25 Ekim 1980 Adana Suc Tank Yuzbasi Bulent Angin i oldurme Erdal Eren sol goruslu 13 Aralik 1980 Ankara Suc Piyade Er Zekeriya Onge yi oldurme Cevdet Karakas sag goruslu 4 Haziran 1981 Elazig Suc Bir solcu avukati oldurme Veysel Guney sol goruslu 10 Haziran 1981 Gaziantep Suc Ustegmen Sahin Akkaya yi oldurme Ahmet Saner sol goruslu 25 Haziran 1981 Istanbul Suc Bir Amerikali astsubay ile Turk arkadasini oldurme Kadir Tandogan sol goruslu 25 Haziran 1981 Istanbul Suc Bir Amerikali astsubay ile Turk arkadasini oldurme Mustafa Ozenc sol goruslu 20 Agustos 1981 Adana Suc 3 askeri ve bir memuru oldurme Ismet Sahin adli suclu 20 Agustos 1981 Istanbul Suc Biri Piyade Er Mustafa Celimli olmak uzere 3 kisiyi oldurme Seyit Konuk sol goruslu 13 Mart 1982 Izmir Suc Bir muteahhiti ve MHP il sekreteri eczaciyi oldurme Ibrahim Ethem Coskun sol goruslu 13 Mart 1982 Izmir Suc Bir muteahhiti ve MHP il sekreteri eczaciyi oldurme Necati Vardar sol goruslu 13 Mart 1982 Izmir Suc Bir muteahhiti ve MHP il sekreteri eczaciyi oldurme Fikri Arkan sag goruslu 27 Mart 1982 Ankara Suc 2 solcuyu oldurme Sabri Altay adli suclu 23 Nisan 1982 Adapazari Suc Karisini oldurme Cengiz Baktemur sag goruslu 30 Nisan 1982 Elazig Suc Malatya Dogansehir CHP Genclik Kollari Baskani ni oldurme Sahabettin Ovali adli suclu 12 Haziran 1982 Sinop Suc Kan davasindan bir kisiyi oldurme Ednan Kavakli adli suclu 18 Haziran 1982 Ankara Suc Tecavuz ettigi 16 yasindaki erkek cocugunu oldurme Ali Bulent Orkan sag goruslu 13 Agustos 1982 Ankara Kahve basip 7 solcuyu oldurme Veli Acar mahkum adli suclu 13 Agustos 1982 Isparta Suc Kardesini oldurme Esref Ozcan adli suclu 19 Agustos 1982 Kayseri Suc Para karsiligi bir kisiyi oldurme Halil Fevzi Uygunturk adli suclu 29 Aralik 1982 Afyon Suc 3 kadini oldurme Kazim Ergun adli suclu 29 Aralik 1982 Aksehir Suc Kan davasindan 3 kisiyi oldurme Muzaffer Oner adli suclu 29 Aralik 1982 Amasya Suc Karisini ve kayinbiraderini oldurme Adem Ozkan adli suclu 13 Ocak 1983 Balikesir Suc Dedesini oldurme Huseyin Cayli adli suclu 13 Ocak 1983 Afyon Suc Tecavuz ettigi 6 yasindaki erkek cocugunu oldurme Osman Demiroglu adli suclu 13 Ocak 1983 Antalya Suc Tecavuz ettigi 12 yasindaki kiz cocugunu oldurme Ahmet Mehmet Ulugbay adli suclu 22 Ocak 1983 Aksehir Suc Paralarini calmak icin 2 kisiyi oldurme Ali Aktas Agtas sol goruslu 23 Ocak 1983 Adana Suc Bir sagciyi oldurme Duran Bircan adli suclu 23 Ocak 1983 Denizli Suc Annesini ve goz koydugu yegenini oldurme Levon Ekmekciyan ASALA 29 Ocak 1983 Ankara Suc Havalimani bombalayarak 9 kisiyi oldurme Ramazan Yukarigoz sol goruslu 29 Ocak 1983 Izmit Suc Kuyumcu soygunu sirasinda bir polis ve bir kuyumcuyu oldurme Omer Yazgan sol goruslu 29 Ocak 1983 Izmit Suc Kuyumcu soygunu sirasinda bir polis ve bir kuyumcuyu oldurme Erdogan Yazgan sol goruslu 29 Ocak 1983 Izmit Suc Kuyumcu soygunu sirasinda bir polis ve bir kuyumcuyu oldurme Mehmet Kambur sol goruslu 29 Ocak 1983 Izmit Suc Kuyumcu soygunu sirasinda bir polis ve bir kuyumcuyu oldurme Ahmet Kerse sag goruslu 30 Ocak 1983 Gaziantep Suc Bakkal dukkani basip solcu bir bakkali oldurme Ridvan Karakose adli suclu 5 Subat 1983 Aksehir Suc Kan davasindan 2 kisiyi oldurme Cavit Karakose adli suclu 5 Subat 1983 Aksehir Suc Kan davasindan 2 kisiyi oldurme Suleyman Karakose adli suclu 5 Subat 1983 Aksehir Suc Kan davasindan 2 kisiyi oldurme Fatih Lacingil adli suclu 24 Subat 1983 Kesan Suc Parasini gasbettigi bir kisiyi oldurme Fayik Gungormez adli suclu 24 Subat 1983 Kilis Suc Bir kadini oldurme Mustafa Basaran adli suclu 30 Mart 1983 Edirne Suc Para karsiligi bir kisi ve kacarken de baska bir kisi olmak uzere 2 kisiyi oldurme Huseyin Uye adli suclu 30 Mart 1983 Nazilli Suc Kan guttugu ailenin evinin bacasindan gaz dokerek bir kadin ve dort cocugunu yakarak oldurme Sener Yigit adli suclu 20 Nisan 1983 Isparta Suc Tecavuz etmeye calistigi kadini ve annesini oldurme Cafer Aksu Altuntas adli suclu 20 Nisan 1983 Ordu Suc Kan davasindan 2 kisiyi oldurme Abdulaziz Kilic adli suclu 26 Mayis 1983 Edirne Suc Parasini calmak icin bir kisiyi oldurme Halil Esendag sag goruslu 5 Haziran 1983 Izmir Suc Silahla firin basip 4 solcu firinciyi oldurme Selcuk Duracik sag goruslu 5 Haziran 1983 Izmir Suc Silahla firin basip 4 solcu firinciyi oldurme Ilyas Has sol goruslu 7 Ekim 1984 Izmir Suc Bekci Suleyman Tosun u oldurme Hidir Aslan sol goruslu 25 Ekim 1984 Burdur Suc Orgut ve isyani sevk ve idare etme polisle catisma otomobil gasbi asker ve polis araclarina seri ates silah egitimi yaptirma silah alisverisi militan saklayip baska bolgelere militan gonderme kahve tarama korsan miting duzenleme adam yaralama para gasbi iskence yapma silah tehdidi ile mobilet gasbi Son olarak 25 Ekim 1984 te Hidir Aslan in idam edilmesinden bu yana Turkiye Cumhuriyeti nde idam cezasi uygulanmadi Dis baglantilarTurkiye Cumhuriyeti Anayasasinin Bazi Maddelerinin Degistirilmesi Hakkinda Kanun 17 Mayis 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Olum Cezasinin Kaldirilmasi ile Bazi Kanunlarda Degisiklik Yapilmasina Iliskin Kanun 26 Haziran 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Berk Bahadir 2003 Askeri Ceza Yargisinda Infaz Ankara Ankara Universitesi Sosyal Bilgiler Enstitusu Kamu Hukuku Anabilim Dali Yuksek Lisans Tezi s 52 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Guner Akyazi Onur Tatar Haziran 2002 Yasama Hakki ve Olum Cezasi PDF Ankara Barosu Insan Haklari Komisyonu 21 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Temmuz 2016 Turk Ceza Kanununun Bazi Maddelerinin Degistirilmesi Hakkinda Kanun PDF Turkiye Cumhuriyeti Resmi Gazete 15 Temmuz 1953 6 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 27 Temmuz 2016

Yayın tarihi: Haziran 16, 2024, 00:37 am
En çok okunan
  • Aralık 07, 2025

    Kirazdağı

  • Aralık 07, 2025

    Kim Tae-yeon'un kazandığı ve aday gösterildiği ödüllerin listesi

  • Aralık 07, 2025

    Kilimci

  • Aralık 06, 2025

    Kargucak, Fatsa

  • Aralık 07, 2025

    Karayakup

Günlük

  • Orak ve çekiç

  • Kolombiya

  • Japonya

  • 1975

  • Endonezya

  • Lüzinyanlar

  • Lefkoşa

  • Cinsel ilişki

  • Guinness Dünya Rekorları

  • Işınlılar

NiNa.Az - Stüdyo

  • Vikipedi

Bültene üye ol

Mail listemize abone olarak bizden her zaman en son haberleri alacaksınız.
Temasta ol
Bize Ulaşın
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Her hakkı saklıdır.
Telif hakkı: Dadaş Mammedov
Üst