Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Tokamak, plazmanın kapalı manyetik alan bölgesi içinde hapsedilmeye çalışıldığı bir plazma tutucu sistemdir. Plazma çok sıcak bir madde olduğundan plazmanın tutulabilmesi için manyetik alandan faydalanılır. Tokamak da bu sistemlerden biridir.
Tokamak, Rusçada "тороидальная камера в магнитных катушках" (toroidal odadaki manyetik sarmallar) söz öbeğinin kısaltılmış halidir. 1950'lerde Sovyet fizikçiler Igor Yevgenyevich Tamm ve Andrei Sakharov tarafından bulunmuştur.
Tokamak plazmayı hapsetmek için toroidal manyetik alan üreten bir makinedir. Manyetik hapsetme yapan cihaz türlerinden bir tanesi olup füzyon enerjisi üretmeye güçlü bir adaydır.
Tarihçe
II. Dünya Savaşı sonrasında nükleer füzyon araştırmaları başladığında programlar gizliydi. 1955 Birleşmiş Milletler Atom Enerjisinin Barışçıl Kullanımı Uluslararası Konferansı'ndan sonra programların gizliliği kaldırıldı ve böylece uluslararası bilimsel iş birliği sağlanmış oldu.
Tokamak sistemleriyle ilgili deneysel çalışmalar 1956'da Moskova'da Kurçatov Enstitüsü'nde Lev Artsimovich önderliğindeki bir grup Sovyet bilim insanı ile başladı. Grup ilk tokamakları inşa etti. Bunlardan T-4 1968'de Novosibirsk'te test edildi.
Etimoloji
Tokamak kelimesi tarihi -yazılı kaynak bakımından- Göktürk Kağanlığına kadar dayanan, tok(𐱃𐰸) kökünden türeyen bir kelimedir. Bu sözcük Eski Türkçe tokı- 20 Aralık 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde . “vurmak” fiilinden Eski Türkçe +(A)mAk ekiyle türetilmiştir. Tokamak akroniminin dayandığı orijinal etimoloji budur.
Kaynakça
- ^ . ITER (İngilizce). 7 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2022.
 | Sovyetler Birliği ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Fizik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Tokamak plazmanin kapali manyetik alan bolgesi icinde hapsedilmeye calisildigi bir plazma tutucu sistemdir Plazma cok sicak bir madde oldugundan plazmanin tutulabilmesi icin manyetik alandan faydalanilir Tokamak da bu sistemlerden biridir Tokamak Ruscada toroidalnaya kamera v magnitnyh katushkah toroidal odadaki manyetik sarmallar soz obeginin kisaltilmis halidir 1950 lerde Sovyet fizikciler Igor Yevgenyevich Tamm ve Andrei Sakharov tarafindan bulunmustur Tokamak plazmayi hapsetmek icin toroidal manyetik alan ureten bir makinedir Manyetik hapsetme yapan cihaz turlerinden bir tanesi olup fuzyon enerjisi uretmeye guclu bir adaydir TarihceII Dunya Savasi sonrasinda nukleer fuzyon arastirmalari basladiginda programlar gizliydi 1955 Birlesmis Milletler Atom Enerjisinin Bariscil Kullanimi Uluslararasi Konferansi ndan sonra programlarin gizliligi kaldirildi ve boylece uluslararasi bilimsel is birligi saglanmis oldu Tokamak sistemleriyle ilgili deneysel calismalar 1956 da Moskova da Kurcatov Enstitusu nde Lev Artsimovich onderligindeki bir grup Sovyet bilim insani ile basladi Grup ilk tokamaklari insa etti Bunlardan T 4 1968 de Novosibirsk te test edildi EtimolojiTokamak kelimesi tarihi yazili kaynak bakimindan Gokturk Kaganligina kadar dayanan tok 𐱃𐰸 kokunden tureyen bir kelimedir Bu sozcuk Eski Turkce toki 20 Aralik 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde vurmak fiilinden Eski Turkce A mAk ekiyle turetilmistir Tokamak akroniminin dayandigi orijinal etimoloji budur Kaynakca ITER Ingilizce 7 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Ocak 2022 Sovyetler Birligi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Fizik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz