Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Mart 2023) () |
Sosyal Demokrasi Partisi (SODEP), 12 Eylül Darbesi'nden sonra 1983'te siyasi faaliyetler serbest bırakılınca, kapatılan Cumhuriyet Halk Partisi'nin tabanını sahiplenmek için kurulmuştur.
Sosyal Demokrasi Partisi | |
|---|---|
 | |
| Kısaltma | SODEP |
| Genel başkan | Erdal İnönü |
| Kurucu | Erdal İnönü |
| Kuruluş tarihi | 6 Haziran 1983 |
| Kapanış tarihi | 3 Kasım 1985 |
| Birleşme | Sosyaldemokrat Halkçı Parti |
| Önceli | Cumhuriyet Halk Partisi |
| İdeoloji | Sosyal demokrasi |
| Siyasi pozisyon | Merkez sol |
Tarihçe
Parti, 6 Haziran 1983 tarihinde Prof. Erdal İnönü tarafından kuruldu. Ancak Millî Güvenlik Kurulunun kurucuları sürekli veto etmesi nedeniyle parti ancak 8 Eylül 1983'te kurucularını tamamlayabildi ve bu nedenle 6 Kasım seçimlerine katılamadı. Partinin ilk genel başkanı Erdal İnönü veto edilince yerine Cezmi Kartay genel başkan oldu. Ancak MGK'nın veto yetkisi kalkınca İnönü genel başkanlığa döndü (17 Aralık 1983).
6 Kasım seçimlerinde Turgut Özal'ın ANAP'ı %45 oy alarak tek başına iktidara geldi. Sosyal demokrat kesime hitap eden ve seçimlere katılmasına izin verilen Halkçı Parti ise %30 oy alarak anamuhalefet partisi konumunda kaldı. (Seçim sonuçları: ANAP: 212, Halkçı Parti: 117, MDP: 71)
25 Mart 1984'te yapılan yerel seçimlere SODEP de katıldı ve ANAP'ın ardından %23.4 oy alarak ikinci parti oldu. Halkçı Parti bu seçimlerde çok fazla oranda oy yitirdi.
13 Nisan 1984'te toplanan SODEP 1. Olağan Kurultayı'nda Genel Başkan İnönü, solda tek çatının şart olduğunu belirtti. Ardından 13 Temmuz'da İnönü ve Halkçı Parti Genel Başkanı Necdet Calp iki partinin birleşmesi için prensip kararı aldılar. Haziran 1985'te Aydın Güven Gürkan Halkçı Parti genel başkanı seçildi. Gürkan da birleşmeden yana olduğunu belirtti. 16 Eylül 1985'te SODEP ve Halkçı Parti'nin birleşme protokolü imzalandı. 2 Kasım'da Halkçı Parti kurultayı toplandı ve partinin adı Sosyaldemokrat Halkçı Parti olarak değiştirildi. 3 Kasım'da SODEP kurultayı toplandı ve partinin feshedilerek SHP'ye katılması kararlaştırıldı. Böylece SODEP'in hukukî varlığı sona erdi.
Siyasi görüş
Türk siyasi hayatında kısa bir süre varlık göstermiş olan SODEP, kapatılan CHP'nin seçmen kitlesini bir araya getirmek istemiş merkez sol bir parti olduysa da Halkçı Parti'den farkı, Kemalist Türk milliyetçiliğine ve laikliğe değil sosyal demokrasi ideolojisini evrensel değerleriyle benimsemeye ve uygulamaya odaklanmış olmasıydı. Bu bağlamda SODEP, kapitalist sistemi ve burjuva parlamenter rejimi olabildiğince demokratikleştirmeyi, gelir dağılımında emekçi sınıflar lehine sosyal adaletçi reformları ve toplumsal hayatta özgürlük alanını genişleten reformları hedefleyen bir strateji izlemiştir.
Sosyal Demokrasi Partisi ve seçimler
Yerel seçimler
| Seçim | Genel Başkan | İl Genel Meclisi | Belediye | Harita | |
|---|---|---|---|---|---|
| Oy | % | ||||
| 1984 |  | 4.139.139 | %23,4 | 280 / 1.700 |  |
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Sosyal Demokrasi Partisi haber gazete kitap akademik JSTOR Mart 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Sosyal Demokrasi Partisi SODEP 12 Eylul Darbesi nden sonra 1983 te siyasi faaliyetler serbest birakilinca kapatilan Cumhuriyet Halk Partisi nin tabanini sahiplenmek icin kurulmustur Sosyal Demokrasi PartisiKisaltmaSODEPGenel baskanErdal InonuKurucuErdal InonuKurulus tarihi6 Haziran 1983Kapanis tarihi3 Kasim 1985BirlesmeSosyaldemokrat Halkci PartiOnceliCumhuriyet Halk PartisiIdeolojiSosyal demokrasiSiyasi pozisyonMerkez solTarihceParti 6 Haziran 1983 tarihinde Prof Erdal Inonu tarafindan kuruldu Ancak Milli Guvenlik Kurulunun kuruculari surekli veto etmesi nedeniyle parti ancak 8 Eylul 1983 te kurucularini tamamlayabildi ve bu nedenle 6 Kasim secimlerine katilamadi Partinin ilk genel baskani Erdal Inonu veto edilince yerine Cezmi Kartay genel baskan oldu Ancak MGK nin veto yetkisi kalkinca Inonu genel baskanliga dondu 17 Aralik 1983 6 Kasim secimlerinde Turgut Ozal in ANAP i 45 oy alarak tek basina iktidara geldi Sosyal demokrat kesime hitap eden ve secimlere katilmasina izin verilen Halkci Parti ise 30 oy alarak anamuhalefet partisi konumunda kaldi Secim sonuclari ANAP 212 Halkci Parti 117 MDP 71 25 Mart 1984 te yapilan yerel secimlere SODEP de katildi ve ANAP in ardindan 23 4 oy alarak ikinci parti oldu Halkci Parti bu secimlerde cok fazla oranda oy yitirdi 13 Nisan 1984 te toplanan SODEP 1 Olagan Kurultayi nda Genel Baskan Inonu solda tek catinin sart oldugunu belirtti Ardindan 13 Temmuz da Inonu ve Halkci Parti Genel Baskani Necdet Calp iki partinin birlesmesi icin prensip karari aldilar Haziran 1985 te Aydin Guven Gurkan Halkci Parti genel baskani secildi Gurkan da birlesmeden yana oldugunu belirtti 16 Eylul 1985 te SODEP ve Halkci Parti nin birlesme protokolu imzalandi 2 Kasim da Halkci Parti kurultayi toplandi ve partinin adi Sosyaldemokrat Halkci Parti olarak degistirildi 3 Kasim da SODEP kurultayi toplandi ve partinin feshedilerek SHP ye katilmasi kararlastirildi Boylece SODEP in hukuki varligi sona erdi Siyasi gorusTurk siyasi hayatinda kisa bir sure varlik gostermis olan SODEP kapatilan CHP nin secmen kitlesini bir araya getirmek istemis merkez sol bir parti olduysa da Halkci Parti den farki Kemalist Turk milliyetciligine ve laiklige degil sosyal demokrasi ideolojisini evrensel degerleriyle benimsemeye ve uygulamaya odaklanmis olmasiydi Bu baglamda SODEP kapitalist sistemi ve burjuva parlamenter rejimi olabildigince demokratiklestirmeyi gelir dagiliminda emekci siniflar lehine sosyal adaletci reformlari ve toplumsal hayatta ozgurluk alanini genisleten reformlari hedefleyen bir strateji izlemistir Sosyal Demokrasi Partisi ve secimlerYerel secimler Secim Genel Baskan Il Genel Meclisi Belediye HaritaOy 1984 Erdal Inonu 4 139 139 23 4 280 1 700Kaynakca a b c SODEP i ve Eski SHP yi Rahmetle Anarken 28 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Eylul 2022 Milliyet Gazetesi 07 06 1983 sf 1