Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Siyenpiler veya Sien-piler (Çince: 鮮卑, pinyin: Xiānbēi, Wade-Giles: Hsien-pi), Moğolistan ve Mançurya sınırı civarında yaşamış göçebe kabile.
Sien-pi 鮮卑 Xiānbēi Siyenpiler | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 315-618 | |||||||||
 Siyenpilerin en geniş sınırları (1.-3. yüzyıl) | |||||||||
| Resmî dil(ler) | Siyenpice | ||||||||
| Hükûmet | Konfederasyon | ||||||||
| Hakan | |||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Etnik yapısı konusunda Moğol tezi, Tunguz tezi, Moğol ve Türk boylardan oluşan bir konfederasyon olduğuna dair tez de vardır.Wilhelm Barthold Siyenpilerin Şüphesiz Türk Kökenli bir kavim olduğunu belirtmiştir.
(烏桓 wū huán) konfederasyonu Hiung-nu'ların güneydoğusunda Sien-Pi'ler Hiung nu'ların kuzeydoğusunda oluşturmuşdur. Hiung-nu birliğinden kopan bu topluluklar eski ortaklarına saldırmıştır. Sien Pi'lerin kalkış dönemi Hiung-nu'ların yıkılma dönemine denk gelmektedir. 87 ile 93 yılları arasında Hiung-nu'ların iki Şanyu'sunu (hükümdarlarını) öldürmüşlerdir.
Sien-Pi'lerin en namlı hükümdarları 2. yüzyılın ortalarından 181 yılına kadar tahtta kalmış (檀石槐 tán shíhuái, 136 - 181) olmuştur. Tan Şıhuay kuzey Hiung-nu'ları mağlup etmeyi başarmış ve topraklarını İli nehrine kadar genişletmiştir. Çok kez (158 yılında güney Hiung-nu'ları ile birlikte) Çin Seddi'ni aşmıştır. Oğulları ve yeğenleri kendi yerini tutamamış ve böylece Sien Pi konfederasyonu 233 yılında dağılmıştır.
Sien-Pi'lerin bir bölümü (遼東)'dan Henan'a doğru hareket etmiş ve orada (Murong Jun (慕容皝 mùróng huàng, ? - 360) komutası altında 352 yılında güney Hiung nu'ları mağlup etmiştir. Orada kurdukları ( ve ) fazla ayakta duramamış ve 370 yılında aynı kendileri gibi kısa ömürlü (前秦) hanedanını kuran Tibetli kavminden (苻健)'a yenik düşmüştür. Ancak 16 yıl sonra 386 yılında bu bölgede Tabgaçlar (Tuoba) Tuoba Gui (拓跋珪) 'nı kurmuştur. Tabgaçlar da Sien Pi'lerin zamanında bir Sien Pi boyuydu.
Sien Pi'lerin başlıca kolları
Doğu Sien Pi: (段), (慕容), (宇文)
Batı Sien Pi: Tuoba (拓跋) => Hanlaşma siyaseti => Yuan (元)
Kuzey Sien Pi: (慕容吐谷渾) 'Hunlar' çağında 'Sienpi' kavimlerinin başkanı, "Tanşihuai, 10 ayda doğmuştur".
Sien-Pi hanedanları
| Ülke adı | Kurucu | Dönem |
|---|---|---|
| Dai 代 | 拓跋猗盧 | 315 - 376 |
| 前燕 | 慕容皝 | 337 - 370 |
| 後燕 | 慕容垂 | 384 - 409 |
| 西秦 | 乞伏國仁 | 385 - 431 |
| 南涼 | 禿髮烏孤 | 397 - 414 |
| 南燕 | 慕容徳 | 400 - 410 |
| Kuzey Vey 北魏 | Tuoba Gui 拓跋珪 | 386 - 534 |
| Doğu Vey 東魏 | 元善見 | 534 - 550 |
| Batı Vey 西魏 | 元宝炬 | 535 - 556 |
| 北齊 | 宇文覚 | 550 - 577 |
| 北周 | 高洋 | 557 - 581 |
| Sui 隋 | 楊堅 | 581 - 618 |
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Siyenpiler veya Sien piler Cince 鮮卑 pinyin Xianbei Wade Giles Hsien pi Mogolistan ve Mancurya siniri civarinda yasamis gocebe kabile Sien pi鮮卑 Xianbei Siyenpiler315 618Siyenpilerin en genis sinirlari 1 3 yuzyil Resmi dil ler SiyenpiceHukumetKonfederasyonHakan 315 376Tuoba Yilu 581 618Yan CianTarihce Kurulusu315 Dagilisi618Onculler ArdillarBati Hiung nu CucenlerBir Siyenpi okcu tasviri Etnik yapisi konusunda Mogol tezi Tunguz tezi Mogol ve Turk boylardan olusan bir konfederasyon olduguna dair tez de vardir Wilhelm Barthold Siyenpilerin Suphesiz Turk Kokenli bir kavim oldugunu belirtmistir 烏桓 wu huan konfederasyonu Hiung nu larin guneydogusunda Sien Pi ler Hiung nu larin kuzeydogusunda olusturmusdur Hiung nu birliginden kopan bu topluluklar eski ortaklarina saldirmistir Sien Pi lerin kalkis donemi Hiung nu larin yikilma donemine denk gelmektedir 87 ile 93 yillari arasinda Hiung nu larin iki Sanyu sunu hukumdarlarini oldurmuslerdir Sien Pi lerin en namli hukumdarlari 2 yuzyilin ortalarindan 181 yilina kadar tahtta kalmis 檀石槐 tan shihuai 136 181 olmustur Tan Sihuay kuzey Hiung nu lari maglup etmeyi basarmis ve topraklarini Ili nehrine kadar genisletmistir Cok kez 158 yilinda guney Hiung nu lari ile birlikte Cin Seddi ni asmistir Ogullari ve yegenleri kendi yerini tutamamis ve boylece Sien Pi konfederasyonu 233 yilinda dagilmistir Sien Pi lerin bir bolumu 遼東 dan Henan a dogru hareket etmis ve orada Murong Jun 慕容皝 murong huang 360 komutasi altinda 352 yilinda guney Hiung nu lari maglup etmistir Orada kurduklari ve fazla ayakta duramamis ve 370 yilinda ayni kendileri gibi kisa omurlu 前秦 hanedanini kuran Tibetli kavminden 苻健 a yenik dusmustur Ancak 16 yil sonra 386 yilinda bu bolgede Tabgaclar Tuoba Tuoba Gui 拓跋珪 ni kurmustur Tabgaclar da Sien Pi lerin zamaninda bir Sien Pi boyuydu Sien Pi lerin baslica kollari Dogu Sien Pi 段 慕容 宇文 Bati Sien Pi Tuoba 拓跋 gt Hanlasma siyaseti gt Yuan 元 Kuzey Sien Pi 慕容吐谷渾 Hunlar caginda Sienpi kavimlerinin baskani Tansihuai 10 ayda dogmustur Sien Pi hanedanlariSien pi hanedanlari Ulke adiKurucuDonemDai 代拓跋猗盧315 376前燕慕容皝337 370後燕慕容垂384 409西秦乞伏國仁385 431南涼禿髮烏孤397 414南燕慕容徳400 410Kuzey Vey 北魏Tuoba Gui 拓跋珪386 534Dogu Vey 東魏元善見534 550Bati Vey 西魏元宝炬535 556北齊宇文覚550 577北周高洋557 581Sui 隋楊堅581 618Kaynakca Wolfgang Ekkehard Scharlipp Die fruhen Turken in Zentralasien Orta Asya nin eski Turkleri Darmstadt 1992 S 10 Orta Asya Tarihi Dersleri V V Barthold s25