Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Semizotu ya da pirpirim (Portulaca oleracea), semizotugiller familyasından bir bitki olup yaprakları salata olarak ya da ıspanak gibi pişirilerek yemeklerde kullanılan bir sebzedir. Kökeni Ortadoğu ve Hindistan olmakla birlikte dünyanın birçok bölgesinde bulunmaktadır.
| Semizotu | ||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||
| ||||||||||||||||
Portulaca oleracea L. |
Sebzeler arasında en fazla miktarda Omega-3 içerdiği anlaşılmıştır.
Etimolojisi
"Semiz", bilinen ilk Eski Türkçe metin olan Orhun Yazıtları'nda karşılaşılabilen bir kelime olup "şişman; eti yağlı, tav" anlamlarına gelmektedir. "Semizotu" adı ise ilk olarak Yadigâr-ı İbnî Şerif'in yaklaşık 1421 tarihli yazılarında ortaya çıkar.
Nişanyan Sözlük'e göre "pirpirim" adının "nihai kaynağı ve alıntı yönleri açık değildir", ancak orada üç ihtimal verilmiştir. "Pirpirim", aynı bitkiyi ifade eden Ermenice փրփրեմ (prprem), Kürtçe pirpir/pirpar veya Farsça پرپرن/پرپرى (parparan/parparī) kelimelerinin herhangi birisinden türemiş olabilir.
Yiyecek olarak kullanımı
Semizotu ABD gibi bazı ülkelerde çabuk yayılan arsız bir bitki olarak tanınır ve yemeklerde kullanılmaz. Buna karşılık Asya ve Avrupa'da ekşimsi ve tuzlumsu tadı nedeniyle sevilerek yenir. Kullanımı ıspanağa çok benzer. Çiğ olarak salatalara konur. Yoğurtlu olarak yenir. Ya da etli yemeklerde veya böreklerde pişirilerek kullanılır.
İçeriği
Büyük oranda Omega-3 içeren semizotunun 100 gramında şunlar yer alır:
| Enerji değeri | 42 kJ |
| Karbonhidrat | 1 gram |
| Protein | 1 gram |
| Yağ | 0,2 gram |
| C Vitamini | 20 mg |
| Karoten | 1,70 mg |
| Vitamin B1 | 0,06 mg |
| Vitamin B2 | 0,04 mg |
| Kalsiyum | 130 mg |
| Demir | 3 mg |
Yabancı ot olarak tarıma zararı
Yakma yöntemi de denilen dayanıklı yabancı ot türleri arasında yer alır.
Kaynakça
- ^ Byrne, R. and McAndrews, J. H. (1975), Pre-Columbian puslane (Portulaca oleracea L.) in the New World. Nature 253:726-727
- ^ a b Semiz 1 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Nişanyan Sözlük, 29 Haziran 2020 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Semiz 5 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - TDK Sözlük, 29 Haziran 2020 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Pirpirim 30 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - Nişanyan Sözlük, 29 Haziran 2020 tarihinde erişilmiştir.
- ^ Y. E. Kitiş (2010), Yabancı Ot Mücadelesinde Yeni Bir Yöntem: “Alevleme” 26 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Tarım Türk Dergisi, Sayı : 24, 52-54 s
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Semizotu ya da pirpirim Portulaca oleracea semizotugiller familyasindan bir bitki olup yapraklari salata olarak ya da ispanak gibi pisirilerek yemeklerde kullanilan bir sebzedir Kokeni Ortadogu ve Hindistan olmakla birlikte dunyanin bircok bolgesinde bulunmaktadir SemizotuBiyolojik siniflandirmaAlem PlantaeKlad Angiosperms Kapali tohumlular Klad Eudicots Iki cenekliler Klad Core eudicotsTakim CaryophyllalesFamilya PortulacaceaeCins PortulacaTur P oleraceaIkili adlandirmaPortulaca oleracea L Sebzeler arasinda en fazla miktarda Omega 3 icerdigi anlasilmistir Etimolojisi Semiz bilinen ilk Eski Turkce metin olan Orhun Yazitlari nda karsilasilabilen bir kelime olup sisman eti yagli tav anlamlarina gelmektedir Semizotu adi ise ilk olarak Yadigar i Ibni Serif in yaklasik 1421 tarihli yazilarinda ortaya cikar Nisanyan Sozluk e gore pirpirim adinin nihai kaynagi ve alinti yonleri acik degildir ancak orada uc ihtimal verilmistir Pirpirim ayni bitkiyi ifade eden Ermenice փրփրեմ prprem Kurtce pirpir pirpar veya Farsca پرپرن پرپرى parparan parpari kelimelerinin herhangi birisinden turemis olabilir Yiyecek olarak kullanimiSemizotu Semizotu ABD gibi bazi ulkelerde cabuk yayilan arsiz bir bitki olarak taninir ve yemeklerde kullanilmaz Buna karsilik Asya ve Avrupa da eksimsi ve tuzlumsu tadi nedeniyle sevilerek yenir Kullanimi ispanaga cok benzer Cig olarak salatalara konur Yogurtlu olarak yenir Ya da etli yemeklerde veya boreklerde pisirilerek kullanilir IcerigiBuyuk oranda Omega 3 iceren semizotunun 100 graminda sunlar yer alir Enerji degeri 42 kJKarbonhidrat 1 gramProtein 1 gramYag 0 2 gramC Vitamini 20 mgKaroten 1 70 mgVitamin B1 0 06 mgVitamin B2 0 04 mgKalsiyum 130 mgDemir 3 mgYabanci ot olarak tarima zarariYakma yontemi de denilen dayanikli yabanci ot turleri arasinda yer alir Kaynakca Byrne R and McAndrews J H 1975 Pre Columbian puslane Portulaca oleracea L in the New World Nature 253 726 727 a b Semiz 1 Temmuz 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nisanyan Sozluk 29 Haziran 2020 tarihinde erisilmistir Semiz 5 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde TDK Sozluk 29 Haziran 2020 tarihinde erisilmistir Pirpirim 30 Haziran 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nisanyan Sozluk 29 Haziran 2020 tarihinde erisilmistir Y E Kitis 2010 Yabanci Ot Mucadelesinde Yeni Bir Yontem Alevleme 26 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Tarim Turk Dergisi Sayi 24 52 54 s