Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Özdirenç (resistivity) birim uzunluk ve kesit alana sahip bir iletkenin elektrik akımına karşı ne ölçüde direnç gösterdiğinin bir ölçüsüdür. Özdirenç iletkenin geometrik ölçülerinden bağımsız bir büyüklük olup, sadece iletkenin yapıldığı maddenin özellikleriyle ilgilidir.
Özdirenç tarifi
Bu denklemde E elektrik alan şiddeti, J elektrik akım yoğunluğu (yani birim kesit alan başına elektrik akımı) ve ρ da özdirençtir. Boyut saptama için şu ilişkiler yazılabilir:
Burada V iletkenin iki ucu arasındaki gerilim, I akım şiddeti, 
iletken uzunluğu ve S de iletken kesit alanıdır.Şu halde;
V / I oranı direnç (R) olduğundan,
![image]()
boyutu uzunluk olduğundan,
Özdirenç birimi ohm-metredir. (Ω m)
Öziletkenlik özdirenç ilişkisi
Burada σ .
Özdirenç sıcaklık ilişkisi
Metal iletkenlerin çoğunun özdirençleri sıcaklık ile artar.
Burada ρ0 iletkenin belli bir dayanak ısıda (mesela 200C de) özdirenci, Δ T sıcaklık farkı ve α de söz konusu iletkenin sıcaklık sabitidir.
Ancak yarı iletkenlerde özdirenç sıcaklık ile azalır. Yani yarı ilekenlerde 
negatif bir değer alır.
İletkenlerin özdirençleri
Çeşitli maddelerin 20 C deki özdirençleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.Birinci sütunda madde isimleri (iletken ve yalıtkanlar), ikinci sütunda özdirenç, üçüncü sütunda sıcaklık katsayısı ve dördüncü sütunda da bilgi kaynağı (İngilizce Wiki'den) gösterilmiştir.
| Madde | 20 °C de Özdirenç (Ω·m) | Sıcaklık katsayısı (K−1) | Kaynak |
|---|---|---|---|
| Gümüş | 1.59×10−8 | 0.0038 | |
| Bakır | 1.72×10−8 | 0.0039 | |
| Altın | 2.44×10−8 | 0.0034 | |
| Alüminyum | 2.82×10−8 | 0.0039 | |
| Kalsiyum | 3.3x10−8 | ||
| Tungsten | 5.60×10−8 | 0.0045 | |
| Nikel | 6.99×10−8 | ? | |
| Demir | 1.0×10−7 | 0.005 | |
| Kalay | 1.09×10−7 | 0.0045 | |
| Platin | 1.06×10−7 | 0.00392 | |
| Kurşun | 2.2×10−7 | 0.0039 | |
| 4.82×10−7 | 0.000002 | ||
| 4.9×10−7 | 0.00001 | ||
| Cıva | 9.8×10−7 | 0.0009 | |
| 1.10×10−6 | 0.0004 | ||
| Karbon | 3.5×10−5 | -0.0005 | |
| Germanyum | 4.6×10−1 | -0.048 | |
| Silikon | 6.40×102 | -0.075 | |
| Cam | 1010 - 1014 | ? | |
| ≈ 1013 | ? | ||
| Kükürt | 1015 | ? | |
| Parafin | 1017 | ? | |
| Kuvars | 7.5×1017 | ? | |
| PET | 1020 | ? | |
| Teflon | 1022 - 1024 | ? |
Bu tabloda eksi işaretli sıcaklık katsayısı sıcaklık ile azalan özdirenç anlamına gelir.
(Tablodaki manganin kontantin ve nikorom gibi maddeler sıcaklık katsayısı düşük alaşımlardır.)
Örnek
Tabloda demirin 200 C deki özdirencinin 1 • 10−7 olduğu görülmektedir. Sıcaklık katsayısı ise 0.005 tir. Bu durumda demirin 400 C deki özdirenci şu şekilde bulunur:
Kaynakça
1.Serway, Raymond A. (1998). Principles of Physics (2nd ed ed.). Fort Worth, Texas; London: Saunders College Pub. pp. 602. .
2. Griffiths, David (1999) [1981]. "7. Electrodynamics". in Alison Reeves (ed.). Introduction to Electrodynamics (3rd edition ed.). Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall. pp. 286. . OCLC 40251748.
3. Giancoli, Douglas C. (1995). Physics: Principles with Applications (4th ed ed.). London: Prentice Hall. .
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o Serway, Raymond A. (1998). Principles of Physics (2nd ed bas.). Fort Worth, Texas; London: Saunders College Pub. ss. 602. .
- ^ a b c d (1999) [1981]. "7. Electrodynamics". Alison Reeves (ed.) (Ed.). Introduction to Electrodynamics (3. bas.). Upper Saddle River, New Jersey: Prentice Hall. ss. 286. OCLC 40251748. .
- ^ a b c Giancoli, Douglas C. (1995). Physics: Principles with Applications (4th ed bas.). Londra: Prentice Hall. .
(see also Table of Resistivity 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ozdirenc resistivity birim uzunluk ve kesit alana sahip bir iletkenin elektrik akimina karsi ne olcude direnc gosterdiginin bir olcusudur Ozdirenc iletkenin geometrik olculerinden bagimsiz bir buyukluk olup sadece iletkenin yapildigi maddenin ozellikleriyle ilgilidir Ozdirenc denkleminin geometrisiOzdirenc tarifir EJ displaystyle rho E over J Bu denklemde E elektrik alan siddeti J elektrik akim yogunlugu yani birim kesit alan basina elektrik akimi ve r da ozdirenctir Boyut saptama icin su iliskiler yazilabilir E Vℓ displaystyle E V over ell J IS displaystyle J I over S Burada V iletkenin iki ucu arasindaki gerilim I akim siddeti ℓ displaystyle ell iletken uzunlugu ve S de iletken kesit alanidir Su halde r V ℓ I S VI Sℓ displaystyle rho frac V ell I S frac V I cdot frac S ell V I orani direnc R oldugundan r R Sℓ displaystyle rho R cdot frac S ell Sℓ displaystyle frac S ell quad boyutu uzunluk oldugundan Ozdirenc birimi ohm metredir W m Oziletkenlik ozdirenc iliskisis 1r displaystyle sigma 1 over rho Burada s Ozdirenc sicaklik iliskisiMetal iletkenlerin cogunun ozdirencleri sicaklik ile artar r r0 1 a DT displaystyle rho rho 0 cdot 1 alpha cdot Delta T Burada r0 iletkenin belli bir dayanak isida mesela 200C de ozdirenci D T sicaklik farki ve a de soz konusu iletkenin sicaklik sabitidir Ancak yari iletkenlerde ozdirenc sicaklik ile azalir Yani yari ilekenlerde a displaystyle alpha negatif bir deger alir Iletkenlerin ozdirencleriCesitli maddelerin 20 C deki ozdirencleri asagidaki tabloda gosterilmistir Birinci sutunda madde isimleri iletken ve yalitkanlar ikinci sutunda ozdirenc ucuncu sutunda sicaklik katsayisi ve dorduncu sutunda da bilgi kaynagi Ingilizce Wiki den gosterilmistir Madde 20 C de Ozdirenc W m Sicaklik katsayisi K 1 KaynakGumus 1 59 10 8 0 0038Bakir 1 72 10 8 0 0039Altin 2 44 10 8 0 0034Aluminyum 2 82 10 8 0 0039Kalsiyum 3 3x10 8Tungsten 5 60 10 8 0 0045Nikel 6 99 10 8 Demir 1 0 10 7 0 005Kalay 1 09 10 7 0 0045Platin 1 06 10 7 0 00392Kursun 2 2 10 7 0 00394 82 10 7 0 0000024 9 10 7 0 00001Civa 9 8 10 7 0 00091 10 10 6 0 0004Karbon 3 5 10 5 0 0005Germanyum 4 6 10 1 0 048Silikon 6 40 102 0 075Cam 1010 1014 1013 Kukurt 1015 Parafin 1017 Kuvars 7 5 1017 PET 1020 Teflon 1022 1024 Bu tabloda eksi isaretli sicaklik katsayisi sicaklik ile azalan ozdirenc anlamina gelir Tablodaki manganin kontantin ve nikorom gibi maddeler sicaklik katsayisi dusuk alasimlardir OrnekTabloda demirin 200 C deki ozdirencinin 1 10 7 oldugu gorulmektedir Sicaklik katsayisi ise 0 005 tir Bu durumda demirin 400 C deki ozdirenci su sekilde bulunur r40 r0 1 a DT 10 7 1 0 005 20 1 1 10 7 displaystyle rho 40 rho 0 cdot 1 alpha cdot Delta T 10 7 cdot 1 0 005 cdot 20 1 1 cdot 10 7 Kaynakca1 Serway Raymond A 1998 Principles of Physics 2nd ed ed Fort Worth Texas London Saunders College Pub pp 602 ISBN 0 03 020457 7 2 Griffiths David 1999 1981 7 Electrodynamics in Alison Reeves ed Introduction to Electrodynamics 3rd edition ed Upper Saddle River New Jersey Prentice Hall pp 286 ISBN 0 13 805326 X OCLC 40251748 3 Giancoli Douglas C 1995 Physics Principles with Applications 4th ed ed London Prentice Hall ISBN 0 13 102153 2 a b c d e f g h i j k l m n o Serway Raymond A 1998 Principles of Physics 2nd ed bas Fort Worth Texas London Saunders College Pub ss 602 ISBN 0 03 020457 7 KB1 bakim Fazladan yazi link a b c d 1999 1981 7 Electrodynamics Alison Reeves ed Ed Introduction to Electrodynamics 3 bas Upper Saddle River New Jersey Prentice Hall ss 286 OCLC 40251748 ISBN 0 13 805326 X KB1 bakim Fazladan yazi editor listesi link a b c Giancoli Douglas C 1995 Physics Principles with Applications 4th ed bas Londra Prentice Hall ISBN 0 13 102153 2 KB1 bakim Fazladan yazi link see also Table of Resistivity 4 Haziran 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde