Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Peçete; yemek esnasında kıyafetleri korumak veya sonrasında temizlenmek için kullanılan, çoğunlukla dikdörtgen şeklinde, kâğıt veya kumaş parçası.
Peçeteler, dize serilerek elbiseye yemek ve içecek dökülmesini önlemek için de kullanılır ve çeşitli şekiller verilerek masanın daha güzel ve estetik görünmesini sağlar. Klasik peçete rengi beyazdır; masa örtüsüne uyumlu olacak şekilde çeşitli renklerde peçeteler de üretilir.
Geçmişi
Türkçeye İtalyanca pezzetto (küçük kumaş veya kâğıt parçası) sözcüğünden geçmiştir. Gündelik hayatta peçete olarak kullanılan bu obje, antik kaynaklarda mappa olarak adlandırılan ketenden dokunan bir tekstil ürünü idi. Yüzü kurulamak için bir mendil veya havlu olarak kullanılan mappa, ziyafet sofralarında peçete olarak kullanılmakta idi. Antik Roma döneminden heykeller, kabartmalar, lahitler, mozaikler ve fildişinden tablolarda sıklıkla karşılaşılan mappa, onu elinde tutan kişinin statüsünü belirleyen bir semboldür.
Türkiye'de Osmanlı döneminde peşkirler, genellikle yemek peçetesi olarak kullanılmıştır.
Peçete türleri
Yapıldığı malzemeye göre
Kağıt peçeteler ve kumaş peçeteler olmak üzere iki tür peçete vardır. Kumaş peçeteler için kolay temizlenebilir, sıvıları emebilen, kalıcı şekil alabilen türde kumaşlar tercih edilir. Pamuklu, keten, pamuk–keten karışımı veya pamuk terilen karışımı kumaşlardan peçete yapılır. Kağıt peçeteler, kumaş peçetelerin yerine kullanılabildiği gibi kumaş peçete ile birlikte de kullanılabilir.
İşlevine göre
- Yemek peçeteleri; öğle ve akşam yemeklerinde kullanılan kare biçimli peçetelerdir.
- Kahvaltı ve çay peçeteleri; yemek peçetelerine göre daha küçük boyutta peçetelerdir.
- Garson peçeteleri; servis sırasında servis yapan kişinin işlerini kolaylaştırmak üzere kullandıkları 60x60 cm. boyutundaki peçetelerdir.
- Tepsi peçeteleri; tepsideki malzemenin kaymasını önlemek üzere tepsiye serilen peçetelerdir.
Galeri
-
![image]()
Gümüş bir peçete yüzüğü -
![image]()
Ahşap bir peçetelik
Etimoloji
İtalyanca pezzetto "küçük kumaş veya kâğıt parçası" sözcüğünden alıntıdır. İtalyanca sözcük İtalyanca pezzo "parça" sözcüğünün küçültme halidir. Bu sözcük Geç Latince yazılı örneği bulunmayan *pettia sözcüğünden evrilmiştir. Geç Latince sözcük Kelt dillerinde yazılı örneği bulunmayan *petssi sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Hintavrupa Anadilinde yazılı örneği bulunmayan *kʷezd-i- "parça" biçiminden evrilmiştir.
Kaynakça
- ^ a b Peçeteler (PDF). Milli Eğitim Bakanlığı. 2018. 8 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021.
- ^ "peçete." 28 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Nişanyan Sözlük. Erişim: 8 Ocak 2013.
- ^ Ersun, Durmuş (2020). "Bir Tekstil Ürünü ve İkonografik Obje Olarak Mappa Kullanımı/". Journal of Universal History Studies. 8 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021.
- ^ Sökmen, Sultan; Çelik, Betül Coşkun (2018). . Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 14 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2021.
- ^ . www.etimolojiturkce.com. 18 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2023.
Ayrıca bakınız
 | Mutfak gereci ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Pecete yemek esnasinda kiyafetleri korumak veya sonrasinda temizlenmek icin kullanilan cogunlukla dikdortgen seklinde kagit veya kumas parcasi Dekoratif sekilde katlanmis bir pecete Peceteler dize serilerek elbiseye yemek ve icecek dokulmesini onlemek icin de kullanilir ve cesitli sekiller verilerek masanin daha guzel ve estetik gorunmesini saglar Klasik pecete rengi beyazdir masa ortusune uyumlu olacak sekilde cesitli renklerde peceteler de uretilir GecmisiTurkceye Italyanca pezzetto kucuk kumas veya kagit parcasi sozcugunden gecmistir Gundelik hayatta pecete olarak kullanilan bu obje antik kaynaklarda mappa olarak adlandirilan ketenden dokunan bir tekstil urunu idi Yuzu kurulamak icin bir mendil veya havlu olarak kullanilan mappa ziyafet sofralarinda pecete olarak kullanilmakta idi Antik Roma doneminden heykeller kabartmalar lahitler mozaikler ve fildisinden tablolarda siklikla karsilasilan mappa onu elinde tutan kisinin statusunu belirleyen bir semboldur Turkiye de Osmanli doneminde peskirler genellikle yemek pecetesi olarak kullanilmistir Pecete turleriYapildigi malzemeye gore Kagit peceteler ve kumas peceteler olmak uzere iki tur pecete vardir Kumas peceteler icin kolay temizlenebilir sivilari emebilen kalici sekil alabilen turde kumaslar tercih edilir Pamuklu keten pamuk keten karisimi veya pamuk terilen karisimi kumaslardan pecete yapilir Kagit peceteler kumas pecetelerin yerine kullanilabildigi gibi kumas pecete ile birlikte de kullanilabilir Islevine gore Yemek peceteleri ogle ve aksam yemeklerinde kullanilan kare bicimli pecetelerdir Kahvalti ve cay peceteleri yemek pecetelerine gore daha kucuk boyutta pecetelerdir Garson peceteleri servis sirasinda servis yapan kisinin islerini kolaylastirmak uzere kullandiklari 60x60 cm boyutundaki pecetelerdir Tepsi peceteleri tepsideki malzemenin kaymasini onlemek uzere tepsiye serilen pecetelerdir GaleriGumus bir pecete yuzugu Ahsap bir pecetelikEtimolojiItalyanca pezzetto kucuk kumas veya kagit parcasi sozcugunden alintidir Italyanca sozcuk Italyanca pezzo parca sozcugunun kucultme halidir Bu sozcuk Gec Latince yazili ornegi bulunmayan pettia sozcugunden evrilmistir Gec Latince sozcuk Kelt dillerinde yazili ornegi bulunmayan petssi sozcugunden alintidir Bu sozcuk Hintavrupa Anadilinde yazili ornegi bulunmayan kʷezd i parca biciminden evrilmistir Kaynakca a b Peceteler PDF Milli Egitim Bakanligi 2018 8 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 8 Agustos 2021 pecete 28 Aralik 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Nisanyan Sozluk Erisim 8 Ocak 2013 Ersun Durmus 2020 Bir Tekstil Urunu ve Ikonografik Obje Olarak Mappa Kullanimi Journal of Universal History Studies 8 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Agustos 2021 Sokmen Sultan Celik Betul Coskun 2018 Anemon Mus Alparslan Universitesi Sosyal Bilimler Dergisi 14 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Agustos 2021 www etimolojiturkce com 18 Subat 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Subat 2023 Ayrica bakinizEv tekstili Kagit havlu Kagit mendilMutfak gereci ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz