Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Petrus Ramus (Fransızca özgün adıyla: Pierre de La Ramée; İngilizceleştirilmiş şekliyle Peter Ramus; 1515 – 26 Ağustos 1572), Fransız bir hümanist, mantıkçı ve eğitim reformcusudur. Protestanlığa geçiş yapan Ramus, Aziz Bartalmay Yortusu Kıyımı'nda hayatını kaybetmiştir.
Petrus Ramus | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Pierre de La Ramée 1515 , Picardie, Fransa Krallığı |
| Ölüm | 26 Ağustos 1572 (56-57 Yaşında) Paris, Fransa Krallığı |
| Milliyet | Fransız |
| Vatandaşlık | Fransa |
| Eğitim | |
| Tanınma nedeni | akımının kurucusu, eğitimde reformist yaklaşım |
| Din | Protestanlık |
| Kariyeri | |
| Tez | 'Quaecumque ab Aristotele dicta essent, commentitia esse' (1536) |
| Doktora danışmanı | |
| Etkilendikleri | Ramon Llull, , Jean Calvin |
| Etkiledikleri | Jean Bodin, John Milton, |
Erken yaşamı
Petrus Ramus, Picardie bölgesindeki köyünde bir çiftçinin oğlu olarak dünyaya geldi. Yaklaşık 12 yaşında (1527 civarı) ’a kabul edildi ve burada öğrenci olduğu süre boyunca aynı zamanda hizmetçilik yaptı. Bu dönemde Aristotelesçilike karşı ciddi bir tepki oluşmuştu. 1536’da aldığı yüksek lisans diploması sırasında Quaecumque ab Aristotele dicta essent, commentitia esse ("Aristoteles’in söylediği her şey uydurmadır") tezini savunduğu iddia edilir. Bu tez, Ramus’un skolastik geleneğe doğrudan meydan okuduğunu gösteren ilk işarettir.
Erken akademik kariyeri
Üniversiteden mezun olduktan sonra ders vermeye başlayan Ramus, kısa sürede çeşitli akademik tartışmaların merkezinde yer aldı. 1543 yılında Benedikten tarikatından ile karşı karşıya geldi. Jacques Charpentier gibi dönemin önemli akademisyenleri, onun felsefenin ve dinin temellerini sarstığını iddia etti. Savunmasını, öğrencisi ve dostu üstlendi. Ramus, ile yapılan iki günlük bir tartışmaya katılmak zorunda kaldı. Tartışma sonunda Ramus'un ders vermesi yasaklandı (1544).
Kraliyet desteği
Ramus, Paris’ten ayrılmak zorunda kaldı ancak kısa süre sonra geri döndü. 1547’de tahta çıkan II. Henri, 'ın aracılığıyla yasağı kaldırdı. Ramus, yeniden ’da görev aldı.
1551’de kral tarafından Collège de France’ta felsefe ve belagat profesörü olarak atandı. Burada 2.000 kişilik kalabalıklara dersler verdi. Bu süreçte kendisine karşı çıkan gibi akademisyenler tarafından "Aristoteles’in katili" olmakla suçlandı.
Din değiştirdikten sonra
1561 yılında Protestanlık inancını benimseyen Ramus, yoğun bir muhalefetle karşılaştı. Paris’ten kaçmak zorunda kaldı. Evi yağmalandı, kütüphanesi yakıldı. 1568’de yeniden ifadesi alınmak üzere Paris Başsavcılığı’na çağrıldı.
İki yıl boyunca Almanya ve İsviçre’de kaldı. 1571’de ’ne karşı çıktı, bu durum onu Theodore Beza ile karşı karşıya getirdi. 1572’de Aziz Bartalmay Yortusu Kıyımı sırasında saklandığı yerden çıkarak evine döndü. 26 Ağustos’ta dua ederken bıçaklanarak öldürüldü.
Eğitimci olarak etkisi
Ramus’un Aristoteles karşıtlığı, temelde pedagojiye duyduğu ilgiden kaynaklanıyordu. Skolastik felsefenin karmaşık yapısına karşı, daha sade, sistematik ve mantıksal bir yaklaşım önerdi. 1543 yılında yayımladığı Aristotelicae Animadversiones ve Dialecticae Partitiones adlı eserlerinde geleneksel mantık anlayışına eleştiriler getirdi. 1547’de Institutiones Dialecticae ve 1548’de Scholae Dialecticae olarak yeniden yayımlanan bu metinler, Avrupa'daki mantık öğretiminde yaygın kullanıldı. 1555'te Fransızca yayımladığı Dialectique, Fransızca yazılmış ilk mantık kitabı olarak kabul edilir.
Ramus’un ölümünden sonra yayımlanan Professio Regia (1576) adlı eserinde, "curriculum" kelimesi eğitimsel bir bağlamda kullanılmıştır. Bu, kelimenin eğitim tarihindeki en erken belgelenmiş kullanımlarından biri olarak kabul edilir.
Eserleri
Petrus Ramus, yaşamı boyunca 50’den fazla eser yayımlamış, 9 eseri ölümünden sonra basılmıştır. Öne çıkan bazı eserleri:
- Aristotelicae Animadversiones (1543) – Aristotelesçi düşünceye yönelik eleştirilerini içeren eseridir.
- Grammatica Latina (1548) – Latince dilbilgisine dair hazırladığı öğretici bir dilbilgisi kitabıdır.
- Brutinae Questiones (1547) – Retorik ve mantık arasındaki ilişki üzerine eleştirel bir çalışmadır.
- Rhetoricae Distinctiones in Quintilianum (1549) – Quintilianus’un retorik anlayışını inceleyen ve sınıflandıran bir yorum metnidir.
- Institutiones Dialecticae (1547) – Mantığın temel kavramlarını düzenli bir yapıda sunmayı amaçlayan eseridir.
- Dialectique (1555) – Ramus’un mantık sisteminin Fransızca olarak kaleme alınmış ilk versiyonudur.
- Arithmétique (1555) – Aritmetik üzerine yazdığı öğretici bir matematik kitabıdır.
- De moribus veterum Gallorum (1559; 2. baskı: Basel, 1572) – Antik Galya toplumunun adetleri ve yaşam tarzı hakkında etnografik bir incelemedir.
- Grammatica Graeca (1560) – Eski Yunanca dilbilgisini konu alan çalışmasıdır.
- Grammaire Française (1562) – Fransızca dilbilgisi üzerine yazılmış erken dönem eserlerinden biridir.
- Advertissement sur la réformation de l'université de Paris, au Roy (1562) – Paris Üniversitesi’nin yeniden düzenlenmesi üzerine Fransa kralına hitaben yazılmış reform önerisidir.
- Scolae physicae, metaphysicae, mathematicae (1565, 1566, 1578) – Fizik, metafizik ve matematik derslerine ilişkin açıklamalar ve yöntem önerileri içerir.
- Prooemium Mathematicum (1567) – Matematiğe giriş niteliğinde önsöz ve kavramsal çerçeve sunar.
- Scholarum Mathematicarum Libri Unus et Triginta (1569) – Ramus’un en ünlü eseridir; otuz bir bölümden oluşan kapsamlı bir matematik külliyatıdır.
- Commentariorum de Religione Christiana (1576) – Hristiyanlık üzerine teolojik düşüncelerini içeren eseri olup ölümünden sonra yayımlanmıştır.
- Liber de Cæsaris Militia (1584) – Sezar’ın askerî taktikleri üzerine yazılmış tarihsel ve stratejik içerikli bir eserdir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Garrod, Raphaële (2019), Jennings, Jeremy (Ed.), "Ramus", The Cambridge History of French Thought, Cambridge University Press, ss. 67-72, doi:10.1017/9781316681572.008, ISBN
- ^ Ong, Walter J. Ramus, Method, and the Decay of Dialogue, 1958.
- ^ Kees Meerhoff, Bartholomew Keckerman and the Anti-Ramist Tradition, 2006.
- ^ "CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Arnaud d'Ossat". New Advent.
- ^ James J. Murphy, Peter Ramus's Attack on Cicero, 1992.
- ^ "CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Peter Ramus". New Advent.
- ^ Robert Mandrou, From Humanism to Science, 1978.
- ^ Peter Sharratt, French Renaissance Studies, 1976.
- ^ Michel Félibien (1725). Histoire de la ville de Paris (Fransızca). Guillaume Desprez et Jean Desessartz. s. 824.
- ^ Katherine Duncan-Jones, Sir Philip Sidney: Courter Poet, 1991.
- ^ Hamilton, David (1989). Towards a Theory of Schooling. Londra: Falmer Press. s. 10. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Petrus Ramus Fransizca ozgun adiyla Pierre de La Ramee Ingilizcelestirilmis sekliyle Peter Ramus 1515 26 Agustos 1572 Fransiz bir humanist mantikci ve egitim reformcusudur Protestanliga gecis yapan Ramus Aziz Bartalmay Yortusu Kiyimi nda hayatini kaybetmistir Petrus RamusDogumPierre de La Ramee 1515 Picardie Fransa KralligiOlum26 Agustos 1572 56 57 Yasinda Paris Fransa KralligiMilliyetFransizVatandaslikFransaEgitimTaninma nedeniakiminin kurucusu egitimde reformist yaklasimDinProtestanlikKariyeriTez Quaecumque ab Aristotele dicta essent commentitia esse 1536 Doktora danismaniEtkilendikleriRamon Llull Jean CalvinEtkiledikleriJean Bodin John Milton Erken yasamiPetrus Ramus Picardie bolgesindeki koyunde bir ciftcinin oglu olarak dunyaya geldi Yaklasik 12 yasinda 1527 civari a kabul edildi ve burada ogrenci oldugu sure boyunca ayni zamanda hizmetcilik yapti Bu donemde Aristotelescilike karsi ciddi bir tepki olusmustu 1536 da aldigi yuksek lisans diplomasi sirasinda Quaecumque ab Aristotele dicta essent commentitia esse Aristoteles in soyledigi her sey uydurmadir tezini savundugu iddia edilir Bu tez Ramus un skolastik gelenege dogrudan meydan okudugunu gosteren ilk isarettir Erken akademik kariyeriUniversiteden mezun olduktan sonra ders vermeye baslayan Ramus kisa surede cesitli akademik tartismalarin merkezinde yer aldi 1543 yilinda Benedikten tarikatindan fr ile karsi karsiya geldi Jacques Charpentier gibi donemin onemli akademisyenleri onun felsefenin ve dinin temellerini sarstigini iddia etti Savunmasini ogrencisi ve dostu ustlendi Ramus ile yapilan iki gunluk bir tartismaya katilmak zorunda kaldi Tartisma sonunda Ramus un ders vermesi yasaklandi 1544 Kraliyet destegiRamus Paris ten ayrilmak zorunda kaldi ancak kisa sure sonra geri dondu 1547 de tahta cikan II Henri in araciligiyla yasagi kaldirdi Ramus yeniden da gorev aldi 1551 de kral tarafindan College de France ta felsefe ve belagat profesoru olarak atandi Burada 2 000 kisilik kalabaliklara dersler verdi Bu surecte kendisine karsi cikan gibi akademisyenler tarafindan Aristoteles in katili olmakla suclandi Din degistirdikten sonraRamus suikastcilarini beklerken Robert Fleury 1840 1561 yilinda Protestanlik inancini benimseyen Ramus yogun bir muhalefetle karsilasti Paris ten kacmak zorunda kaldi Evi yagmalandi kutuphanesi yakildi 1568 de yeniden ifadesi alinmak uzere Paris Bassavciligi na cagrildi Iki yil boyunca Almanya ve Isvicre de kaldi 1571 de ne karsi cikti bu durum onu Theodore Beza ile karsi karsiya getirdi 1572 de Aziz Bartalmay Yortusu Kiyimi sirasinda saklandigi yerden cikarak evine dondu 26 Agustos ta dua ederken bicaklanarak olduruldu Egitimci olarak etkisiRamus un Aristoteles karsitligi temelde pedagojiye duydugu ilgiden kaynaklaniyordu Skolastik felsefenin karmasik yapisina karsi daha sade sistematik ve mantiksal bir yaklasim onerdi 1543 yilinda yayimladigi Aristotelicae Animadversiones ve Dialecticae Partitiones adli eserlerinde geleneksel mantik anlayisina elestiriler getirdi 1547 de Institutiones Dialecticae ve 1548 de Scholae Dialecticae olarak yeniden yayimlanan bu metinler Avrupa daki mantik ogretiminde yaygin kullanildi 1555 te Fransizca yayimladigi Dialectique Fransizca yazilmis ilk mantik kitabi olarak kabul edilir Ramus un olumunden sonra yayimlanan Professio Regia 1576 adli eserinde curriculum kelimesi egitimsel bir baglamda kullanilmistir Bu kelimenin egitim tarihindeki en erken belgelenmis kullanimlarindan biri olarak kabul edilir EserleriArithmeticae libri tres 1557 Petrus Ramus yasami boyunca 50 den fazla eser yayimlamis 9 eseri olumunden sonra basilmistir One cikan bazi eserleri Aristotelicae Animadversiones 1543 Aristotelesci dusunceye yonelik elestirilerini iceren eseridir Grammatica Latina 1548 Latince dilbilgisine dair hazirladigi ogretici bir dilbilgisi kitabidir Brutinae Questiones 1547 Retorik ve mantik arasindaki iliski uzerine elestirel bir calismadir Rhetoricae Distinctiones in Quintilianum 1549 Quintilianus un retorik anlayisini inceleyen ve siniflandiran bir yorum metnidir Institutiones Dialecticae 1547 Mantigin temel kavramlarini duzenli bir yapida sunmayi amaclayan eseridir Dialectique 1555 Ramus un mantik sisteminin Fransizca olarak kaleme alinmis ilk versiyonudur Arithmetique 1555 Aritmetik uzerine yazdigi ogretici bir matematik kitabidir De moribus veterum Gallorum 1559 2 baski Basel 1572 Antik Galya toplumunun adetleri ve yasam tarzi hakkinda etnografik bir incelemedir Grammatica Graeca 1560 Eski Yunanca dilbilgisini konu alan calismasidir Grammaire Francaise 1562 Fransizca dilbilgisi uzerine yazilmis erken donem eserlerinden biridir Advertissement sur la reformation de l universite de Paris au Roy 1562 Paris Universitesi nin yeniden duzenlenmesi uzerine Fransa kralina hitaben yazilmis reform onerisidir Scolae physicae metaphysicae mathematicae 1565 1566 1578 Fizik metafizik ve matematik derslerine iliskin aciklamalar ve yontem onerileri icerir Prooemium Mathematicum 1567 Matematige giris niteliginde onsoz ve kavramsal cerceve sunar Scholarum Mathematicarum Libri Unus et Triginta 1569 Ramus un en unlu eseridir otuz bir bolumden olusan kapsamli bir matematik kulliyatidir Commentariorum de Religione Christiana 1576 Hristiyanlik uzerine teolojik dusuncelerini iceren eseri olup olumunden sonra yayimlanmistir Liber de Caesaris Militia 1584 Sezar in askeri taktikleri uzerine yazilmis tarihsel ve stratejik icerikli bir eserdir Ayrica bakinizNimonikKaynakca Garrod Raphaele 2019 Jennings Jeremy Ed Ramus The Cambridge History of French Thought Cambridge University Press ss 67 72 doi 10 1017 9781316681572 008 ISBN 978 1 107 16367 6 Ong Walter J Ramus Method and the Decay of Dialogue 1958 Kees Meerhoff Bartholomew Keckerman and the Anti Ramist Tradition 2006 CATHOLIC ENCYCLOPEDIA Arnaud d Ossat New Advent Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link James J Murphy Peter Ramus s Attack on Cicero 1992 CATHOLIC ENCYCLOPEDIA Peter Ramus New Advent Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Robert Mandrou From Humanism to Science 1978 Peter Sharratt French Renaissance Studies 1976 Michel Felibien 1725 Histoire de la ville de Paris Fransizca Guillaume Desprez et Jean Desessartz s 824 Katherine Duncan Jones Sir Philip Sidney Courter Poet 1991 Hamilton David 1989 Towards a Theory of Schooling Londra Falmer Press s 10 ISBN 9781850003793