Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Necip Torumtay (15 Ağustos 1926 – 28 Ağustos 2011) Türk asker. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 20. Genelkurmay Başkanı.
| Necip Torumtay TOP.1944-9 | |
|---|---|
| 20. TSK Genelkurmay Başkanı | |
| Görev süresi 2 Temmuz 1987 - 3 Aralık 1990 2-24 Temmuz 1987 arası vekil | |
| Yerine geldiği | Necdet Üruğ |
| Yerine gelen | Doğan Güreş |
| Türk Kara Kuvvetleri Komutanı | |
| Görev süresi 2 Temmuz 1987 - 24 Temmuz 1987 | |
| Yerine geldiği | Necdet Öztorun |
| Yerine gelen | Kemal Yamak |
| TSK Genelkurmay II. Başkanı | |
| Görev süresi 6 Ağustos 1985 - 2 Temmuz 1987 | |
| Yerine geldiği | Necdet Öztorun |
| Yerine gelen | Kaya Yazgan |
| 1. Ordu Komutanı | |
| Görev süresi 24 Ağustos 1984 - 11 Ağustos 1985 | |
| Yerine geldiği | Necdet Öztorun |
| Yerine gelen | Recep Ergun |
| TSK Genelkurmay II. Başkanı | |
| Görev süresi 31 Ağustos 1983 - 23 Ağustos 1984 | |
| Yerine geldiği | Necdet Öztorun |
| Yerine gelen | Necdet Öztorun |
| Millî Güvenlik Konseyi ve Türkiye Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri | |
| Görev süresi 1 Temmuz 1983 - 31 Ağustos 1983 | |
| Yerine geldiği | Necdet Üruğ |
| Yerine gelen | Sedat Güneral |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 15 Ağustos 1926 Vakfıkebir, Trabzon, Türkiye |
| Ölüm | 28 Ağustos 2011 (85 yaşında) Ankara, Türkiye |
| Ölüm nedeni | Kalp spazmı |
| Defin yeri | Cebeci Askerî Şehitliği, Ankara |
| Evlilik(ler) | Türkan Torumtay |
| Çocuk(lar) | 3 |
| Bitirdiği okul | |
| Mesleği | Asker |
| Ödülleri |  |
| Askerî hizmeti | |
| Bağlılığı |  Türkiye |
| Branşı |  Türk Kara Kuvvetleri |
| Hizmet yılları | 1944-1990 |
| Rütbesi |  Orgeneral |
| Komutası |
|
Askerlik kariyeri
Bilecik Ortaokulundan 1944 yılında asteğmen rütbesi ile Harp Okulundan mezun oldu. 1946 yılında Topçu Sınıf Okulunu bitirdi. Muhtelif Topçu Birliklerinde Takım Komutanlığı ve Topçu Okulu'nda öğretmenlik yaptı. 1954 yılında Harp Akademisi'ni bitirerek Kurmay oldu. 1970 yılına kadar çeşitli karargâh ve birliklerde, Tokyo Kara Ataşe Muavinliği ve TMR Kara Plan Subaylığı görevlerinde bulundu.
1970 yılında Tuğgeneral, 1974 yılında Tümgeneral, 1978 yılında Korgeneral ve 1982 yılında Orgeneral rütbesine terfi etti. Tuğgeneral rütbesi ile 1. Zırhlı Tümen Komutan Yardımcılığı, 2. Zırhlı Tugay Komutanlığı ve SHAPE Harekât Plan Daire Başkanlığı, Tümgeneral rütbesi ile Genelkumay Plan Harekât Daire Başkanlığı ve 4. Piyade Tümen Komutanlığı, Korgeneral rütbesinde Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığı, Genelkurmay Harekât (J3) Başkanlığı ve Genelkurmay Genel Plan ve Prensipler (J5) Başkanlığı görevlerinde bulundu. 12 Eylül Darbesi'ni planlayan komuta heyeti içindedir ve Bayrak Planı olarak adlandırılan yönetime el koyma planı kendisine Genelkurmay Genel Plan ve Prensipler Başkanlığı dolayısıyla verilmiştir. Orgeneral rütbesinde Devlet Başkanlığı ve Millî Güvenlik Konseyi Genel Sekreter Yardımcılığı, Cumhurbaşkanlığı ve Millî Güvenlik Konseyi Genel Sekreter Yardımcılığı ve Genel Sekreterliği, Genelkurmay 2. Başkanlığı ve 1. Ordu Komutanlığı yaptı.
2 Temmuz 1987 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanlığına ve Genelkurmay Başkan Vekilliğine, 24 Temmuz 1987 tarihinde Genelkurmay Başkanlığına atandı. Görev süresi sona ermeden 3 Aralık 1990 tarihinde kendi isteğiyle Genelkurmay Başkanlığı görevinden emekliye ayrıldı. Emekli olmadan önce Cumhurbaşkanı Turgut Özal, Körfez Savaşı'na Türkiye'nin de iştirakini sağlamak için Genelkurmay Başkanlığına yazılı bir emir göndererek Türkiye'ye dışarıdan asker gelmesi ve yurt dışına asker gönderilmesi için gerekli hazırlıkların yapılmasını istedi. Torumtay ise Türk Silahlı Kuvvetlerinin bu savaşa hazır olmadığı kanaatindeydi. Ayrıca böyle bir hazırlık yapılabilmesi için sadece cumhurbaşkanın imzası yeterli değildi, bütün bakanların da imzaları gerekiyordu. Özal'ın bu emrivakisi karşısında Torumtay, hiç kimseye haber vermeden sadece Genelkurmay II. Başkanıyla konuştu. Emeklilik dilekçesini yazdı ve ilgili kurumlara gönderdi. Özal emeklilikten vazgeçirmeye çalışsa da kabul etmeyerek emekli oldu.
Vefatı
24 Haziran 2011 tarihinde kalp spazmı nedeniyle Muğla'nın Marmaris ilçesinde hastaneye kaldırılan Torumtay sonra da helikopterle GATA'ya götürüldü. 28 Ağustos 2011 tarihinde tedavi gördüğü Ankara Gülhane Askeri Tıp Akademisi hastanesinde öldü.
Kitapları
- Orgeneral Torumtay'ın Anıları (Milliyet Yayınları, İstanbul, Ocak 1994, İSBN: 975-506-136-3, 159 s.)
- Değişen Stratejilerin Odağında Türkiye (Milliyet Egmont Yayıncılık, İstanbul, Ekim 1996, , 272 s.)
- Çağdaş Türkiye Cumhuriyeti Devleti'nin Kurucusu Lider Atatürk (Doğan Kitapçılık, İstanbul, Mart 2001, , 264 s.)
Kaynakça
- ^ https://begl.meb.k12.tr/meb_iys_dosyalar/11/01/972804/dosyalar/2020_10/15131102_Tarihce.pdf?CHK=9f849508eba755f141f4f238d1ddb0af []
- ^ Necip Torumtay kimdir? (30 Haziran 1987). Milliyet. s. 1
- ^ Mehmet Ali Birand, 12 Eylül Saat:04:00 Karacan Yayınları,Temmuz 1985, 12.Baskı,s.259
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Mart 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Mart 2022.
- ^ "Necip Torumtay hayatını kaybetti". Radikal. Erişim tarihi: 28 Ağustos 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Necip Torumtay 15 Agustos 1926 28 Agustos 2011 Turk asker Turk Silahli Kuvvetlerinin 20 Genelkurmay Baskani Necip Torumtay TOP 1944 920 TSK Genelkurmay BaskaniGorev suresi 2 Temmuz 1987 3 Aralik 1990 2 24 Temmuz 1987 arasi vekilYerine geldigi Necdet UrugYerine gelen Dogan GuresTurk Kara Kuvvetleri KomutaniGorev suresi 2 Temmuz 1987 24 Temmuz 1987Yerine geldigi Necdet OztorunYerine gelen Kemal YamakTSK Genelkurmay II BaskaniGorev suresi 6 Agustos 1985 2 Temmuz 1987Yerine geldigi Necdet OztorunYerine gelen Kaya Yazgan1 Ordu KomutaniGorev suresi 24 Agustos 1984 11 Agustos 1985Yerine geldigi Necdet OztorunYerine gelen Recep ErgunTSK Genelkurmay II BaskaniGorev suresi 31 Agustos 1983 23 Agustos 1984Yerine geldigi Necdet OztorunYerine gelen Necdet OztorunMilli Guvenlik Konseyi ve Turkiye Cumhurbaskanligi Genel SekreteriGorev suresi 1 Temmuz 1983 31 Agustos 1983Yerine geldigi Necdet UrugYerine gelen Sedat GuneralKisisel bilgilerDogum 15 Agustos 1926 Vakfikebir Trabzon TurkiyeOlum 28 Agustos 2011 85 yasinda Ankara TurkiyeOlum nedeni Kalp spazmiDefin yeri Cebeci Askeri Sehitligi AnkaraEvlilik ler Turkan TorumtayCocuk lar 3Bitirdigi okul Kara Harp OkuluTopcu OkuluKara Harp AkademisiMeslegi AskerOdulleriAskeri hizmetiBagliligi TurkiyeBransi Turk Kara KuvvetleriHizmet yillari 1944 1990Rutbesi OrgeneralKomutasi 2 Zirhli Tugay Genelkumay Plan Harekat Daire Baskanligi 4 Piyade Tumeni Kibris Turk Baris Kuvvetleri Genelkurmay Genel Plan ve Prensipler Baskanligi 1 OrduTurk Kara KuvvetleriTurk Silahli KuvvetleriAskerlik kariyeriBilecik Ortaokulundan 1944 yilinda astegmen rutbesi ile Harp Okulundan mezun oldu 1946 yilinda Topcu Sinif Okulunu bitirdi Muhtelif Topcu Birliklerinde Takim Komutanligi ve Topcu Okulu nda ogretmenlik yapti 1954 yilinda Harp Akademisi ni bitirerek Kurmay oldu 1970 yilina kadar cesitli karargah ve birliklerde Tokyo Kara Atase Muavinligi ve TMR Kara Plan Subayligi gorevlerinde bulundu 1970 yilinda Tuggeneral 1974 yilinda Tumgeneral 1978 yilinda Korgeneral ve 1982 yilinda Orgeneral rutbesine terfi etti Tuggeneral rutbesi ile 1 Zirhli Tumen Komutan Yardimciligi 2 Zirhli Tugay Komutanligi ve SHAPE Harekat Plan Daire Baskanligi Tumgeneral rutbesi ile Genelkumay Plan Harekat Daire Baskanligi ve 4 Piyade Tumen Komutanligi Korgeneral rutbesinde Kibris Turk Baris Kuvvetleri Komutanligi Genelkurmay Harekat J3 Baskanligi ve Genelkurmay Genel Plan ve Prensipler J5 Baskanligi gorevlerinde bulundu 12 Eylul Darbesi ni planlayan komuta heyeti icindedir ve Bayrak Plani olarak adlandirilan yonetime el koyma plani kendisine Genelkurmay Genel Plan ve Prensipler Baskanligi dolayisiyla verilmistir Orgeneral rutbesinde Devlet Baskanligi ve Milli Guvenlik Konseyi Genel Sekreter Yardimciligi Cumhurbaskanligi ve Milli Guvenlik Konseyi Genel Sekreter Yardimciligi ve Genel Sekreterligi Genelkurmay 2 Baskanligi ve 1 Ordu Komutanligi yapti 2 Temmuz 1987 tarihinde Kara Kuvvetleri Komutanligina ve Genelkurmay Baskan Vekilligine 24 Temmuz 1987 tarihinde Genelkurmay Baskanligina atandi Gorev suresi sona ermeden 3 Aralik 1990 tarihinde kendi istegiyle Genelkurmay Baskanligi gorevinden emekliye ayrildi Emekli olmadan once Cumhurbaskani Turgut Ozal Korfez Savasi na Turkiye nin de istirakini saglamak icin Genelkurmay Baskanligina yazili bir emir gondererek Turkiye ye disaridan asker gelmesi ve yurt disina asker gonderilmesi icin gerekli hazirliklarin yapilmasini istedi Torumtay ise Turk Silahli Kuvvetlerinin bu savasa hazir olmadigi kanaatindeydi Ayrica boyle bir hazirlik yapilabilmesi icin sadece cumhurbaskanin imzasi yeterli degildi butun bakanlarin da imzalari gerekiyordu Ozal in bu emrivakisi karsisinda Torumtay hic kimseye haber vermeden sadece Genelkurmay II Baskaniyla konustu Emeklilik dilekcesini yazdi ve ilgili kurumlara gonderdi Ozal emeklilikten vazgecirmeye calissa da kabul etmeyerek emekli oldu Vefati24 Haziran 2011 tarihinde kalp spazmi nedeniyle Mugla nin Marmaris ilcesinde hastaneye kaldirilan Torumtay sonra da helikopterle GATA ya goturuldu 28 Agustos 2011 tarihinde tedavi gordugu Ankara Gulhane Askeri Tip Akademisi hastanesinde oldu KitaplariOrgeneral Torumtay in Anilari Milliyet Yayinlari Istanbul Ocak 1994 ISBN 975 506 136 3 159 s Degisen Stratejilerin Odaginda Turkiye Milliyet Egmont Yayincilik Istanbul Ekim 1996 ISBN 975 325 228 5 272 s Cagdas Turkiye Cumhuriyeti Devleti nin Kurucusu Lider Ataturk Dogan Kitapcilik Istanbul Mart 2001 ISBN 975 6719 94 X 264 s Kaynakca https begl meb k12 tr meb iys dosyalar 11 01 972804 dosyalar 2020 10 15131102 Tarihce pdf CHK 9f849508eba755f141f4f238d1ddb0af yalin URL Necip Torumtay kimdir 30 Haziran 1987 Milliyet s 1 Mehmet Ali Birand 12 Eylul Saat 04 00 Karacan Yayinlari Temmuz 1985 12 Baski s 259 Arsivlenmis kopya 11 Mart 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Mart 2022 Necip Torumtay hayatini kaybetti Radikal Erisim tarihi 28 Agustos 2011