Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Mustafa Mümin Aksoy (1892, İzmir - 24 Ocak 1948, İzmir), "Gavûr Mümin" lakabıyla da tanınan Türk asker ve casus. Osmanzade İbrahim Bey'in oğlu, eski İzmir Belediye Başkanı Hacı Hasan Bey'in yeğenidir.
| Mustafa Mümin Aksoy | |
|---|---|
 | |
| Lakabı | Gâvur Mümin |
| Doğum | Mustafa Mümin 1892 İzmir, Aydın Vilayeti, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 24 Ocak 1948 (56 yaşında) İzmir, Türkiye |
| Bağlılığı |  Osmanlı İmparatorluğu Türkiye |
| Hizmet yılları | 1911-1948 |
| Rütbesi | Albay |
| Çatışma/savaşları | Balkan Savaşı I. Dünya Savaşı Çanakkale Savaşı Türk Kurtuluş Savaşı |
| Ödülleri |   |
Askerî kariyeri
1911 yılında Beylerbeyi Yedek Subay Okulundan mülâzım-ı sânî (teğmen) olarak mezun olduktan sonraBalkan Savaşı'na katılmış, Edirne ve Çatalca'da görev almıştır. Daha sonra Çanakkale Savaşı ve Türk Kurtuluş Savaşı Doğu Cephesi'nde görev aldı. İzmir'in İşgali'nden önce 1920 yılına kadar İzmir Jandarma Alay Komutanlığı görevinde bulundu. Yunan işgallerine karşı İzmir ve çevresinde örgütlenen Türk istihbarat teşkilatında görev aldı ve önemli faaliyetlerde bulundu. Mustafa Mümin'in Kuvayımilliye lehinde istihbarat faaliyetleri yönettiği dönemde, dayısı Hacı Hasan Paşa işgalci Yunan yönetimiyle uyum içinde çalışmış, hatta bunun için maaşı beş kat arttırılmıştı. Dayısının da yardımıyla İzmir'de görevini sürdürmüş ve işgalci Yunan güçleri lehine çalışan Türk subayı gibi görünmüş, Yunan Yüksek Komiseri Steryadis ve İşgal Kuvvetleri Komutanı Zafirios'un güvenini kazanmış, dönemin Türk sosyal yaşamında yeri olmayan şapka takmıştır. Bunlardan ötürü çevresinde kendisine Gâvur, Kirye ve Hain Mümin lakapları takılmıştır. Ancak o dönem İzmir halkı tarafından vatan haini olarak görülen Mustafa Mümin, tüm bunları Yunan İşgal Kuvvetleri Karargâhından aldığı istihbarat raporlarını Ankara Hükûmetine ulaştırmak için yapmıştır.
Teğmen Mustafa Mümin'in Büyük Taarruz öncesi Ankara Hükûmetine istihbarat topladığı Yunan Kuvvetleri tarafından anlaşılmış ve tutuklanarak Palamadi Cezaevi'ne gönderilmiştir. Mudanya Ateşkes Antlaşması'ndan sonra Palya İstratona Cezaevi'ne, bir süre sonra da Lusiya Esir Kampı'na gönderilmiş, Türk Kurtuluş Savaşı'nın kazanılmasından sonra Türkiye ile Yunanistan arasında yapılan esir mübadelesinin ardından Yunan Başkomutanı Nikolaos Trikupis'e karşılık 5 Nisan 1923 tarihinde Türkiye'ye dönmüştür.
Ölümü
Soyadı Kanunu sonrası "Aksoy" soyadını alan Mustafa Mümin, nişanlısı Muhsine ile evlenemedenalbay rütbesiyle tayin olduğu Hakkâri'ye giderken zatürreye yakalanmış, daha sonra vereme dönüşen hastalık sonucu 24 Ocak 1948'de hayatını kaybetmiştir. Mezarı Eski Balçova Mezarlığı'ndadır.
Popüler kültürdeki yeri
Millî Mücadele sırasındaki göreviyle 2016-2018 yılları arasında Kanal D'de yayımlanan Vatanım Sensin dizisindeki Miralay Cevdet karakterine esin kaynağı olmuştur.
Kaynakça
- ^ a b Ayşe Hür (4 Mayıs 2014). "'İstiklal Savaşı'nın iki casusu: Gavûr Mümin ve Mustafa Sagir". Radikal. 11 Ocak 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2017.
- ^ a b c Sabri Yetkin (14 Mart 2014). "İşgal yıllarında İzmir Belediyesi". Dünden Bugüne. Milliyet. 12 Aralık 2004 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mart 2017.
- ^ a b c d e Ahmet Akyol (24 Şubat 2017). . ahmetakyol.com. 4 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2017.
- ^ Çağdaş Bayraktar (22 Ekim 2021). . Cumhuriyet. 21 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . akadhaber.com. 20 Haziran 2017. 26 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ . Sözcü. 23 Şubat 2017. 23 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mustafa Mumin Aksoy 1892 Izmir 24 Ocak 1948 Izmir Gavur Mumin lakabiyla da taninan Turk asker ve casus Osmanzade Ibrahim Bey in oglu eski Izmir Belediye Baskani Haci Hasan Bey in yegenidir Mustafa Mumin AksoyLakabiGavur MuminDogumMustafa Mumin 1892 Izmir Aydin Vilayeti Osmanli ImparatorluguOlum24 Ocak 1948 56 yasinda Izmir TurkiyeBagliligi Osmanli Imparatorlugu TurkiyeHizmet yillari1911 1948RutbesiAlbayCatisma savaslariBalkan Savasi I Dunya Savasi Canakkale Savasi Turk Kurtulus SavasiOdulleriAskeri kariyeri1911 yilinda Beylerbeyi Yedek Subay Okulundan mulazim i sani tegmen olarak mezun olduktan sonraBalkan Savasi na katilmis Edirne ve Catalca da gorev almistir Daha sonra Canakkale Savasi ve Turk Kurtulus Savasi Dogu Cephesi nde gorev aldi Izmir in Isgali nden once 1920 yilina kadar Izmir Jandarma Alay Komutanligi gorevinde bulundu Yunan isgallerine karsi Izmir ve cevresinde orgutlenen Turk istihbarat teskilatinda gorev aldi ve onemli faaliyetlerde bulundu Mustafa Mumin in Kuvayimilliye lehinde istihbarat faaliyetleri yonettigi donemde dayisi Haci Hasan Pasa isgalci Yunan yonetimiyle uyum icinde calismis hatta bunun icin maasi bes kat arttirilmisti Dayisinin da yardimiyla Izmir de gorevini surdurmus ve isgalci Yunan gucleri lehine calisan Turk subayi gibi gorunmus Yunan Yuksek Komiseri Steryadis ve Isgal Kuvvetleri Komutani Zafirios un guvenini kazanmis donemin Turk sosyal yasaminda yeri olmayan sapka takmistir Bunlardan oturu cevresinde kendisine Gavur Kirye ve Hain Mumin lakaplari takilmistir Ancak o donem Izmir halki tarafindan vatan haini olarak gorulen Mustafa Mumin tum bunlari Yunan Isgal Kuvvetleri Karargahindan aldigi istihbarat raporlarini Ankara Hukumetine ulastirmak icin yapmistir Tegmen Mustafa Mumin in Buyuk Taarruz oncesi Ankara Hukumetine istihbarat topladigi Yunan Kuvvetleri tarafindan anlasilmis ve tutuklanarak Palamadi Cezaevi ne gonderilmistir Mudanya Ateskes Antlasmasi ndan sonra Palya Istratona Cezaevi ne bir sure sonra da Lusiya Esir Kampi na gonderilmis Turk Kurtulus Savasi nin kazanilmasindan sonra Turkiye ile Yunanistan arasinda yapilan esir mubadelesinin ardindan Yunan Baskomutani Nikolaos Trikupis e karsilik 5 Nisan 1923 tarihinde Turkiye ye donmustur OlumuSoyadi Kanunu sonrasi Aksoy soyadini alan Mustafa Mumin nisanlisi Muhsine ile evlenemedenalbay rutbesiyle tayin oldugu Hakkari ye giderken zaturreye yakalanmis daha sonra vereme donusen hastalik sonucu 24 Ocak 1948 de hayatini kaybetmistir Mezari Eski Balcova Mezarligi ndadir Populer kulturdeki yeriMilli Mucadele sirasindaki goreviyle 2016 2018 yillari arasinda Kanal D de yayimlanan Vatanim Sensin dizisindeki Miralay Cevdet karakterine esin kaynagi olmustur Kaynakca a b Ayse Hur 4 Mayis 2014 Istiklal Savasi nin iki casusu Gavur Mumin ve Mustafa Sagir Radikal 11 Ocak 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2017 a b c Sabri Yetkin 14 Mart 2014 Isgal yillarinda Izmir Belediyesi Dunden Bugune Milliyet 12 Aralik 2004 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mart 2017 a b c d e Ahmet Akyol 24 Subat 2017 ahmetakyol com 4 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Mart 2017 Cagdas Bayraktar 22 Ekim 2021 Cumhuriyet 21 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi akadhaber com 20 Haziran 2017 26 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Sozcu 23 Subat 2017 23 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi