Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Mekanik dalga, fiziksel anlamda maddenin salınımı sebebiyle oluşan enerjiyi bir ortam aracılığı ile mekanik olarak aktarma olayıdır. Dalgalar uzun mesafeler boyunca hareket edebilmesine rağmen iletim ortamına göre hareketleri sınırlı kalmaktadır. Bu nedenle, salınan madde başlangıçtaki denge konumundan uzaklaşmaz. Mekanik dalgalar, elastik ve eylemsizlik şartlarında üretilebilir. Yani, maddelerin esnek ve hareket durumlarını koruma eğiliminde olduğu ortamlar mekanik dalga üretimi için gereklidir. Üç tür mekanik dalga vardır. Bunlar, enine dalgalar, boyuna dalgalar ve yüzey dalgalarıdır. Mekanik dalgaların en yaygın örnekleri ise su dalgaları, ses dalgaları ve sismik (sismoloji) dalgalardır.
Tüm dalgalarda olduğu gibi, mekanik dalgalar da enerji taşır. Bu enerji dalga ile aynı yönde yayılır. Bir dalga oluşması için başlangıç enerjisine ihtiyaç bulunur. Bu ilk enerji verildiğinde, dalga, tüm enerjisi aktarılana kadar ortamda ilerlemesine devam eder. Elektromanyetik radyasyon (dalga) da bu kategoride sınıflandırılırlar, ancak onlar yayılmak için hiçbir ortama ihtiyaç duymazlar. Yüklü parçacıkların elektromanyetik alanlarının periyodik titreşimlerinden meydana gelirler. Bu şekilde boşlukta ilerleyebilirler.
Enine dalgalar
Enine dalga, ortam parçacıklarının dalganın hareket yönüne dik titreştiği dalga şeklidir. Havuzda oluşabilecek hafif dalgalanma ve ipteki dalgalanma enine dalgaların somutlaşmış örnekleridir.
Boyuna dalgalar
Boyuna dalga, ortam parçacıklarının dalganın hareket yönüne paralel titreştiği dalga şeklidir. Ses dalgası boyna dalgaya örnek olarak verilebilir.
Yüzey dalgalar
Yüzey dalgası’na verilebilecek en iyi örnek depremlerde oluşan dalgalardır. Bu dalgaların yayılabilmesi için cisim dalgalarının tersine sınırlı bir ortam gereklidir. Yer kürenin kabuğu bu dalgaların oluşmasında sınırlı (yarı-sonsuz) ortamı oluşturur. Deprem ya da patlatma gibi yüzeye yakın herhangi bir sismik kaynak tarafından sismik enerjinin bir kısmı yüzeye yakın bu yarı sonsuz ortam içerisinde hapsolur ve bu ortam içinde yayılırlar. Yüzey dalgalarını iki kategoriye ayrılabilir. Bunlardan ilki Rayleigh diğeri Love dalgalarıdır.
Kaynakça
- ^ Physics for scientists & engineers with modern physics (İngilizce). Pearson Education. 1 Ocak 2014. s. 1426. 21 Ekim 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Ekim 2022.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mekanik dalga fiziksel anlamda maddenin salinimi sebebiyle olusan enerjiyi bir ortam araciligi ile mekanik olarak aktarma olayidir Dalgalar uzun mesafeler boyunca hareket edebilmesine ragmen iletim ortamina gore hareketleri sinirli kalmaktadir Bu nedenle salinan madde baslangictaki denge konumundan uzaklasmaz Mekanik dalgalar elastik ve eylemsizlik sartlarinda uretilebilir Yani maddelerin esnek ve hareket durumlarini koruma egiliminde oldugu ortamlar mekanik dalga uretimi icin gereklidir Uc tur mekanik dalga vardir Bunlar enine dalgalar boyuna dalgalar ve yuzey dalgalaridir Mekanik dalgalarin en yaygin ornekleri ise su dalgalari ses dalgalari ve sismik sismoloji dalgalardir Yatay yonde elastik bir ortamda yayilan basit duzlem bir enine dalganin cizimi Tum dalgalarda oldugu gibi mekanik dalgalar da enerji tasir Bu enerji dalga ile ayni yonde yayilir Bir dalga olusmasi icin baslangic enerjisine ihtiyac bulunur Bu ilk enerji verildiginde dalga tum enerjisi aktarilana kadar ortamda ilerlemesine devam eder Elektromanyetik radyasyon dalga da bu kategoride siniflandirilirlar ancak onlar yayilmak icin hicbir ortama ihtiyac duymazlar Yuklu parcaciklarin elektromanyetik alanlarinin periyodik titresimlerinden meydana gelirler Bu sekilde boslukta ilerleyebilirler Enine dalgalarEnine dalga ortam parcaciklarinin dalganin hareket yonune dik titrestigi dalga seklidir Havuzda olusabilecek hafif dalgalanma ve ipteki dalgalanma enine dalgalarin somutlasmis ornekleridir Boyuna dalgaBoyuna dalgalarBoyuna dalga ortam parcaciklarinin dalganin hareket yonune paralel titrestigi dalga seklidir Ses dalgasi boyna dalgaya ornek olarak verilebilir Yuzey dalgalarSudaki yuzey dalgalari Yuzey dalgasi na verilebilecek en iyi ornek depremlerde olusan dalgalardir Bu dalgalarin yayilabilmesi icin cisim dalgalarinin tersine sinirli bir ortam gereklidir Yer kurenin kabugu bu dalgalarin olusmasinda sinirli yari sonsuz ortami olusturur Deprem ya da patlatma gibi yuzeye yakin herhangi bir sismik kaynak tarafindan sismik enerjinin bir kismi yuzeye yakin bu yari sonsuz ortam icerisinde hapsolur ve bu ortam icinde yayilirlar Yuzey dalgalarini iki kategoriye ayrilabilir Bunlardan ilki Rayleigh digeri Love dalgalaridir Kaynakca Physics for scientists amp engineers with modern physics Ingilizce Pearson Education 1 Ocak 2014 s 1426 21 Ekim 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Ekim 2022